Helgarpósturinn - 09.01.1995, Side 12

12
MORGUNPÓSTURINN SKOÐUN
MÁNUDAGUR 9. JANÚAR 1995
m^Mormn A \
Posturmn
Útgefandi
Ritstjórar
Fréttastjórar
Framkvæmdastjóri
Auglýsingastjóri
Setning og umbrot
Filmuvinnsla og prentun
Miðill hf.
Páll Magnússon, ábm.
Gunnar Smári Egilsson
Sigurður Már Jónsson
Styrmir Guðlaugsson
Kristinn Albertsson
Örn ísleifsson
Morgunpósturinn
Prentsmiðjan Oddi hf.
Verð í lausasölu kr. 195 á mánudögum
og kr. 280 á fimmtudögum.
Áskriftarverð er kr. 1.300 á mánuði fyrir tvö blöð í viku.
Þeir sem greiða með greiðslukorti fá 100 króna afslátt.
Smáþjófnaður frá
umbj óðendum
Rannveig Guðmundsdóttir félagsmálaráðherra hefur ákveðið að
skerða tekjur verkalýðsfélaganna af úthlutun atvinnuleysisbóta um
tvo þriðju. Það eru góð tíðindi.
Undanfarna mánuði hefur Morgunpósturinn greint frá ólíkinda-
legu fyrirkomulagi í tengslum við úthlutun þessara bóta. Vinnu-
veitendur og atvinnurekendur hafa komið sér upp einum eitt
hundrað og Qörutíu launuðum nefndum til að meta rétt fólks til at-
vinnuleysisbóta. Þetta fjár- og mannfreka kerfi hefur tekið til sín
um 120 milljónir af fjármunum atvinnuleysissjóðs. Öllum ætti að
vera ljóst að þvílíkt kerfi er engum til hagsbóta — nema ef vera
skyldi nefndarmönnum sjálfum og þeim verkalýðsforkólfum sem
er fyrir löngu hættir að berjast fyrir hagsmunum umbjóðenda
sinna en reyna þess í stað að verja völd og umfang verkalýðsfélag-
anna sjálfra. Það kom enda í ljós þegar Morgunpósturinn aflaði
frétta af atvinnuleysisnefndunum að forystumenn verkalýðshreyf-
ingarinnar reyndu allt til að leggja stein í götu blaðamanna blaðs-
ins. Þeir virtust ætla að verja þetta kerfi með öllum ráðum og reyna
að tryggja að almenningur fengi sem minnst um það að vita —
sjálfsagt vitandi það að um leið og það fréttist hvers kyns vitleysa
þarna væri á ferðinni yrði dregið úr greiðslum til þess úr atvinnu-
leysissjóði. Það er nefnilega skilningur flestra að þeim sjóði sé ætlað
að tryggja atvinnulausu fólki framfærslu en ekki starfsfólki verka-
lýðsfélaga og samtaka vinnuveitenda góðar aukatekjur.
f raun gefur þetta mál tilefni til að spyrja sig hvort hér sé ekki
fremur um lýsandi mál að ræða fyrir verkalýðshreyfinguna en að
þetta sé einstök vitleysa. Á undanförnum árum hefur æ meiri tími
og atorka verkalýðshreyfmgarinnar farið í að viðhalda völdum sín-
um og áhrifum. Þetta hefur gerst á sama tíma og flestir verkalýðs-
forkólfar hafa áttað sig á að hefðbundin tæki þeirra til að auka tekj-
ur umbjóðenda sinna hafa ekki gagnast til að bæta hag þeirra. Þær
kjarabætur sem hafa einhverju skilað á undanförnum árum hafa
komið fram í kjölfar þess að dregið hefur verið úr hömlum í versl-
un og viðskiptum með tilheyrandi samkeppni og í gegnum sterkari
fyrirtæki. Og þegar verkalýðshreyfmgin finnur sér ekki ný tæki í
þessu umhverfi virðist barátta hennar fyrst og fremst snúast um að
viðhalda sjálfri sér sem valdastofnunar og sem tekjupóst fyrir for-
ystumenn sína.
Tilhneiging verkalýðshreyfingarinnar til að láta aldrei af hendi
þau völd eða þá peninga sem hún kemst yfir sést best á því að á
undangengnum kjaraskerðingartímabilum hefur hún varið með
kjafti og klóm öll þau gjöld sem hún tekur af félagsmönnum sín-
um. Þessi gjöld hafa yfirleitt verið hækkuð og aukin á góðæristím-
um en þegar harðnar á dalnum hefur verkalýðsforystan ekki verið
til viðtals um að leyfa félagsmönnum sínum að halda launum sín-
um eftir eins óskertum og frekast er unnt. Þannig hefur fólk sem
hefur átt í mesta basli við að láta enda ná saman í heimilisrekstrin-
um þurft að greiða góðar fjárhæðir í orlofshúsasjóði og annað sem
vart er annað hægt en að líta á sem munað í kreppunni.
Og á sama tíma hefur verkalýðshreyfmgin staðið fyrir því að taka
120 milljónir af launafólki til að reka óhagkvæmt, þungt og til-
gangslítið kerfi í kringum úthlutanir á atvinnuleysisbótum. Forysta
hreyfingarinnar hefur fallið í sömu gryfju og stjórnvöld í skatta-
stefnu sinni, að það sé allt í lagi að klípa eitthvað sem virðist vera
smáaurar af hverjum og einum og hrifsa til sín þannig háar fjár-
hæðir af fjöldanum. Þetta er gert í þeirri trú að hver og einn sem sér
á eftir smáeyrinum, hafi ekki mjög ljósan hag af að rísa upp gegn
þjófnaðinum.
Gunnar Smári Egilsson
Pósturihn
Vesturgötu 2, 101 Reykjavík,
sími 552-2211 fax 552-2311
Bein númer: Ritstjórn: 552-4666, símbréf: 552-2243 Tæknideild: 552-4888
Auglýsingadeild: 552-4888, símbréf: 552-2241 Dreifing: 552-4999
Fréttaskotið: 552-1900 Smáauglýsingar: 552-5577
Skrifstofa Morgunpóstsins er opin mánudaga til föstudaga frá 9:00 til 17:00
Dreifingar- og áskriftardeild er opin mánudaga og fimmtudaga
frá 8:00 til 19:00, aðra virka daga frá 9:00 til 17:00
Auglýsingadeild er opin mánudaga og fimmtudaga frá 9:00 til 18:00,
aðra virka daga frá 9:00 til 17:00
Smáauglýsingadeildin er opin frá 9:00 til 17:00 virka daga,
til 21:00 á briðju- og miðvikudöqum og milli 13:00 og 21:00 á sunnudögum.
KóJd eru kvermlaráð
mæli
En það er vel mætt
i félagsvistina
„Mérfmnst
þaö heldar
dapurlegt þeg-
ar pólitískur
flokkur sinnir
ekki pólitísku starfi en það er bara
staðreynd. “
Álfheiður Ingadóttir áhrifalaus allaballi
Voru ekki átaksverkefnin
útiá landi?
„Þau tniklu verkefni sem menn-
ingarfulltrúi íslenska sendiráðsins á
Bretlandseyjum hefur staðiðfyrir
síðustu ár eru eitthvert besta dœmið
sem við eigum um vel heppnað
átaksverkefni. “
Helgi Pé
Þeir skilja ekki gildi
vinagreiða
„Það er augljóst að þessi endur-
skoðunarkontór hefur ekki nokkurn
skilning á því hverniggangur mála
er hjá sveitarfélögum.“
Guðmundur Árni Stefánsson fyrrv.
bæjarstjóri
Megas talaði um
nöðrukyn
„Ég er innilega sorg-
mœdd vegna þess hvernig
þessi kvennahreyfing er
aðfara. Hreyfing sem cetlaði sér að
standa uppúr hvað varðaði heilindi
og heiðarleg vinnubrögð. “
Helga Sigurjónsdóttir
Kvennalistakona
Nœrri 200 þúsund milljónir í skuldir...
Það er ekki nýtt að talað sé um
skuldir ríkissjóðs. Reyndin er sú að
stjórnmálamenn hafa talað allt of
mikið um skuldir ríkissjóðs. Þeir
hafa talað um skuldir ríkissjóðs
lengi lengi - - í áratugi, jafnvel í
marga áratugi áður en þær skuldir
urðu nokkurt vandamál. Nú eru
þær hins vegar vandamál og stjórn-
málamennirnir hrópa skuldir
skuldir, en þá heyrir fólkið ekki af
því að það er búið að heyra hrópin
allt of lengi án þess að nokkuð
gerðist.
Eins og tekjur
í eitt og hálft ár
Nú er hins vegar því miður alvar-
leg hætta á ferð. Þessa dagana er
verið að gefa út ríkisreikninginn
fyrir árið 1993. Neikvæður höfuð-
stóll A-hluta ríkissjóðs nemur þá
nærri 180 milljörðum króna.
Skuldir ríkissjóðs umfram eignir
eru þar með orðnar svipaðar og
tekjur ríkissjóðs í eitt og hálft ár.
Það er hrikaleg staðreynd fyrir
þjóðríki og alvarlegri en fyrir nokk-
urn einstakling.
Þessar skuldir hafa þróast mjög
hratt ef hægt er að tala um að
skuldir þróist þegar þær vaxa.
Miklar breytingar hafa orðið í
færslu ríkisreikningsins á udnan-
förnum árum. Þannig hafa nú verið
teknar inn í ríkisreikning lífeyris-
skuldbindingar og vextir, upp-
færsla skulda eftir verðlagi fer
skipulega fram og afskriftir á sama
hátt. Þannig eru tölur milli ára ekki
alltaf samanburðarhæfar. Stærsta
tilfærslan í þessum efnum gerðist
milli áranna 1988 og 1989 eða alls
um 60 milljarðar króna. Síðan hafa
engar svipaðar tölur verið teknar
inn í ríkisreikninginn.
Ljót saga á
einu kjórtímabili
Þegar núverandi ríkisstjórn tók
við var því lýst yfir að hún hygðist
beita sér fyrir því að ríkissjóður yrði
rekinn hallalaust fyri lok kjörtíma-
bilsins. Því miður hefur þessari
stefnu ekki verið fylgt og má segja
að ríkisreikningurinn sem íjár-
málaráðherra gaf út nú á dögunum
sé háðsmerki á baki þessarar stefnu.
Þar kemur í ljós að neikvæð staða
A-hluta ríkissjóðs hefur breyst frá
því að núverandi ríkisstjórn tók við
Þungavigtin

SVAVAR
Gestsson
alþingismaður
um 47 milljarða króna — frá árs-
lokum 1991 til ársloka 1993 og ef ár-
inu 1994 er bætt við má gera ráð
fyrir því að neikvæð staða ríkissjóðs
nemi um síðustu áramót um
190-200 milljörðum króna - - eða
eins og hálfs árs tekjum ríkissjóðs.
Hvað eiga
bændur og náms-
menn sameiginlegt?
Því miður er því nú komið að því
að þjóðin öll verður að staldra við.
Fyrir liggur að Sjálfstæðisflokknum
er ekki treystandi til að að fara með
ríkisfjármálin. Hann hefur farið illa
með ríkissjóð og hefur rekið hann
stefnulaust. I staðinn fyrir að beita
sér fyrir stefnu í ríkisfjármálum
hefur Sjálfstæðisflokkurinn verið
eins og rekald — af því að fjármála-
ráðherra ákvað í upphafi tímans að
hætta að skipta sér af fjárlögum
einstakra ráðuneyta. Þess vegna lét
hann fagráðuneytin eiga sig og nið-
urstaðan varð sú að þau gerðu
marklausar áætlanir. Eini hópurinn
sem hefur sparað í tíð núverandi
ríkisstjórnar eru námsmenn og
bændur. Kostnaður við heilbrigðis-
þjónustuna hefur haldið áfram að
hækka og sjúklingarnir hafa borið
hækkunina. Ríkissjóður hefur hins
vegar ekki sparað krónu. Lyfja-
reikningurinn er til dæmis hærri
nú en nokkru sinni fyrr — þrátt
fyrir allan bægslaganginn í Sighvati.
Þannig að nú verður að staldra
við. Það er erfitt verkefnið sem bíð-
ur næstu ríkisstjórnar að taka á —
það eru skuldir ríkissjóðs. Þær eru
alvarlegt áhyggjuefni.
Höfundur er einn af þremur
þingkjörnum yfirskoðunarmönn-
um Ríkisreiknings
„í staðinnfyrir að beita sérfyrir stefnu í ríkisfjármálum hefur Sjálf-
stœðisflokkurinn verið eins og rekald — afþví að fjármálaráðherra
ákvað í upphafi tímans að hœtta að skipta sér affjárlögum einstakra
ráðuneyta. Þess vegna lét hann fagráðuneytin eiga sig og niðurstaðan
varð sú að þau gerðu marklausar áœtlanir. “
Þungavigtarmenn eru meðal annars: Árni Sigfússon, Geir H. Haarde, Halldór Ásgrímsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Jóhanna Sigurðardóttir, Jón Erlendsson,
Jón Steinar Gunnlaugsson, Ólafur Ragnar Grímsson, Óskar Magnússon, Páll Kr. Pálsson, Svavar Gestsson, Ögmundur Jónasson, Össur Skarphéðinsson.