Helgarpósturinn - 18.01.1996, Síða 4

4
FIMMTUDAGUR18. JANÚAR1996
■■
[Yfirheyrsla
• i kjölfar ónákvæmrar niöur-
stööu íslensks DNA-prófs I
nauögunarmáli var Friögeir
Bjömsson. dómstjóri í Hér-
aösdómi Reykjavíkur, spurður
hvort bærinn væri kannski full-
ur af rangt feöruöum börnum
vegna ónákvæmra DNA-prófa?
Ertu faðir
barnsins
þíns...?
„Miðað við þetta misræmi í
niðurstöðunum og meðan
ekki fæst skýring á því virð-
ist ekki vera hægt að sverja
fyrir að ekki geti orðið mis-
tök í þessum DNA-prófum.
Miðað við það sem haldið
var er óskiljanlegt að þetta
geti gerst. í raun er þó ekki
hægt að svara því fyrr en
niðurstaða fæst um hvað olli
mismun á niðurstöðum ís-
lenska og norska prófsins í
þessu tiltekna máli. Prófin
hafa verið sögð 99 prósent
örugg og á það hafa menn
treyst hingað til. Nú þarf
væntanlega að endurskoða
það. DNA-próf eru hins vegar
yfirleitt ekki eina sönnunar-
gagnið, en í mörgum tiivikum
geta þau haft úrslitaþýð-
ingu.“
Hvað erum við að tala uni
mörg börn þar sem faðemi
er ákveðið með þessum
hætti?
„Því get ég ekki svarað, en
árlega eru um það bil 7-9
barnsfaðernismál rekin fyrir
Héraðsdómi Reykjavíkur.
Það er því mjög lág prósenta
af faðerni barna sem er
ákveðin með dómi.“
Hvemig stóð annars á því
að íslenska DNA-prófinu f
margumtöluðu nauðgunar-
máli var hnekkt með
norsku DNA-prófi?
„Það er erfitt að segja. Mögu-
lega getur verið um tvö mis-
munandi sýni að ræða. Þar
sem búið er að áfrýja um-
ræddu máli til Hæstaréttar
tel ég öruggt að norska nið-
urstaðan verði lögð þar fram
og dæmt verði í málinu í
samræmi við þessi nýju
gögn. Menn hljóta að reyna
að grafast fyrir um það hvor
rannsóknin er rétt.“
Ef niðurstaða íslenska
DNA-prófsins verður dæmd
ónákvœm breytir það þá
ekki rekstri þessara mála?
„Málsmeðferðin breytist í
raun ekkert þótt prófið verði
dæmt ógilt. Svona rannsókn-
ir geta haft grundvallarjjýð-
ingu varðandi sönnun. Sönn-
unaraðstaða ákæruvaldsins
breytist hins vegar. Þó koma
yfirleitt til önnur sönnunar-
gögn, þótt sönnunin verði
erfiðari. DNA-próf hafa að-
eins verið notuð hér á landi í
um það bil 3-4 ár og eru nú
orðin ráðandi í þessum mál-
um. Áður þurftu menn að
dæma í jæim þótt DNA-rann-
sókn lægi ekki fyrir.“
í ijósi alls þessa er þá ekki
erfitt fyrir íslenska menn að
komast að því hvort þeir
séu feður meintra bama
sinna?
„Nei, ég myndi nú ekki orða
það svo. Til dæmis er hægt
að styðjast við bióðpróf, þótt
þau séu aðeins útilokandi en
sanni ekki faðerni. Það fer að
vísu allt eftir þeim sönnunar-
gögnum sem lögð eru fram,
en á þeim verður niðurstað-
an að byggjast."
- EBE
Þórhallur Skúlason, einn framvarða
íslenskrar danstónlistar, hefur gert samninga
við Warner-Bros og á í viðræðum við Sony
Súpermann
áreiðhjóli
*
Islenskir tónlistarmenn halda áfram
landvinningum sínum erlendis. Þór-
hallur Skúlason, einn framvarða ís-
lenskrar danstónlistar, hefur gert samn-
inga við þýsk útgáfufyrirtæki auk þess
að semja við hið risavaxna Warner Bros-
fyrirtæki um kynningu á öllum afurðum
sínum. Einnig á Þórhallur í samningavið-
ræðum við Sony um útgáfu á poppplötu.
Helgarpósturinn ræddi við Þórhall um
þessa samninga og framtíðarhorfurnar.
„Fyrsti samningurinn var gerður
snemma síðasta sumar og er við fyrir-
tækið Hearthouse sem er í eigu Svens
Vath, en segja má að hann sé stærsti
teknótónlistarmaðurinn á markaðnum
og á hann þrjú plötufyrirtæki í Þýska-
landi, Bretlandi og Bandaríkjunum," seg-
ir Þórhallur. „Nú í haust kom út singull
með mér á vegum Hearthouse auk þess
sem ég átti lag á safndiskinum Dark He-
arts, en á honum eru margir af þeim al-
stærstu í teknótónlistinni. Ég kynntist
Váth og félaga hans Alexander Azary í
fyrra þegar ég bjó í London og spilaði
clálítið með þeim. í framhaldi af þeim
kynnum gerði ég samning við Heart-
house. Azary stofnaði síðar þrjú útgáfu-
fyrirtæki, sem einbeita sér hvert að sínu
sviði tónlistar; eitt að teknó, annað að
house og hið þriðja að svokölluðu intell-
igent teknói,“ segir Þórhallur. „ÖIl þessi
fyrirtæki hafa mikinn áhuga á útgáfu ís-
lenskrar danstónlistar og ég hef þegar
gert samninga við þau um útgáfu á fjór-
um singlum," segir Þórhallur.
En Þórhallur hefur ekki eingöngu
sinnt sínum eigin útgáfumálum erlendis.
Hann er umboðsmaður nokkurra ís-
lenskra félaga sinna og hefur komið á
samningum fyrir þrjá þeirra, ísar Loga
Amarsson, Sigurbjörn Þorgrímsson og
Birgi Sigurðsson, við þýsku útgáfufyrir-
tækin og samningar þremenninganna
við Warner Bros eru í burðarliðnum. En
stærsti og mikilvægasti samningurinn
sem Þórhallur hefur gert er einmitt sá er
hann gekk frá í sumar við Warner Bros.
Samkvæmt samningnum, sem er til fjög-
urra ára, er Warner svokallaður kynn-
ingaraðili Þórhalls og mun sjá um alla
kynningarstarfsemi tengda útgáfumál-
um hans, auk þess að fjármagna að hluta
gerð allra þeirra diska/platna sem út
koma með Þórhalli burtséð frá því hvert
útgáfufyrirtækið er.
„Það má segja að kynningarfyrirtækið
sé einskonar banki í þessu dæmi, hann
lánar listamanninum; lætur hann hafa
fyrirframgreiðslu, greiðir hluta útgáfu-
kostnaðar hverrar plötu auk þess að sjá
um auglýsingar. í staðinn fær kynningar-
fyrirtækið höfundarlaun listamannsins
þar til það hefur fengið útlagðan kostn-
að sinn endurgreiddan og fær síðan
fasta prósentu af höfundarlaununum eft-
ir það,“ segir Þórhallur.
„Vorið 1994 gaf ég út popplag sem
heitir Snowprincess og Svala Björgvins
syngur. Þjóðverjarnir hafa sýnt laginu
mikinn áhuga og Sony hefur áhuga á að
gefa út stóra plötu með popptónlist eftir
mig. Þá yrði um að ræða svokallaða „-
Chill out“- eða „ambient“-popptónlist,
en það er svona tónlist sem virkar vel á
alla og má eiginlega segja að sé umhverf-
ispopp; sambland af tónlist allt frá sin-
fóníum upp í nýjustu danstónlistina og
allt þar á milli, — eins konar Súpermann
á reiðhjóli. í mars næstkomandi geri ég
væntanlega samning við Sony. Ég er þeg-
ar búinn að ræða við þá um útgáfu á
Snowprincess fyrir alþjóðamarkað og
þeir vilja fá stóra plötu í kjölfarið. Um
leið og endurhljóðblöndun á Snowprinc-
ess er tilbúin fer þetta mál af stað,“ segir
Þórhallur. „Verkefni næstu mánaða hjá
mér er hins vegar að gefa út nokkrar
plötur hjá áðurnefndum þýskum fyrir-
tækjum og vera með á nokkrum safn-
diskum þarlendum."
„Þessi samningur við Warner Bros er
skref fram á við á tónlistarbrautinni.
Hann gerir mér kleift að sinna tónlistinni
og hver útgáfa úr þessu hjálpar mér að
ná hagstæðum samningum í framtíðinni
þannig að ég geti gert það sem ég vil, en
það er til að byrja með að færa mig úr
teknóinu og búa til umhverfisvæna
popptónlist. Ég stefni að því að gera
tvær stórar poppplötur, en ætla síðan
að færa mig aftur yfir í teknóið. Þetta er
einmitt inntak underground-hreyfingar-
innar; að laða að sér áheyrendur og taka
Þórhallur Skúlason,
einn af framvörðunt ís-
lenskrar danstónlistar á
erlendri grundu: „ís-
lensk danstónlist býr yf-
ir sérstökum töfrum og
ég spái því að næsta ár
verði ár íslenskrar
danstónlistar.“ Mynd:
Jim Smart
þá síðan með sér í teknóið. Þetta er svip-
að og Björk hefur gert. Hún gefur fyrst út
skemmtilega poppplötu og tekur síðan
áheyrendur með sér í meiri undergro-
und-músík á þeirri næstu,“ segir Þórhall-
ur.
Þórhallur á tvö útgáfufyrirtæki hér
heima, Code og Thule, það fyrrnefnda
ásamt ísari félaga sínum. Hann segir að
stóru útgáfufyrirtækin hérlendis hafi
sýnt teknóinu lítinn áhuga fram að
þessu en hefur þó óbilandi trú sjálfur á
möguleikum þess. En hvernig er þessi
áhugi á tónlist tilkominn og hvað hefur
hann fengist við fram að þesssu?
„Mamma var diskótekari og pabbi gít-
arleikari og ég hef Jjannig tónlistina í
blóðinu. Ég var í fyrsta diskótekara-
klúbbi landsins, stundaði breikdans af
kappi og hafði mikinn áhuga á danstón-
list. Næsta skref var að spila sem disk-
ótekari á skemmtistöðum bæjarins. Það
kom hins vegar að því að mér nægði
ekki lengur að spila bara tónlistina; ég
vildi fara að búa hana til sjálfur. Og ég
byrjaði í hljómsveitinni Ajax með Sigur-
birni Þorgrímssyni. Við gáfum sjálfir út
singul fyrir breskan markað árið 1991 og
sú plata seldist í yfir 3.500 eintökum,
sem þótti gott. Ég hef meðal annars end-
urhljóðblandað fyrir Bubba Morthens,
Todmobile og unnið músík með Björk.
Ég stofnaði hljómsveitina Bubbleflies á
sínum tíma en yfirgaf hana vegna þess
að allt skipulag vantaði. Árið 1994 flutti
ég til London og bjó þar í rúmt ár. Mér
var misjafnlega tekið þar, en sú ferð skil-
aði sér í því að ég kynntist miklu af fólki
frá meginlandi Evrópu sem hafði áhuga
á íslenskri danstónlist og það endaði,
eins og ég sagði áðan, með plötusamn-
ingum,“ segir Þórhallur.
„Ég hef þó ekki alveg Iagt diskótekar-
ann á hilluna því ég hef að undanförnu
verið að spila bæði í Þýskalandi og Eng-
landi í klúbbum sem taka allt upp undir
fimm þúsund manns.
Ég stefni að því að byggja upp íslenska
danstónlist, styrkja hana og gefa út á er-
lendri grund; það er alveg klárt mark-
mið. Ég vil þakka Björk kærlega fyrir að
hafa rutt veginn svona vel fyrir okkur
hina, hún hefur kynnt íslenska danstón-
list frábærlega vel erlendis. íslensk
danstónlist er mjög sérstök og býr yfir
einstökum töfrum sem virka mjög vel á
aljóðlega danstónlistarmarkaðinn. Ég
spái því að þetta ár verði ár íslenskrar
danstónlistar," segir Þórhallur Skúlason.
GAR
Af sætu íhaldsstelpunum og menningarvinstrinu
Eg hlaut ekki pólitískt uppeldi og til
fimmtán ára aldurs var ég yfirhöfuð
ekki þess meðvitaður, að nokkurt slíkt
fyrirbæri sem „pólitík" væri til. Senni-
lega var egósentrískt elsta barnið ein-
faldlega of upptekið af sjálfu sér til að
taka eftir slíku. Eitthvað rámar mig þó í
að hafa stutt Guðlaug Þorvaldsson af
ástríðu í forsetakosningunum 1980; ör-
lagaárið þegar góðlega konan uppá
horni varð að andsetinni norn, því nett-
ur Vigdísar-límmiði sást í eldhúsglugga
hennar. En svo varð ég fimmtán ára og
innritaðist í hinn eðla Menntaskóla í
Kópavogi. Valdhafar nemendafélagsins
þá voru vaskir hægrimenn á borð við
Jón Kristin Snæhólm, núverandi vara-
bæjarfulltrúa í Kópavogi, Hauk Guð-
mundsson, sem hafði metnað til vöru-
bílaaksturs í Pakistan, og Hlyn Guðjóns-
son, núverandi framkvæmdastjóra Sam-
bands ungra sjálfstæðismanna. MK var
ákaflega pólitískur skóli á þessum árum
og mikill hiti í skoðanaskiptum. Jón
Kristinn og kó voru semsagt um það bil
að útskrifast og sýnt þótti að næsta kyn-
slóð, sem fól í sér gallharða vinstrimenn,
myndi kúvenda skólanum frá hægri til
vinstri. í þessum vinstriþenkjandi hópi
voru kónar einsog Flosi Eiríksson, fyrr-
verandi skrifstofustjóri Allaballa, Magn-
ús Bollason altmuligmand og Hjörleifur
Flnnsson, fyrrverandi Fylkingarforingi.
Helgi Hjörvar, fyrrverandi formaður
Verðandi, vomaði einnig kringum þessa
klíku og eitthvað rakst maður á Eirík
Þorláksson ljósvakavíking. Hinn fyrirsjá-
anlegi valdmissir í MK þótti hægrimönn-
um að vonum hörmulegar framtíðar-
horfur og leituðu því arftaka af miklum
móð. Eitt af skotmörkum leitarinnar var
pjakkurinn sem hér párar og sameigin-
lega nauðguðu fylkingarnar uppá mig
pólitískri skitsófreníu. Annar Stefáninn
fílaði þrælvel gorgeirinn í íhaldsmönn-
um, sem alltaf voru að bjóða í búsuð
partí með sætum stelpum og voru snið-
ugir útyfir allan þjófabálk (Jón Kristinn
kunni allan Sven Hazel utanað og sagði
klámbrandara um Olav Palme). Hinn
Stefáninn fylltist andakt yfir menningar-
sinnuðu vinstrinu sem bauð uppá djass,
blús, hálfþrítugt þungarokk, svart kaffi,
Strindberg, Dostójefskí, Hemingway,
film noir, viskí, rauðvín og rökkvað hús-
næði skreytt snjáðum veggspjöldum af
Che Guevara. Vitaskuld féll ég brátt
kylliflatur fyrir vinstrimönnunum, en
kleif þó aldrei hærra í metorðastiga
hreyfingar þeirra en að mála veggspjöld
XG sem prýddu Kópavogsbrúna. Ég
kynntist nefnilega sniðugum strák í einu
teitinu sem kynnti sig sem ..Magnús
Áma Magnússon kærasta Asgerðar
Júníusdóttur'' og hann plataði mig yfir
til Alþýðuflokksins. (Vitaskuld gera alla-
bailar og íhaldsmenn frá MK- árunum
enn svekkelsiskennt grín að mér fyrir
langdregið tvístigið.) I flokknum hans
Jóns Baldvins hélt ég mig næstu árin og
„starfaði ötullegaWPPSSigangi fjölda
j)jóðþrifamála“; hæst ber sameiningu
jafnaðarmanna, ályktun um Evrópusam-
bandsaðild, nokkrar utanlandsferðir,
kynni við dágóðan slatta af besta og
versta fólki landsins og nokkrar ævin-
týralegustu fylleríssyrpur sem ég hef
upplifað. Uppúr tvítugsaldrinum þvæld-
ist ég svo til starfa fyrir Alþýðublaðið og
fann þar fjölina mína. Blaðamennskan
og sjálf stjórnmálaþátttakan sáu innan
skamms um að firra mig gjörsamlega öll-
um persónulegum metnaði í stjórnmál-
um, en áfram fylgdist ég þó af kappi sem
innvígður áhorfandi með hræringum
stjórnmálalitrófsins. Ég hef aldrei skilið
málið öðruvísi en svo, að bæði á lands-
vísu og á sveitarstjórnarstiginu færi
fram heitfeng pólitísk hugsjónaumræða.
Önnur skipan mála hlyti að vera í hæsta
máta óeðlileg. Nú bregður hinsvegar svo
við að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir segir
í Helgarpósti síðustu viku, að sér finnist
„...dálítið leiðinlegt, að það er sjaldan
tekist á í borgarstjórn um pólitísk
stefnumið heldur einbeita menn sér að
úrlausnum á sértækum vandamálum ...
án þess að setja þau í víðtækt pólitískt
samhengi. Þetta loðir við sveitarstjórn-
arstigið í heild. Því er nú verr og miður
að nöldur og nagg einkennir oft umræð-
una í borgarstjórn og ljær henni leiðin-
legan svip ... Ég sakna hinnar pólitísku
umræðu [frá Alþingi] ákaflega“. Hvurs-
lags borgarstjórn og -stjóri er þetta?
Hvað er eiginlega að gerast með sveitar-
stjórnarstigið? Eg er ekki tilbúinn að
skrifa undir að svona hafi þessu verið
háttað frá ómunatíð. Og maður skyldi
ætla að sjálfur borgarstjórinn í Reykja-
vík hefði barasta allt um það að segja á
hvaða nótum pólitísk umræða fer fram í
borgarstjórn; hvort hún dafnar og er
fyrirferðarmikil eða hvort henni er hald-
ið í lágmarki. í öllu falli verður óumflýj-
anlega að gera þá kröfu til borgarstjór-
ans, að hún taki sig nú saman í andlitinu
og kippi þessu í liðinn. Hugsjónalaus
borgarstjórn er einsog maðkaða mjölið
sem Danir seldu okkur á uppsprengdum
prís — eða bílastæðahús án bílastæða ef
vill — því það er ein af dauðasyndum
stjórnmálanna að bera á borð fyrir kjós-
endur pólitískar umbúðir utanum gallað
innihald. Nógu fjandi mikið borgar mað-
ur nú fyrir þetta alltsaman...