Frjáls verslun - 01.11.1998, Qupperneq 54

VIÐTAL
með Geir Hallgrímssyni 1981 til 1983,
síðar Þorsteini Pálssyni frá 1983 til 1989
og loks Davíð Oddssyni frá 1991 til þessa
dags. Hvernig voru þau kynslóðaskipti í
forystu flokksins sem hann fylgdist með?
„Frá því að Gunnar og Geir hurfu úr
forystu flokksins hefur ný kynslóð tekið
við. Sú breyting sem ég hef upplifað er sú
helst að samstarf formanns og varafor-
manns hefur orðið miklu nánara og sam-
staða þeirra meiri. Geir og Gunnar voru í
raun fulltrúar ólíkra afla innan flokksins og
þannig hafði það verið í langan tíma.
Þetta fyrirkomulag haíði sjálfsagt bæði
kosti og galla en ég tel að samstaða og
eindrægni, sem síðan hefur ríkt með
formanni og varaformanni, hafi skilað
meiri árangri. Þeir sem nú skipa forystu-
sveit flokksins og hafa gert það á síðast-
liðnum 15 árum eru allir á líkum aldri og
störfuðu saman í Sambandi ungra sjálf-
stæðismanna fyrir 20-25 árum. Þá mót-
uðum við stefhu og höfðum skoðanir sem
þóttu róttækar en þykja sjálfsagðar í dag.“
MEGUM EKKIDRAGAST AFTUR ÚR
Friðrik sest í stól forstjóra Landsvirkj-
unar um áramót Hvernig leggst það í
hann að taka við fyrirtaekinu á þessum
breytingatímum?
„Mér finnst þetta afar ögrandi og
hlakka tíl að takast á við ný viðfangsefni. A
næstu árum má gera ráð fyrir að rekstr-
arumhverfið í orkugeiranum breytist og
það gerir miklar kröfur til stjórnenda og
starfsfólks Landsvirkjunar.
Auðvitað þekki ég ekki þennan rekstur
í einstökum tæknilegum atriðum en það
veldur mér ekki sérstökum áhyggjum því
ég veit að starfsfólkið er gott.“
Nú hafa virkjunaráform yfirvalda í
tengslum við stóriðjuuppbyggingu sætt
verulegri gagnrýni og má telja átökin um
hálendi og friðun þess með mestu
hitamálum dagsins. Hvað vilt þú segja um
stefnuna í virkjunarmálum?
„Við verðum hér eftír sem hingað tíl að
nýta auðlindir landsins með skynsamleg-
um hætti tíl að bæta efnaleg lífskjör þjóð-
arinnar. Annars drögumst við aftur úr
öðrum. Við búum við þann kost að geta
framleitt svo til mengunarlausa orku með
því að virkja fallvötn og jarðvarma. Þar
liggur styrkur okkar.
Orkubúskap þarf ekki að stunda í
neinni andstöðu við aðrar atvinnugreinar
eins og ferðamennsku heldur geta þessar
greinar átt samleið. Mikil umræða um
hálendismálin má ekki draga úr okkur
BYLTINGARMAÐUR
„í raun er um byltingu aö ræöa,
þegar við berum efnahagsástandið
nú saman viö það sem þaö sem
þaö var viö upphaf tíunda
áratugarins."
GEGN SKRIFRÆÐINU
„Þegar ég lít til baka finnst mér
einnig að okkur hafi ekki tekist að
hafa nægilegan hemil á
reglugerðarvaldinu sem hefur verið
að styrkjast og mér sýnist
eftirlitsiðnaðurinn vera að eflast,
meira en ég hefði viljað sjá.“
VILJA EKKI VERJA LANDIÐ
„Menn verða að gæta sín á því að
setja fram trúarsetningar um
„ósnortin víðerni" vegna þess að í
því felst að menn vilja ekki heldur
verja landið gegn þeim öflum sem í
dag eru að eyða því með
uppblæstri."
FULLTRÚAR ÓLÍKRA AFLA
„Geir og Gunnar voru í raun
fulltrúar ólíkra afla innan flokksins
og þannig haföi það verið í langan
tíma.“
kjarkinn í þessum efnum heldur vera
okkur hvatning tíl að lifa í sátt við nátt-
úruna og tíl þess að skila landinu tíl kom-
andi kynslóða eins og við vildum hafa tekið
við því.
Eg tel það eina af meginskyldum
Landsvirkjunar að leggja áherslu á um-
hverfismál og náttúruvernd í starfi sínu. í
því sambandi minni ég á hin ómældu
verkefni sem við blasa í uppgræðslu hér á
landi og Landsvirkjun hefur tekið þátt í.“
MENN GÆTISÍN Á TRÚARSETNINGUM
Þegar Landsvirkjun hefur sætt gagn-
rýni fyrir virkjunaráform á undanförnum
árum hefur því oft verið svarað til að
fyrirtækið sé aðeins að hrinda í fram-
kvæmd því sem stjórnvöld taka ákvörðun
um. Að undanförnu hafa talsmenn Lands-
virkjunar rætt um nauðsyn þess að
málstaður Gmdsvirkjunar komi fram og
að bæta þurfi ímynd fyrirtækisins. A
Landsvirkjun að hafa sjálfstæða stefnu í
umhverfismálum eða hefur hún engan
sérstakan málstað að verja?
„Landsvirkjun er fyrirtæki í eigu rikis
og sveitarfélaga sem hefúr fengið það
verkefni að virkja og tryggja örugga
afhendingu orkunnar. Landsvirkjun breyt-
ir hvorki lögum né virkjunarheimildum.
Landsvirkjun á að sjálfsögðu að hafa mark-
vissa stefnu í umhverfismálum og þarf
ávallt að skila landinu í eins góðu ásig-
komulagi og fært er þegar virkjun er lokið.
Virkjanir geta oft fallið vel að landslagi og í
sumum tilvikum bætt landið.
Menn verða að gæta sín á því að setja
fram trúarsetningar um „ósnortín víðerni"
vegna þess að í því felst að menn vilja ekki
heldur verja landið gegn þeim öflum sem í
dag eru að eyða því með uppblæstri.
Sandarnir sækja á.
Stjórnvöldum ber auðvitað að verja
stefnu sína í orkumálum. Það er ekki
hlutverk Landsvirkjunar að taka pólitískar
ákvarðanir og fylgja þeim fram. Lands-
virkjun þarf hinsvegar að finna þær lausnir
sem valda sem minnstu tjóni á umhverfinu
og ganga þannig frá mannvirkjum að til
fyrirmyndar sé.“
EKKI HLUTVERK LANDSVIRKJUNAR AÐ
SETJA LÖG
Sú virkjun sem helst er tekist á um er
fyrirhuguð Fljótsdalsvirkjun og krafan um
að fram fari umhverfismat verður stöðugt
háværari. Hver er lausnin á þessu máli?
„Núverandi virkjanaáform eiga sér
meðal annars rætur í samkomulagi sem
gert var fyrir nokkrum árum og í því var
tekið verulegt tillit tíl náttúruverndar-
sjónarmiða. Þágildandi lög gerðu ekki ráð
fyrir matí á umhverfisáhrifum eins og nú-
verandi löggjöf gerir. Lagt hefur verið í
veruleg útgjöld og sífellt er verið að breyta
framkvæmdaáformum með tíllití tíl nýrra
sjónarmiða. Boruð verða jarðgöng sem
koma í stað skurða og ekki er gert ráð fyrir
nýrri háspennulínu jrvert yfir landið því að
iðjuverið verður byggt á Reyðarfirði náist
samningar um slíkt. Standi vilji tíl þess að
láta fara fram mat á umhverfisáhrifum,
eins og gagrýnendur hafa óskað eftír, þarf
að breyta lögum. Það er ekki hlutverk
Landsvirkjunar að setja lög heldur að fylgja
eftír stefnu og samþykktum stjórnvalda á
hveijum tí'ma.“
54