Tíminn - 04.10.1966, Blaðsíða 7

V
ÞRIBJUDAGUR 4. októfoer 1966
TÍMINN

mmmmmz*

Héraðsfundur Húna-
vatnsprúfastsdæmis
Héraðsfundur Húnavatnspró-
fastsdæmis var haldinn á
Blönduósi sunnudaginn 11. sept
s. 1. Hófst hann með guð
þjónustu í kirkjunni. Sr. Jón
Kr. fsfeld, Bólstað, flutti pré-
dikun, en prófasturinn séra Þor
steinn B. Gíslason, Steinnesi og
séra Pétur Ingjaldsson, Skaga-
strönd, þjónuðu fyrir altari. Kór
kirkjunnar undir stjórn frú Sól
veigar Sövik annaðist söng.
Að lokinni messu sátu kirkju-
gestir kaffihoð sóknarnefndarinnar
að Hótel Blönduós.
Því næst var aftur gengið til
kirkju til fundarstarfa. Mættir
voru allir prestar prófastsdæmisins
en auk þess séra Sigurður Norland
Hindisvík, fyrrv. sóknarprestur í
Tjarnarprestakalls. Safnaðarfull-
trúar voru 14 mættir. Auk þess
sátu fundinn allmargir áheyrend
ur.
Prófasturinn setti fundinn og
stjórnaði honum. Fyrir var tek
ið:
I. Prófasturinn flutti yfirlits-
skýrslu sína. í upphafi máls síns
minntist hann presta, sem látist
höfðu á héraðsfundarárinu og heiðr
uðu fundarmenn minningu þeirra
með því að rísa úr sætum. Þá
flutti hann ýtarlega skýrslu um
kirkjumál héraðsins o. fl. Gat
hann þess að lokum, að Kirkju-
þing kæmi saman 2. okt. nk. og
væri þess vegna nauðsynlegt að
héraðsfundurinn tæki til meðferð
ar „prestakallamálið," en það væri
aðalmál fundarins að þessu sinni.
Umræður út af skýrslu prófasts
urðu nokkrar. Meðal annars kom
fram sú skoðun, að óheppilegt
væri að leggja niður heimagraf
reiti, meðan ástand hinna almennu
kirkjugarða væri víða mjög ábóta
vant. Ennfremur kom það fram, að
þar sem erfitt myndi að koma
gömlum kirkjugörðum í viðunan
legt horf, væri rétt að leggja þá
niður, en taka nýja í notkun.
II. Frumvarp til laga um skipun
prestakalla og prófastsdæma.
Framsögumaður í þessu aðalmáli
fundarins var séra Pétur Ingjaldss.
Rakti hann og skýrði frumvarpið,
eins og það var lagt fyrir síðustu
prestastefnu, en síðan þær breyting
ar, sem þar voru gerðar á því.
Lagði hann áherzlu á það, að
frumvarpið hefði að mestu verið
fellt á Suðurlandi og Breiðafirði,
en að mestu látið halda sér ó-
breyttu á Vestfjörðum, Norður-
landi og Austurlandi. Þetta taldi
hann ósamræmi í meðferð máls-
ins.
Miklar umræður urðu um-málið.
M. a. kom fram, að næsta óvið
eigandi væri, þegar prestakall væri
lagt undir annað prestakall, þá
færi ekki prestskosning fram fyrr
en prestaskipti færu næst fram.
í lok umræðna var eftirfarandi
tillaga samþykkt:
„Héraðsfundur Húnavatnsprófasts
dæmis haldinn að Blönduósi 11.
september, telur dálítið varhuga
vert að fækka verulega prestaköll
um í strjálbýlinu. Hins vegar tel
ur fundurinn eðlilegt, að prestum
sé fjölgað í þéttbýlinu samfara
allmikilli fjölgun þjóðarinnar, og
ekki um að sakast, þótt það kosti
ríkið aukin fjárframlög til kirkju
mála. Hvað snerti Húnavatnspró-
fastsdæmi sérstaklega, er fundur
inn ekki andvígur því, að Breiða
bólstaðar- og Tjarnarprestakall
verði sameinuð. Verði þá prests
setrið á Breiðabólstað. Einnig tel
ur fundurinn n eðlilegra að orðalag
prestakallanefndar verði notað um
flutning prestseturs í Þingeyra-
prestakalli þannig, að kirkjustjórn
inni sé heimilt að flytja prestssetr
ið frá Steinnesi til Blönduóss.“
III. Þá hófust umræður um
erfiðleika þá, sem víða eru á
því að fá organista við kirkjur.
Voru í því sambandi nefnd dæmi,
sem sýna, að ekki er nógu vel
haldið á þessum málum af hálfu
þeirra, sem til þess eru settir og
launaðir af ríkinu. Fram kom
eftirfarandi tillaga og samþykkt:
„Héraðsfundur Húnavatnsprófasts
dæmis, haldinn á Blönduósi 11.
september 1966 ályktar, að víða
um land séu erfiðleikar í sambandi
við vöntun á organistum við kirkj
ur og stafi það m. a. af því að þeir
sem vildu mennta sig til organista
og söngstjórnarstarfa, hafa ekki
næga möguleika nú til þess að
hafa lífsframfæri af slíkri mennt
un.
Fundurinn skorar því á kirkju
þing og alþing að setja lög um
nýtt embætti, sem heitið gæti
héraðssöngstjóri. Verksvið hans
verði m. a. að annast tón- og söng
menntun æskufólks í skólum,
kennsla í kirkjusöng, stjórn kirkju
kóra, þjálfun og stjórn annara
kóra eftir því sem ástæður leyfa.
Umdæmi héraðssöngstjóra ákvarði
biskupsembættið og yfirstjórn
fræðslumála í samvinnu. Laun
hans greiðist úr ríkissjóði og að
nokkru frá þeim aðilum, sem hann
starfar fyrir.“
IV. Samþykkt var einróma eftir
farandi tillaga:
„Héraðsfundur Húnavatnsprófasts
dæmis haldinn á Blönduósi 11.
september 1966 biður vinsam-
legast útvarpsráð að sjá svo um,
að þáttur útvarpsins „Barnatím-
inn“, sem undanfarin ár hefur ver
ið útvarpað á sunnudögum, hefj
Framhald á bls. 15.
'Hinriksensfjölskyldan, Selma, Emma, Hans Henriksen, Hans yngri, FríSa, FriSa Henriksea.
Myndin var tekin 1907-
Fríða Henrlksen
Nýlátin er í Noregi íslenzk önd-
vegiskona, níræð að aldri, frú
Fríða Henriksen.
Fríða Henriksen fæddist að
Grafargili í Önundarfirði 6. ágúst
1876, dóttir hjónanna þar Jóns
Helgasonar og Kristjönu Guð-
mundsdóttur. Hún lézt í Noregi
10. september síðastliðin.
Fríða var mjög vel gefin og
falleg stúlka. Ung var hún send
til mennta í Kvennaskólann í
Reykjavík til frú Þóru Melsted.
Að loknu námi kom hún aftur
heim í fallega fjorðinn sinn til
starfa á ný. En þá kynntist hún
fengsælum og glæsilegum norskum
skipstjóra, Hans Henriksen, er
stundaði hvalveiðar frá hinni
miklu hvalveiðistöð Ellefsens í
Önundarfirði. Giftist hún honum
og fluttist til Noregs og tók þar
við búsforráðum. Henriksen var
ekkjumaður og átti tvær hálfvaxn-
ar dætur, svo þetta var ekki svo
auðvelt fyrir^ tvítuga stúlku i an
úr sveit á íslandi að koma til
framandi lands og taka við allstóru
heimili, og húsbóndinn sjálfur oft
fjarverandi mánuðum saman við
hvalveiðar í Suðurhöfum. En hún
var hamingjusöm í sínu nýja föður
landi. Fyrir fimm árum, þegar
hún var 85 ára kom ég í heimsókn
til hennar í Stokke, en þar bjó
hún alla tíð að 2 síðustu æviárum
Hér fæddist Pétur Freuchen.
Þegar Pétur iFreuchen kom til íslands fyrir nokkrum
árum, fannst okkur hann líkastur islenzkum sjómanni,
sem hefði róið einn í þrjátiu ár. Hann stóð með kaskeiti með svart gljáskyggni á stéttinni framan við Hótel
Borg og horfði til veðurs. Við skynjuðum sterkt, að hann var vígður hinu hrjúfa og harða lífi norðurhjarans.
Svo varð hann bráðkvaddur á flugvelli í Alaska — á lelð norður. Fyrir nokkrum dögum festu Danir málm-
plötu upp á húsgafl við Friser-götu í Nyköping á Falstri, þar sem Pétur fæddist 20. febrúar 1886. Það eru
Regitze systir hans og Pipaluk dóttir hans, sem halda á dúknum.
hennar undanskildum, er hún bjó
hjá syni sínum. Þá fór hún með
mig í gönguför gegnum skóginn,
upp á litla hæð spölkorn frá hús-
inu hennar. Þar var gott útsýni
yfir dálítið dalverpi og við - sett-
umst þar á stóran stein. „Hþigað
gekk ég með manninum mínum
fyrsta kvöldið, sem ég var hér í
Stokke" og hin greindarlegu augu
hennar ljómuðu við þær fögru
minningar, sem tengdar voru við
þennan stað.
Þau Fríða og Hans Henriksen
eignuðust þrjú böm, Hans, sens
var skipstjóri á millilandaskipi, en
hann fórst með því í síðari heims-
styrjöldinni, Jón, bæjaruerkfræð-
ing í Mosjön í Noregi, og eina
dóttur, Fríðu, sem býr skammt
frá Oslo.
Þótt Fríða væri nær 70 ár bú-
sett í Noregi og kæmi ekki oft
til íslgnds, var hún í eðli sínu
og hugsun mikill íslendingur, hún
las alltaf íslenzk blöð og bækur
fram á síðustu ár og fylgdist ótrú-
lega vel með öllu, sem gerðist á
íslandi og hafði mikinn áhuga
á velgengni lands og þjóðar.
Ræddi hún um hluti hér eins og
hún væri nákunnug íslenzkum
málum og aðstæðum, og ótrúlegan
fjölda íslenzkra Ijóða, einkum eftir
Steingrím, Matthías og Kristján
Jónsson, kunni hún. Hún hafði í
öll þessi ár stöðug bréfaviðskipti
við frændfólk sitt, og jólakortið er
hún skrifaði mér um síðustu jól,
var skrifað með hinni fallegu rit-
hönd hennar óbreyttri og hvergi
brá fyrir áhrifum frá þeirra tungu,
sem hún hafði þó talað og iesið'
í 70 ár. Fríða var sami trausti
Islendingurinn til hinztu stundar
þótt hún lifði hamingjusömu lífi
öll þessi ár í hinu nýja föður-
landi sínu.
. Við frændfólk Fríðu, sem vorum
svo heppin að kynnast henni á
hinu vistlega heimili hennar í
Stokke, minnumst með innilegri
hlýju og þakklæti þessarar indælu
virðulegu, hvíthærðu frænku okk-
ar. Við minnumst hinna skýru,
fallegu augna hennar, er hún
'kvaddi okkur síðast og þeirrar
hlýju og kærleika, er úr þeim
skein.
Blessuð isé minning hennar.
Guðlaugur Rósinkranz.