Vísbending - 17.06.1995, Síða 18

Sigfús Bjarnason við Land-Rover jeppa en þeir voru ómissandi í sveitum.
rfsk fyrirtæki og rak þá sérstaka skrifstofu í
New York. Flutti hann hinn fjölbreytilegasta
varning inn frá Bandaríkjunum, allt frá rak-
vélarblöðum til vinnuvéla og fólksbíla. Hagn-
aðist hann drjúgum á þeim árum.
Eftir strfðið tók Hekla á sig þá mynd, sem
íslendingar þekkja enn. Arið 1947 fékk Sigfús
Bjarnason umboð fyrir Caterpillar-vinnu-
vélarnar á Islandi. Ari síðar fékk hann umboð
fyrir Rover-verksmiðjurnar, en Land-Rover-
jeppinn varð afar vinsæll á Islandi og þótti
enginn bóndi með mönnurn nema hann ætti
einn slíkan heima í hlaði. Arið 1952 keypti
Sigfús hina gömlu bílasölu P. Stefánsson hf.,
en þá eignaðist hann ágætt verkstæði og hent-
ugt húsnæði fyrir fyrirtæki sitt, jafnframt því
sem P. Slefánsson hf. átti talsvert af innflutn-
ingsleyfum. Allar innflutningsvörur voru þá
skammtaðar og þótti Sigfús meistari í að úl-
vega sér innflutningsleyfi. Hann var með af-
brigðum árrisull og ætíð kominn manna fyrst-
ur á skrifstofur innflutningsnefndarinnar, sem
skammtaði leyfin, auk þess sem erindi hans
voru vel undirbúin og því erfitt að neita þeim.
Mikilvægasta umboðið fékk Sigfús Bjarna-
son þetta sama ár, 1952, fyrir þýsku bílasmiðj-
una Volkswagen. Næstu árin streymdu „bjöll-
urnar“, sem svo voru kallaðar, til íslands,
Fólksvagninn var það sem íslendingar þurftu,
ódýr og sparneytinn fólksbíll, lítill að ulan, en
stór að innan, eins og auglýsingamenn orðuðu
það. Árið 1953 opnaði Sigfús síðan Heklu í
Austurstræti, þar sem hann seldi snyrtivörur í
einni deild, en rafknúin heimilistæki í annarri.
Var sú verslun ein hin vinsælasta í borginni.
Þegar hér var komið sögu var Sigfús í
Heklu orðinn þjóðsagnahelja í lifanda lífi.
Margar sögurnar um hann snerust um örlæti
hans og hjálpsemi. I endurminningum sínum
segir séra Róbert Jack til dæmis frá deginum
þegar hann lauk guðfræðiprófi í Háskóla
Islands. Sér hefði þá orðið gengið til síns
gamla kunningja, Siglusar í Heklu. Þegar
Sigfús frétti, að Róbert hefði lokið prófi og
gengið vel, brosti hann breitt og rétti honum
100 krónur með þeim ummælum að nú skyldi
hann halda upp á þetta. „Þetta var líkt Sigfúsi í
Heklu,“ sagði Róbert. „Hann var stór maður
með stórt hjarta.“
Flestar sögurnar af Sigfúsi snerust um það
hversu slyngur hann var í viðskiptum. Til
dæmis var allur innflutningur ávaxta háður
ströngum leyfum á haftaárunum. Skiptu
samtök ávaxtainnflytjenda hinum lögboðna
skammti á milli félaga sinna. Sigfús var
nýgræðingur í samtökunum og fékk aðeins
leyfi til að flytja inn 500 kassa af appelsínum,
en í hverjum kassa voru venjulega 504 appel-
sínur. Var hann sáróánægður með þetta, þang-
að til hann komst að því að í fyrirtæki einu á
Spáni fengust kassar með tvöfalt fleiri appel-
sínum, 1008 í hverjum kassa. Pantaði hann þá
hið snarasta 500 kassa hjá þeim! Kom þar
krókur á móti bragði.
Þá er fræg sagan af því þegar bílasalar
héldu fund á Hótel Borg haustið 1946 f því
skyni að skipla innflutningsleyfum fyrir bíla.
Var óspart þjarkað um málið og dróst
afgreiðsla þess á langinn. Vildu stærri
bflasalamir mjög sitja yfir hlut hinna minni.
En þá gerðust undur mikil. Vængjahurðirnar á
fundarsalnum voru spenntar upp og inn
streymdu þjónar með borð hlaðin hinum lysti-
legustu krásum, en upp stóð Sigfús í Heklu og
spurði fundarmenn hvort þeir vildu gera sér þá
ánægju að borða með sér. Menn gálu vitaskuld
ekki hafnað svo ágætu boði, enda orðnir
þreyttir og svangir eftir allt þjarkið, en að
máltíð lokinni átti Sigfús stuðning minni
bílasalanna óskiptan!
Fyrirtæki Sigfúsar Bjarnasonar hafði
gengið vel á haftaárunum en það gekk enn
betur eftir afnám haftanna. Nú gat Sigfús
snúið sér að því að vinna hylli neytenda einna
í stað þess að þurfa líka að koma sér vel við
skömmtunarstjóra á vegum ríkisins. Frá
haustinu 1961 til jafnlengdar 1962 seldi Hekla
til dæmis hvorki meira né minna cn 1.200
fólksvagna og 600 Land-Rover-bíla. Árið
1963 flutti fyrirtækið síðan inn í stórt hús að
Laugavegi 170-172 sem Sigfús hafði látið
reisa.
Sigfús í Heklu lét sér ekki nægja að versla
með bíla og vinnuvélar. Hann sat í fjár-
málaráði Sjálfstæðisflokksins frá 1949 til
dauðadags og varð góður vinur þeirra Jóhanns
Hafsteins og Bjarna Benediktssonar. Árið
1965 tók Sigfús að sér ásamt Kristjáni Jóhanni
Kristjánssyni að koma rekstri dagblaðsins
Vísis í lag. Tókst þeim félögum þetta með
ströngu aðhaldi, elju og hugkvæmni. Sigfús
átti líka hlut í ýmsum fyrirtækjum og sat í
stjórnum þeirra sumra. I tómstundum sinnti
hann lfka búskap á hinu forna höfuðbóli Þing-
eyrum, sem hann hafði eignast árið 1941.
Hin miklu umsvif Sigfúsar Bjarnasonar í
Heklu reyndu hins vegar á. Hjartað bilaði og
hinn 18. september 1967 lést hann frá konu og
fjórum börnum, Ingimundi, lögfræðingi og
forstjóra, nú sendiherra, Sverri, framkvæntda-
stjóra, Sigfúsi, viðskiptafræðingi og forstjóra,
og Margréti, framkvæmdastjóra.
Sigfús Bjarnason var rnikill maður vexti,
dökkur á hár með há kollvik, kinnamikill, rétt-
nefjaður og andlitsfríður, oftast með kímni-
glampa í augunt, grannur á yngri árum, en
gildnaði með aldrinum. Hann var glaðsinna,
kvikur í hreyfingum og brosmildur með
afbrigðum. Hann var vingjarnlegur og umtals-
frómur, svo að til var tekið, hjálpsamur, vin-
margur og frændrækinn. Var honum mjög lag-
ið að fá menn á sitt band með fortölum fremur
en hörku. Hann var góður stjórnandi og átti
auðvelt með að segja starfsfólki sínu fyrir
verkum. Lagði hann jafnan mikla áherslu á
góða þjónustu við viðskiptavini Heklu, skil-
vísi við lánastofnanir og stundvísi í samskipt-
um við aðra, en honum gramdist sérstaklega
óstundvísi. Þótt hann væri skjótráður í við-
skiptum, var hann síður en svo fljótfær, og var
haft á orði að honum yrði allt að fé, sem hann
snerti á.
Hver var galdurinn við fésæld Sigfúsar
Bjarnasonar í Heklu? Ég held að svarið við
þeirri spurningu sé þríþætt. í fyrsta lagi kom
Sigfús jafnan skjótlega auga á ný tækifæri til
að græða, á ófyllt skörð, óbrúuð djúp. En þetta
er ekki nóg í heimi þar sem gnótt er góðra
hugmynda. I öðru lagi kunni Sigfús í Heklu að
grípa þessi tækifæri, breyta draumi í veru-
leika, hrinda hugmynd í framkvæmd. Til þess
þurfti þrotlausa vinnu, sífellda aðlögun að
nýjum aðstæðum. í þriðja lagi virtust ýmsar
dygðir vera Sigfúsi Bjarnasyni í Heklu eðlis-
lægar, sem aðrir læra á langri ævi. Hann áttaði
sig á því að fyrir kaupsýsluntanninn skipti
mestu máli að vinna traust viðskiptavinarins,
sinna umboðsaðilum vel, standa í skilum við
alla, komast vel af við starfsfólk, byrsta sig
ekki að óþörfu heldur brosa við lífinu.
Orðið viðskiptavinur er merkilegt orð í
fslensku. Það vísar til þess að báðir græða á
eðlilegum viðskiptum, kaupandi og seljandi.
Þeir gera hvor öðrum greiða, fullnægja þörf-
um hvor annars. Sigfús Bjarnason átti marga
vini en hann átti enn Ileiri viðskiptavini.
18
VÍSBENDING