Tíminn - 23.03.1966, Qupperneq 7

V
MIÐVIKUDAGUR 23. marz 1966
ÞINGFRETTIR
TÍMBNN
ÞINGFRÉTTIR
Yfir 60% ríkistekna af bíl-
umfara nú í annað en vegi
Kvöldfundur stóð í neðri deild í fyrrakvöld fram yfir miðnætti. Á
þeim fundi urðu allmiklar umræður um frumvarp stjórnarinnar um
sameiningu Fiskveiðasjóðs og stofnlánadeildar sjávarútvegsins undir
hatti Seðlabankans. Þingmenn Framsóknarflokksins gagnrýndu eink
um, að þessir fjárfestingarlánasjóðir útvegsins skyldu slitnir úr
tengslum við Útvegsbankann og lánakerfið gert þyngra í vöfum og
háðara Seðlabankanum en nú er.
Á fundi efri deildar í gær fór fram fyrsta umræða um frumvarp
ríkisstjórnarinnar um breytingu á tollská, aðallega 1 því skyni að
létta tolla á tilbúnum húsum og húshlutum. Einnig var rætt um al-
mannatryggingar og lánasjóð sveitarfélaga.
í neðri deild fór fram atkvæðagreiðsla um frumvörpin um Fisk-
veiðisjóð, Seðiabanka íslands, Stofnlánadeild verzlunarfyrirtælkja og
ráðstafanir vegna sjávarútvegsins, og var þessum frumvörpum öllum
vísað til 2. umræðu. Þá fór fram þriðja umræða um loðadýrafrum-
varpið, en atkvæðagreiðslu var frestað.
Nýr áfangi á uppbóta- og niö-
urgreiðsluleið stjórnarinnar
Framhald af bls. 1.
Greinargerðin er svohljóðandi:
Verkefnin í vegamálum hrann
ast upp. Tala bifreiða lands-
manna hefur tvöfaldazt á s. 1. 10
árum, en álagið á vegakerfið eykst
emi rneir, því að bílarnir þyngj
ast og umferðarhraðinn eykist
með ári hverju.
Undanfarin 30—40 ár hafa ver
ið unnisn stórvirki í vegamálum
landsins. Viðleitnin hefur miðazt
við það að tengja sean flest byggð
arlög landsins akvegakerfinu,
þannig að bflfært yrði. Þessu
verid hefur miðað vel áfram, þó
að enn sé mfldð ógert. Þannig
eru óbyggðir langir kaflar af
hringvegi um landið, ýmist alveg
eftir að gera þá bflfæra eða þeir
eru aðeins ruddir. Nauðsynlegt er
að ljúka þessu veriri sem allra
fyrst.
Nú stöndum við frammi fyrir
alveg nýju verkefni í vegamálum.
Þar sem umferðin er orðin mest
og hröðust og farartækin þyngst,
verður vegagerðin að miðast við
annað og meira en gera bilfært.
Hún verður að miðast við að gera
vegi, sem eru hagkvæmir fyrir um
ferðina og fara vel með farartæk
in. Það eru ekki litlir þjóðfélags-
legir hagsmunir í húfi að tak-
Frumvarpið um liægri handar
umferð hér á landi, er komi til
framkvæmda 1968, kom til annarr
ar umræðu í neðri deild í gær.
Meirihluti allsherjarnefndar, sex
menn af sjö, leggur til, að það
verði samþykkt, og liægri hand-
ar umferð tekin upp, en einn
nefndarmanna, Óskar Levý, skil
ar séráliti. Þrír nefndarmenn
skrifa þó undir álitið með fyrir-
vara.
Birgir Finnsson, framsögumað
ur meirihlutans, mælti með frum
varpinu og rakti
hin helztu rök,
sem áður hafa
verið færð fyr-
ir því að taka
upp hægri hand-
ar akstur. Hann
sagði, að skoð-
anir mundu all-
skiptar um þetta
en taldi nauð
synlegt, að ákvörðun um þetta
yrði tekin sem allra fyrst, þar
sem fyrir dyrum væru hér á
landi ýmsar dýrar framkvæmdir
í samgöngumálum, og kostnaður
við breytinguna færi hraðvax-
andi með hverju ári, og yrði
þá fyrst mikill, er rífa þyrfti upp
dýrar og nýjar framkvæmdir.
Benti hann á kostnaðaráætlanir
Svía í þessu efni, sem sýna, að
kostnaður við breytinguna vex
um tugmilljónir á hverju ári.
Kvað Birgir málið nú hafa
verið vandlega undirbúið.
Skúli Guðmundsson, sem rit-
marka slit og eyðileggingu á farar
tækjunum, þegar á það er litið, að
bifreiðar að verðmæti 5000—6000
milljónir króna eru að staðaldri á
ferðinni um vegakerfi landsins.
Óhóflega stór hluti af vegafénu
fer til viðhalds eða um 100 milljón
ir króna af 260 milljónum. Að-
eins um 60 milljónir fara til ný-
byggingar þjóðvega, en 100 millj.
kr. fara í brýr, til sýsluvega, kaup-
staða, vélakaupa og stjórn og und
irbúning.
Með samþykkt vegalaganna við-
urkenndi Alþingi tilvist þessa
verkefnis. Þar er ákveðið, að þeir
vegir, sem gera má ráð fyrir að
innan 10 ára fari um yfir 1000 bíl
ar á dag, skuli teljast hraðbrautir
og gerast með varanlegu slitlagi.
Á hinn bóginn hefur Alþingi ekki
séð fyrir fé til þessara fram-
fcvæmda af samtímatekjum utan
10 millj. kr., sem efcki nægja
fyrir vöxtum af því fé, sem þeg
ar er komið í slíkar framkvæmd-
ir.
Þau myndarlegu átök, sem gerð
hafa verið í vegamálum á undan
fömum áratugum, hafa nær al-
gerlega verið kostuð af samtíma-
tekjnm. Er ljóst, að það verður
einnig að gera í framtíðinni, a. m.
k. að mestu leyti. Er því ljóst, að
að hefur undir nefndarálitið
með fyrirvara
kvað þann fyr
Jrvara sinn
og Björns Fr.
Björnssonar að
eins vera um 4.
kafla frum-
varpsins, þar
sem gert væri
ráð fyrir að
greiða kostn
aðinn við breytinguna með 200
kr. gjaldi á ári af bifreið næstu
þrjú ár. Teldu þeir, að alger
óþarfi væri að leggja slíkt gjald
á bifreiðarstjóra. Ríkið tæki
þegar nógu mörg og mikil gjöld
af bifreiðum, sem færu til annars
en þeirra þarfa, og ætti að
geta séð af einhverju fé af þeim
í þessu skyni.
Þá ræddi Skúli nokkuð um það,
að ríkið legði svo að segja ekkert
úr sjóði sínum til vegamála í land
inu, þótt í sjálfum vegalögunum
væri ákvæði um, að ríkið skyldi
leggja til slíkt framlag árlega.
f fyrra hefðu verið 47 millj. kr.
framlag úr ríkissjóði til vega, og
samgöngumálaráðherra hefði heit
ið, að það framlag skyldi a.m.k.
ekki minnka, en það heit hefði
verið svikið.
Skúli sagði, að nægur tími væri
til þess að ákveða, hvernig kostn
aðurinn við breytingu í hægri
akstur skyldi greiddur, þar sem
ekki þyrfti til greiðslu að taka
fyrr en 1968, og væri því hægt
að samþykkja frumvarpið nú
að öðru leyti þess vegna.
leggja verður mjög miklu meira
fé til vegabygginga á komandi ár
um en að undanförnu.
Víða erlendis þykir sjálfsagt, að
ríkistekjur af farartækjum og
rekstrarvörum þeirra renni til
uppbyggingar vegakerfisins. Þar
til fyrir um það bil áratug var
það einnig svo hér á landi, að
umferðartekjurnar og útgjöldin til
vegamála vógu salt. En síðan hef
ur æ meira af þessu fé runnið til
annarra þarfa rfldssjóðs.
Félag íslenzkra bifreiðaeigenda
hefur látið reikna út, að á árun-
um 1960—1964 hafi tekjurnar af
umferðinni numið 2046 milljón-
um króna, þar af runnu til við
'halds og byggingar vega 750 millj.
kr., eða 37%, en til annarra þarfa
ríkissjóðs 1295 millj. kr., eða
38%.
Frv. þetta gerir ráð fyrir því,
að nokkuð af því, sem áður hefur
runnið til annarra þarfa af þessum
tekjum ríkissjóðs, renni nú í
vegasjóð. Er um að ræða leyfis
gjaldið, sem talið er að nemi nú
árlega um 150 millj. króna. Þeg-
ar sveitarfélögin hefðu fengið það,
sem þeim ber samkv. 32. gr. vega
laga, yrðu þá eftir 130—135 millj.
kr., sem gert er ráð fyrir að
rynnu eingöngu til nýbyggingar
þjóðvega.
Halldór Ásgrímsson mælti
gegn frumvarpinu og taldi fram
margar ástæð
ur fyrir því.
Hann sagði, að
þetta mál gæti
ekki verið mjög
aðkallandi, og
sérstaða fs-
lands væri sú,
að breitt ^ haf
skildi fsland
frá öðrum
löndum, og því ekki þörf á sam-
lögun við önnur lönd, sem væru
áföst. Hann sagði, að nefndin við
urkenndi, að ekki væri í sjálfu
sér munur á hægri og vinstri
akstursstefnu, og umferðavanda
mál okkar væru ekki þess eðlis,
að þau yrðu leyst með því að
breyta úr vinstri í hægri. Þá benti
hann á, að breyting ökútækja væri
dýr og augljós slysahætta yrði
breytingunni samfara.
Halldór benti á, að nefndin
rökstyddi mál sitt með því að al-
þjóðareglur í siglingum láðs og
lofts hnigju æ meira í fasta hægri
umferð, og af því tilefni spurði
Halldór, hvers vegna Bretar,
mesta siglingaþjóð heims, sæju
ekki ástæðu til breytinga hjá sér.
Kæmi þar fram, að örðugt væri
að sjá hvers vegna reglur um sigl
ingar og flug ættu að hafa áhrif
á akstursstefnu á landi.
Við, sem erum á móti breyt-
ingunni, óttumst slys henni sam-
fara, sagði Halldór, og benti
á, að þegar nefndin talaði um
góða reynslu þeirra þjóða, sem
þegar hefðu breytt til, mætti
Á kvöldfundi neðri deildar í
fyrrakvöld fór fram fyrsta um-
ræða um frumvarp ríkisstjórn-
arinnar um sérstaka aðstoð
við sjávarútveginn. Eggert Þor-
steinsson, sjávarútvegsmála-
herra fylgdi því úr hlaði með svip
uðum rökum og í efri deild.
Gísli Guðmundsson sagði, að
með þessu frumvarpi væri ríkis-
stjórnin kom
in á nýtt þróun-
arstig í dýrtíð-
armálum, og
tæki upp nýtt
tvíþætt upp-
bótarkerfi, og
væri þetta rök-
rétt áfram-
hald af þróun
síðustu ára.
Gísli kvaðst ætla, að þær upp-
bætur, sem þarna væri ráðgert að
veita sjávarútvegnum, væru nauð
synlegar til þess að þessi mikil
væga útflutningsframleiðsla héldi
áfram. En í sumum tilfellum, til
NITTG
JAPÖNSKU NITT0
HJOLBARDARNIR
f flestum stærðum fyrirliggjandi
f Tollvörugeymslu.
FUÓT AFGREIÐSLA.
DRANGAFELL H.F.
Skipholti 35 —Sfmi 30 360
minna á, að allar þessar breyt-
ingar hefðu farið fram fyrir löngu
þegar umferð var miklu minni en
nú. Og ef styðjast ætti við reynslu
væri eðlilegt að bíða eftir reynslu
þeirra þjóða, sem nú ætla að fara
að framkvæma þetta.
Umræðunum var frestað.
dæmis til frystihúsa, sem hefðu
slæma aðstöðu og tíma-
bundna vinnslu væri þessi að-
stoð alls ófullnægjandi, og þyrfti
að bæta um það. Einnig mundu
uppbæturnar til togaraútgerðar-
innar þurfa nánari athugunar við.
Það, sem vekti þó einna mesta
athygli við þetta frumvarp, væri
þó það, að ekki væri gert ráð
fyrir neinni ákveðinni tekjuöfl
un til þess að greiða þessar 80
milljónir, heldur væri talað um
það í greinargerð að vinna þetta
upp með því að draga úr niður-
greiðslum og varpa þeim þar með
út í verðlagið. Vissu allir, hverj
ar afleiðingar það hefði.
Gísli kvaðst vilja spyrja ráð-
'herra að því, hver visitöluhækk
un mundi verða við þessar að
gerðir, og hve hárri upphæð sú
vísitöluhækkun mundi nema í út-
gjöldum ríkisins á árinu.
Umræðunni um frumvarpið
lauk um kvöldið, en atkvæða-
greiðslu var frestað þangað til í
gær.
B RID GESTONE
HJÓLBARÐAR
Síaukin sala
BRIDGESTONE
sannar gæðin
veitir aukið
öryggi í akstri.
BRIDGESTONE
ávallt fyrirliggjandi.
GÓÐ ÞJÓNUSTA —
Verzlun og viðgerðir.
Gúmmíbarðinn h.f.,
Brautarholti 8.
sími 17-9-84.
Umræður um hægri umferð
hdfust á Alþingi í gærdag