Vísir - 24.03.1970, Blaðsíða 6

A
V1SIR . Þriðjudagur 24. marz 1970.
ÍSLENZKAN IÐNAÐ
VELJUM (SLENZKT
I'X'X'M'X'X'I'XvX'XvX’X'Iv.wX'I'X
XvXvXvXsvXvXvXv.vXv.v.v.v.

•X*
JBP-GATAVINKLAR
x*x
««x
1

K«:«;»:;XjBg;KX!g:55:a:^5:
Kv-M-M-XvwX'Xvvvv'MCvvv

NYJUNG
ÞJÓNUSTA
Sé hringt fyrir kl. 16,
sœkjum við gegn vœgu
gjaldi, smáauglýsingar
á tímanum 16—18.
Staðgreiðsla. V[S|R
Helgi Hannesson, fulltrúi:
UMFERÐ 0G AFENGI
• Mikill meirihluti þeirra
manna, er neyta áfengis halda
því iðulega fram, að áfengis-
neyzla hressi. gleðji og ylji og
eitt góðskálda okkar kemst svo
að orðj i kunnu kvæði sínu:
„Látum því vinir vínið andann
hressa...“
Það má óhætt segja, að þjón
ar Bakkúsar hafi verið ólatir á
að flytja honum lof sitt.
Hins vegar er það þó svo, að
allar kannanir, sem gerðar hafa
verið á áhrifum áfengis á manns
líkamanum leiða til niðurstöðu
sem afsannar kenningar þjóna
Bakkusar.
Enda er sjón sögu ríkari.
Ölvaður maður, sem fyrir
augu ber hefur sýnilega ekki
sótt styrk í drykk sinn og leikni
hans á hvaða sviði sem er hefur
minnkað, en ekki eflzt.
1 íslenzkum lögum, sem og
LEIGAN s.f.
Vinnuvélar til leigu
Litlar Steypuhrœrivélar
Múrhamrar m. borum og fleygum
Rafknúnir Steinborar
Vatnsdœlur (rafmagn, benzín )
Jaróvegsþjöppur Rafsuðutœki
Vibratorar
Stauraborar
Sltpirokkar
Hitablásarar
HDFDATUNI4 - SiMI 23480
J.B. PÉTURSSON SF.
ÆGISGOTU 4 - 7 13125,13126
lögum annarra þjóða er kveöið
á um það, að enginn megi
stjórna vélknúnu ökutæki, ef
hann er undir áhrifum áfengis.
Væri nú sllkt bannað með
lögum ef áfengisneyzla gerði
menn öruggari og hæfari til
slíkra starfa? Ég held ekki. Ég
held líka, að flestir séu sam-
mála um, að óæskilegt sé að
ölvaöur maður stjómi bifreið,
flugvél • eða skipi. En hvers
vegna?
Vegna þess að innst innj eru
menn sér þess meðvitandi, aö
áfengið sljóvgar og lamar at-
hyglisgáfu og viðbragðshæfi-
leika.
í þessu sambandj langar mig
til að greina hér frá rannsókn
er gerð var við Lundúnaháskóla
fyrir nokkrum árum og Mr. C.
Ðrew prófessor hafði með hönd-
um.
1 álitsgerö prófessorsins segir
m.a.:
Menn eru yfirieitt sammála
um, að 10/00 — eitt prómill
vínanda í blóði ökumanns hafi
áhrif á venjulega keyrsluhæfni
hans.
Nákvæmni í stjóm á bifreið-
inni minnkaðj eftir því sem vín-
andaáhrifin jukust i blóðinu.
Jafnvel við mjög litið vinanda-
magn, sem notað var við tilraun
ina.
Jafnframt kom í ljós mælanleg
ur vaxandi annmarki jafnfljótt
og mælanlegrar aukningar vín-
anda varð vart i blóðinu.
Vaxandj og minnkandi vín-
andamagn í þvaginu var tekið
með í tilraununum. Vínanda-
magnið í þvaginu náði hámarki
um 20 mín. siðar en vínanda-
magnið í blöðinu.
Það kom i ljós, að annmark-
arnir náðu hámarki milli þess-
ara timamarka.
Það virðist ennfremur þann-
ig, aö hámark annmarkanna sé
til staðar nokkru á eftir, að
vínandamagn blóðsins nær há
marki, en nokkru á undan því,
sem vínandamagnið í þvaginu
nær hámarki.
Við tilraun á að framkalla
aukna annmarka með auknu á-
fengismagni í blóðinu, voru not
uð viðfangsefni undir venjuleg
um kringumstæðum á akbraut
inni.
í ijós kömu ýms tilbrigði.
Þegar þeir, sem þátt tóku í
þessum tilraunaakstri voru ekki
undir áhrifum áfengis, héldu
þeir sig mjög vel á réttum veg
arhelmingi. En er þeir óku und-
ir áhrifum áfengis sýndu þeir
strax tilhneigingu til þess að
halda sig nær vegarmiðju.
Við aukið áfengismagn í blóð
inu virtist enn aukast tilhneig-
ingin hjá ökumönnum að aka
nær vegarmiðju og taka meiri
sveiflur til öfugrar handar. Við
brögðin voru einnig í sömu átt
er þeir beygðu fyrir götuhorn
eða tóku beygjur.
Akstursannmarkarnir sýndu í
heild, að þeir komu víða við.
Sá hópur ökumanna, er flokk
azt gátu undir þá sálgreiningu
að vera „úthverfir“ sýndu fleiri
akstursannmarka og þeir virt-
ust hafa minni gát á því sem
var að gerast. Áfengisáhrifin
virtust meirj hjá þessum hóp.
Hinir „innhverfu" sýndu
meiri breytingar á aksturshátt-
um sinum.
Þeir „úthverfu“ héldu jöfn
um hraða jafnvel undir áfengis
áhrifum. en hinir „innhverfu“
voru stöðugt að breyta hraðan
um.
Það virtist alveg ljóst, að
minnkandi öryggi við að aka
bifreið kemur fram við hið
minnsta áfengismagn í blóðinu.
Sömu niðurstöður hafa til-
raunir á þessu sviði í Bandaríkj
unum og á þremur Norðurland-
anna. Danmörku, Noregi og
Sviþjóð leitt í ljós.
Sambandið á milli einstakl-
ingseiginleikanna og umbreyt-
ingin með tilliti til áfengisneyzl-
unnar virtust augljós.
Þeir „úthverfu“ aka að mestu
með jöfnum hraða, jafnvel und-
ir áhrifum áfengis, en aftur á
móti koma fram hjá þeim við
aksturinn stærri annmarkar.
Hinir „innhverfu“ stritast við
að hamla gegn áfengisáhrifun-
um og eru hræddir við að láta
koma í ljós, hvað þeim mistekst.
l>eir framkvæma fleiri lag-
færingar á hreyfingu stýrisins
og breyta hraðanum mjög ótt.
Þetta eru niðurstöður prófess-
ors C. Drew á athugunum hans
í sambandi við áhrif mjög litils
vínanda í blóði ökumanna á
aksturshæfni þeirra.
Eru þetta ekki athyglisverðar
niöurstöður einmitt með tiliiti
til þess, hversu flóknum véla-
samstæðum menn þurfa að
stjóma á þeim tímum, sem við
nú lifum á?
Enda munu flestir sammála
um að umferðaröryggi og áfengi
eiga enga samleið.
Lögreglumenn og aðrir starfs-
menn umferðarmála hér á landi
munu manna bezt vita, hversu
mjög slysahætta i umferðinni
eykst við það, að ökumenn aka
bifreið sinni eftir að hafa neytt
áfengis.
Oft hafa löggæzlumenn hend-
ur í hárj slíkra manna, en æði
oft sleppa þessir ökuþórar frá
Helgi Hannesson.
því að standa reikningsskap
gjörða sinna, sem ekkj aðeins
býr þeim sjálfum válega hættu,
heldur og öörum þeim, sem í
umferðinni eru.
Eftir þeim upplýsingum, sem
ég hefi getað aflað mér um ölv-
un við akstur hér í Reykjavík
og svipting ökuleyfis af þeim
sökum litur skrá, er ég hefi í
höndum þannig út:
Ár Ölvun við Svipting
akstur ökuleyfis
1951 110 91
1955 216 189
1960 232 215
1963 204 157
1966 307 504
1967 491 294
1968 507 452
1969 467 361
í sambandi við yfirlit þetta
skal tekið fram, að tölurnar
þrjú síðustu árin eru um kærur,
vegna meintrar ölvunar við
akstur, en ekki þurfa allir, sem
teknir eru til rannsóknar, að
reynast sekir.
Yfirlit þetta sýnir þó ljóslega,
svo óumdeilanlegt er, að þeir
eru langtum of margir, sem sýna
það ábyrgðarleysi að aka bif-
reiö undir áhrifum áfengis og
stofna þannig sjálfum sér og
öðrum i bráða lífshættu og
skapa fjárhagslegt tjón.
Menn meta og virða að verð-
leikum störf þeirra, er að slysa-
vömum vinna. Umferðarslysin
hér á landj eru uggvekjandj og
kalla á dugandi menn til
vamar. Öllum má vera ljóst að
stór þáttur umferðarriysanna
er ölvun við akstur.
Væri það því ekki veglegt
slysavamastarf að vinna gegn
því að menn aki undir áfengis-
áhrifum?
öflugasta slysavörnin i þess-
um efnum er aukið bindindi.
Vinnum því ötullega að vax-
and; skilning; almennings á
auknu bindindi til þróunar um-
ferðarmenningar.
Helgi Hannesson.
Frá góðaksturskeppni í Reykjavílc
<SA/VA/WWWvA>WWWUVWV<W>/W\/V>/\A/SAAAlWVNA/N<WWW/VA/WWV<WW