Helgarpósturinn - 03.08.1995, Blaðsíða 13
FIMMTuDAGu R377vGu ST1995
V
í janúar á síðasta ári lokaði lögreglan einni stærstu bruggverksmiðju sem hefur fundist hér á landi. Hér sjást nokkrar gambratunnur úr verksmiðjunni.
smásala. Er þetta gert til þess að
lögreglan eigi erfiðara að rekja
hvaðan landi er uppruninn ef ein-
hver smásali er tekinn. Aðrir
framleiðendur eru ekki eins var-
kárir heldur skipta beint við smá-
salana og selja jafnvel sjálfir.
Mun meira er upp úr því að hafa
en öryggið er að sjálfsögðu
minna. Samkvæmt heimildum
blaðsins er algengt verð til mill-
iða 700-800 krónur á lítra og fer
verðið eftir því magni sem hann
tekur. Milliliðurinn leggur á bil-
inu 100-300 krónur á lítrann til
smásalans sem selur síðan lítr-
ann á 1.500 krónur.
Bruggarinn sem áður hefur
verið minnst á, segir aðspurður
að enginn verði ríkur af því að
framleiða landa en það sé hins
vegar hægt að hafa þokkalegan
pening upp úr því. Hann segir að
þeir sem uppskeri einna mest
séu smásalarnir ef þeir hafi gott
sölunet. Dæmi eru um það að
góðir sölumenn hafi selt 400-800
lítra á „góðri“ helgi þegar landa-
salan var sem mest, en bruggar-
inn segir að svo stórir sölumenn
séu hins vegar liðin tíð og nú sé
salan á höndum fleiri minni aðila.
Algengasta leiðin til þess að
nálgast landa er að hringja í sím-
boðanúmer hjá sölumanni, sem
hringir til baka að bragði og tek-
ur niður pöntun. Vinsæl sím-
boðanúmer eru dýrmæt og hefur
blaðið upplýsingar um að söluhá
símboðanúmer hafi gengið kaup-
um og sölum fyrir tugi þúsunda.
Nú eru GSM-símarnir hins vegar
hægt og bítandi að ryðja símboð-
unum af markaðinum.
HJOESTA SEKTIIU
RUiyiLEGA 800.000
KROIUUR
Viðurlög við ólöglegri fram-
leiðslu áfengis eru ekki mjög
ströng. Flestum bruggmálum
lýkur með dómssátt og fyrst eftir
að sprenging varð í sölu landa
voru bruggararnir að borga í
hæsta lagi 200.000-300.000 krón-
ur í sektir en oft mun minna. En
þar sem hagnaðarvonin er tölu-
verð létu menn þessar sektir
ekki stöðva sig og settu nýjar
verksmiðjur á fót. Sektirnar hafa
hins vegar farið ört hækkandi. Á
þessu ári var til að mynda forsp-
rakki stórrar verksmiðju, sem
var starfrækt við Fiskislóð,
dæmdur til þess að greiða ríflega
800.000 krónur í sekt í ríkissjóð.
Hærri sektir er ein leiðin til þess
að letja menn til þess að hefja
landaframleiðslu en á dögunum
var áfengislögunum einnig
breytt á þá leið að nú er bannað
að eiga og búa til eimingartæki.
Þetta gerir bruggurunum erfið-
ara fyrir þar sem áður var tiltölu-
lega lítið mál að fá súðutæki
smíðuð í vélsmiðjum.
Þrátt fyrir þetta er örugglega
langt þangað til landasuða leggst
af á Islandi, eða eins og einn
bruggari sagði í samtali við blað-
ið:
„Ég held að það sé alveg ljóst
að á meðan brennivín er verð-
lagt eins og það er gert í dag, þá
verður búinn til landi hér.“ ■
„Að halda
því fram að
menn séu að
selja einhvern
flugnalanda
er mesta bull
sem ég hef
heyrt. Lögmál
markaðarins
gilda um
landa eins og
aðrar vörur.
Það þýðir að
fólk hættir
einfaldlega að
skipta við þá
sem bjóða
slæma vöru,"
segir um-
fangsmikill
landabrugg-
ari.
Uppskrrft
að landa-
uerksmiðju
Það eru ekki flókin tæki, eða
flóknar tilfæringar sem þarf til
þess að setja bruggverksmiðju á
fót og hefja framleiðslu á landa í
stórum stíl. í greininni hér til
hliðar er sagt frá verksmiðju
sem gat framleitt 400 lítra á sól-
arhring. Stofnkostnaður að baki
verksmiðju að slíkri stærð er
aðeins um 300.000 krónur.
Græjurnar sem til þarf eru:
fimm 1000 lítra ker með loki,
200 lítra suðutæki og fimm sex
tommu síur, gerðar úr þar til
ætluðu síuefni sem fæst til
dæmis í Amunni. Suðutækið er
dýrasti liðurinn í þessu dæmi
en það kostar um 200.000 krón-
ur.
Og þá er það ílögnin. í hvert
1.000 lítra ker fara um það bil 10
kg ger og gernæring (fæst í
Ámunni og kostar 11.400 krón-
ur), 250 kg sykur (14.500 krón-
ur), 70 lítrar af appelsínusafa án
allra rotvarnar- og aukaefna
(5.250 krónur), 200 ml froðueyð-
ir (fæst í Ámunni og kostar 456
krónur) og svo er fyllt upp með
vatni af réttu hitastigi svo gerj-
un fari af stað. Samtals gerir
þetta ríflega 31.500 krónur.
Með góðri nýtingu fást úr
1.000 lítrum af gambra um það
bil 280 lítrar af 40-45% sterkum
landa, sem þýðir að hráefnis-
kostnaður á bak við hvern lítra
er um það bil 110 krónur. Plast-
brúsarnir utan um framleiðsl-
una kosta svo 27 krónur stykk-
ið. Þá er eftir að taka með í
reikninginn stofnkostnaðinn við
verksmiðjuna, en hún á að vera
fljót að borga sig upp ef lögregl-
an kemst ekki í spilið. ■