Frjáls verslun - 01.12.1941, Blaðsíða 7

JOHN GUNTHER:
|
apanir í ófriði
r.John Gunther er einn þekktasti blaðamaður í hinum
enskumælandi heimi. Hann hefir skrifað mikla bók, er
nefnist „Inside Asia“, og er það, sem hér fer á eftir,
tekið úr þeirri bók. Bók hans „Inside Europe“ er al-
þekkt hér á landi. Nýútkomin er bók eftir hann, sem
nefnist „Inside Latin-America“.]
Opinberar stofnanir í Japan eru um margt
frábrugðnar því, sem gerist í öðrum löndum og
á það ekki sízt við um herinn. í fyrsta lagi hefir
hann sérstöðu gagnvart keisaranum, í öðru lagi
er hann undarlegt sambland af miðaldavenjum
°g nýtízku tækni og í þriðja lagi hefir hann
rneiri stjórnmálaáhrif en nokkur annar her í
viðri veröld. Herinn hefir sín sérstöku þjóðfé-
lagslegu markmið. Þess utan er hinn trúarlegi
þáttur. Þegar japanskur hermaður fer til víga
segir þann við félaga sína: „Við hittumst við
helgidóminn í Yasakuni“ — þann stað í Tokio
þar sem aska hinna föllnu er helguð.
Blaðamaður frá franska blaðinu Exelsior
ékk eitt sinn leyfi til að spyrja 9 japanska her-
™enn þess, hvers vegna þeir berðust í Kína.
(Það er mér ráðgáta hvernig blaðamaðurinn fór
að því að fá þetta leyfi. Það er nefnilega álíka
ngangslaust að leggja beinar spurningar fyrir
japönsk heryfirvöld eins og að reyna að opna
niðursuðudós með nafnspjaldi.) Svörin voru:
1) Það er ósk keisarans, 2) Kínverjar hafa brot-
ið á oss samninga, 3) land vort er of þéttbýlt,
4). hef ekki hugmynd um það, 5) herdeild
minni var skipað að fara, 6) vegna þess að
Kínverjar réðust á oss, 7) keisarinn hefir skip-
a oss að berjast, 8) heiður Japans er í veði,
) ósk vor er að koma á reglu í Kína.
Japan hefir verið herveldisríki í allt að 1000
1 flestum löndum er það sv.o, að minnsta
°sti í orði kveðnu, að herinn er háður ríkis-
valdinu, en í Japan hefir herinn raunverulega
verið ríkið sjálft. En síðan 1922 og til 1931
ríkti borgaraleg stjórn og ekki ófrjálslynd, en
frá því að Japanir réðust á Manchuríu 1931 hef-
ir herinn ráðið mestu í stjórnmálum Japana. I
FRJÁLS VERZLUN
Tojo forsœtisráSherra.
dag er japanski herinn táknmynd alls fjöldans
af hinni japönsku þjóð. Herinn er ekki sérstak-
ur þjóðþáttur eins og í Þýzkalandi. Flestir af
nýliðum koma frá bændabýlum og þorpum. Um
150 þús. manna á tvítugsaldri koma árlega inn
í herinn og gegna þjónustu í 2 ár. Litið er á her-
inn sem einskonar skóla fyrir alla japanska
karlmenn og líkt og í rauða hernum rússneska
— Japanir myndu fá taugaáfall við slíkan sam-
anburð — er lögð áherzla á að herþjónustan sé
liður í hinu almenna uppeldi. Herinn telur sjálf-
ur að „Seishi Kyoiku“, andlegt uppeldi, sé ástæð-
an fyrir herþjónustunni.
Sérhver tvítugur Japani verður að ganga und-
ir nákvæma líkamsathugun. Bak við þetta er
víðtækt kerfi og engum er gleymt og enginn
sleppur. Þeir 150 þús. manns, sem eru kallaðir
í herinn á ári hverju, eru valdir með hlut-
kesti úr þeim flokki manna, sem talinn er
„tvímælalaust hæfur“. Þetta happdrætti er ná-
7