Tíminn - 11.05.1966, Blaðsíða 5

Tíminn - 11.05.1966, Blaðsíða 5
MEÐVIKTTDAGUR 11. maf 1966 Otgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánsson. Jón Helgason oe indriði G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar- Tómas Karlsson Aug- lýsingastj.: Steingrimur Gislason Ritstj.skrifstofur i Eddu- húsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur Bankastræt) 7 Af- greiðslusími 12323 Auglýsingaslmi 19523 Aðrar skrifstofur, sími 18300. Askriftargjald kr 95.00 á mán innanlands — t lausasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA b.f Þreföldun Geirs MorgunblaSið og Vísir keppast við að lofa Geir Hall- grímsson, og hve miklu betur hann hafi reynzt sem borgarstjóri en Gunnar Thoroddsen. M.a. hafi meiri framkvæmdir orðið í tíð Geirs en Gunnars. Eitt minnast Mbl. og Vísir samt ekki á, en það eru álögurnar, sem borgin leggur á borgarbúa. íhaldsblöð- in steinþegja um stjórn Geirs á þeim vettvangi. Það er skiljanlegt. Seinasta árið, sem Gunnar Thoroddsen var borgar- stjóri, árið 1959, námu tekjur borgarsjóðs, þ.e. álögurn- ar, sem hann lagði á borgarbúa, 270 millj. kr., en sömu tekjur eru áætlaðar í fjárhagsáætlun borgarinnar fyrir þetta ár 840 millj. kr. Álögur borgarsjóðs hafa þvi hvorki meira né minna en þrefaldazt þau sex ár, sem Geir hefur verið borgarstjóri. Það er ekkert afrek að auka framkvæmdir nokkuð, þegar álögurnar eru auknar miklu meira. Hinar þreföld- uðu álögur stafa ekki nema að nokkru leyti af auknum framkvæmdum og auknum óhjákvæmilegum rekstrar- kostnaði. Að miklu leyti stafa þær af því, að Geir hefur reynzt Gunnari sízt fremri í því að halda í skef jum sukki og eyðslu, sem jafnan fylgir langvarandi stjórn sömu valdaklíkunnar. Það skiptir nefnilega engu höfuðmáli. hvað borgarstjórinn heitir, þegar sama valdaklíkan hef- ur drottnað lengi. Það er hún sem ræður, stöðnun hennar og spilling mótar stefnuna, jafnvel þótt borgarstjórinn vilji gera sitt bezta. Þess vegna halda álögurnar alltaf áfram að hækka miklu meira en aukn- um framkvæmdum og eðlilegum rekstrarkostnaði nem- ur. Valdaklíkan, sem nú felur sig og þrífst vel í skjóli Geirs Hallgrímssonar, finnst hann góður borgarstjóri, eins og henni þótti líka Gunnar Thoroddsen vera, með an hún gat notað hann. En hvað finnst skattþegnum, sem verða að greiða sívaxandi álögur vegna valdaklík- unnar, sem nú reynir að fela sig? Telja þeir rétt að tryggja áfram völd borgarstjórnarmeirihluta, sem hef- ur meira en þrefaldað álögur borgarsjóðs á sex árum? Samstaða gegn ihaldi íhaldsblöðin skrifa nú mikið að vanda um sundrungu íhaldsandstæðinga í borgarstjórn Reykjavíkur. Það er hverju orði sannara, að þessi sundrung er alvarlegt mál. Vegna hennar hefur rotnuð valdaklíka drottnað vfir málum höfuðborgarinnar um alltof langt skeið. Á þessu verður ekki ráðin bót fyrr en íhaldsandstæð- ingar sameina sig sem mest um einn öflugan, friáls- lyndan forustuflokk gegn íhaldinu. Þetta hefur kaupstaðarbúum skilizt betur og betur hin síðari ár. Því náði Framsóknarflokkurinn þeim áfanga í seinustu sveitar- og bæjarstjórnarkosning- um að verða næststærstj flokkurinn ' bæjunum. Hann styrkti enn betur þá aðstöðu sína í bingkosningunum, sem fram fóru ári síðar. Hann er eini flokkurinn, sem hefur eflzt í Reykjavík seinustu árin Þvi er nú almennt spáð, að hann muni enn auka verulega fylgi sitt í höf- uðborginni. Með því að efla Framsóknarflokkinn sem forustu- flokkinn gegn íhaldinu, verður bezt unnið gegn þeirri sundrungu íhaldsaflanna, sem fram að þessu hefur reynzt mest vatn á myllu afturhaldsmeirihlutans í borg- arstjórn Reykjavíkur. TÍMINN___________________________________________s f" ^■■1— — ■ ■■ ■ »»!■■■■■■ J. O. KRAG, forsætisráðherra: Nauðsynlegt að Atlantshafs- bandalagið fái ný verkefni Þetta verður að taka til athugunar nú þegar ÞEGAR NATO var stofnað árið 1949 voru aðstæður aðrar en nú. Tékkóslóvalda var orð- in konMnúnistum að bráð »g Sovétríkin búin að ná þar yfir- ráðum. Stalínisminn var alls- ráðandi i stjórnmálum Sovét- ríkjanna. Bandaríkin höfðn boð ið Austur-Evrópu þjóðunum Marshallaðstoð, nýja ríkisstjóm in í Prag hafði þegið hana, en Moskvunnenn skipuðu henni að afsala sér aðstoðinni. Kalda stríðið var í hámarki. Árið 1945 hafði menn dreymt um saimræmingu heimsveld- anna, eða að minnsta kosti við- leitni til samræmis, en þeir draumar virtust nú að engu orðnir. Við þessar aðstæður þjöppuðu vestrænu þjoðirnar sér saman með sáttmála og sameiginlegri skipan hervarna, í skjóli bandarísku kjamorku- vopnanna að því er Evrópn áhrærði. Þetta eru aðstæðuraar, sem de Gaulle segir að séu nú orðn ar aðrar en þær voru. Erfitt er að bera á móti. að hann hafi þar að nokkru leyti rétt fyrir sér. Hve mikil breyting er á orðin. eða hve mikil áhrif hún geti haft á framtíðarstefnu NATO, er annað mál. Að mínu áliti getur breytingin ekki rétt lætt ákvörðunina, sem franski forsetinn hefir tekið. og gefur alls ekki tilefni til að veikja varnarbandalagið eða afnema það. Á hinn bóginn gefur breyting in tilefni tii endurskoðunar á pólitískum markmiðum NATO Árið 1949 var megináherzlan lögð á tryggingu varnanna, en nú má sem bezt taka til athugun ar að fela NATO til úrlausnar samningsumleitanir við Austur veldin og tilraunir til að koma á verulega lækkaðri spennu á vissum sviðum. Ég hefi stung ið upp á, að þessir möguleikar séu teknir til umræðu annað hvort í NATO-ráðinu eða inr an hóps kunnáttumanna. Þessi athugun á pólitískum vanda NATO er i fyllsta sam ræmi við þá hugmynd, sem skotið hefir upp kollinum liér i danska þinginu. Þar var stungið upp á, að athuga þenn an vanda i sérstakri, danskri nefnd, með tilliti til undirbún ings þeirrar ákvörðunar, sem taka á 1969. EIGI að koma i veg fyrir að NATO hafi veikari aðstöðu sem varnarbandalag meðan a athugun stendur er nauðsynlegt að leysa í skyndi þann fram- kvæmdavanda. sem brott.hvarf Frakka frá saraþjóðlegum vörn um hefir i för með sér Eft.ir viðræður mínar við valdamenn í Washington er ég var bar á ferð fyrir skömmu. er ég þeirrar skoðunar. að af Banda ríkjanna hálfu verði reynt aí freimsta megni að fara eftir þeim tímaákvörðunum, sem Frakkar hafa tekið upp á sitt eindæmi og án samráðs /ið aðra. Af þessum sökum er mjög J. O. KRAG brýnt að NATO-þjóðirnar leysi þann vanda sem • allra fyrst, hvert flytja eigi varnarstofnan irnar, hvort sem það er aðeins átt við SHAPE og Fontaineble au ásamt varnarstjórainni, eða flutningurinn nær einnig til leiðslna og radarstöðva. Ennfremur þarf að taka ákvarðanir um. hvort einnig þarf að flytja höfuðstöðvar NATO, það er að segja ráðið sjálft, ráðherrafundina, aðal- skrifstofuna o. s. frv eða hvort þessar stöðvar geta laldið áfram að vera í París. Um þetta eru skiptar skoðanir. Sumir einkum Bretar. vilja flytja að- alstöðvarnar um leið og SHAPE. Aðrir, þar á meðal Danir, eru þeirrar skoðunar. að margt mæli með því að aðalstöðvarnar haldi áfram að vera í Frakklandi. þar sem Frakkar halda áfram aðild að NATO og eiga fulltrúa í ráðinu Áherzlu ber að legga á mikil vægi áframhaldandi aðildar Frakka. Ég harma ákvörðun Frakka, sem veikir NATO, enda þótt Frakkland haldi áfram að- ild að samtökunum. Eg hefi tekið svo til orða, að hin franska ákvörðun valdi framkvæmdaerfiðleikum, en þessir erfiðleikar eru vfirstig anlegir — i samkomulagi /ið Frakka sjálfa. Ekki eru um að ræða neinar hörmungar eða upplausn Meira að segja getur þetta frumkvæði Frakka valdið Krag torsætisráðherra er nýlega kominn heim úr i ferðalagi til Parísar og Wash í ington og ræddi hann áæði við de Gaulle og Johnson. Eftir heimkomuna skrifaði hann meðfylgjandi grein fyr ir Information. nýrri endurskoðun á aðstöðu NATO og allri gerð, sem ekki hefði orðið úr nú að öðrum kosti, en ákvörðunina er eikki unnt að afsaka eða réttlæta með því. EINS og nú er ástatt er mik ilvægt fyrir okkur Dani að Frakkar halda áfram aðild og NATO skiptist, ekki upp í land fræðilegar einingar, án sam- stöðu og samræmingar og valda jafnvægið innbyrðis raskast ekki til muna. Beðið er með eftirvæntingu eftir væntanlegri för de Gaiulle til Moskvu og hafa sumir að vísu nokkrum beig af henni. Rætt er um hugsanlega gagn heimsókn til endurgjalds og at- hugana, en almennt ástand í Evrópu verður fyrst um sinn óbreytt, þrátt fyrir fransk- sovézka snertingu. Ef til þess kæmi að aðildarríki að NATO reyndu hvert um sig að koma á „nýrri skipan“ í samráði við Moskvumenn, ylli það veikingu samtakanna. Hvað markaðsmál snertir skiptir breytt afstaða Frakka ekki miklu máli. Franska ríkis stjórnin lítur eftir sem áður svo á, að undir Engletidingum sjálfum sé komið, hvort þeir gerist aðilar að Efnahags- bandalaginu eða ekki. Ef þeir óski eftir aðild verði þeir að játast undir sáttmála Efnahags bandalagsins skilyrðislaust, ásamt öllum hans viðaukum og útfærslum í mynd ákvarðana og reglusetninga í Bruxelle, og þá sé aðild auðsótt mál. En dregið er í efa í París að Bret ar séu fúsir tii þessa og bygg ist sá efi einkum á tvennu: Efnahagserfiðleikum Breta annars vegar og hins vegar áframhaldandi skuldbindinigum þeirra gagnvart samveldinu. Öðrum augum er á þetta Jit ið i Englandi. Auðséð er, að íhaldsflokkurinn undir forustu Heaths er reiðubúinn að ganga 1 Efnahagsbandalagið að heita má samkvæmt skilmálum de Gaulles. Verkamannaflokkur- inn er klofinn í málinu. Eflzt hefir þó sá hluti flokksins, sem óskar eftir samningsumleitun um á nýjan leik. Ef forsætis- ráðherrann hefði vissu fyrir alvarlegum samningaumleitun um væri sennilega mjög freistandi fyrir hann að reyna, — en brezka ríkisstjórnin vill skiljanlega ekki eiga á hættu endurtekningu atburðanna frá í janúar 1963. VIÐ DANIR lítum ekki svo á að efnahagserfiðleikar Breta þurfi að vera hindrun í þessu efni. í fyrsta lagi er það eink um verk brezku ríkisstjómar innar að leysa þann vanda. hvað sem öðru líður, meðal annars með fjármálaráðstöfun um- í öðru lagi yrði aðild að Efnahagsbandalaginu góð leíð til varanlegrar lausnar, þegar horft er fram f tímann. Erfið FVamhald á bls. 15

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.