Alþýðublaðið - 01.05.1975, Page 1
alþýdu
\mm
FIMMTUDAGUR
1. mai 1975 - 99. tbl. 56. árg.
FELITLUM UTLENDINGUM I ATVINNULEIT
Snúið frá landinu nema
þeir eigi farmiöa heim
Útlendingar, sem koma hingað
til lands félitlir i þvi skyni aðleita
sér atvinnu, án þess þó að hafa
aflað sér áður atvinnuleyfis, eru
umsvifalaust sendir úr landi, og
settir i varðhald, sé bið á að þeir
fái flugfar, upplýsti Árni
Sigurjónsson hjá útlendingaeftir-
litinu i samtali við Alþýðublaðið i
gær.
A tfmabilinu ágúst og fram til
áramóta var talsvert um fólk af
þessu tagi, að sögn Árna, en nú
hefur aftur dregið mjög úr ásókn-
inni með stórhertu eftirliti við
vegabréfaskoðun á Keflavikur-
flugvelli. Við vegabréfaskoðunina
er krafist framvisunar á farmiða
til baka, en sé hann ekki fyrir
hendi er viðkomandi þegar i stað
vfsað úr landi eins og fyrr segir,
nema þvf aðeins, að á staðnum sé
Islendingur, sem ábyrgist, að
millirfkjasamningum um ferða-
menn verði fylgt. Þeir, sem þann-
ig eru gerðir afturreka, eru
sendir til baka á kostnað flug-
félagsins, sem flutti þá til lands-
ins, geti þeir ekki sjálfir greitt
farið. Komist þeir hins vegar inn i
landið, er tiðast leitað til viðkom-
andi sendiráðs, „en við greiðum
ekki fariðfyrrenifulla hnefana”,
sagði Ámi, ,,og ráðuneytið tekur
ákvörðun um það”.
Enginn útlendingur má stunda
atvinnu án atvinnuleyfis, en hins
vegar hafa Sviar og Danir tekið
einhliða ákvörðun um, að Islend-
ingar megi vinna hér án þess að
afla sér atvinnuleyfis. bó eru til
þrjár undantekningar frá þessari
reglu, og gilda þær um útlend-
inga, sem stunda nám við skóla,
sem rikið á eða styrkir, starfs
menn sendiráða, sem vinna hjá
öðru sendiráði en eigin lands, og
Islendinga, sem tekið hafa upp
erlent rfkisfang.
1. MAI
1. maí öðlaðist siiin se^s i sögu
verkalýðshreyfingarinnay sem
baráttudagur, þótt sá Ijömi sc
farinn að fölna. Nú er fyrsti mai
eins konar hátíðisdagpr. Efnt er
til skrúðgöngu með spjöld til
skreytingar, haldnar ræður,
andað léttar, gott, skyldunni
fullnægt.
4 TÍMA
Þeir þrjátiu tannlæknar, sem
vinna við tannviðgerðir á skóla-
börnum i Reykjavik, fengu fyrir
vinnu sina i marsmánuði sl. frá
140 þjsund krónum allt upp i 293
þúsund. Flestir tannlæknanna
vinna aðeins hálfs dags vinnu,
eðá fjóra tima á dag, og námu
laun þeirra 140—180 þúsund krón-
um eða um 180 þúsund að meðal-
tali, en tveir þeirra eru i fullu
starfi og vinna 6—7 tima á dag.
Fyrir það fengu þeir i mars 247
þúsundog 293 þúsund krónur.
Þessar upplýsingar fengum við
hjá Gisla Teitssyni,
framkvæmdastjóra Heilsu-
verndarstöðvarinnar i Reykja-
vik, og sagði hann ennfremur, að
þama væri eingöngu um að ræða
laun, þvi tannlæknunum sé lágt til
húsnæði, tæki og efni. Launin eru
greidd samkvæmt sérstökum
samningum tið tannlæknana, og
er hún miðuð við ákvæðisvinnu,
þannig að greitt er fyrir hverja
viðgerð, sem framkvæmd er, eins
og á almennum tannlæknastof-
um. Launin eru þvi misjöfn eftir
mánuðum, og sagði Gisli, að
GflNGAN
HEFST
KL. 2
Sameiginleg kröfuganga
verkalýðsfélaganna, BSRB og
Iðnnemasambands íslands hefst
klukkan tvö i dag á Hlemmtorgi,
og verður gengið niður Laugaveg
og Bankastræti. Á Lækjartorgi
verður efnt til útifundar.
Fundarstjóri verður Sigfús
Bjarnason, formaður fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna I Iteykjavik,
en ræðumenn verða Eðvarð
Sigurðsson, formaður Dagsbrún
ar, Vilborg Teitsdóttir, iðnnemi,
Gunnar Ilallgrímsson, starfsmað-
ur Sjómannafélags Reykjavikur
og Kristján Thorlacius formaður
Á DflG
marsmánuður hafi verið læknun-
um nokkuð hagstæður þar sem
fridagar i skólum voru þá fáir.
Auk starfsins við skólatann-
lækningar sagði Gisli, að tann-
læknarnir væru flestir eða allir
með eigin stofur eða ynnu við
tænnlæknitigar hjá öðrum.Má þvi
ætla, að þessir menn hafi dágóðar
tekjur, að minnsta kosti á meðan
skólar starfa, þótt að því verði að
gæta, að launin fyrir skólatann-
lækningarnar verði þeir að sjálf-
sögðu að gefa öll upp til skatts.
Kostnaðurinn við skólatann-
lækningarnar skiptist til helm-
inga milli sjúkrasamlags Reykja-
vfkur og rikisins, samkvæmt lög-
um um skólatannlækningar frá I
haust þar sem kveðið er á um
tannviðgerðir á skólabörnum
þeim að kostnaðarlausu.
Mikil er breytingin frá þvi
eldheitir baráttumcnn hófu
raust sina þennan dag þar til nú,
að raktar eru raunir yfir þvi
hversu erfitt er að eiga við
skollans atvinnurekendurna.
tslensk alþýða þarf að leita
langt aftur i sögu sfna til að
finna annað eins hrap lifskjará
á einu ári og nú er orðið.
Hvenær er þörf baráttu, ef
ekki við slikar aðstæöur?
Hvenær er þörf á að endurvekja
gildi þessa dags, endurvekja
virkni verkalýðshreyfingarinn-
ar, endurvekja mátt samstöð-
unnar, berjast, en einmitt við
slikar aðstæður?
Berjast gegn þeim, sem fyrir
ráðsmennsku sina með al-
mannafé, þykjast þess um-
komnir að halda almenningi i
þrælkun brauðstritsins. Berjast
gegn þeim valdhöfum, sem láta
málaleitanir launþega sem vind
um eyru þjóta.
Alþýðublaðið sendir launa-
fólki til lands og sjávar baráttu-
kveðjur.
BÍÐA ÚTGERÐARMENN LAGASETNINGAR
TIL „LAUSNAR” TOGARAVERKFALLINU?
„Sáttafundur I togaradeilunni
er nú að hefjast”, sagði Ingimar
Einarsson, framkvæmdastjóri
FtB við blaðið i gær,” en hvað
þar kann að gerast er ekki vitað,
að sjálfsögðu.
Við bindum nú nokkrar vonir
við orð forsætisráðherra á þing-
inu, að i athugun sé að breyta
rekstrarlánum togaranna f föst
lán. Það mundi liðka til strax.
Annars teljum við raunar ekki,
að full reynsla sé komin á
möguleika stóru togaranna, þar
sem þvi miður hafa komið fram
á þeim gallar, sem hafa orðið
þess valdandi að viðgerðir hafa
tafið veiðar meira en góðu hófi
gegnir. Það eru einkum spilin I
pólsku togurunum sem hafa
rcynst of veigalítil og einkum
spilöxlarnir.
Nú fara 5 þessara togara til
PóIIands til þess að öxlarnir
vcrði styrktir. Þetta munu selj-
endur þeirra taka á sig að
mestu. Veiðitapið fáum við
hinsvegar ekki bætt.”
Um launamálin liafði hann
þetta aö segja: „Það er ekkert
launungarmál, að við óskum
eftir fækkun á áhöfn. Það mundi
gjörbreyta öllu launahlutfalli.
Togaraverkfallið hefur nú
orsakað alvarlegt atvinnuleysi
hjá verkakonum i fisk-
vinnslunni i Reykjavik og
Hafnarfirði. t gær voru 187
verkakonur skráðar atvinnu-
lausar á ráöningarskrifstofu
Reykjavikurborgar og má búast
Valdimar Indriðason, formaður
F.t.B. túlkaði það réttilega i
sjónvarpi um daginn, hver er
okkar afstaöa I þessu. Með 19
manna áhöfn teldum við okkur
komast miklu nær eðlilegum
rckstrargrundvelli. Þetta er
mál, sem mætti setja á tilrauna-
við, að fjöldi atvinnulausra
verkakvenna eigi eftir að auk-
ast verulega á næstu dögum.
Svipaða sögu er að scgja úr
Hafnarfirði.
Togaraverkfallið hefur miklu
stig. Kæmi það hinsvegar i ljós,
að möguleikar togaranna full-
nýttust ekki vegna mannfæðar,
t.d. með auknum afla, er sjálf-
gefið að við létum ekki við svo
búið sitja, heldur ykjum þá við
mannaflann”, lauk Ingimar
máli sinu.
fyrr áhrif á atvinnuna i frysti-
húsunuin i Reykjavik en annars
staðar á landinu, þar sem afl-
inn, sem i þeim er unninn, er
nær eingöngu togarafiskur. úti
á landsbyggðinni viðast hvar er
verulegur hluti hráefnis frysti-
húsanna bátafiskur.
187 verkakonur nú skráðar
atvinnulausar í Reykjavík
Laun skólatannlækna í Reykjavík
180 ÞÚSUND Á
MÁNUÐI FYRIR
BSRB.