Frjáls verslun - 01.06.1941, Page 7

varð brátt ein stærsta verzlun landsins. Reykja-
víkur-verzlunin fluttist í Knutsons-húsin við
Hafnarstræti, hafði útibú á Akureyri, ísafirði,
Hafnarfirði, Vestmannaeyjum, Akranesi, Kefla-
vík og Stokkseyri; keypti hús Sturlu Jónssonar
við Austurstræti, þar sem nú er Búnaðarbank-
inn. Árið 1905 reisti Edinborg stórt hús úr
timbri vestan við Knutsons-húsið, og var það
að ýmsu vandaðra en þá gerðist. í það var lögð
fyrsta miðstöðvarlögn bæjarins. Á því voru
einnig stærri sýningargluggar en þekktust hér
áður. Var þetta fyrsta nýtízku verzlunarhúsið,
sem reist var á landinu.
Reykjavíkur-verzlunin var í mörgum deildum
fyrir stríðið 1914—18. Vefnaðarvörudeildin var
í Hafnarstræti og var Anna Sigurðardóttir
deildarstjóri. Þá búsáhaldadeild í gamla húsinu
við Hafnarstræti. Niðri í húsi því, þar sem
Búnaðarbankinn er nú, var nýlenduvöruverzl-
un og var Hallgrímur Benediktsson deildar-
stjóri. Uppi á lofti var skóverzlun og veitti Stef-
án Gunnarsson henni forstöðu. Þar var einnig
skóverkstæði, þá var fatabúð, sem Hansína
Þórðardóttir frá Hól stjórnaði og klæðskera-L
verkstæði, sem Guðmundur Bjarnason og Guð-fc
mundur Fjeldsted voru fyrir. Þá var einnig
kvenfataverkstæði, sem Jórunn Þórðardóttir
var fyrir. — í glervörudeildinni voru þau
Vilborg Jónsdóttir og Egill Guttoi'msson. —
Otgerðin hafði aðsetur sitt í Sjávarborg, og
voru þar afgreiddar skútur verzlunarinnar,
en þær voru níu eða tíu, þegar flest
var, en voru seldar nokkru „fyrir stríð“. Ás-
geir hafði sjálfur á hendi alla yfirstjórn út-
gerðarinnar. I pakkhúsinu var Sigurbjörn Þor-
kelsson hæstráðandi, en í sambandi við það var
kola og saltverzlunin. Pakkhúsið stóð, þar sem
nú er hús Eimskipafélags íslands. Edinborg
hafði einnig sérstaka kaffibrennslu. Gjaldkeri
á skrifstofunni var Arent Claessen, en yfirbók-
ari Guðmundur Þórðarson frá Hól. Einnig
störfuðu þar Elín Stephensen og Hansína Þórð-
ardóttir frá Hól. Edinborg fékk hingað fyrsta
hraðritara, sem hér þekktist og var það skozk
stúlka, Miss Mclntyre. Tryggvi Magnússon, sem
nú starfar í Edinborg, hefir verið þar í 30 ár,
og er nú elzti starfsmaður stofnunarinnar, en
það eru líka einu ellimörkin, sem við hann
sjást.
Edinborg hafði á þessu tímabili ,,vagtara“
eða vökumenn, sem áttu að gæta húsa og ann-
arra eigna verzlunarinnar á næturnar. Þessir
vagtarar voru útbúnir með klukkur, sem voru
þannig gerðar, að að þeim gengu lyklar, sem
festir voru á ýmsa staði í bænum, svo sem Iðnó,
hús í Austurstræti o. s. frv. Ef þeir nú opn-
uðu klukkuna með þessum lyklum, mátti lesa
það af pappírsræmu, sem var innan í verkinu,
og gat Tryggvi Magnússon þannig lesið út;
úr því hvar „vagtararnir“ höfðu verið á hverj-
um tíma næturinnar. Var þetta gert til þess að
hafa eftirlit með því, að þeir „stæðu sína pligt“.
Edinborgarhúsin í Austurstræti og Hafnar-
stræti brunnu til kaldra kola í eldinum mikla
1915, og fluttist verzlunin þá í Ingólfshvol og
færði saman kvíarnar. T. d. var nýlenduvöru-
deildin þá lögð niður. Á sextugsafmæli sínu
ákvað Ásgeir, að byggja nýtt hús á rústunum
í Hafnarstræti og var það fullbyggt 1925.
Á blómaskeiði Edinborgar fyrir styrjöldina
1914—’18 var margt nýstárlegt
í rekstri hennar og má þar m. a.
tilnefna auglýsingastarfsemi
verzlunarinnar. Hjalti Sigurðs-
son bróðir' Ásgeirs var þá ný-
kominn frá Ameríku og starf-
aði um skeið við verzlunina, en
hvarf svo vestur aftur. Hjalti
kunni ýmsar auglýsingaaðferð-
ir, sem þá voru tíðkaðar vestra,
og þóttu þær nýstárlegar hér.
Var margt gert til þess að laða
viðskiptavinina að, og var þar
á meðal það sem hér fer á eftir:
Hver, sem keypti pund af
kaffi, fékk með í pakkanum
miða, sem bókstafur var prent-
aður á, og þegar húsmóðirin
gat skilað miðunum þannig, að
úr þeim mátti lesa orðin: „Ed-
Knutsons-húsið.
FRJÁLS VERZLUN
7