Vísir - 22.10.1970, Blaðsíða 8

8
V í SIR . Fimmtudagur 22. október 1970.
VISIR
Otgefandi: Reykjaprent hí.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. EyjtMfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Augiýsingar: Bröttugötu 3b. Simar 15610 11660
A.fgreiðsla- Bröttugötu 3b SímJ 11660
Ritstjóra: Laugavegi 178. Siml 11660 (5 linur)
Askriftargjald kr 165.00 ð mánuði fnnanlands
f lausasölu kr. 10.00 eintakiC
Prentsmiöja Vfsis — Edda hf.
træmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
Ný prófraun
„Ég hef oft áður í fjárlagaræðum vikið að nauðsyn
ýtrustu hagsýni í meðferð ríkisfjár jafnhliða mikil-
vægi þess að breyta viðhorfi borgaranna til rflcis-
sjóðs og ríkisfjármuna yfirleitt. Þótt margt hafi verið
gert til úrbóta í rflriskerfinu, þá er vitanlega enn
margt, sem má betur fara og má aldrei slaka á við-
leitni í þá átt.“
Magnús Jónsson fjármálaráðherra flutti þessi á-
minningarorð í fjárlagaræðu sinni í fyrrakvöld. Hann
sagði ennfremur: „svo sem réttlætanlegt var á sam-
dráttartímum að reka ríkissjóð með nokkrum halla,
þá er það jafnóverjandi miðað við núverandi efna-
hagsástand. Það er því ósk mín og von, að þótt kosn-
ingar séu á næsta leiti, náist um það samstaða hér á
hinu háa Alþingi að afgreiða fjárlög ársins 1971 með
fullkominni ábyrgðartilfinningu, þannig að ríkisbú-
skapurinn geti í reynd orðið hallalaus á því ári.“
Ríkissjóður verður í búskap sínum að reyna að
draga úr sveiflum efnahagslífsins. Þegar illa árar og
atvinnuleysi vex, getur verið eðlilegt, að ríkið auki
rekstur sinn og framkvæmdir til að vega á móti sam-
drættinum. Þegar vel gengur og allir hafa nóg að
gera, eins og nú er, ber ríkinu að halda að sér hönd-
um í rekstri og framkvæmdum til að efla ekki þá
verðbólguþróun, sem fylgir velgengninni. Þess vegna
er mikil ástæða til að undirstrika ábendingar fjár-
málaráðherra í þessum efnum.
Fjármálaráðherra taldi líklegt, að hlutdeild ríkis-
útgjalda í þjóðarframleiðslunni mundi minnka örlítið
frá því í fyrra og verða um 20—21% eins og þá, en
þessi hlutdeild hafði verið 22%% árið 1968. Það er
vissulega þróun í rétta átt, að hlutur ríkisins skuli
fara minnkandi, og æskilegt hefði verið að geta haft
þessa minnkun stórstígari, þegar litið er á hina miklu
þenslu og verðbólgutilhneigingu í þjóðfélaginu um
þessar mundir. En það er líka erfitt að skera niður
fé til mála, sem allir eru sammála um, að feii i sér
miklar umbætur. í þessum efnum er meðalvegurinn
vandrataður.
Fjármálaráðherra vék einnig að þeirri prófraun,
sem fólst í efnahagserfiðleikum áranna 1967 og 1968
og sagði: „Ég tel nú óhaett að segja, að þjóðin hafi
staðizt þessa prófraun og erfiðleikarnir hafi verið
yfirunnir á mun skemmri tíma, bæði fyrir þá sök,
að þjóðin sýndi almennt ótrúlega mfldnn skflning á
nauðsyn kjararýmunar um sinn, og að gripið var til
réttra efnahagsaðgerða til að mæta vandanum. Nú
stöndum við aftur andspænis því að svara þeirri
spumingu, hvort við höfum öll nægitega sterk bein
til að þola góða daga, hvort við hðfum dregið nauð-
synlega lærdóma af efnahagserfiðteikum síðustu ára,
bannlg að við kunnum okkur hóf í kröt'ugerð á batn-
andi tímum, en missirm ekki fótfestuna og höldum,
að aflt sé hægt að fá og aöt sé hægt að geca.. .*
.t
s
V axandi
vinsældir
Nixons
Forsetinn tekur nú virkan þátt i kosninga
baráttunni
Vinsældir Richards Nix-
ons Bandaríkjaforseta
hafa vaxið mikið við
Evrópuferð. Skoðana-
Víetnamtillögur hans og
kannanir sýna, að 59 af
hverjum 100 Bandaríkja
mönnum eru ánægðir
með forsetann, en að-
eins 27% láta í ljós ó-
ánægju. 14 af hundraði
eru óákveðnir.
I
Leiða demókratar
Bandaríkin í stríð?
„Vilja opna flóðgáttir
fyrir klámi.“
Styrktur af vaxandi vinsæld-
um sínum hefur Nixon nú hafið
vinka þátttöku í kosningabarátt-
unni, en þingmenn veröa kosn
ir í nóvemberbyrjun. Hanin byrj
aöi um helgina skjmdiför um
fjölmörg fylkin. Á fúndum víðs
vegar um landið hefur hann
komiö íram við hlið ýmissa
frambjóðenda repúblikana. —
Nixon segir, að demókratar séu
veikiiyndir gagnvart upplilaups-
mönnum og þeir vilji opna f'lóð
gáttimar fyrir klámi og eitur-
lyfjum. Hann segist þurfa meiri
blutafylgi á þingi til að koma
fram málum sínum f baráttunni
fyrir lögum og rétti, en demó-
kratar hafi tafið fyrir slíkum
málum.
Bandarikjamenn voru yfirleitt
hæstánægðir méð tillögur Nix-
ons um lausn Víebnamstríðsins.
Flestir virðast telja aö forsetan-
um sé mjög í mun að binda
enda á stríðið og hann muni
gera það. Margir trúa einnig
þeim staðhæfingum, að demó-
kratar séu þeir, sem leiöi Banda
rikin út í styrjaldir, en repúbli-
kanar ljúki þeim. Roosevelt hafi
leitt Bandaríkin út 1 aðra heims
styrjöld (hvort sem menn lá hon
um það eða ekki). Truman
hafi verið forseti, er Bandaríkin
urðu þátttakendur i Kóreustrið
inu. en því hafi lokið í tíð re-
públik'anans Eisenhowers, Kenn
edy og Johnson, báðir demókrat-
ar haf: verið forsetar, þegar
stríðsþátttaka Bandaríkiamanna
í Víetnam stóð hæst. Repútoli-
kanantun Nixon muni hins vegar
takast aö draga Bandaníkin út
úir þeim átökum.
Plestir kjósendur þekkja þess
ar staðhæfingar. AHur þorri
manna herur ekki lagt trúnað
á þær, en engu að síður eru þær
repúlblfkönum hvatning. Nix-
on lýsir því einnig yfir þessa
dagana, að „Vlfetnamstríöið sé
að enda“.
Var í „skugga
Agnews“
' Nixon hefur síðan í vor unnið
bak við tjöldin að hemaðaráætl-
un repúblikana í kosningunum.
Hann hefur sjálfur ráðið vali
ýmissa frambjóðenda flokksins
og fyígzt vel með „aevintýrum“
varaforseta síns Agnews. Vara-
forsetinn var hins vegar sá, sem
kom fram f kosningabaráttunni
fyrir hönd forsetans og var djarf
mæltastur. Sagt er, að Nixon
hafi ósjaldan farið yfir ræður
varaforsetans og gefið honum
góð ráð.
Nixon var hins vegar í „skugg
anum“ í hinni opnu baráttu þar
til í lok síðustu viku. Agnew
hefur unniö verk sitt með ákafa.
Hann hefur jafnan verið á for
síðum blaða og alið á því, að
demókratar beri sökina af verö
bólgunni, stúdentaóeirðum og
virðingarleysinu fyrir lögum og
rétti.
Óvenjulegt er, að flokkur for
seta sé í sóknaraðstöðu í kosn-
ingabaráttu. Það gerist þó í
þetta sinn. Mönnum skilst. að
um það sé barizit, hvort demó-
y... >&;
Hínn tíjarfmælti Agnew var fulltrúi forsetans í kosninga-
baráttunni, þar til Nixon tók af skarið fyrir viku.
’miimiwwwnwmiv
r rr *';
Hendumar og forsetinn. —
Nixon „talar mikið með hönd
unum“. Þær eru á sífelldu iði,
og með þeim túlkar hann
næstum hverja setningu í
ræðum sínum.
Illlllllllll
mwnm
Umsjón: Haukur Helgason.
kratar haldi meirihluta sínum
í báðum þingdei'ldum. Þannig
eru demókratar í vamaraðstöðu.
Þeir eru látnir svara til saka
fyrir gerðir eða aðgerðaleysi
stjórnvalda í höfuðmálum, en
ekki er beinlínis kosiö með eða
móti forsetanum.
Vingjarnlegra andlit
Þótt Agnew hafi náð eyrum
kjósenda þá er óvíst hvort það
ræöur baggamuninn i kosning-
unum. Skoðanakannanir í ýms-
um fylkjum, þar sem demókrat
ar voru vondaufir að halda öld-
ungadeildarsætum sínum, sýna
nú að „gömlu þingmennirnir“
hafa unnið á og alls óvíst er um
úrslitin. Bandaríkjamenn eru
mjög persónubundnir við kjör-
borðið og nöfn manna, sem ver
ið hafa þingmenn um árabil
hafa meiri „sjarma" en nöfn
nýrra manna. Nixon hefur þvi
talið, að ekki sé nóg að gert.
Þess vegna kemur hann til bar
áttunnar síðustu vikurnar fyrir
kosningar í þeirri von, að hann
geti ráðið úrslitum.
Nixon er eklíi jafn djarfmælt
ur og Agnew. Hann skírskotar
þvi á síðustu stundu til þeirrs,
sem eru efabrandnir um r.okk
repúblikana með andliti
Agnews.