Frjáls verslun - 01.11.1998, Blaðsíða 42
Guðni Niels Aðalsteinsson lauk fyrir skömmu MBA prófi frá
Cambridgeháskóla með fjármál og stefnumótun sem sérsvið
sitt. Hann starfar nú í London hjá Lehman Brothers, banda-
rískum fjárfestingarbanka, á sviði afleiðuviðskiþta.
BÖNKUM!
Rætt viö Guöna Niels Aöalsteins-
son, sem starfar hjá Lehman
Brothers í London. Símafyrirtæki
eru i kreditkortaviöskiptum og
verslunarkeöjur í bankastarjsemi.
f hverju kaustu að rann-
saka íslenska banka-
starfsemi?
„Eg hafði verið að velta því
fyrir mér um nokkurn tíma hvers
vegna alþjóðlegir bankar væru í
öllum ríkjum OECD nema á
íslandi. Er það vegna þess að
erlendir aðilar standast ekki
íslenskum bönkum snúning eða
er markaðurinn bara fullmettur?
Eg gerði þessa rannsókn sem
lokaverkefni við Cambridgehá-
skóla þar sem ég var í MBA námi
og þar sem einn kennara minna
hafði góð sambönd við nokkra
alþjóðlega banka ákvað ég að slá
til og athuga hvað erlendir aðilar
hugsa og halda um okkur. Sam-
bönd kennarans reyndust vera
lykillinn að því að mér tókst að fá
einhverjar haldgóðar upplýsingar
um hvað bankarnir eru í raun að
aðhafast og hvernig þeir vinna.
Samkeppnin er hörð og þeir
eðlilega mjög tortryggnir gagn-
vart öllum utanaðkomandi aðil-
um. Eg náði samt að vinna með
fjórum bönkum, tveimur bresk-
um, einum bandarískum og ein-
um frá Þýskalandi. Þeir eru allir
stórir á alþjóðlegum vettvangi og
höfðu því nokkuð til málanna að
leggja.“
En þú einskorðar þig ekki við
íslenska markaðinn?
„Nei, það kom á daginn að það
er til lítils að horfa bara á einn
markað og reyna að skoða hvaða
skilyrði hann þarf að uppfylla til
að teljast áhugaverður valkostur í
augum erlendra banka. Rekstar-
umhverfi banka sem eru í svipuð-
um rekstri og íslensku bankarnir,
það er að lána einstaklingum og
fýrirtækjum, er að taka miklum
breytingum um þessar mundir.
Þessar breytingar hafa einnig
áhrif á hvort þeir hafa áhuga á
nýjum mörkuðum og hvernig
starfsemi þeir gætu hugsað sér
þar.“
Hvernig meta þeir íslenska
markaðinn?
„Lítum fyrst á þá þætti sem
alþjóðlegir bankar horfa sérstak-
lega til þegar nýr áfangastaður er
framundan. Hér er auðvitað ekki
um endanlega upptalningu að
ræða heldur vil ég telja til þau
atriði sem þyngst vega hjá
bönkunum. Fyrst er auðlegð
landsins og þjóðarinnar sem
gefur góða mynd af því hvort eftir
einhverjum viðskiptum sé að
slægjast. Þróað efnahagsum-
hverfi hefur meiri þörf fyrir
banka en vanþróað og gefur
meira svigrúm til þess að kljúfa
markaðinn niður og einskorða
starfsemina við ákveðið snið-
mengi. Island kom vel út í þess-
um samanburði, hvort sem litið
var á verga landsframleiðslu á
mann eða aðra mælistikur.
Alþjóðlegir bankar horfa einn-
ig á efnahagsástand og eru í leit
að stöðugleika. I þessu efni líta
þeir sérstaklega á þá efnahags-
legu þætti sem gera hagkerfi
landsins frábrugðið öðrum. Ef
sérstaða landsins er mikil þá er
kostnaðarsamt lýrir bankana að
fylgjast með breytingum og þeir
geta þá ekki nýtt sér styrk
aðalstöðvana. Einnig er hætt við
að þeir sem eru fyrir á markaðn-
um standi þeim ávallt framan í
þessum efnum. Islenski markað-
urinn kom vel út hvað stöðug-
leika varðar, a.m.k. þegar við
lítum til síðustu ára, en íslenska
hagsveiflan er keyrð áfram af
öðrum kröftum en stór eínahags-
kerfi. Bankamenn sáu þarna fyrir
sér að þeir þyrftu að leggja í
kostnað til að geta fylgst með
efnahagsþróun hérlendis. Af
þessum sökum var útkoman á
þessari mælistiku ekki íslenska
markaðnum í hag.
Grunngerð (infrastructure) er
mikilvægur þáttur. Takmarkanir
á fjármagnsflutningum og erl-
endri fjárfestingu, stöðugleiki
stjórnarfars og grundvallarþættir
eins og tölvuvæðing eru þættir
sem bankar líta á. Eg hafði nú
tekið marga þessara þátta sem
sjálfsagðan hlut en þegar maður
heyrði harmasögur þeirra frá öðr-
um löndum, já þá sá maður hlut-
ina í nýju ljósi. I heild kom ísland
ágætlega út úr þessum saman-
burði, enda er samfélag okkar á
42