Alþýðublaðið - 12.12.1981, Blaðsíða 16

alþýðu
■ílFTmV
Laugardagur 12. desember 1981
Útgefandi: Alþý&uflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Jóhannes Guðmundsson
Stjórnmálaritstjóri og ábm.: Jón Baldvin Hannibalsson.
Ritstjórnarfuiltrúi: Guðmundur Arni Stefánsson.
Blaðamenn: Einar Gunnar Einarsson, ólafur Bjarni Guðnason og Þráinn Hallgrimsson.
Útlitsteiknari og Ijósmyndari: Einar Gunnar Einarsson.
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir. Auglýsingar: Sigriður Guðmundsdóttir.
Dreifingarstjóri: Siguröur Steinarsson.
Ritstjórn og auglýsingar eru að Siðumúla H, Reykjavik, simi 81866.
Áskriftarsíminn
er 81866
Haraldur Steinþórsson
varaformaður BSRB:
,Er ekki
ánægður með
samkomulagið’
— en við áttum ekki
annarra kosta völ”
,,Nei, ég er ekki ánægður með
þennan samning”, sagði
Haraldur Steinþórsson varafor-
maöur Bandalags starfsmanna
rikis og bæja, en eins og kunnugt
er samþykkti 60 manna nefnd
BSRB að mæla með nýgerðum
samningsdrögum sambandsins
við fjármálaráðuneytið. „Ég
hefði viljað að skerðingarákvæöi
þau, sem koma eiga til fram-
kvæmda á næstu mánuöum yröu
frDd niöur,” héit Haraldur áram.
Hins vegar stóöum viö frammi
fyrir þvi að önnur launþegasam-
tök höföu þegar frestað uppgjör-
inu til vorsins og við höfðum um
það að velja, aö gera slíkt hið
sama eða brjótast einir gegn
straumnum. Þegar það lá svo
einnig fyrir að viö gætum náð
ýmsum mikilvægum atriöum i
gegn i þessum samningum, þá
fannst okkur ábyrgöarhluti aö
ganga ekki til samkomulags.
I>essvegna var þetta samþykkt.”
Samningur Bandalags starfs-
manna rikis og bæja við fjár-
málaráðuneytið verður á
næstunni lagður fyrir allsherjar-
atkvæðagreiðslu félagsmanna
BSRB
Her er um að ræða aðalkjara-
samning sem gildir frá 1. janiíar
til 31. júli á næsta ári. Hins vegar
eru launaliðir samningsins
miðaðir við 1. nóvember síðast-
liðinn og er þar um að ræða við-
auka við aðalkjarasamninginn.
Þetla þýðir að starfsmenn rikis-
og bæja fá hina 3.25% launa-
hækkun, sem samiö var um frá og
með 1. nóvember. t samningum
ergengið út frá þvi að lágmarks-
laun verði þau sömu og i samn-
ingi BSRB. Þá voru og gerðar
nokkrar breytingar á reglum við-
vikjandi aldursflokkum. Þannig
er nú hæsti flokkur 13 ár i
stað 15 áður og nú fá 3ja ára
starfsmenn desemberuppbót, en
áðurþurfti8 ára starfsaldur til að
hljóta þá uppbót. Auk þess
greindi Haraldur Steinþórsson
frá þvf að „breyting til bóta”
hefði orðið á röðun launaflokka.
Haraldur i'trekaði þá skoðun
sina að það rétta hefði verið að
ganga aö þessum samningum.
Hins vegar sagöi hann aö alls-
herjaratkvæðagreiðsla meðal
félagsmanna ætti eftir að fara
fram og fyrr yrði ekki frá samn-
ingum endanlega gengiö. „Maður
veitaldrei hvernig sli'k atkvæða-
greiðsla fer,” svaraði Haraldur,
þegarhann var beðinn um að spá
um niðurstöður allsherjarat-
kvæðagreiðslunnar. Hins vegar
benti hann á, að samningurinn
hefði verið samþykktur með 30
atkvæðum gegn 8 og 11 sátu hjá i
60 manna nefndinni. —GAS
Bolabás
Hver er munurinn á góða
dátanum Svejk og Steingrlmi
Hermannssyni?
Jú, Svejk haföi bréf upp á
það að hann væri hálfviti, en
Steingrímur hefur bara vega-
bréf!
Kjartan Jóhannsson i þingumræðu um frumvarp rikisstjórnarinnar
„ráðstafanir vegna breytinga á gengi islenskrar krónu”:
„Við höfnum þessu bráða-
birgðakáki ríkisstjórnar-
• Með lögunum er verið að rýra undirstöðu
og traust á Verðjöfnunarsjóði fiskiðnaðarins
• Með niðurgreiddum lánum af útfluttum
sjávarafurðum er verið að fara sömu leið og
farin hefur verið í landbúnaðinum
innar
„Það er skemmst frá þvi að
segja að þetta frumvarp ásamt
þeim breytingatillögum, sem
viö það eru fluttar, feiur i sér
enn eina bráðabirgðaaðgerðina
af hálfu stjórnarinnar. Rikis-
stjórnin og stjórnarsinnar ætla
með þvf að fleyta atvinnulffinu i
fáeinar vikur, en jafnframt
heimila rikisstjórninni að fram-
vfsa reikningum fyrir stjórn-
leysið til skattborgaranna ein-
hvern tfma sfðar.”
Svo fórust Kjartani Jóhanns-
syni formanni Alþýðuflokksins
orð á þingi fyrir skömmu, er
hann mælti fyrir hönd minni-
hluta fjárhags og viðskipta-
nefndar gegn frumvarpi rikis-
stjórnarinnar um „raðstafanir
vegna breytinga á gengi
islensku krónunnar”.
Siðan sagði Kjartan i ræðu
sinni i efri deild Alþingis: Þaö
eruraunar þrjú atriði sem verið
er að tala um i þessu frumvarpi.
I fyrsta lagi upptaka á gengis-
mun af framleiðslu, sem kemur
til útflutnings. 1 annan stað opin
heimild fjármálaráðherra til
þess að veita rikisábyrgðir á
lánum til Verðjöfnunarsjóðs
fiskiðnaðarins. 1 þriðja lagi,
millifærsla af endurkeyptum af-
urða- og rekstrarlánum, sem
endurgreiddar yrðu af Seðla-
banka tslands milli deilda i
Veröjöfnunarsjóðnum, eða nán-
ar tiltekið frá einstökum fram-
leiðendum i mismunandi grein-
um og til deildar i Verðjöfn-
unarsjóðnum, sem hefur með
frystingu að gera fyrst og
fremst.
Að niðurgreiða frysta
fiskinn ofan i Banda-
rlkjamenn.
Kjartan benti siðan á, að i
hinusiöasttalda atriði fælist það
helst, að eignir yrðu fluttar frá
einni verkunargrein i sjávar-
útvegi til annarrar, þannig að
saltfisk- og skreiðarfram-
leiðslan er látin greiða með
frystingunni”. Með þessu, þá
munu saltfiskney tendur í Portú-
gal og þeir sem kaupa skreiðina
og neyta hennar i Nigeriu i
rauninni standa undir niður-
greiðslu á frystum fiski ofan i
rikustu þjóð veraldar. Sem sé,
standa undir niðurgreiðslum á
frystum fiski handa Banda-
rikjamönnum.”
Kjartan sagði siðan: Það þarf
tæpast að taka það fram, að
aldrei fyrr hefur það verið gert,
aðfiytja verðmæti á milli deilda
sjávarútvegsins með þessum
hætti. Fyrir þvi er ekkert for-
dæmi. Lög verðjöfnunarsjóðs og
eðli hansgeraekki ráð fyrir þvi,
að menn hagi sér með þessum
hætti. í þessu felst jafnframt
eignaupptaka hjá verkendum á
einni grein til styrktar fram-
leiðslu I annarri grein. í þessu
felst iika niðurgreiðsla á fryst-
ingunni og undir henni eru verk-
unaraðilar í saltfiski og skreið
látnir standa. Þetta er með öllu
ótækt og stefnir grundvelli
Veröjöfnunarsjóös þar að auki i
voöa.”
Kjartan Jóhannsson sagði
einnig, að i frumvarpinu væru
ákvæði um skil á gjaldeyri með
þeim hætti, að gengismunur
skyldi gerður upptækur uppá
2.286% á framleiðslu til 9.
nóvember 1981, en 2.136% þar á
eftir. Sagði Kjartan að upptaka
á gengismun af þessu tagi ætti
sér fordæmi, en slikt heföi þá
verið gert við aðrar aðstæður.
Þannig hefði þá verið um veru-
lega gengisbreytingu að ræða og
þannig hugsanlega um veruleg-
an hagnað — jafnvel stóran
hagnað hjá einstökum aðilum,
sem ástæða þætti til að jafna út
yfir greinarnar.
„Þegar ákveðið var að
afurðalán yrðu veitt með við-
miðun i erlendri mynt eða i
erlendri mynt, þá var þvi heitið
aðuppiökugengismunaraf þessu
tagi yrði hætt. Og þegar miöað
er við, að hér er i rauninni og
hefur verið mikið gengissig og
sveiflur i gengi og verið að fikta
með þessar tölur fram og til
baka, þá eru engin eðlilega rök
fyrir þvi, að taka upp þennan
gengismun og flytja hann i
Verðjöfnunarsjóð. Það er
ástæðulaust með öllu,” sagði
Kjartan Jóhannsson.
Aðgerðirnar eiga sér
ekki fordæmi.
Siðan lýsti Kjartan þvi, að
fjármálaráðherra gæti sam-
kvæmt frumvarpinu, veitt
heimild til rikisábyrgðar fyrir
lánum til Verðjöfnunarsjóðsins
og ef slik rikisábyrgð lægi fyrir,
þá væri sjóðstjórn Verðjöfn-
unarsjóðs heimilt að taka lán i
þvi skyni, að gera einstökum
deildum sjóðsins kleift, að
standa undir greiðslum.
„Þessar aðgerðir eiga sér
ekkert fordæmi,” sagði Kjart-
an. „1 lögum um Verðjöfnunar-
sjóðinn kemur skýrt fram, að
honum er ekki ætlað að greiða
umfram getu sina á hverjum
tima — honum er ekki ætlað að
taka lán. Tilgangurinn með
Verðjöfnunarsjóði fiskiðnaðar-
ins er breytt með þessu og sem
hagstjórnartæki verður hann
tiltölulega gagnslitill, þegar
farið er inn á þessa braut. Og
það sem meira er, þá liggur það
fyrir að skilmálarnir fyrir þvi
að greinin endurgreiði það sem
hér á að veita með k,
rikisábyrgðir, eru slikir
að það verður að teljast MO
með öllu útilokað að til
A RATSJÁNNI
Stundum er gaman að lesa
blöðin. Stundum er meir að segja
gaman aö lesa Timann. Ekki oft
að visu, en stundum þó.
Þannig var tildæmis meirihátt-
ar skopfrétt á forsiðu Timans i
gær. Hún var skrifuð með slikum
tilþrifum og stil, að ekki dugði
minna en að hafa tvo blaðamenn
við skriftina, og kallast þeir -
undirritaö.”
Menn hafa eflaust flestir setið
fundi, suma leiðinlega, aðra
spennuþrungna.En hefur einhver
ástkær lesandi Þagals einhvern-
timann setið á fundi sem beið
átekta? Þvi það er jú það sem
sagt er f fréttinni ekki satt? Að
fundurinn hafi beöið átekta? Eða
var það hús BSRB við Rauðarár-
Og hér hefur listræna blaða-
manninum tekist með örfáum
slögum á ritvél sina, að fanga at-
hygli, ef ekki skilning lesandans.
Hvernig, spyrja lesendur? Jú, í
fyrsta lagi töfrar hann fram að
þvi er virðist fyrirhafnarlaust 50
mannanefnd, i ofanálag á þær
tvær nefndir sem fyrir voru, átta
manna og sextiu. Það eitter út af
meirihluta raddir sögðu....” Hér
er eilitið of langt gengiö.
Alltso, það má ekki koma nema
einusinni aftan að lesendum i
hverri grein. Þegar SjóHEI töfr-
aði fram 50 manna nefndina, fyr-
irvaralaust, var nógu nærri
lesendum gengið.Frekarihlekkir
flokkast undir illkvittni. Það er
ekki nóg með að SjóHEI gefi
EFNILEGT TVÍEYKI fl TÍMA
Sjó/-HEI. (Hér eftir SjóHEI og i
eintölu). SjóHEI skrifar þar með
gifurlegum stílbrögðum um
samningafund einn æsispenn-
andi, sem fór fram I fyrrinótt,
mflli samninganefnda BSRB og
rikisins, en eins og alþjóð veit
vilja BSRB-menn fá kauphækk-
un, en rikisvaldið er ekki tilbúið
að taka mark á svo fáheyrilegri
ósvifni. Þegar Timinn fór i prent-
un I fyrrinótt sat allt enn fast i
þessum samningum, og koma
mönnum ekki saman um hvort
sáttatilboð rikisstjórnarinnar
væri þess viröi að taka þvi, eða
ekki. (Þess má geta hér, að fyrir
furðulega tilviljun hljóðaði sátta-
tilboð rikisstjórnarinnar upp á
3.25% launahækkun!!!)
Rannsóknarblaðamaður Tim-
ans, SjóHEI, segir svo frá þessu:
„Fundurinn fór fram I húsi BSRB
við Rauöarárstig og beiö átekta,
þvi 8 manna nefndin þurfti að
bera samkomulagið undir 60
manna nefndina áður en það yrði
stig
Eins og sönnum listrænum rit-
höfundi sæmir lætur SjóHEI það
lesandanum eftir að lesa i þessa
torráðnu setningu. Mitt er að
yrkja, ykkar að skilja, sagði
skáldið og gekk burt, hnakka-
kerrt.
Og miskunnarleysi hins list-
fengna blaðamanns viö lesendur
sina er rétt að byrja. Eins og sjá
má á tilvitnuninni hér að ofan,
beið fundur átta manna nefndar
og/eða sextiu manna nefndar
átekta. Eftirhverju? Jú það kem-
ur í ljós í næstu máisgrein: „Hart
var deild um tilboð ríkisins á
fundi 50 manna nefndarinnar i
gærkvöidi. Atta manna nefndin
var sökuðum slaka frammistööu
og haft á oröi að hún hefði fengiö
rosalegt vask á samningfundun-
um og að samninganefnd rikisins
væri búin að berja þá sundur og
saman. Enhógværarisem voru i
inflrium meirihluta raddir sögöu
að það væri ábvrgðarleysi....”
fyrir sig snilldarlega gert!
Þá er það stilbrögöin þegar
hann lýsir hlálegum óförum
samninganefndar BSRB i viður-
eigninni við samninganefnd rikis-
ins. Ekki einasta hefur átta
manna nefndin verið þvegin hátt
og lágt, heldur barin i' klessu lika!
Það er kannski ekki nema von að
meðlimirátta manna nefndarinn-
ar hafi viljað biða dulitið átekta,
eins og sagt var frá i upphafi
greinar SjóHEI, þeir hafa verið
hvildinni og friðnum fegnir bless-
aðir áttmenningarnir.
En eins og oft, þegar bráð-
snjallir listamenn skjótast öllum
að óvörum inn á miðjan ritvöll-
inn, og sýna listfengi sina, eins og
vöðvafjöll árangur þrotlausra æf-
inga sinna, þá spennir hann stil-
vöðvann einum of hátt, og lætur
ofmetnast og tælast af velgengni
sinni í fyrri hluta greinarinnar til
að reka smiðshöggið á bráð-
snjalla grein. Hann segir: „En
högværari sem voru f mflrium
alltieinu i skyn að ekki einasta
hafi verið hógværari hópur á
fundinum sem beið átekta, (og
hógværari en hver eða hverjir?)
heldur gefur kannski beinlfnis i
skyn að fundarmenn hafi fengiö
ráöleggingar að handan! Hvernig
má annars skilja þá fullyröingu
SjóHEI að „raddir sögðu”. í vor-
um litilmótlega efnisheimi segja
raddir ekki neitt. Það gera menn
og beita þá oft fyrir sig röddinni
til þess. Ef raddir hafa þar talað,
eins og blaðamaður heldur fram,
hljóta þær að hafa komið úr öðr-
um heimi. Eflausthefurþar verið
jm að ræða ráðleggingar frá
látnum leiðtogum. En engu að
iiður veröur að segjast eins og er
að þrátt fyrir stjörnutilþrif i fyrri
aluta greinarinnar, mistókst
SjóHEI að láta þær vonir rætast
iem lesendum ósjálfrátt vöknuðu
brjósti við lesturinná upphafinu
—Þagail