Alþýðublaðið - 15.09.1976, Side 4

4
Miðvikudagur 15. september 1976. S&SX"

'firheyrslurnai
frjálsir og óháðir i útvarps-
rekstri, en þaðætti aðvera i lagi
meðan enginn annar gerir það i
nafnisannleikans. Það er nefni-
lega ekki hálft gaman i að vera
frjáls og óháður ef maöur notar
ekki frelsið til að segja 'sá'nri1
leikann. Það veit Jónas pabbi og
er þess vegna ekkert banginn.
Auk þess er það aðallega
hrekkjusvinið hann MarkUs örn
sem er að ybba sig, en allir vita
— þar á meðal auðvitað Jónas —
að svoleiðis fira tekur enginn al-
varlega. Enga segir hann bara
slUðursögur Ur vixladeildum og
svoleiðis kjaftasögur. Fólk vill
ekki heyra þess háttar „frétt-
ir”. Það vill sannleikann, frjáls-
an og óháðan — og vandlega
rannsakaðan. Eins og i Wash-
ington Post.
Þess vegna ætla foreldrar
Dagblaðsins að setja upp sjón-
og Utvarp.
En hver andskotinn er frjáls
sannleikur?
Haukur Már

.. »"u*
•-gSS
e»
... >*r»'í3*^1,rrt
vaf
i»uu

l,ri» mu Ai>e<ur'*?ieÍM“uit
yUf- **. VV *
-’rtít.
-JiSSSSiJ
tis _,rt\OíRU*_
f U myrta stóð 5!®r^!5sÉnn^aðT^krWðþiófnað^
NEITADIAÐ HYLMA YFIr!
,m®.M«mnsjanum
Æ'loði 0» Slelo
FRJÁLS OG ÓHÁÐUR SANNLEIKUR
mennskunnar ólgusjó er vork-
unn,þeir erusvo naiVfhafa ekki
enn skilið að þaö sem fólkið vill
ersannleikur, fallegaorðaður —
á la Dagblaðið — eða Washing-
ton Post — eða hin alvörublöö-
in.) NU er það frjáls, óháö (og
heiðarleg) útvarpsstöð — og
frjáls, óháð (og heiðarleg)
jarðstöð fyrir frjálst, óháö (og
heiðarlegt) sjónvarp. Megintil
gangurinn að sjálfsögðu að gefa
umheiminum hlutdeild i óum-
ræðilegum hæfileikum foreldr-
anna til afkvæmasköpunar.
Hugsið ykkur hamingjuna
fyrir sannleikssoltinn skræl-
ingjalýð erlendra smáþjóða
fréttamennskunnar, að fá nú
loks að njóta molanna af alis-
nægtaborði hins óháða sann-
leika. Og unaðsblandna
undrunina þegar þessi fjöldi
kemst að þvi að eftir allt leynd-
ist sannleikssálin á tslandi, —
við Siðumúla vel að merkja —
eðaÞverholt? — eða Laugaveg?
Æ, skitt með það! A tslandi.
OG GAUMGÆFILEGA RANNSAKAÐUR
Sá yngsti i dagblaðafjölskyld-
unni átti eins árs afmæli um
daginn. Bumbur voru baröar,
rjómaterta með stóru kerti
keypt i bakariinu og aðstand-
endur blésu sameinuðum
blæstri um leið og þeir brostu
framan i myndasmiöinn.En enn
logaöi þegar hann smellti af.
Þeir sem ætla mátti aö heföu
haft eitthvað af króganum að
segja á skömmu æfiskeiöi hans
létu i' ljós álit sitt á þvi hversu
barnið braggaðist.
Það er eðli foreldra aö vera
montnir af afkvæmum sinum.
Vona ég. Ég er það aö minnsta
kosti — og Jónas lika. Jónas þó
öllu meira þvi hann fór á
tveggja daga leiðarafylleri af
hrifningu yfir þvi hversu upp-
eldi barnsins hafði tekist.
Að sjálfsögðu hafði verið farið
eftir beztu uppskriftum súper-
manna útlendra. Heiðarlegur
haföi grislingurinn að sjálf-
sögðu verið allt frá getnaði.
Hvaö annað? Soddan menn
geta ekki af sér eöa ala upp ó-
heiðarleg afkvæmi. Skárra væri
það!
Og var það ekki alveg maka-
laust hve þessi heiðarleiki gekk
langt. Þaðvar ekkinógmeöaö
krakkinn vildi alltaf segja satt,
heldur vildi hann líka grafast
fyrir um hvaö var mest satt i
hverjum sannleika, rannsaka...
einmitt! Rannsaka. Eins og
þessir gera i útlandinu.
Dæmalaust efnilegt barn.
Vegna þess nú hve foreldrun-
um finnst notalegt að eiga svo
frjálst, óháð, heiðarlegt og ó-
hrætt barn eru þau nú að hugsa
um að slá undir nýju. (Þetta er
dónalegt orðbragð sem aldrei
yrði að sjálfsögðu notað i orða-
safni afmælisbarnsins, en þess-
um gömlu sjóhundum á frétta-
Þvi vitaskuld er ætlun foreldr-
anna að miðla alheiminum af
sammleikslind sinni- gaumgæfi-
lega rannsakaðri. Hér er vita-
skuld ekki verið að reyna aö
græða neitt með þvi að út- og
sjónvarpa útlendri lygaþvælu
sorpfréttamanna hæfilega
blandaðri auglýsingum. Svo-
leiðis gerir maður ekki þegar
maður er boðberi frjáls, óháös
sannleika, sem auk þess hefur
veriö rannsakaður. Nei, hér
skal alheimi miðlað, en ekki
grætt á ósómanum.
Kostar? Skitirí/
Jarðstöð 800.000.000. Fyrir allt
landið vel að merkja. Hún verð-
ur að ná um allt land svo hægt sé
að senda sannar óháöar fréttir
alls staðar að af landinu. Hvað
eru slikir smámunir á altari
sannleikans?
tltvarpsstöð er hægt að setja
upp fyrir par hundrað þúsund.
ódýr heiðarleiki þaö og sizt
lakari fyrir bragðið.
Það er að visu dálltill galli að
fleiri hafa áhuga á að gerast
SKEAAMTANALÍF UNGA
FÓLKSINS
Gordionshnútur?
Svo viröist sem skemmtana-
mál ungs fólks á höfuðborgar-
svæöinu hafa reyrzt i harðan
hnút, og það er ekki laust við að
klögumálin gangi á vixl milli
unglinganna og forráöamanna
æskulýðsmálanna.
Lokun Tónabæjar, sem veriö
hefur aðalathvarf unghnga um
helgar, má að visu, vera bráða-
birgðaráðstöfun, meðan for-
ráðamenn eru að átta sig á,
hvernig við skuli bregðast.
En vissulega er þetta mál
margslungnara en svo, aö það
skipti sköpum, hvort lokaö sé
einum skemmtistað, eða hann
rekinn áfram þannig, aö bæöi
geti stafaö háski af, og hitt ekki
siður, að til vanviröu sé. Þaö
skal strax tekið fram, að með
þessum orðum er á engan hátt
sveigt aö því, að forstöðumenn
skemmtistaðarins séu á engan
hátt starfi sinu vaxnir.
Frammistöðu þeirra þekki ég
ekki af eigin raun, og þvi væri
slfk dómfelling hreinir sleggju-
dómar, sem engum væru sæm-
andi.
Samt verður ekki framhjá þvi
horft, að hér er eitthvað alvar-'
legt að, hver, sem sökina ber.
Mörg undanfarin ár hefur það
verið einskonar lokaverkefni
flestra funda um almenn mál,
að álykta með misjafnlega
sterkum oröum, að vinda nú
bráöan bug að þvi, að „gera
eitthvað fyrir” unglingana!
Ætla má, að hugarfarið, sem
hér liggur bakvið, sé góðra
gjalda vert og óskirnar fram-
bornar af umhyggju fyrir upp-
vaxandi kynslóö. En þar með er
þó sagan ekki nema hálfsögð.
Það er nokkuð langt bil milli
þess, að freista að beizla þá
miklu orku, sem i barmi ung-
menna býr, og sveigja hug
þeirra og krafta inn á sóma-
samlegar brautir, eða taka þau
á hné sér og mata þau á
„skemmtiefni” án þeirra eigin
tilverknaðar.
Þaö er alkunna, að svo bezt
njóta menn skemmtana, eða
annarrar dægrastyttingar, að
þeir séu sjálfir virkir þátttak-
endur. Maður sem kemur á
skemmtistað með þvi hugar-
fari, að ailar hendur séu og eigi
að vera á lofti, til þess aö
skemmta honum, getur vfst
beðið til eilifðarnóns án þess að
fá þeim hugmyndum fullnægt.
Þetta er atriði, sem mörgu þvi
góða fólki, sem ber á torg um-
hyggju sina fyrir æskulýðnum,
virðist sjást hrapallega yfir.
f beinu framhaldi af þvi, sem
hér er áður sagt, hlýtur sú
spurning að vakna og verða á-
leitin, hvort uppeldi barna og
unglinga stuðli að þvi aö gera
þau að nægilega miklum félags-
verum.
A undanförnum áratugum
hefur orðið gerbreyting á heim-
ilishaldi manna. Og þvi er ekki
að neita, aö margir hafa falliö i
þá gryfju, að hugsa sem svo.
Mitt uppeldi var hart og hrjúft,
ogég ætla að forða minum börn-
um frá þvi að bita á eins beizku
og var mitt hlutskipti i uppvext-
inum.
Þetta er ákaflega mannlegt,
þó ekki sé að sama skapi skyn-
samlegt. Allra sizt má sleppa
taumum að mestu eða öliu leyti
af þvi foreldrahlutverki, aö geta
sagt, hingað og ekki lengra, ef
sýnt er, að Urskeiðis ætlar að
ganga.
Mannlegu eðli er næsta auö-
velt að sveigjast að eigingirni og
sjálfsdýrkun, ef rangt er á hald-
ið. Og það varla nein spurning
um, að unglingar, sem raun-
verulega leiðist mest I mesta
sollinum, en leita hans þó, eins
ogútúrvandræöum.eiga margt
ólært i mannlegum samskipt-
um. Hérkomum við beint að þvi
mikilsverða atriði, að fólk,
hvort er ungt eða aldið, veröur
að vera hæft sem félagsvera til
þess að leggja af mörkum frá
sjálfu sér i sameiginlegan sjóð
gleði ogánægju, efvelá aðfara.
Þetta er sú hlið, sem aö ung-
lingunum snýr. En það væri frá-
leitt að gleyma öllu öðru. Vitan-
lega þurfa þeir, sem fyrir
skemmtunum standa, aö hafa
reglur, sem haldnar eru
hispurslaust.
Þaöeráratuga reynsla min af
ungu fólki, að þaö vill hafa
nokkuð fastar reglur, og það
virðir þær svo lengi sem ekki er
farið að með naglaskap, sem
auðvitað er eitur i beinum allra
sæmilegra manna. Hér verður
þvi að finna samnefnara, sem
dæmið gengur upp i.
Skólunum á að vera auðvelt
að hlaupa hér undir bagga á
þeim tima, sem þeir starfa. Vit-
anlega eru þeir fyrst og fremst
vinnustaðir. En samt sem áður
getur þeim gefizt bæði timi og
tækifæri til þess að koma móts
við hóflega og eðlilega skemmt-
anaþörf nemendanna. Innan
veggja þeirra á að geta rikt
gagnkvæmt traust, sem ekki
verði svo auðveldlega rofiö. Og
hér geta heimilin átt drjúgan
þátt, ef þau gæta þess aö inn-
ræta börnum og unglingum
virðingu fyrir þvi að bregðast
engra trausti.
Hnúturinn, sem þessi mál
virðastkomin i hér á höfuðborg-
arsvæðinu, verður ekki leystur
af neinum einum aðila. Ef til vill
væri hægt að höggva á hann,
eins og Gordionshnútinn forð-
um.
En lausnina verður fyrst og
fremst að finna I þvi að góðvilj-
að fólk taki höndum saman og
geri sér raunhæfa grein fyrir
skókreppunni, orsökum hennar
og afleiðingum.
Oddur A. Sigurjónsson
I HREINSKILNI SAGT
______