Helgarpósturinn - 03.08.1995, Page 12

FIMmTuDAGuR oíTAGuST~'1r9"9"5l
Aldrei er meira að gera hjá landasölumönnum en vikuna fyrir verslunarmannahelgina.
Landslagið á landamarkaðinum hefur hins vegar breyst mikið á einu ári í kjölfar þess að
Ávana- og fíkniefnadeild lögreglunnar fékk rannsókn ólöglegrar áfengisframleiðslu
á sína könnu.
Söluhá sím-
boðanúmer
hafa gengið
kaupum og
sölum fyrir
tugi þúsunda
en GSM-símar
eru nú hægt
og bítandi að
ryðj'a símboð-
unum af
markaðinum.
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
500
Gambri
Landi
Eftirspurnin eftir landa er sjálf-
sagt aldrei jafn mikil og vikuna
fyrir verslunarmannahelgina.
Þannig hefur PÓSTURINN til dæm-
is heimildir fyrir því að í fyrra
hafi hópur landabruggara, sem
starfrækti eina bruggverksmiðju,
selt um það bil 3.200 lítra af
landa síðustu átta dagana fyrir
verslunarmannahelgina. Sölu-
verðmæti þess magns er um það
bil 4,8 milljónir króna miðað við
að lítraverðið sé 1.500 krónur.
Fyrir skömmu lokaði lögreglan
all stórri bruggverksmiðju sem
staðsett var í útihúsi við sveita-
bæ á Snæfellsnesi en í eigu
bruggara frá Reykjavík. Sam-
kvæmt heimildum blaðsins
bendir allt til þess að þar hafi
verið í undirbúningi umfangs-
mikil framleiðsla sem hafi fyrst
og fremst átt að svara eftirspurn
markaðarins nú fyrir þessa
mestu drykkjuhelgi ársins. Lög-
reglan greip hins vegar í taum-
ana áður en framleiðslan komst
af stað af einhverri alvöru og lok-
aði verksmiðjunni.
Þessi lokun er lýsandi fyrir þá
þróun sem hefur átt sér stað á
landamarkaðinum því stórar
bruggverksmiðjur sem nú finn-
ast eru svo til undantekninga-
laust úti á landsbyggðinni. Og
samkvæmt heimildum blaðsins
er mun erfiðara að nálgast landa
til kaups nú en á sama tíma í
fyrra.
FIKNIEFIVIADEILDIM
HEFUR GEMGIÐ HART
FRAM
Það er ekki lengra en ár síðan
stærstu landabruggararnir töldu
sér þokkalega óhætt að setja
upp stórar landaverksmiðjur á
höfuðborgarsvæðinu. Landslag-
ið á landamarkaðinum breyttist
hins vegar verulega þegar
Ávana- og fíkniefnadeild var
fengið það hlutverk að rannsaka
mál sem tengjast framleiðslu
ólöglegs áfengis. Fíkniefnadeild-
in hefur sinnt þessu hlutverki af
miklum krafti og upprætt margar
bruggverksmiðjur. Á sama tíma
hefur deildin hins vegar ekki get-
að státað af vasklegri framgöngu
í baráttunni við fíkniefnasmygl-
ara og fíkniefnasala, og eins og
kom fram í PÓSTINUM fyrir
skömmu hefur Ávana- og fíkni-
efnadeildin gengið undir nafninu
Landadeildin í undirheimunum
upp á síðkastið. Heimildarmað-
ur, sem þekkir vel til á landa-
markaðinum, tekur undir þetta
og segist sjálfur hafa rekið sig á
þetta. Nefnir hann sem dæmi að
í kjölfar þess að fíkniefnadeildin
lokaði tveimur stórum brugg-
verksmiðjum með stuttu millibili
í desember í fyrra hafi hann farið
um allan bæ og reynt að útvega
sér töluvert magn af landa, en
hvergi fengið. Hann fullyrðir
hins vegar að á sama tíma hafi
verið nóg framboð af alsælu, am-
fetamíni og hassi.
LAMDASALA OG DÓP-
SALA
Landabruggarar og þeir sem
selja landa hafa oft verið bendl-
aðir við ýmsa aðra glæpastarf-
semi í fjölmiðlum. Sagt hefur ver-
ið frá því að þýfi hafi fundist þeg-
ar bruggverksmiðjum hafi verið
lokað og þá hefur því verið hald-
ið fram að margir landasölu-
menn höndli einnig með eiturlyf.
Meðal þeirra sem blaðið ræddi
við á meðan vinnslu þessarar
greinar stóð er maður sem hefur
ítrekað verið tekinn fyrir landa-
brugg. Hann segir það hina
mestu firru að landa- og dópsala
haldist oft 5 hendur, það sé ein-
faldlega um gjörólíka hluti að
ræða þótt sölukerfið sé ef til vill
svipað.
„Það telst frekar til undantekn-
inga en hitt að landasölumenn
séu að selja dóp. Eiturlyfjasala
er einfaldlega allt önnur deild og
miklu alvarlegra mál. Menn fara
ekki í fangelsi fyrir að selja landa
ólíkt því ef þeir eru að selja dóp.
Maður þekkir hins vegar einhver
dæmi um gæja sem hafa byrjað
að selja landa en síðan leiðst út í
eiturlyfjasölu, en þau eru ekki
mörg.“
Þegar þessi maður er spurður
út í það þýfi sem hefur stundum
fundist í bruggverksmiðjum þá
hlær hann við og segir oft rangt
með farið í fréttaflutningi. Nefnir
hann sem dæmi að einu sinni
hafi verið sagt frá því að nokkurt
magn af þýfi hafi fundist á brugg-
stað en síðar kom í ljós að um
eldgamalt sjónvarpstæki og út-
varp hafi verið að ræða, sem
höfðu verið lengi í eigu bruggar-
anna og þeir notað til jiess að
stytta sér stundir meðan á fram-
leiðslunni stóð.
En þetta er ekki það eina sem
bruggarinn er ósáttur við í
fréttaflutningi af landamálum.
Hann segir það líka móðgun við
stéttina þegar sagt er frá grugg-
ugum landa og jafnvel landa sem
hefur flugur að geyma.
„Að halda því fram að menn
séu að selja einhvern flugna-
landa er mesta bull sem ég hef
heyrt. Lögmál markaðarins gilda
um landa eins og aðrar vörur.
Það þýðir að fólk hættir einfald-
lega að skipta við þá sem bjóða
slæma vöru, og þá geta þeir bara
pakkað saman.“
FRAMLEIDDU 400
LITRA A SOLARHRIMG
Samkvæmt upplýsingum
blaðsins framleiddi ein stærsta
bruggverksmiðja sem sett hefur
verið á fót á höfuðborgarsvæð-
inu, um það bil 400 iítra á sólar-
hring þegar hún var keyrð. Þessi
verksmiðja var starfrækt frá ára-
mótum í fyrra fram til versiunar-
mannahelgarinnar þegar hún
var tekin í sundur og færð. Síð-
ustu átta dagana var verksmiðj-
an keyrð allan sólarhringinn og
tókst hópnum sem stóð að henni
að selja alla framleiðsluna, 3.200
lítra af landa. Þetta er gríðarlegt
magn, sérstaklega þegar það er
skoðað hversu mikill gambri
liggur á bak við þennan lítra-
fjölda. Með góðri nýtingu fást
um það bil 280 lítrar af landa úr
I. 000 lítra ílögn. Það þýðir að
lítrarnir 3.200 hafa fengist úr
II. 500 lítrum að gambra. Til
gamans má geta þess að í svo
mikið magn af gambra þarf tæp-
lega 3 tonn af sykri, 115 kíló af
geri og 805 lítra af appelsínusafa.
Þegar umsvifamikill landa-
bruggari er spurður hvort það sé
ekki erfitt að kaupa hráefni til
mikillar framleiðslu, játar hann
því og segir menn yfirleitt reyna
að dreifa innkaupunum á marga
staði. En hann bætir því við að
margir átti sig á hvað standi til
en hafi ekkert við það að athuga.
„Fólki finnst þetta spennandi
og hefur líka vissa samúð með
þessu þar sem vín er svo dýrt í
ÁTVR.“
EMGIMM ORÐHD RÍKUR
AF FRAMLEIÐSLU
LAMDA
Dreifingarkerfin á bak við
landasöluna eru mjög misjöfn að
umfangi. Sumir stórir framleið-
endur hafa nokkra milliliði á sín-
um snærum sem aftur selja til
Gambri
I Landi