Tíminn - 01.11.1966, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGUR 1. nóvember 1966
MÓTMÆLI LÆKNAFÉ
LAGS REYKJAVÍKUR
EJ-Reykjavík, mánudag.
Stjórn Læknafélags Reykjavík-
ur kallaði blaðamenn á sinn
fund í dag, og lagði þar fram
yfirlýsingu, þar sem mótmælt er
Iharðlega ummælum um læknastétt
ina í fjárlagaræðu Magnúsar Jóns
sonar, fjármálaráðherra, fyrir
skömmu.
Yfirlýsing Læknafélagsins er
svoihljóðandi:
„Stjórn L.R. telur, að ekki verði
hjá því komizt að mótmæla harð
lega ummælum um læknastéttina
í fjárlagaræðu fjármálaráðherra,
sem síðar voru áréttuð af honum
í umræðum á Alþingi hinn 27-10
s.l. svo og ummælum félagsmála-
ráðherra í sömu umræðum.
Telur stjórnin, að ráðherrarn
ir hafi á vítaverðan hátt reynt
að kasta rýrð á læknastéttina og
grafa undan trausti þjóðarinnar á
henni.
í sambandi við kjarasamninga,
sem gerðir voru í mai sl. milli
stjórnarnefndar rí'kisspítalanna og
L.R., hafði fjármálaráðherra eftir-
farandi ummæli: „Læknar neyttu
hér þeirrar aðstöðu sinnar, að
hafa í bókstaiflegri merkingu líf
fjölda fólks í hendi sinni og brut-
ust undan launakerfi ríkisins.“
Þessu er til að svara, að læknar
þeir, er um ræðir .sögðu upp stöð
um sínum með löglegum fyrirvara
og framlengdu auk þess þann upp
sagnarfrest skv. beiðni heilbrigð-
ismálaráðherra, og að þeim tíma
liðnum héldu læknar áfram störf-
nm sbv. sérstöku samkomulagi og
heimild heilbrigðismálaráðherra til
yfirlækna um, að þeir mættu kalla
lækna til að sinna nauðsynlegum
störfum. Læknum þessum kom
aldrei til hugar að hætta að
lækna, hvorki innan eða utan
ijúkrahúsa, þó að þeir teldu sig
ekki geta starfað á viðunandi hátt
nnan launakerfis opinberra starfs
nanna. Hér var því hvorki um það
ið ræða, að læknar boðuðu til verk
álls eða legðu niður vinnu á skipu
egan hátt eins og kemur fram^ í
æssum ummælum félagsmálaráð
lerra: „Ég sé ekki mikinn mis
nun á því fyrir sjúklingana sjá’ia,
ívort boðað er til verkfalls eða
■ inna lögð niður á skipulagðan
hátt."-
Á þeim 5 mánuðum, sem liðu
rá því að læknar sðgðu upp stöð-
m sínum og þar til uppsagnim-
r komu til framkvæmda var eng
in af stöðum þeirra auglýst, þó að
itað væoi um fjölda lækna erlend
s, sem færir hefðu verið um að
: egna þeim.
Virðist sem sú leið, að auglýsa
iöðurnar, hefði verið eðlileg, ef
árfsaðstaða og launakjör hefðu
erið svo eftirsóknarverð, að
l ;kur væru til að læknar fengjust
t 1 að sinna þeim.
Ráðherra sagði ennfremur:
. '’essi stórbylting á kjörum
>kna hér í þéttbýlinu eykur að
álfsögðu enn á vanda strjálbýl-
■ins að fá viðhlýtandi læknisþjón
:tu og gerir að litlu þær mik-
vægu úrbætur, sem Alþingi hefur
• >ur gert til að bæta úr lækna-
:orti í strjálbýlinu."
Þessu er því til að svara, að
: larasamningur sá, sem um ræðir,
.er ekki til nema takmarkaðs
i: >ps lækna, þ.e.a.s. sjúkrahús-
• ekna, en nær ekki til lækna al-
i. ennt.
Læknaskortur í strjálbýli og
■ eyndar skortur á praktiserandi
: -knum er vandamál alls staðar
1 heiminum, og var upp komið
. >r á íslandi löngu áður en um
:eddir samniiigar komu til.
Sama er að segja um „úrbætur“
;.ær, sem ráðherra talar um, en
árangur af þeim hefði átt að
vera kominn í ljós áður, ef árang
urs væri að vænta.
Þeir héraðslæknar, sem flutzt
hafa ti lReykjavíkur undanfarið,
voru nær allir fluttir áður en
samningur var gerður og starfa
þeir allir sem heimilislæknar hér
í Reykjavík.
Vegna þeirra ummæla á Alþingi
að læknar vilji ekki vinna fyrir
Sjúkrasamlag Reykjavíkur, er rétt
að benda á, að S-R. hefur í raun
og veru einkaleyfi á heimilislækn-
ingum í Reykjavík og ómögulegt
hefur verið að setjast að í Reykja-
vjk sem almennur læknir, nema
sem launþegi S.R. Sjúkrasamlags-
störf hafa til þessa ekki verið það
vel borguð, að heimilislæknar hafi
getað skapað nér viðunandi starfs
aðstöðu og það laðar ekki unga
lækna til starfa. Auk þess er því
ekki að leyna, að vaxandi tor-
tryggni gætir í röðum lækna gagn
vart þeirri tilhneigingu stjórnar
S.R. að hlutast til um samskipti
lækna og sjúklinga og það, hvern-
ig læknar hagi lækningum sínum.
Enn segir fjármálaráðherra í
umræðum á Alþingi, að læknar
hafi farið fram á 1—IV2 milljón
krónur í árstekjur.
Sem svar við þessari staðhæf-
ingu nægir að birta samanburð
á launum lækna skv. kröfugerð
L.R. og eins og laupin eru í dag,
en þar ber ekki mikið á milli.
Árslaun Árslaun skv.
sp'ítalalækna núgildandi
Landsp. skv. kröfug. kjarasamn.
Deild A: kr 795.120,- kr 716.184,-
Deild B: kr. 903.695 kr. 711.350
iDeild C: kr 783.550,- kr 684.295,
Af þessum launum greiða lækn
ar sjálfir í lífeyrissjóð, utanfarar
kostnað til náms veikindatrygg-
ingu, bifreiðakostnað og fá ekki
greidd laun í sumarleytfum.
Starfsaðstaða-
Um þessi ummæli fjármála-
ráðherra í umræðum á Alþingi
þ. 27. 10. sl.: „Það var haft á odd-
inum, í byrjun, að það væri starfs
aðstaðan, sem máli skipti, en það
'kom svo á daginn, að það var auka
atriði“, er þetta að segja:
Þegar í ljós kom, að óánægja
lækna var annars vegar með
laun og hins vegar með starfsað
stöðu, voru þessi mál aðskilin af
heilbrigðismálaráðherra, og skip-
aði hann nefnd til að athuga skip
an og fyrirkomulag læknisþjórustu
á Landsspítala með tilliti til þeura
vandkvæða, sem upp væru komin.
Nend þessi skilaði rækilegu áliti
hinn 20- aprfl sl. og þar kemur
fram, að körfur lækna um bætt
starfsskilyrði voru á rökum reist-
ar.
Telur stjóm L-R. rétt að álit
þeirrar nefndar verði birt:
Körfur lækna voru í aðalatriðum
sem hér segir:
1. Flýtt yrði framkvæmdum
í byggingamálum Landsspítalans
og athugun færi fram á þeim
seinagangi, og skipulagsleysi, sem
einkennt hefur þær framkvæmdir.
2. Breytingar yrðu gerðar á
stjóm spítalans og ráðinn sér-
menntaður spítalastjóri.
3. Vinnuskilyrði yrðu bætt, m a.
með auknum vinnuherbergj-
um, fjölgun á sérhæfðu aðstoð
arfólki og læknisfræðilegu bóka
safni.
4. Ráðningarfyrirkomulagi ýrði
bætt og tekið upp frjálslegra
kerfi, sem gæfi möguleika á betri
nýtingu starfskrafta og sérþekking
ar sjúklingum til hagsbóta.
5. Sjúkrahúslæknar fengju
aukna aðild að læknisfræðilegri
stjórn spítalans og stofnað yrði
læknaráð með aðild allra sérfræð
inga spítalans og fulltrúum að-
stoðarlækna-
6. Sköpuð yrði aðstaða til eftir
meðferðar á sjúklingum þeim, sem
vistaðir hafa verið á sjúkrahúsinu
og þurfa hennar sérstaildega með
og reistur yrði hjúkrunarspítali
til að létta á Landsspítalanum.
Þessar kröfur lækna voru tekn-
ar til umræðu á fundi með heil-
'brigðismálaráðherra hinn 18. maí
sl. og farið fram á ákveðin fyrir
heit um framkvæmd þeirra.
Ráðherra taldi sig ekki geta
gefið ákveðin fyrirheit, þar eð
framkvæmd þeirra snerti önnur
ráðuneyti og þá sérstaklega fjár-
málaráðuneytið. Hann taldi sig
ekki hafa á móti því að stofnað
yrði læknaráð Landsspítalans og
að skipaður yrði spítalastjóri. Á
fundi þessum skýrði landlæknir
ennfremur frá því, að ýmis þess-
ara atriða væru í athugun.
Stjórn L.R. fór fram á, að fá
að fylgjast með gangi . þessara,
mála og varð ráðherra við þeirri
ósk og staðfesti það síðan með
bréfi til stjórnar L.R. 20. 5. sl.
Stjórn LR skipaði þegar nefnd
sem hefur átt viðræður við ráð-
'herra um framgang þessara mála
Læknaráð Landsspítalans hefur
I verið stofnað og er tekið til starfa,
en stofnun þess var ein veigamesta
krafa lækna. Læknar eru nú ráðn
! ir eftir nýju kerfi, sem gefur mögu-
leika á þeim skipulagsbreytingum
sem læknar hafa óskað eftir.
Um Borgarspítalann er það að
segja, að nefnd skipuð af borgar
stjórn starfar nú með nefnd frá
L.R. að því að ákveða starfstilhög-
un á Borgarspítala, og mun sú
stanfstilhögun verða tekin upp,
þegar spítalinn tekur til starfa.
Af framanskráðu má sjá, að því
fer fjarri, að læknar láti sig engu
skipta starfsski'lyrði. Þeir hafa að
eins fallizt á þau sjónarmið, að
ekki sé hægt að bæta þau öll þeg
ar í stað.
Það, sem hér hefir verið sagt,
leiðir í ljós, að ummæli ráðherr-
anna á Alþingi benda til þess, að
þeir hafi ekki kynnt sér þessi mál
sem skyldi.
Læknar munu fylgja fast eftir
kröfum um bætt skipulag og stars
aðstöðu og munu ekki sættá sig
við, að bygging Landsspdtalans
verði tafin meira en orðið er.
Vaxandi samvinna hefur tekizt
milli heilbrigðisstjórnarinnar og
læknasamtakanna og hefur heil-
brigðismálaráðherra, Jóhann Haf
stein, haft þar lofsvert frum-
kvæði.
Stjórn L.R. harmar það, ef um-
mæli fjármála og félagsmálaráð
'herra spilla þeim vísi að samstarfi,
sem tekizt hefur með læknasam-
tökunum, og heilbrigðisyfirvöld-
um, en vandi heilbrigðismálanna,
verður ekki leystur, nema með
sameiginlegu átaki, þessara aðila.
í öllum menningarlöndum er
það viðurkennt, að góð heilbrigðis
þjónusta sé dýr. Þrátt fyrir það
kappkosta menningarþjóðir að
reisa heilbrigðisstofnanir, sem þær
geri verið stoltar af.
Þessi stefna virðist hafa átt erf-
itt uppdráttar hjá íslenzkum fjár-
málayfirvöldum, sem sjá má af,
því, að byggingar sjúkrahúsa taka
hér lengri tíma en þekkist annars
staðar.
Fjármálaráðherra sagði, að
læknar hefðu notað sér þá að
stöðu, að hafa líf fjölda sjúkl-
inga í hendi sér. Hversu mörg líf
hafa þeir stjórnmálamenn í hendi
sér, sem skera fjárframlög til spít
alabygginga svo við nögl, að það
liggur við, að neyðarástand ríki
í sumum deildum spítalanna sök-
um plássleysis?
VARÐ FYRIR BÍL OG DÓ
KJReykjavík, mánudag.
Aðfaranótt sunnudagsins
lézt á sjúkrahúsi hér í borg-
inni, Jóhann Guðnason tæp-
lega fimmtugur að aldri, en
hann varð fyrir bíl utan við
heimili sitt Skipholt 51, um
klukkan átta sl- fimmt'idags
kvöld. Jóhann heitinn komst
aldrei til meðvitundar. Er
þetta fimmta dauðaslysið í um
ferðinni innan lög'sagnarum-
umdæmis Reykjavikur á þessn
ári.
Umferðardeild rannsóknar
lögreglunnar biður alla þá sem
gefið gætu upplýsngar um
slys þetta, að gefa sg fram
hið fyrsta.
Bærinn Syðra-
Vallholt brennur
FB-Reykjavík, mánudag.
Á miðvikudaginn var brann til
kaldra kola bærinn Syðra Vallholt
í Seyluhreppi í Skagafirði. Elds-
ins varð vart klukkan að ganga
fimm um daginn og voru þá bónd-
inn, Gunnar Gunnarsson, go kona
hans stödd á Sauðárkróki. Menn
á næstu bæjum, sem urðu varir
við eldinn, fóru strax á staðinn til
þess að reyna að bjarga einhverju
út úr húsinu, sem var timburhús.
Tókst að bjafga hluta af innbú-
inu og tveimur hundum, sem lok-
aðir höfðu verið inni á meðan
heimilisfólkið var í burtu. Auk inn
bús, fatnaðar og annars slíks
brunnu nýjar mjaltavélar. Hús og
innbú var tryggt, en tjón hjón
anna r tilfinnanlegt þrátt fyrir
það. Talið er að eldurinn hafi kom
ið upp í herbergi í austurenda
hússins. Húsið var raflýst, en
ekki er vitað hvort eldurinn hef-
ur kviknað af völdum rafmagns,
eða einhvers annars.
VESTUR-ÍSL. MÁL-
ARI HELDUR
SÝNINGU
GB-Reykjavík, mánudag.
í dag var opnuð í Ameríska
bókasafninu sýning á þrjátíu og
sex málverkum etir vestur-ís-
lenzka málarann Thor S. Bene
dikz.
Thor Benedikz er sonur Bene
dikts kaupmanns Þórarinssonar,
hefur um áratuga skeið dvalizt
erlendis, fyrst á meginlandi Ev-
rópu og í Englandi, en á fjórða
áratug í Bandaríkjunum. Síðustu
'þrjú árin hefur hann að mestu
verið hér á landi og málað, og
sést árangurinn af því á sýning-
unni í Ameríska bókasafninu, sem
verður opin til 15. nóvember.
Skemma og hesthús
hrunnu að
ísólfsskála
FB-Reykjavík, mánudag.
í dag klukkan 15 varð elds vart
að ísólfsskála í Grindavíkurhreppi.
Slökkvilið kom á staðinn um kl.
16, en ekki tókst að bjarga hús-
um þeim, sem kviknað hafði í
sambyggðri skemmu og hesthúsi.
í skemmunni brunnu dráttarvél
og bifreið auk nokkurra verkfæra.
Eldurinn stóð á íbúðarhús, fjár-
hús og hlöðu á ísólfsskála, en
slökkviliðinu tókst að bjarga þess-
um húsum. Talið er að kviknað
hafi í út frá gastækjum.
HÁSKÓLARÁÐ NEITAÐI
Framhald aí bis 1
konunnar en fékk neitun frá
honum. Óskuðu forráðamenr
félagsins þá eftir að fá álit há
skólaráðs á þessari neitun, og
var meirihluti þess því mótfall
inn, að félagið fengi kennslu-
stofuna til essara hluta.
Tíminn hafði í kvöld sam
band við vararektor, Halldór
Halldórsson, og spurðist fyrir
um ástæðuna fyrir neituninni.
Sagði hann, að reynt hefði vei
i ðað sneiða hjá því að mikið
yrði um pólitískar umræður :
sjálfum Háskólanum, sérstak.
lega þegar um væri að ræða er
lenda gesti. Sagði vararektoi
ennfremur, að hér væri um að
ræða nýtt félag í Háskólanum
og ekki væri búið að ákveða.
hvernig samvinna yrði milli fé
lagsins og háskólaráðs, en auð-
vitað vildi ráðið ekki hefta fé-
lagsmenn í þeirra umræðum.
eÞss má geta, það hér mun
ekki vera um að ræða nýtt fé-
lag, heldur nýendurvakið, og
átti þetta að vera fyrsti fundur
þess.
MATARBIRGDIR HEIMS-
INS ERU Á ÞROTUM

NTB-Róm, mánudag.
Umframbirgðir matvæla í
heiminum eru nú nær alveg
uppurnar, sagði Martin Hill á
fundi fulltrúa 24 þjóða, sem
sæti eiga í alþjóða matvæla-
nefnd S.þ.
Hill sagði, að á sama tíma
og matvælabirgðir væru nær
þrotnar hefði matvælaskortur
i mörgum löndum komizt á
hættulegt stig. Einnig væri mik
ill samdráttur í fjárframlög-
im til hjálpar þróunarlöndum
og hefðu fjárframlög til þeirra
varla hækkað nokkuð síðan ár
ið 1960.
Þessu ráði í mörgum tilfell-
um óhagstæð skilyrði, sem
fylgi aðstoðinni, svo sem hærri
vextir, styttri greiðslutími og
einnig fari mjög í vöxt að
binda slík lán því skilyrði, að
viðskipti séu gerð við landið,
sem aðstoðina veiti, sem svar-
ar upphæðinni.
Formaður nefndarinnar, A.
H- Boerma sagði, að byrja
yrði á því að framleiða mat-
væli beinlínis til handa þeim
löndum, þar sem matarskortur
væri. Á þann eina hátt yrði
komizt hjá hreinni neyð í þess-
um efnum, matarskorti, sem
harðast kæmi niður á vanþro-
uðum löndum, en myndi síðan
breiðast út til annarra ianda.