Helgarpósturinn - 07.11.1996, Page 4

FIMMTUDAGUR 7. NOVEMBER1996
4
Ertu að legaja
börn í éinéíti,
Eiríkur?
Arthúr Morthens, starfsmaður
Fræðslumiðstöðvar Reykjavlkur,
birtist í kvöldfréttum sjónvarps
um síðustu helgi og lýsti því yfir
að taka þyrfti á málum þeirra
kennara sem legðu nemendur I
einelti. Við hljótum að sþyrja:
Leggja kennarar nemendur virki-
lega í einelti, Eiríkur Jónsson,
formaður Kennarasamþands-
ins?
„Það hefur ekki verið kvartað
yfir þessu við okkur, en sam-
kvæmt fréttum eru til einhverjir
aðilar sem segjast hafa fengið
ábendingar um einelti kennara.“
Hefur þetta þá ekkert veriö
kannaö?
„Mér vitanlega hafa engar rann-
sóknir farið fram hér á landi, en
það hefur komið fram í fréttum að
einhverjir aðilar telja sig liggja
með svona upplýsingar. Mér
finnst það út af fyrir sig mjög al-
varlegt ef einhverjar stofnanir
liggja með svona upplýsingar og
gera ekkert í málinu. Síðan verður
erlend könnun til þess að menn
draga þá alyktun að það sama
gildi hér."
Hvaöa könnun er verið aö
vísa í?
„Þetta er norsk könnun, sem ég
veit ekki meira um en fram kom í
fréttum, þar var sagt að þetta ætti
við um tíunda hvern kennara. Það
sem er alvarlegt í þessu er að ver-
ið er að yfirfæra þessa könnun á
íslenskar aðstæður. Það sem ég vil
sjá er að þeir sem telja sig vera
með slíkar upplýsingar fari ofan í
málið með viðkomandi kennara
svo kennarar almennt liggi ekki
undir þessum grun.“
Hvaö yrði gert efkennari yröi
uppvís að því aö leggja nem-
anda í einelti?
„Fyrst fengi hann áminningu og
léti hann sér ekki segjast kæmi til
brottrekstrar. Þetta er venjulega
ferlið ef kennari brýtur af sér. Það
eru í gildi bæði lög og reglugerðir
um störf kennara þannig að hægt
er að taka á þessum málum.
En það er ekki bara eineltiö
sem verið er aö tengja viö kenn-
ara, þiö eigið líka aö vera aö
snuöa nemendur um kennslu-
stundafjölda. Hvernig stendur á
því?
Ég mótmæli því algerlega. Kenn-
arinn tekur bara við þeirri stunda-
skrá sem að honum er rétt og
mætir til vinnu eins og aðrir
starfsmenn í stofnunum eða fyrir-
tækjum.
Hvaö er fólk þá aö tala um?
Ástæðan getur verið sú, þegar
um mjög stóra bekki er að ræða,
að aðstaðan fyrir kennslu í verk-
greinum rúmar ekki nema þriðja-
partinn af bekknum. Þá er spurn-
ingin hvort þrískipta eigi bekkn-
um. Þarna eru menn að reyna að
bjóða upp á betri kennslu þótt
tímarnir verði færri. í einstaka til-
fellum og oft frekar úti á landi fást
einfaldlega ekki kennarar.
Er ennþá skortur á kennur-
um þrátt fyrir sívaxandi ásókn
í skólann?
Það er hluti af hverjum árgangi
sem kemur út úr Kennaraháskól-
anum sem aldrei fer í kennslu.
Fólk fer í alls konar önnur störf,
sem yfirleitt eru betur borguð.
Jón Torfi Jónasson frá Háskólan-
um sagði á ráðstefnu sem ég var á
að menn yrðu að gera ráð fyrir því
að allt að 25% nemenda færu ann-
að. Menn þyrftu því að „ofmanna"
skólann.
Er þetta fyrst og fremst út af
kjörunum?
Bæði að mönnum bjóðast betri
kjör og að fólki snýst einfaldlega
hugur.
Aftur aö eineltinu í lokin. Ætl-
iö þiö aö bregöast eitthvaö við
þessum ummœlum, til dœmis
láta kanna hvort jtetta á við rök
aö styðjast?
Ég held því fram að það sé hlut-
verk fræðsluyfirvalda að láta fara
fram slíka könnun. Svona rann-
sókn verður að vera gerð af hlut-
lausum aðila. Aðalmálið er að tek-
ið sé á málinu gagnvart þeim sem
málið varðar, svo aðrir þurfi ekki
að liggja undir grun. Menn eru
saklausir uns sekt er sönnuð, —
það á alls staðar við. Það á ekki að
rjúka með svona mál í fjölmiðla og
sakfella heila stétt.
\
Logi Bergmann Eiðsson, einn
umsjónarmanna Dagsljóss,
var fyrir skemmstu í Bosníu
þar sem hann kynntist hörm-
ungum stríðsins af eigin raun.
Gísli Þorsteinsson ræddi á
dögunum viö hann um þetta
ferðalag og sitthvað fleira...
Ogleymanleg
lífsreynsla
IÞegar blaðamaður HP kom upp á sjónvarp var Logi í
óðaönn að vinna að næsta Dagsljóssþætti. Þá er
hann nýkominn heim frá Bosníu en þar tók hann upp
efni fyrir Dagsljós og er þessa dagana að gera það sýn-
ingarhæft. Hann gefur sér samt tíma til að ræða við út-
sendara blaðsins um þessa ævintýraferð.
„Mér og Óskari Nikulássyni framleiðanda bauðst
óvænt að fylgja framkvæmdastjóra Stúdentaráðs, Ein-
ari Skúlasyni, til Sarajevo þar sem hann afhenti koll-
egum sínum í háskólanum lista yfir þau kennslugögn
sem íslenskir stúdentar söfnuðu til handa bosnískum
háskólanemum. Þetta var mikil ævintýraferð og i raun
ógleymanleg. Við flugum fyrst til borgarinnar Zagreb,
sem er í Króatíu, en þaðan flugum við til Bosníu, nán-
ar tiltekið til Sarajevo. Zagreb er falleg borg og dæmi-
gerð mið-Evrópuborg. Hún varð fyrir litlum skemmd-
um í stríðinu og íbúarnir hafa því að mestu leyti náð
að hefja eðlilegt líf aftur. Það hefur Bosníubúum því
miður ekki tekist, enda var styrjöldin á milli þjóðar-
brotanna gríðarlega langvinn og einstaklega óvægin.
Það var því eins og að koma inn í nýjan heim þegar
við flugum til hinnar stríðshrjáðu Bosníu. í flugvélinni
var mikið af fólki á leið heim aftur eftir stríðið og það
var átakanlegt að fylgjast með því þegar vélin sveif yf-
ir sprengd stræti og torg. Margir grétu þegar þeir sáu
hvernig borgin þeirra var útleikin. Þegar við fylgd-
umst með fólkinu kviknaði sú hugmynd að fá að fylgja
einni fjölskyldu eftir.“
Logi sagði að Óskar hefði tekið upp mikið af efni og
nú þegar heim er komið væri tvennt sem vekti fyrir
sér; hvernig hægt sé að fá íslenska áhorfendur til að
skilja betur þann heim sem Bosníubúar lifa í og hve-
nær hann geti farið aftur út. „Mig langar mikið til að
fara aftur út og kynnast þessu landi betur og ég og
Óskar erum að leita leiða til þess.“
Logi:
„Þessi för
hefur verið
gott spark
í rassinn.“
„Margir grétu þegar þeir sáu
hvernig borgin þeirra var útleikin.“
Vinir þrátt fyrir allt
Logi segir að áður en hann fór til Júgóslavíu hafi
hann lítið ieitt hugann að stríðinu. „Jú, maður hafði
fyllst hryllingi þegar fjöldamorðin á götumarkaðinum
áttu sér stað í Sarajevo en síðan var það grafið og
gleymt. Ég veit ekki af hverju það var svona lítill áhugi
á stríðinu hér heima, en mér finnst eins og íslendingar
vilji ekki vita of mikið. Með tilliti til þess var merkilegt
að fara þarna út. Borgin er í mikilli niðurníðslu og
menn vissu eiginlega ekki hvar þeir áttu að byrja í
uppbyggingunni. Fólk býr þarna við þröngan kost en
margir hafa hvorki aðgang að hita né rafmagni. Engu
að síður fengum við konunglegar móttökur. Við gist-
um meðal annars hjá háskólastúdent og okkur var í
mýmörg skipti boðið í mat. Ég held að ég hafi borðað
alla mögulega bosníska þjóðarrétti — sem eru mjög
góðir.“
Stríðið í Bosníu hefur skerpt línur á milli þjóðar-
brotanna — einkum milli múslima og kristinna. Logi
lUeðanmáls
segist ekki hafa fundið neitt sérstaklega fyrir andúð á
milli þjóðarbrota en ljóst væri að stríðið hefði markað
djúp spor í sálarlíf fóíks. „Margir eru sárir og bitrir en
yngra fólkinu er meira umhugað um að sættir takist á
milli þjóðarbrotanna og því kunna að líða nokkur ár
áður en endanlegur friður kemst á. Miðað við þær
hörmulegu fréttir sem hafa borist frá þessu svæði er
samt merkilegt hversu margir eiga ennþá vini af öðr-
um kynþætti. Við kynntumst meðal annars mús-
limskri fjölskyldu sem átti margra serbneska vini. Þá
daga sem við vorum þarna lést serbneskur vinur
þeirra í Zagreb og þau tóku það mjög nærri sér.“
í erlendar fréttir?
Logi segir að á næsta ári muni hann yfirgefa Dags-
ljós og hefja störf á fréttastofunni. „Reyndar hefur það
hvarflað að mér að sækja um í erlendum fréttum eftir
þessa reynslu í Júgóslavíu. Þessi för hefur verið gott
spark í rassinn. Fram til þessa hafði mér alltaf þótt
innlendar fréttir merkilegri en erlendar, en nú hefur
viðhorfið breyst. En ég neita því ekki að ég á eftir að
sakna Dagsljóss. Ég er að hefja mitt annað ár í þessum
þætti og það hefur verið ákaflega gaman að starfa
með öllu þessu fólki. Hópurinn sem hefur unnið að
honum hefur verið mjög samheldinn og ég hef kynnst
miklu af skemmtilegu fólki. Við fengum reyndar mikla
gagnrýni í fyrra og fólk setti út á alla mögulega hluti.
Mér fannst hins vegar þátturinn ákaflega góður. í
haust urðu síðan nokkrar breytingar á þættinum og
hann færður yfir á besta útsendingartíma. Ég átti þar-
afleiðandi von á að heyra einhverja gagnrýni en það
hefur lítið farið fyrir henni. Ný áhorfskönnun bendir
þó til þess að við höfum mun meira áhorf en í fyrra.
Engu að síður er slæmt að fá ekki að vita nema tvisvar
á vetri hvert áhorfið er, ekki síst fyrir þátt sem fjallar
um dægurmál og menningu. í flestum siðuðum lönd-
um eru gerðar áhorfskannanir reglulega sem gefa vís-
bendingu um það sem fólk vill sjá. Við verðum að vita
meira um hvað áhorfendur vilja og vilja ekki sjá. Það
er nauðsynlegt í ljósi sívaxandi samkeppni á ljósvaka-
markaðinum."
í fermingarveislu...
Ein ástæðan fyrir því að Logi hyggst hefja störf hjá
fréttastofunni um áramót er sú að fyrir skemmstu var
hann fastráðinn hjá sjónvarpinu. Reyndar þykir mörg-
um undarlegt að hann skuli ekki hafa fengið fastráðn-
ingu fyrr, en hann hefur nú starfað hjá sjónvarpinu í
fimm ár; fyrst hjá íþróttadeildinni en síðar meir hjá
fréttastofunni og í Dagsljósi. Útvarpsráð gekk framhjá
honum í þrigang en í öll skiptin naut hann ótvíræðs
stuðnings yfirmanna sinna. Logi viðurkennir að hans
mál hljóti að vera fremur óvenjulegt. „Ég hafði samt
aldrei neinar áhyggjur af því að fá ekki vinnu, því mér
bauðst alltaf eitthvað nýtt að gera hjá sjónvarpinu.
Ástæðan fyrir því að ég var ekki valinn í þessi skipti
var sú að ég hafði minni menntun en þeir sem voru
valdir. Ég kláraði til dæmis aldrei stúdentspróf á sín-
um tíma en sá að ég yrði að gera eitthvað róttækt í
málunum til að komast að; fór í háskólann og er nú
hálfnaður með BA-próf í stjórnmála- og fjölmiðla-
fræði. Þessi ákvörðun mín, að fara í skóla, hefur kom-
ið sér vel, en það var nú í lok sumars sem útvarpsráð
veitti mér loks brautargengi."
Logi segir að sér finnist útvarpsráð merkilegt fyrir-
brigði sem í raun starfi ekki á réttum forsendum. „Ég
kaupi þau rök að hjá sjónvarpinu starfi stjórn en mér
finnst að hún eigi þá að haga sér eins og stjórn. Þegar
maður les fundargerðir útvarpsráðs fær maður á til-
finninguna að maður sé staddur í fermingarveislu. Þar
er verið að gagnrýna einstaka þætti og tímasetningu á
dagskrárliðum eftir persónulegum smekk, sem í raun
kemur þessu fólki lítið við. Ég vil fara að sjá útvarps-
ráð haga sér eins og stjórn sem lætur stóru málin til
sín taka en ekki eins og fóik sem er statt í fermingar-
veislu og nöldrar yfir dagskránni. Þar fyrir utan er
slæmt þegar starfsfólk fær fastráðningu í gegnum út-
varpsráð, sem er skipað af stjórnmálaflokkum. Við
komum því inn á kjánalegum forsendum og lítum ekki
út fyrir að vera hlutlausir fréttamenn sem fólk á að
treysta."
Þórunn Sveinbjarnardóttir kvennalistakona situr inni þessa dagana. — Á Alþingi. Þar leysir hún Guönýju Guðbjörnsdóttur af og
hófst þingsetan að þessu sinni á utandagskrárumræðu um jafnréttismál. Þórunn varí sviðsljósinu í síðustu viku þegar Kvennalist-
inn fundaði í Viðey og landsfundarfulltrúar ræddu hver á fætur öðrum um samvinnu félagshyggjuaflanna milli hefðbundinna dag-
skrárliða. Þórunn lætur sig þó fleiri útlönd en Viðey varða, enda er hún talsmaður ungra Evrópusinna.
Hvaða listamaöur hefur haft mest áhrif á þig?
Jóhann Sebastían Bach.
Hvaöa stjórnmálamaöur, lifandi eöa látinn, er í mestu uppáhaldi
hjá þér?
Aung San Suu Kyi.
Hvaöa skáldsagna- eöa kvikmyndapersónu vildiröu helst líkjast?
Kay Scarpetta, sem kryfur lík og leysir morögátur. Svalara veröur
það ekki.
Hvaöa persóna mannkynssögunnar vildiröu helst hafa veriö?
Leonardo da Vinci (og Móna Lísa heföi heitiö „Matteo Luigi“).
Ef þú fengir aö lifa lífinu aftur, myndirðu þá breyta einhverju?
Engu.
Hver er merkilegasti atburöur sem þú hefur upplifaö?
Ég svara því um nirætt.
Hver er merkilegasti atburöur sem þú ætlar aö upp-
lifa?
Maöur storkar ekki forlögunum I minni fjölskyldu.
Hvaöa atburöur, verk eöa manneskja hefur mótaö
lífsviöhorf þitt framar ööru?
Þórunn Sveinbjarnardóttir, amma mín heitin.
Ef þú ættir kost á aö breyta einu atriöi í þjóöfélag-
inu eöa umhverfinu, hvaö yröi fyrir valinu?
Bara einu? — Gera feminista aö forsætisráöherra.
Séröu eitthvaö sem ógnar samfélaginu óðru frem-
ur?
Já, sjálfhverfni, neyslugræögi og almennt tillitsleysi í
garö náungans.
Mottó?
Vertu sjálfri þér samkvæm.