Vísir - 20.09.1969, Blaðsíða 7

V"í SIR . Laugardagwr 20. septenrber 1969.
7
— Li st i r -Bækur -Menningarmál-
Hjörleifur Sigurðsson skrifar myndlistargagnrýni:
Stefán Edelstein skrifar tónlistargagnrýni:
Afmælissýning Y igdísar B AROCK-
: = KVÖLD
Afmælissýning. Vigdísar í
Bogasalnum er keimlík fyrri
sýningum hennar. Þó man ég
ekki eftir að hafa séð myndim
ar frá 1921. Þrjár eru sérstak-
lega minnisstæðar: Ein utan af
Seltjarnarnesi, önnur frá inn-
siglingunni til Reykjavíkur, og
sú þriðja með gulgrárri sléttu
og fjalli. Vigdís hefur farið ákaf
lega sparlega með litina á þess
um árum og gætt þess vel að
skreyta ekki flötinn með alltof
mörgufn formeiningum .. flókn-
um, óskyldum. Því má óhikað
kenna árangurinn við látleysi og
jafnvægi hugans, ef til vill: fag
urt innra líf. Síðan kemur
skreytingartímabilið, sem fylgir
að sjálfsögðu áhuga hennar og
starfi sem listvefara en ég hef
alltaf átt erfitt með að sætta
mig við hugmyndaheim þess og
stefnumark. Megingallinn er sá,
að þaö sveiflast ótt og títt á
milli hreinnar skreytimyndar og
dýptarverka af skóla fortíðar og
nútíðar. Þó er rétt að geta þess,
að sumir dúkamir taka öðrum
langt fram: Bólstrar og Mósaik.
í hinum fyrrnefnda eru litirnir
mestmegnis gráir, en þó
hreinir og fagrir. Mjúk og
næsta samfelld íína ræður mestu
um bygginguna. Mósaik er djarf
ari, krðftugri oig íitríkari. Á
þessum tímamótum í ævi lista-
kontmnar leyfi ég mér að bera
fram þá ösk að hún snúi sér
að sköpun ffeiri sh'kra verka.
Mfér er Ijóst, að hún hefur unniö
gott starf í þágu myndvefnaðar
á íslandi. Teppin stóru, sem
gerö eru : eftir frumteikningum
Jóhanns Briems og
Schevings eru ágæt
það.
Vigdís Kristjánsdóttir
Hjörleifur Sigurðsson skrifar myndlistargagnrýni:
Málverk minninganna
Aðeins tvö ár eru liðin síðan
Hringur kvaddi sér hljóðs í Boga
salnum. Undirrituðum varð þá
ljóst í fyrsta sinni, að hann er
málari, sem getur stillt sér í
fremstu röð .. . ekki aðeins
hárnákvæmur og fínn teiknari.
Sýningin í Unuhúsi boðar óneit
anlega nokkrar breytingar en ég
er ekki viss um, aö þær teygi
sig langt niður úr skorpunni. —
Hvað hefur þá gerzt? Aö mínu
viti ekki annaö en það, að mál-
arinn varð hrifinn af stefnu, sem
er nátengd fáránleik draumsins
en gerir þó kröfu til að vera-
mikill þáttur tímans og dagsins.
Ein af brellum hennar er sú aö
'C'immtudagskvöldið 18. septem
■*" ber héldu þau Jón H. Sig
urbjömsson (flauta), Krist-
ján Stephensen (óbó), Pétur Þor
valdsson (celló) og Helga Ing-
ólfsdóttir (semball) barock-tón
leika í Háteigskirkju.
Þessi tónlist 18. aldar er eins
og tónlist allra tíma: ef hún
er góð þá er hún góð, ef hún
er léleg þá er hún afleit. Margir
smápostular stungu niður penna
og hripuöu upp músik, sem hefði
eins vel verið óskrifuð. Ógrynni
af meðalmennskuframleiðslu
tröllreið þessari öld, eins og
öðrum öldum.
Þau fjórmenningarnir völdu
vandlega nokkrar perlur þessar
ar tónlistar til að gleðja eyru
áheyrenda; verk, sem að vísu
voru misjafnlega rishá, Fyrri
hluti tónleikanna var svolitiö
slappur, bæði voru betri verkin
eftir hlé og hljóðfæraleikarar
ekki búnir að ná sér nægilega
á strik fyrir hlé.
Tríósónata Loeillets er þokka
leg og meinlaus tónsmíð, en dá
lagleg. Sónata í a-moll fyrir
celló og sembal er geðfellt verk,
en því miður var lítið jafnvægi
i flutningi, þar sem ceílóið var
allt of sterkt miðað við sembal-
inn.
3 sólósónötur Scarlattis fyrir
sembal eru misjafnar að gæð-
um, hin bezta vafalaust sú síð-
asta í D-dúr, en um leik Helgu
í þessum verkum hef ég þegar
skrifað eftir tónleika hennar í
Norræna húsinu.
Bezt heppnuð var sónata
Bachs í Es-dúr fyrir flautu og
sembal, bæði hvað jafnvægi
milli hljóðfæranna snerti, svo
og hraðaval hinna einstöku
kafla. Óbósónata Hándels þjáð-
ist því miður einnig eitthvað af
jafnvægisleysi — óbóið of
sterkt miðað við sembalinn, þó
að Kristján spilaði i sjálfu sér
prýðilega,
Að síðustu kom tríósónata eft
ir Telemann, heldur rólega spil-
uð, sérstaklega hefðu hröðu
kaflarnir mátt vera hraðari.
Margt var skemmtilega gert,
faglega unnið, músíkalskt út-
fært, En á ýmsum stöðum vant
aði spennu, púls og fjaöurmagn.
Barock-tónlist má ekki seytla
áfram, en það gerði hún hér
því miður á köflum.
En oft tókst vel til þetta
kvöld, því skal ekki leynt. Það
sem að mínum dómi háði mest,
var jafnvægisleysið milli sem-
balsins annars vegar og
hinna hijóðfæranna. Helga
kann þá list að nota falleg re-
gistur á hljóðfæri sínu, en í
þessu húsi steinsteypu og pali-
sanders virtist það unnið fyrir
gýg, sembalhljómurinn barst
ekki nægilega — hljómaði stund
um eins og clavichord i fjarska.
Kirkjan var þétt setin, og
mega Reykvíkingar vel við nna
að njóta svo tilbreytingariks
tónleikahalds strax frá byrjun
hausts. Þetta kvöld sannar enn
einu sinni: okkur vantar ekki
aðeins sal fyrir sinfóniska tón-
list, heldur einnig fyrir kammer
tónlist.
Hringur Jóhannesson
skipta grunnfletinum niður í rúð
ur (eins og í gluggum gamalla
húsa) með beinum og breiöum
strikum. Þannig kynnumst við
á augabragði mörgum hliðum
sömu verunnar en aðeins í
klæðum brots eða leifturs — og
líklega er þaö ætlan höfund-
anna. Kúbistarnir léku sama
leikinn en mvndir þeirra eru
eins og klettur í hafinu við hlið
iná á þessum flöktandi skýjum,
ef ég má grípa til slíkrar samlík
ingar. En hugleiðingar minar
snerta Hring Jóhannesson að-
eins að litlu Ieyti, því að flest
verk hans eru ósviknar, draumi
vafðar minningar, minningar um
þjáningu í skauti náttúrunnar.
Þær eru hamingja dráttlistar-
manns og máiara, sem kemur |
öðrum fremur auga á sérstæð §
verðmæti í ótalmörgum litum
formum, litbrigðum, hreyfingum
og atvikum í umhverfi okkar
manna og fer um þau ákaflega
mildum og hlýjum höndum. —
Lontuveiðár og Gömul minning
eru hugtæk listaverk en bezta
myndin heitir: Skugginn af súl-
unni. Hún er að vísu hvorki
hluti af nýja rammakerfinu og
hálfdrauma .... né hugljúf minn
ing. Hún er þéttur veggur lit-
anna einna. Er þörf betri skýr-
ingar? Ég held að þessi mynd
Iyfti málaranum hærra. Nýjustu
verkin hans sanna, að hann er
tr.úr uppruna sínum, trúr hæfi-
léikunum, sem honum voru
fengnir til ávöxtunar.
RUSE16ANDI!
Þér sem byggið
Þér sem endurnýið
Sýnum m.a.:
Eldhúsinnréttingar
Klæðaskápa
Innihurðir
títihurðir
Bylgjuhurðír
V iðarklæðningar
Sólbekki
Borðkrókshúsgögn
Eldavélar
Stálvaska
Isskápa o. m. fl.
OÐINSTORG HF.
SKÓLAVÖRÐU5TÍG 16
SÍMI 14275