Helgarpósturinn - 23.11.1995, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 23. NÓVEMBER1995
Richard O’Brien, höfundur Rocky Horror Picture Show, kom í stutta heimsókn til íslands um síðustu helgi. Þetta var mikil skemmtanahelgi hjá O’Bri-
en, en hann gaf sér tíma á milli partía til að hitta Öldu Sigmundsdóttur á Borginni.
„Leifur heppni var fyrsti
íslenski homminn“
Richard O’Bríen: Ég hef hvergi séð betur útfærðar kynlífssenur en í íslensku sýningunni. Þær eru líka dónalegastar, lang-
dónalegastar...
Hvað ertu að gera hérna?
„Þessir ungu menn [bendir á
Hall Helgason og Ingvar Þórð-
arson] buðu mér. Þeir hringdu
í mig og sögðust ætla að sýna
mér skemmtanalífið í Reykja-
vík. (Þögn) Ég er enn að bíða
eftir því.“
Hvemig fannst þér uppfœrsl-
an?
„Hún var hreint ágæt.“
Hver er versta uppfœrsla á
Rocky Horror sem þú hefur séð?
„Við Tim Curry lékum í sýn-
ingunni í London, en fórum
svo til Los Angeles til að setja
hana upp þar. Framleiðandinn
var hljóðupptökumaður og
plötuframleiðandi — Lou Adl-
er — og hann lagði alla áherslu
á að hljóðið væri gott. Þetta
var árið 1974 og hljóðið var
yndislegt. Þegar ég fór svo aft-
ur til Englands fannst mér það
versta sýning sem ég hafði séð
í samanburði við hina.“
Varðstu undrandi að heyra af
sýningunni á íslandi?
„Já, ég var það. Ég held líka
að það sé erfitt að búa til
svona kraftmikið þjóðfélag
með fáu fólki sem býr við þetta
veðurfar og þessa einangrun.
Svo ykkur hefur tekist mjög vel
upp, miðað við allar aðstæð-
ur.“
Forsætisráðherra
gerist sögumaður
Borgarstjórinn í Reykjavík
kom á sýninguna á föstudaginn.
Hversu oft gerist eitthvað því
líkt?
„Það gerist töluvert oft. Fyrir
nokkrum árum var sýningin á
leið til Nýja-Sjálands frá Ástral-
íu og framleiðendurnir veltu
fyrir sér hvernig hún myndi
ganga best þar — hvernig hún
fengi sem besta auglýsingu.
Einhverjum datt í hug að fá
heimamann sem sögumann í
sýningunni, einhvern á borð
við Sir Robert Muldoon, sem
þá var forsætisráðherra. Hann
fékk handritið sent og í fram-
haidi hringdu framleiðendurn-
ir í hann. Muldoon sagði: „Áð-
ur en ég svara nokkru vil ég
leggja fram þrjár spurningar. I
fyrsta lagi, í hverju myndi ég
vera?“
Framleiðandinn sagði að
smóking yrði vel við hæfi.
„Jæja, þá er það í iagi, ég á
smóking. En það er talað um
einhverja bók, sagt að sögu-
maðurinn lesi upp úr bók;
mætti ég hafa textann úr bók-
inni hjá mér eða þyrfti ég að
læra hann utanbókar?"
„Þú mátt svo sannarlega
hafa textann hjá þér.“
„Það er fínt.“ Svo bætir fram-
leiðandinn við: „Hver er þriðja
spurningin?“ þótt hann vissi
alveg hver næsta spurning
yrði, liggur það ekki í augum
uppi?
Muldoon heldur áfram:
„Hmm... hvers konar, hérna...
sko... hvers konar umbun... ég
meina, hvað fæ ég fyrir þetta,
ætlaði ég að segja.“
„Ja, ég hafði hugsað mér í
kringum fimm þúsund dali á
viku,“ segir framleiðandinn.
„Samþykkt,“ segir Muldoon.
Við fengum sem sagt forsæt-
isráðherrann upp á svið og
það komst á forsíðuna á öllum
dagblöðum á Nýja-Sjálandi. Og
sýningin sló í gegn!“
Ég las í œviágripi þínu á Int-
ernetinu að þú hefðir einu sinni
unnið á mjólkurbúi á Nýja-Sjá-
landi.
„Já, ég gerði það. Ég var sett-
ur í nám á mjólkurbú af því að
mér gekk ekkert alltof vel í
skóla. Það er reyndar stutt síð-
an ég uppgötvaði af hverju það
var. Fyrir um sex árum var
hringt í mig frá skólanum, sem
sonur minn var í, og ég beðinn
að koma í viðtal af því að hann
væri með dyslexíu. Ég hafði
alltaf litið á dyslexíu sem af-
sökun fyrir millistéttarkrakka
sem gekk illa í skóla. Þú veist:
„Það er allt í lagi með hann Ru-
pert... hann er bara með dys-
lexíu.“ Og ég svaraði: „Já,
meinarðu að hann kunni ekki
að stafa?" Þannig hafði ég litið
á málið. Svo ég fór í skólann og
spurði hvað það væri sem Jos-
hua, sonur minn, gerði vit-
laust. Jú, hann gerði þetta og
hitt. Ég svaraði: „Ég hef gert
þetta alla ævi, hvert er eigin-
lega vandamálið?" Þegar mað-
urinn hélt áfram að lýsa þessu
rann upp fyrir mér að þetta var
sama vandamál og hafði herj-
að á mig og líka að þetta var
orsök svo margra annarra
vandamála, hvers vegna kenn-
ararnir börðu mig í skóla,
o.s.frv. Og ég verð að segja að
það var mikill léttir. Ég settist
aftur við ritvélina með allt
öðru hugarfari. Ég var ekki
heimskur. Það var bara eitt-
hvað vitlaust tengt í hausnum
á mér. Það er allt annað við-
horf.
Já, en þegar ég var fimmtán
ára var mér sem sagt komið
fyrir á mjólkurbúi sem Hjálp-
ræðisherinn rak. Lít ég ekki
einmitt út fyrir að vera týpan
fyrir erfiðisvinnu úti við?
Sérðu mig ekki fyrir þér að
moka skít og mjólka beljur? Og
kannski freistast til að halda
aðeins of lengi um júgrin...“
En núna ferðastu um heim-
inn...
„Já, ég er sendiherra Bret-
lands um allan heim. Sendi-
herra Breta í kynferðismálum
og færi þjóðum heims gleði,
glaum og lauslæti hvert sem ég
fer.“
Reykjavík er ekki sveitó
Þá komum við að þessari
óumflýjanlegu spurningu: Hefur
eitthvað komið þér á óvart á ís-
landi?
„Já, það sagði einhver Bú!
við mig um daginn.
Nei, satt að segja er iandið
mjög svipað og ég átti von á.
Byggingarnar hafa yfir sér
mjög nútímalegt yfirbragð,
sem kom mér á óvart. Kirkjan
sem Leifur Eiríksson stendur
fyrir framan er stórkostieg. Við
töluðum reyndar mikið um
Leif þegar við stoppuðum
þarna; Leifur var nefnilega
einn af fyrstu íslensku homm-
unum. Þess vegna fór hann til
Ameríku. Hann varð að komast
í burtu. Hann fór til Ameríku,
opnaði litla búð og gerðist hár-
greiðslumaður og innanhúss-
arkitekt fyrir indíánana. Hann
er miklu kraftalegar vaxinn á
styttunni en hann var í raun og
veru.
Nei, í alvöru: þegar ég sagði
fólki að ég ætlaði til íslands þá
sagði það: „Já, ég hef heyrt að
það sé mikið fjör í Reykjavík.“
Það besta við Reykjavík er
að hún er ekki sveitaleg. Öfugt
við til dæmis Los Angeles, sem
er mjög sveitó borg.
Það er furðulegt, en
fyrirfinnst ekki hér,
sem er frábært. Það
er hægt að tala við
alls konar fólk hér, en
í Los Angeles er fólk
gersamlega ófært um
að eiga samræður. Ég
meina, það er indæl-
isfólk, en það vantar
alla dýpt í það.“
Varðstu hissa á að
Rocky Horror varð
eins vinsœlt og raun
bar vitni?
„Það fyrsta sem
kom mér á óvart
varðandi Rocky var
að konu gæti þótt
Frank’n’Furter aðlað-
andi. Það kom mér
mjög á óvart. Það
næsta var hversu
lengi sýningin gekk
og hversu víða hún
náði; að hún höfðaði
til svo ólíkra þjóðfé-
lagshópa. Það var
það næsta sem var
undarlegt; að fólki
stæði engin ógn af
verkinu. Það virðist
ekkert móðga fólk að
Frank sefur hjá bæði
Brad og Janet, það
þykir bara fyndið. Á
einhvern furðulegan
hátt.
Raunar hef ég
hvergi séð betur út-
færðar kynlífssenur
en í íslensku sýning-
unni. Þær eru líka
dónalegastar, lang-
dónalegastar, af því
að þær eru settar upp
eins og endaþarms-
mök eigi sér stað.
Þetta hefur ekki verið
svona gróft í neinni
annarri sýningu sem
ég hef séð. Og þegar
Brad heldur á gler-
augunum sínum og
þau byrja að hrist-
ast... það var ljúf-
fengt; alveg stórkost-
legt. I þessari sýningu
ber Brad mikið skyn-
bragð á hvað er fynd-
ið á sviði.“
Tekurðu þátt í mörg-
um sýningum sem þú
ferð að sjá?
„Já, fólk vill oft not-
færa sér komu mína í auglýs-
ingaskyni."
Löggur í
netsokkabuxum
Hver er furðulegasti staðurinn
þar sem Rocky hefur verið sett-
ur upp?
„Eg veit það ekki... Það var
mjög skrýtið í Argentínu, sér-
staklega eftir Falklandseyja-
stríðið. Fyrir mörgum árum
var líka sett upp sýning í Ríó
án þess að okkur væru greidd
nein höfundarlaun, svo um-
boðsmaðurinn minn sendi
framleiðendunum skeyti: „Ef
þið greiðið ekki höfundarlaun
verður gripið til fyrirvara-
lausra aðgerða.“ Við fengum
skeyti til baka ásamt mynd úr
dagblaði þar sem sást að stað-
urinn, þar sem verkið var sýnt,
hafði verið sprengdur í loft
upp. Það var ekkert að sjá
nema rústirnar og framhliðina
þar sem hékk skilti sem á stóð
„Rocky Horror Show“. Og í
símskeytinu stóð: „Eins og þið
sjáið hefur þegar verið gripið
til fyrirvaralausra aðgerða".
Það var frekar skrýtið.
Ástandið var líka skrýtið í
Suður-Afríku af því að við átt-
um alls ekki von á að myndin
kæmist í gegnum ritskoðunina
þar, En dag einn sat ég á skrif-
stofunni þegar var hringt og
spurt hvort við ætluðum ekki
að sækja myndina.
En myndin var sem sagt bú-
in að fá sjötíu prósent af mögu-
legum áhorfendafjölda og plat-
an orðin tvöföld gullplata og
þá var myndin bönnuð! Ein-
hver sálfræðingur í hernum
sagði við okkur: „Það er allt í
lagi að sýna þessa mynd einu
sinni, en hún getur spillt ungu
fólki. Ég er búinn að sjá hana
nokkrum sinnum og hún getur
spillt æsku landsins.
En svo voru haldin Rocky
Horror-partí þarna suður frá
— eins og fólk gerir gjarna —
enda eru þau eiginlega bara af-
sökun fyrir karlmenn til að fara
í netsokkabuxur. Eitt fallegt
sumarkvöld var haldið slíkt
partí og um níuleytið hringir
síminn: „Lögreglan er á leið-
inni,“ sagði röddin í símanum.
Þarna sat hópur karlmanna á
nærfötunum, drakk og svall-
aði, og sá sem svaraði í símann
hugsaði með sér að líklega
væri best að koma sér burt.
Hann gengur niður götuna, en
þá rennir upp að honum bíll
fullur af náungum í netsokka-
buxum.
„Hvar er Rocky Horror-part-
íið, maður?" öskra þeir.
„Það er þarna uppfrá, en ég
myndi ekki fara þangað ef ég
væri í ykkar sporum. Löggan
er á leiðinni."
„Við erum löggan!" var svar-
ið.“
Rétt áður en ég fór úr veisl-
unni á föstudagskvöldið heyrði
ég þig segja „ Við höfum öll selt
sálu okkar". Hvað áttirðu við
með því?
„Sagði ég það? í alvöru? Ég
man ekki eftir því. En það er
sannarlega verðugt umræðu-
efni. Hmm. Ekki líkt mér að
segja svona. Og þó. Ég segi
stundum tilgerðarlega og
heimskulega hluti; gef út stór-
ar yfirlýsingar.
Én ég er samt ekki viss um
að þetta sé satt. Ég held að við
seljum okkur öll upp að vissu
marki og það er ekkert að því.
Það er bara staðreynd lífsins.
Ég segi bara að það sé eins
gott fyrir okkur að byrja að
njóta þess.
Sjálfur set ég mér engin tak-
mörk. Ég sé engar línur sem
aðgreina eitt frá öðru. Ég get
ekki séð Iiti, til dæmis, og ég sé
ekki kynferði fólks. Ég lít ekki
þannig á að neinn sé yfir mig
settur; margir eru greindari en
ég, en það er enginn yfir mig
hafinn. Þar af leiðir, að ef mað-
ur fer með þessu hugarfari í
gegnum lífið er manni alls
staðar vel tekið, af því að mað-
ur sýnir öðrum virðingu og lýt-
ur ekki þeim sem halda að þeir
séu yfir mann hafnir."