Helgarpósturinn - 03.08.1995, Blaðsíða 11
iFIMMTCJD7XTGÖR~3T7\GÚST*~1,9'ð'5‘
11
X
Veröbréfafyrirtæki fá milljónir frá ríkinu í þóknunartekjur vegna kaupa sinna á ríkispappírum í
útboðum Lánasýslu ríkisins.
Verðbréfa- og fjárfestingafyrir-
tæki afgreiða sjálf sig um milljón-
ir króna árlega úr ríkisjóði. Þegar
til útboða á spariskírteinum rík-
issjóðs og ríkisverðbréfum og
ríkisvíxlum kemur geta fyrirtæk-
in selt skirteini í sinni eigu til
Seðlabankans og keypt síðan
sambærileg bréf daginn eftir og
fengið fyrir þau kaup sérstaka
þóknun frá Lánasýslunni. Þókn-
unin mun vera hugsuð sem við-
skiptahvati og umsýslugjald til
fyrirtækjanna fyrir að miðla bréf-
unum út á markaðinn. Hins veg-
ar fá fyrirtækin þessa þóknun
hvort sem þeir selja skírteinin til
þriðja aðila eða eru bara að
skipta út bréfum á lagernum hjá
sér. Þóknunin er á bilinu 0,4 til
0,6 prósent af verði spariskír-
teinanna og ríkisverðbréfanna
en mun minni af ríkisvíxlum
enda þá um að ræða bréf til
miklu skemmri tíma.
Því miður reyndist ekki unnt
vegna sumarleyfa starfsmanna
Lánasýslu ríkisins að fá tölur frá
Lánasýslunni um umfang útboð-
anna og greiddra þóknana. En
gera má ráð fyrir að heildarút-
boð velti á milljörðum króna ár
hvert og má því gera ráð fyrir að
verðbréfafyrirtækin fái í sinn
hlut tugi milljóna króna árlega.
Auk þessarar þóknunar frá rík-
inu taka fyrirtækin þóknun frá
viðskiptavinum sínum. Þannig fá
fyrirtækin bæði þóknun fyrir að
kaupa þessi bréf og selja. Þess
má geta að erlendis mun ekki
tíðkast að seljandinn, eins og rík-
isvaldið hér gerir, greiði slíka
þóknun.
Bjarni Ármannsson hjá Kaupþingi segir verðbréfafyrirtæki
ekki misnota aðstöðu sína.
Sigurgeir Jónsson hjá Lánasýslunni treystir fyrirtækjunum
til að misnota ekki aðstöðu sína.
T|EKI SOCÐ UEIKA
SER AÐ RIKISSJODI
Sagt var frá því í Morgunblað-
inu þann 28. apríl á þessu ári að
fyrirtækin Skandía og Kaupþing
hafi selt og keypt aftur spariskír-
teini fyrir rúmar fjögurhundruð
milljónir króna eingöngu til að fá
umrædda söluþóknum sem hafi
þá numið um tveimur milljónum
króna, en það verður að teljast
dálagleg upphæð fyrir að styðja
á nokkra takka á tölvulyklaborði.
PÓSTURINN hafði samband við
nokkra aðila sem tengjast þess-
um viðskiptum og innti þá álits á
þessum málum.
„Lánasýslan býður ákveðna
þóknun fyrir að miðla þessum
spariskírteinum. Við vitum ekki
hvort við fáum sömu bréf á sama
verði og erum því að taka
áhættu ef við seljum bréf og
kaupum önnur í staðinn. Og ég
vil vísa því algjörlega á bug að
við séum að misnota aðstöðu
okkar,“ segir Bjarni Ármannsson
hjá Kaupþingi.
„HARA KOMIÐ
UPP TILFELU"
„Það hafa komið upp tilfelli
þar sem þetta hefur verið mögu-
Þóknun vegna kaupa frá Lánasýslu ríkisins
Spariskírteini 5 ára 0.4 prósent
10 ára 0.6 prósent
Ríkisverðbréf 3 ára 0.4 prósent
Ríkisvíxlar 3 mán. 0.1 prósent
6 mán. 0.2 prósent
12 mán. 0.25 prósent
legt eða gert. Útboð að undan-
förnu hafa hins vegar verið mjög
smá í sniðum. Þetta eru kannski
tvö til þrjúhundruð milljónir á
hálfsmánaðar fresti. Ástæðan
fyrir þessum kaupum verðbréfa-
fyrirtækjanna er oft sú að verð-
bréfasjóðir eru að breyta sam-
setningu sinni. Þóknunin er
hugsuð sem hvati til að taka þátt
í útboðum Lánasýslunnar,“ segir
Guðmundur Þórhallsson, forstöðu-
maður hjá Fjárfestingafélaginu
Skandía.
„í apríl varð hækkun á vöxtum
spariskírteina eftir nýafstaðnar
kosningar og þá jókst salan á
spariskírteinum eftir að hafa ver-
ið daufleg í langan tíma. Á einum
ákveðnum tímapunkti myndað-
ist sá möguleiki að hægt var að
selja á verðbréfaþingi á sam-
bærilegum kjörum og var í
næsta útboði á eftir. Það var ein-
hver sem seldi á verðbréfaþingi
fyrir úboðið en það er alls óvíst
að sami aðili hafi síðan keypt aft-
ur í útboðinu sjálfu," segir Sig-
urður B. Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri hjá Verðbréfa-
markaði íslandsbanka. „Það má
segja að þetta sé fræðilega hægt
en alls ekki í miklum mæli og
reglulega, því miður má segja
fyrir okkur verðbréfasala.“
MÁLID í EIUDUR-
SKODUQI SEGIR
LAIUASYSLAIU
„Þetta hefur komið aðeins fyr-
ir. Það má segja að þetta hafi ver-
^^^^ffl
Að gefnu tilefni skal
það tekið fram að fyrir-
sögn á forsíðu síðasta
Mánudagspósts er ekki
frá Aðalsteini Jónssyni
komin. Þar liggurað baki
túlkun blaðsins á atburða-
rásinni áður en þau Aðal-
steinn og Sigrún Gísla-
dóttir ákváðu að láta frá
sér börn sín. Frekari út-
skýringu á því sjónarmiði
má sjá í leiðara blaðsins.
RITSJ.
Sigurður B. Stefánsson hjá VÍB.
ið byrjunarörðugleikar. Það eru
þrjú ár síðan farið var að bjóða
út á þennan hátt. Áður var um-
boðsmannakerfi og þá var þókn-
unin eitt til eitt og hálft prósent,"
segir Sigurgeir Jónsson, yfirmaður
Lánasýslu ríkisins. „í svona út-
boðskerfum eru yfirleitt ekki
greidd umboðslaun en markað-
urinn hér krafðist umboðslauna
ef þeir ættu að setja fólk í að selja
þessi bréf. Við erum í ákveðnu
millibilsástandi má segja á með-
an verið er að byggja þetta upp.
Ég treysti því nú að menn séu
ekki að misnota kerfið,“ segir Sig-
urgeir. „Það gat komið fyrir áður
að ef skráning á verðbréfaþingi
vék frá útboðum að menn gátu
nýtt sér það til hagnaðar en það
er liðin tíð. Það er spurning hvort
þessi þóknun ætti ekki að renna
til kaupendanna sjálfra. Sumir,
eins og bankarnir, kaupa beint af
okkur og þá er þetta vaxtaauki
fyrir þá. Annars eru þessi mál í
endurskoðun hjá okkur,“ segir
Sigurgeir að lokum. ■
±r