Helgarpósturinn - 03.08.1995, Blaðsíða 27

Umfjöllun um jafnrétti kynjanna á íslandi verður brátt sjónvarpað af þýsku sjónvarpsstöðinni Pro7
og voru þarlendir þáttagerðarmenn staddir hér á landi fyrir nokkru vegna þess og stúderinga á
kynhegðun landans. Klara Egilson kynnti sér efnisföng þáttarins og sá landann í nýrri mynd
landans
kynhegðun
Þýski fjöllista- og þáttagerðarmaðurinn, Wolfgang Múller, ásamt kollega
sínum á leið til skoðunarferðar um Gullfoss og Geysi.
All ítarlegri úttekt á hlutverka-
skiptingu kynjanna og réttindum
kvenna á Islandi verður brátt
sjónvarpað i vinsælum skemmti-
þætti er birtist hvern föstudag
frammi fyrir einni milljón þýskra
áhorfenda og er sjónvarpað frá
einkavæddri sjónvarpsstöð í
Þýskalandi. Efni þáttarins, sem
ber hið skemmtilega nafn Liebe-
Súnde (ást-synd) og er einn sá
vinsælasti sinnar tegundar þar í
landi, fjallar að öllu jöfnu og tek-
ur á málefnum kynjanna í sinni
breiðustu mynd og samskiptum
þeirra, en hinn klukkutíma langi
skemmti og fræðsluþáttur sam-
anstendur af völdu efni víðs veg-
ar að úr heiminum og lá leið
þáttagerðarmanna að þessu
sinni til íslands í þeim tilgangi að
kynnast kynbundinni menningu
eyjarinnar í norðri.
ÞÓTTI STAÐA KOIU-,
UtUIUAR STERK I ÞJOÐ-
FELAGIIUU
Þeim til aðstoðar við tungu-
málið hefur starfað Veturliði
Guðnason, þýðandi sem áhorf-
endum Ríkissjónvarpsins er góð-
kunnur fyrir þýðingar sínar á er-
lendum kvikmyndum, en Vetur-
liði ferðaðist með hinu þýska
kvikmyndatökuliði um víðan völl
og var túlkur meðan á dvöl
þeirra stóð hér við viðtöl og
myndatökur. Er óhætt að segja
að hinir þýsku sjónvarpsþátta-
gerðarmenn hafi víða leitað
fanga hérlendis meðan á stuttri
dvöl þeirra hér á norðurslóðum
stóð en meðal þeirra sem kallað-
ir voru til viðræðna vegna mál-
efnis kynjanna var Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir, borgarstjóri Reyk-
víkinga. Lagði spyrill þáttarins
fyrst og fremst undir borgar-
stjóra þá spurningu hvort staða
konunnar væri ekki nokkuð
sterk í íslensku þjóðfélagi, þar
sem konur væru áberandi hér-
iendis og virtust hafa nokkuð öfl-
ug ítök í stjórnunargeiranum, að
mati spyrils, sem hafði þá kynnt
sér íslenska menningu í nokkurn
tíma og orðið margs var. Var
helsta ályktun spyrils eftir þá
viðkynningu af landi okkar að
konur væru nokkuð ráðandi afl í
þjóðfélaginu og lagði þær hug-
myndir undir borgarstjóra, sem
svaraði spurningum hans á þann
veg að þó liti svo út við fyrstu
sýn væri konan ekki svo vel stæð
og rétthá í okkar þjóðfélagi sem
mætti halda frá bæjardyrum
gestkomandi þjóða hingað til
lands. Rósa Ingólfsdóttir, athafna-
kona og baráttumanneskja fyrir
réttindum kvenna innan veggja
heimilanna um árabil, var tekin
til viðtals af þýsku sjónvarps-
mönnunum og skoðanir hennar
ræddar sem möguleiki í þjóðfé-
lagi sem okkar.
KORSELETT OG KYIU-
FERÐISLEGT OFBELDI
Þá kynntu þáttagerðarmenn
sér málefni jáeirra sem fyrir
áreitni og ofbeldi verða hérlend-
is og þræddu í þeim tilgangi
stofnanir sem Kvennaathvarfið,
Neyðarmóttöku Borgarspítalans
fyrir þolendur nauðgana og áttu
spjall við Guðrúnu Ágústsdóttur
borgarfulltrúa, sem meðal ann-
ars var einn frumkvöðull Stíga-
móta á sínum tíma, um réttindi
konunnar þegar ofbeldi er ann-
ars vegar. Þá var rætt við sam-
tök samkynhneigðra á íslandi og
sú starfsemi sem samkynhneigð-
ir hafa rekið hérlendis tíunduð,
erótíska tímaritið Bleikt og blátt
fékk sinn skerf sem eina sinnar
tegundar hér á landi og rætt var
við ritstjóra þess. ítrekaðar til-
raunir til að hreppa viðtal við
eigendur verslunarinnar Rómeó
og Júlíu í Reykjavík voru reknar
með engum árangri þar sem
bæði framkvæmdastjóri og eig-
andi þeirrar verslunar harðneit-
uðu viðtali við hina þýsku þátta-
gerðarmenn. Þá fengu drottning-
ar næturlífsins sinn skerf af at-
Áhugamað
um atvinnul
Gottskálk Dagur Sigurðarson,
sonur Sigurðar Björnssonar og Hild-
ar Sigurbjörnsdóttur, er íslenskum
bíógestum að góðu kunnur. Þrát
fyrir að vera einungis 21 árs gam-
all hefur hann leikið í sjö kvik-
myndum, einni stuttmynd og sex
leikritum. Þetta verður að teljast
talsverður afrakstur hjá ekki eldri
manni. í sumar er Gotti, eins og
hann er kallaður, með annan fót-
inn í Sumarleikhúsinu og að auki
er hann að leika í kvikmyndinni
Agnesi. Gottskálk leikur eitt af að-
alhlutverkunum í nýrri íslenskri
kvikmynd, Einkalífi, sem frum-
sýnd verður 9. ágúst.
„Það er á döfinni að fara í leik-
Iistarnám en ég hugsa samt að ég.
fari ekki í Leiklistarskóla íslands,
en er að hugsa um að fara erlend-
is að læra,“ sagði Gotti.
Hvernig stendur á því að þú,
ómenntaður leikari, færð alltaf
hlutverk?
„Ég hef verið heppinn og má
þakka Hrafni Gunnlaugssyni fyrir
stóran part af þessu, ég hef leikið
í fjórum mynda hans. Þótt ég hafi
leikið þetta mikið, þá var það
fyrst fyrir tveimur árum að ég
ákvað að snúa mér að þessu af al-
vöru. Þetta borgar sig síður en
svo fjárhagslega en ég bý í for-
eldrahúsum og það bjargar
miklu. Þetta gæti hins vegar borg-
mennu þjóðfélagi sem okkar.
Neysluþjóðfélagið ísland sé í
engu frábrugðið grannríkjum
okkar og stærri ríkjum en frá-
brugðið að því eina íeyti að hér-
lendis ræða menn af alvöru-
þunga um kynferðislega reynslu
sína með huldufólki sem ekki er
sýnilegt öllum og þótti þýska
fólkinu mikið til koma vegna dul-
rænna hæfileika landans sem
þótti koma berlega í ljós eftir
fyrrgreint viðtal.
ÞÁTTAGERÐARMEIUIU
VEL KUIUIUUGIR LAIUD-
AIUUM FRA FYRRI TIÐ
Þættinum verður sjónvarpað
frá þýsku stöðinni Pro7 um miðj-
an ágúst en klipping og samsetn-
ing efnisins stendur nú yfir af
fullum krafti. Sitja hinir þýsku
listamenn, sem tóku efnið sam-
an, með tveggja klukkutíma efni
og eiga nú það vandasama verk
fyrir höndum að velja úr sjö
mínútna heimildamynd sem á
að sýna þverskurð af því helsta
sem gerist á þessum grundvelli
á íslandi. Skot sem þessi eru á
bilinu 3 til 7 mínútur og verður
þáttur fslands því nokkuð veiga-
mikill í umræðu þáttarins að því
sinni. Það var fjöliistamaðurinn
Wolfgang Miiller sem stóð að
þaki samsetningu og úrvali efn-
isgerðar þáttarins, en Wolfgang,
sem hefur lagt leið sína hingað
ótal sinnum undanfarin ár í ýms-
um tilgangi og skrifaði meðal
annars fyrir nokkru Blámeysu-
bók nokkra sem út kom í Þýska-
landi og var rituð á þýsku sem
íslensku jöfnum höndum. Styst
er hins vegar að minnast þess
þegar Wolfgang lagði leið sína
að landinu fyrir þjóðhátíðardag
íslendinga nú í ár og pakkaði inn
Berlínarbirninum sem stendur
við Tjörnina í virðingarskyni við
Christo og innpökkunar hans á
ráðhúsi Berlínarbúa í Þýska-
landi. ■
Gottskálk í senu í Einkalífi. „Ég hef verið heppinn og má þakka Hrafni Gunnlaugssyni fyrir
stóran part af þessu, ég hef leikið í fjórum mynda hans."
að sig, það má líta á þetta sem
ákveðinn skóla og getur komið
sér vel seinna. Kannski er þetta
fjárfesting í framtíðinni."
Um hvað fjallar Einkalíf?
„Myndin fjallar um ungt fólk,
Alexander, Margréti og Nóa. Þau
ákveða að gera saman mynd um
fjölskyldur sínar. Það má segja að
Einkalíf komi á skemmtilegum
tíma því núna eru allir að gera
myndir. Þeirra draumur er að
fanga raunveruleikann á filmu.
Þau komast svo að því að raun-
veruleikanum er erfitt að ná á
filmu því fólk er alltaf meðvitað
um nálægð myndavélarinnar. Al-
veg eins og í þessu viðtali. Aliir
eru að keppast við að koma með
gáfulega frasa og virka gáfulegir."
Myndin fjallar sem sagt um
h versdagsleikann ?
„Já myndin er um venjulegt
fólk, það má segja að fólk sem
hlær í bíó sé í raun að hlæja að
sjálfu sér.“ ■
líf þeirra spekúlerað. Þáttagerð-
armenn höfðu upp á sautján ára
gömlum íslenskum pilti sem
kynmök hafði átt við álf, að eigin
sögn, og eftir viðtalið þótti
spyrli mikið til koma vegna hinn-
ar mögnuðu náttúru okkar ís-
lendinga sem nytist við mann-
fólkið ef því væri að skipta. Fór
umrætt spjall fram úti í guðs-
grænni náttúru og var all sér-
stætt að sögn aðstandenda. Nið-
urstöður hinna þýsku þáttagerð-
armanna, sem séð hafa margt
gegnum dagana' vegna vinnu
sinnar við sjónvarpsstöðina og
þáttagerð iíka þessari, var sú að
hér á landi mætti finna velflest
allt sem einkennir önnur þjóðfé-
lög þó í smækkaðri mynd sé í fá-
hygli einnig, viðtali við íslenska
dragdrottingu var hleypt af
stokkunum og í framhaldi af því
var haldið til fundar við leikar-
ann og söngvarann Helga Björns-
son, en hann fer með hlutverk
villingsins Frank Wúrther í söng-
leiknum Rocky Horror og verður
frumsýndur innan tíðar. Þar mun
Helgi koma fram í korseletti og
það eitt dugði til.
MOK VIÐ ALFA HTI I
GUÐSGRÆIUmi IUATT-
URUiunii
En dulræni angi okkar íslend-
inga fékk að láta ljós sitt skína
sem endranær þegar minnst er á
eylandið í norðri, álfar og huldu-
fólk voru rædd af áhuga og kyn-
bíó
LEÐURBLÖKUR
ERUVONDUR
FÉLAGSSKAPUR
Batwiam
Forever
Sambíóim
★
Hér kemur þriðja bíó-
myndin i Batman-flokknum;
þegar eru komnir sex
klukkutímar af þessu er það
orðið ansi einhæft. Eða á
maður kannski að segja eins
og er: útblásið og svo þraut-
leiðinlegt að það kemur
manni ekki hót við.
Fyrstu myndinni um Leð-
urblökumanninn var talið
það til tekna að hún sýndi
inn í dimm hugarfylgsni Bat-
mans (eins og það er
áhugavert); að minnsta kosti
komust einhverjir krítíkerar
að þeirri niðurstöðu að Bat-
man Michaels Keaton
væri kvalinn og einmana
maður en höfuðandstæðing-
ur hans, leikinn af Jack
Nicholson, væri stórkost-
lega djöfulóður sefasjúkling-
ur. Þessi fínu blæbrigði fóru
raunar alveg framhjá mér;
ég sá ekki annað en leik-
tjöld sem sannarlega voru
tilkomumikil að líta en þó
ekki annað en umbúðir utan
um fullkomið allsleysi.
Hér eru sömu leiktjöldin,
bara ennþá fyrirferðarmeiri,
svona súperútgáfa af
Metropolis Fritz Lang; í
reynd er tæpast hægt að
álíta þetta kvikmyndalist
heldur nokkurs konar ofur-
hönnun — sem sannast
best á því að sala Batman-
dóts hefur reynst miklu arð-
vænlegri en bíómyndirnar.
Hafi fyrsta myndin haft
einhvern myrkan undirtón,
þá eru nýju skúrkarnir
Tommy Lee Jones og Jim
Carrey ekki annað en há-
vaðasamir vitleysingar. Carr-
ey geiflar sig heil ósköp en
tekst ekki að kalla fram
nema staka þreytulega hlát-
ursstunu. Nú er reynt að
Ijúga inn í þetta einhverri
dýpt með því að gera því
skóna að þeir séu báðir
klofnir persónuleikar; að
eins og Batman séu þeir í
raun tvær manneskjur. Það
úrræði er fremur vandræða-
legt en vandað. Klofinn per-
sónuleiki Batmans felst að-
allega í því að hann klæðir
sig upp í búning úr gúmmíi
og fer út á kvöldin; hann er
nokkurs konar konungur
dragdrottninganna. Þess ut-
an er Val Kilnrer voða
sléttur og felldur náungi og
ekki tekst manni að koma
auga á djöflana sem hann
kann að vera að berjast við
innra með sér— nema
hvað leðurblökur hljóta að
vera óskemmtilegur félags-
skapur. Á óvenju skýru
augnabliki myndarinnar
kemst einhver persónan
reyndar að kjarna máls: Er
ekki eitthvað afbrigðilegt við
að klæða sig eins og nag-
dýr?
Þessi þriðja mynd hefur
fengið heitið Batman
Forever, kannski í óvæntu
sjálfsháði, og maður verður
að vona — andstætt öllum
sólarmerkjum — að þetta
verði ekki eilíft. Það er kom-
inn tími til að hætta, nema
sé sjálfhætt. En kannski er
engin hætta á því?
-EGILL HELGASON