Frjáls verslun - 01.05.1975, Blaðsíða 7

í stuttu máli
§ A5 slátra kúnni eða
mjolka hana
Miklar umræöur hafa átt sér stað
vegna varðveislu- og ráðstöfunarfjár
lífeyrissjóða í Noregi. Segjast banka-
stjórar sitja eftir með sárt ennið, en
ríkisstjórnin hefur ákveöið að beina
fjármagninu i aöra farvegi en til bank-
anna.
0 Ahrif verðbólgunnar sem
gleymast
Veröbólgan færir margt úr skorðum.
Eitt af því eru afleiðingar til rýrn-
unar fjár þeirra, sem þurfa að sækja
rétt sinn vegna tryggingabóta eða
fjárhagslegra skaöabóta almennt. Þær
tafir, sem verða á úrskurðum og dóm-
um, valda því að féö hefur stundum
rýrnað um þrjá fjórðu þegar upp er
staðið. Sömuleiðis er það orðið hagur
annai's aðiljans oft á tímum að draga
mál sem lengst t. d. biðja um mat eöa
yfirmat.
# Hvít bók um efnahagsstefnu
og auðlindanýtingu í IMoregi
Noi'ska stjórnin hefur gefið út
„hvíta bók“ um stefnuna í efnahags-
málum og auðlindanotkun fram til
næstu aldamóta. Tilgangurinn er sá
aö stuðla að umræðum á þingi og
meðal almennings um vandamálin sem
einkum spanna nýlingu auðlinda,
hagvöxt, félagsmál og umhverfismál.
Deila má um gildi slíkra athugana
og áætlana, en séu þær gerðar með
réttum hætti og hugarfari geta þær
auðveldað stefnumörkun og beinlínis
þvingað stjórnmálamenn og sérfræð-
inga til að brjóta vandamálin til
mergjar á breiðum grundvelli og forð-
að þeim frá því að rasa um ráð
fram. Því væri fyllilega tímabært að
slík athugun yrði gerð hér á landi því
að mjög vii'ðist hanga í lausu lofti
hvert eigi að slefna og hvers megi
vænta af auðlindum okkar fram til
aldamóta. Er ekki betra aö svífa á
pappír en algerlega í lausu lofti?
Afturkippur ■
heimsins
ferðaiðnaði
Eins og á öðrum sviöum var 1974 lé-
legt ferðaár í flestum löndum. Ferðum
fækkaði, aðrir ferðuöust styttra eða
skemur, bjuggu á ódýrari hótelum eöa
sáu um sig sjálfir. Innkaup urðu þá
einnig minni og sætanýting lélegri hjá
flugfélögum og fei'öafélögum. Mikil ó-
vissa ríkir um þróun mála á þessu ári.
Búist er viö nokkurri aukningu í heild
en mjög misjafnri breytingu eftir stöö-
um.
0 Breytt samkeppnisaðstaða
■ vefjariðnaði
Fáir munu hafa trúaö því að Banda-
ríkin yrðu öflugur framleiðandi vefn-
aðai’vara, þar sem launakostnaður er
þar tiltölulega hár. En ein afleiðing
olíuvei'ðhækkana er sú, að Bandaríkin
standa vel að vígi í framleiðslu efna
unnum úr olíu. Þetta getur síðan orð-
ið til þess að Bandaríkin dragi saman
seglin í fjái’festingum í Evi’ópu og fari
að framleiða vefnaðarvörur meira
heima fyrir.
0 Litir og vín
ftalir hafa ákveðið eftir níu ára
vangaveltur að innleiöa þýskt lita-
sjónvarpskerfi fremur en fi'anskt. O-
beit Frakka á ítölsku víni flýtti fyrir
töku ákvöi’ðunar. En ftölum veitir víst
ekki af að setja upp spai’naöargleraug-
un og horfa á svai’thvítt enn um stund,
Þannig að óvíst er um framkvæmdir.
# Viðskiptajöfnuður óhag-
stæðari en vonir stóðu til
1 opinberum skýrslum var reiknað
með, að viðskiptajöfnuður árið 1974
yi'ði óhagstæður um 11-12% af þjóðar-
framleiðslu ]>ess árs. Komið hefur lxins
vegar í ljós, aö hann veröur enn óhag-
stæðai'i cn þetta, cða senx svarar 14-15%
af þjóðarfi'amleiðslunni. Einnig má bú-
asl við, að innflutningur liefði oi'ðið
mun meii’i það, sem af er árinu, ef gjald-
eyrir hefði verið til og gjaldeyrisvið-
skipti með eðlilcgum hætti.

FV 5 1975
7