Tíminn - 08.11.1966, Blaðsíða 5

ÞRIÐJUDAGUR 8. nóvember 1966
5
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug.
lýsingastj.: Steingrímur Gíslason Ritstj.skrifstofur i Eddu-
húsinu, simar 18300—18305. Skrifstofur: Bankastræti 7 Af-
greiðslusími 12323. Auglýsingasími 19523 Aðrar skrifstofur,
sími 18300 Áskriftargjald kr 105.00 á mán innanlands — í
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f.
Æðsta ráðið þingar
Þjóðviljinn birtir nú dag hvern flennimyndir og stór-
fyrirsagnir af “15. flokksþingi Sósíalistaflokksins“, og
lætur drjúgt af því, aS þar séu mikil ráS ráðin um flokks-
starfið og landsmálin. Skal það sízt í efa dregið, að mikil
hátíð sé nú hjá kommúnistum, sem þykjast báðum fótum
í jötu standa. Þarna situr Æðsta ráðið á fundi og skipar
málum Alþýðubandalagsins.
— Fyrir kosningar í vor létu kommúnistar og samfylk-
ismenn þeirra svo, að nú ætti að gera Alþýðubanda-
lagið að sjálfstæðum stjórnmálaflokki, og voru hafðir
uppi alls konar tilburðir, sem sýna áttu alvöruna í undir-
búningnum. Ýmsir trúðu því, að nú mundi Alþýðubanda-
lagið koma-skírt úr herleiðingunni hjá kommúnistum
sem óháður, lýðræðislegur stjórnmálaflokkur, er lvti í
engu húsbóndavaldi kommúnista eða Sósíalistaflokksins,
og guldu því atkvæði sitt í góðri trú.
Síðan var landsfundur Alþýðubandalagsins haldinn,
og augljóst er, að til hans hefur komið nokkur hópur'
fundarmanna í því trausti, að nú yrði hið langbráða spor
stigið og flokkurinn stofnaður. kommúnistum loks þok-
að úr húsbóndasætinu og lýðræðissinnaðir foringjar
tækju við. .Fyrir þessu börðust beir ötullega, sem nvia
flokkinn vildu stofna, í ræðum og tillögum á þinginu.
eins og nú er greinilega upplýst Fn beir komu að lok-
uðum dyrum. Sósíalistaflokkurinn Æðsta ráðið. er ætíð
hefur ráðið lögum og lofum í Alþýðubandalaginu. réð enn
öllu, samþykkti aðeins það, sem því líkaði. hafnaði með
öllu flokksstofnun og öðrum umbrotum. en sneið Alhvðu-
bandalaginu stakkinn enn betur við sitt hæfi. gerði lög
þess fyrst og fremst að vegabréfi flokksbundinna komm
únista inn 1 Alþýðubandalagið. og miðaði allt við að gera
þetta gamla húðfat sitt sem skjólbezt að nýju. Þannig
lauk þingi Alþýðubandalagsins.
En meðan það stóð. var lítið minnzt á annað bing, sem
í vændum var. því að hvað bíður síns tíma. En varla voru
landsfundarmenn Alþýðubandalagsins risnir úr sætum
að fundi slitnum, er samin var og banin vfir forsíðu
Þjóðviljans tilkynning um 15. þing Sósíalistaflokksins
eftir örfáa daga. Mun flokksþing aldrei hafa verið boðað
með svo skömmum fvrirvara. Og það er ekki að sjá á
Þjóðviljanum. að það þing sé nein útfararathöfn. Þar er
fyrst og fremst rætt um , næstu verkefni flokksins“- Þar
er rætt um, hvernig Alþýðubandalaginu skuli beitt sem
gæru eða t^eki í næstu stjórnmálaátökum kommúnistum
til sem mestra hagsbóta. Þar situr Æðsta ráðið á þingi og
skipar málum. meðan Alþýðubandalagsfólkið heldur heim
vonsvikið yfir erindisleysu á landsfund.
Ljósið, sem hvarf
Einn maður hefur alveg sérstöku hlutverki að gegna í
þessum loddaraleik með hrekklaust fólk. Sá heitir Lúð-
vík Jósefsson Hann er varaformaður Albvðubandalags-
ins, og einnig vararformaður Sósíalistaflokksins. Hann
gegnir hinu mikilvæga hlutverki yfirfeldskerans og þyk-
ir takast frábærlega-
- Fyrir kosningarnar í vor var kappkostað að. sýna fólki.
að Alþýðubandalagið væri nýtt Ijós. á .íslenzkum stjórn-
málavettvangi ljós, sem lýsa mundi fram á nýja leið.
Eftir haustþingið er Alþýðubandalagið aðeins liósið sem
hvarf. Það er horfið aftur inn í kuldann En sem betur
fer sjást þess ýmis rnerki, að ekki muni allir sem litu
það vonarauga í vor, hafa í hyggju að elta það þangað.
TÍMINN
r*
Páll Þorsteinsson, alþingismaður:
Samgöngumál
Byggðin á landi hér er
tlreifð umhverfis landið. Aðal-
atvinnuvegum þjóðarinnar er
jþannig háttað, að meirihluti
sjávaraflans kemur á land ut-
an mesta þéttbýlisins. Sveitirn
ar skila landbúnaðarframleiðsl
unni, en stærsti markaðurinn
fyrir búvörur er á höfuðborSar-
svæðinu- í þéttbýlinu við Faxa
flóa eru stærstu iðnaðarfyrir-
tækin, þar á meðal áburðar-
verksmiðjan og sementsverk-
smiðjan. Innflutningi til lands
ins hefur og verið þannig hag-
að, að meginliluti þess vöru-
magns, sem til landsins er
fluttn er sett á land í Reykja-
vík og síðan verður að dreifa
vörunum þaðan út um lands-
byggðina. Allt þetta sýnir ótví-
rætt, að þörfin á vöruflutning-
um milli héraða og landshluta
er mjög mikil og líkur benda
til, að sú þörf fari vaxandi-
Hvernig á að leysa af hendi
þetta verkefni?
Flugið er ómetanlegur þátt-
ur í samgöngukerfinu, og það
hefur á skömmum tíma tekið
miklum framförum. Þróun flug
mála heldur áfram og verður
vafalaust ör framvegis sem
fyrr. Þrátt fvrir það er ekki
rétt að gera ráð fyrir, að
flugið geti annast i verulegum
mæli flutning á þungavörum
milli landshluta og leyst if
hólmi skip og vörubifreiðei
Skipaútgerð ríkisins hefur
gegnt því hlutverki hátt á
fjórða áratug að halda upv>i
samgöngum með ströndum
fram. Skipakostur þess fyrir-
tækis var endumýjaður og
aukinn að sumu leyti og að
öðru leyti skömmu eftir stríðs-
lok. Yngsta skipið, sem Skipa-
útgerðin rekur, > ar smíðað
1959- Þau skip, sem orðin eru
18—27 ára gömul, eru mjög
viðhaldsfrek og að öðru leyti
orðin óhentug í rekstri m.a.
vegna þróunar annarra sam-
gangna á tveim síðustu áratug-
um. Til þess á að miklu leyti
rót sína að rekja sá halli, sem
orðið hefur á rekstri Skipaút-
gerðarinnar hin síðari ár. Að-
kallandi er að láta hefja smíði
nýrra, hentugra skipa til strand
ferðanna. Ríkisstjórnin hefur
ekki sýnt áhuga á því, en
gerir hins vegar nokkuð oft að
umtalscfni, að framlag ríkis-
sjóðs til Skipaútgerðarinn-
ar hefur að undanförnu num-
ið árlega 30—40 millj- kr.
Þetta framlag til Skipaútgerð-
arinnar hefur þó hliðstæð áhrif
og niðurgreiðslur á vöru-
verði úr ríkissjóði. Það hefur
áhrif til lækkunar á flutnings-
kostnaði og til jöfnunar á
vöruverði gagnvart þeim, sem
flutninganna njóta, en það er
. ekki sízt fólkið, sem er undir-
Páll Þorsteinsson
staða þjóðarbúsins- Nú hefur
ríkisstjórnin ákveðið að selja
tvö strandfcrðaskip. Hið þriðja
er í lamasessi um stundarsak-
ir. Til að fylla í skarðið er
tékið eitt skip á leigu til strand
ferða. Af þesssu er augljóst,
hvernig horfir um þá mikil-
vægu þjónustu, sem Skipaút-
gerð ríkisins þarf að annast,
meðan ekki er, fenginn nýr
skipakostur vegna starfseminn
ar-
Á undanförnum árum hafa
stórar bifrciðar verið í förum
á hverju sumri til vöruflutn.
inga frá Reykjavík um Norð
nrlana og Austurland til Hcrna
ija'ðar, Svo fast hefur flutn-
úigapörfin komið á, að þetta tr
Seri þótt um langa og err''4a
f.'utnfnga sé að ræða — <>8
þótt þeir reýni mjög mikið á
vegakerfið- Ef akvegasambandi
yrði komið á sunnanlands með
brúargcrðum á Skeiðarársandi,
styttist bílfær leið milli Reykja
víkur og Hornafjarðar um ná-
lega helming miðað við Norð-
urlands- og Austurlandsveg og
yrði lítið eitt Icngri en leið
in milli Reykjavíkur og Akur-
eyrar.
Á Alþingi 1953—‘54 var brú
á Hornafjarðarfljót tekin í
brúarlög. (Lög nr. 37 20- apríl
1954). Nokkrum árum áður
hafði því máli fyrst verið
hreyft á Alþingi. Þá mætti það
nokkurri tregðu og þær radd-
ir heyrðust, að Hornafjarðar-
fljót myr.du aldrei verða brú-
uð. Reynslan sannar, að þeir,
sem beittu sér fyrir því, að
fyrirheit yrði gefið í lögum um
brú á Hornafjarðarfljót, höfðu
rétt að mæla.
Á rúmum tuttugu árum hafa
verið byggðar í AusturSkafta-
fellssýslu þrjátíu brýr. Þar af
er þriðjungurinn í flokki smá
brúa 4—10 m. langar. Hér ej
líka um að ræða stórvirki, svo
sem mannvirkin við Jökulsá í
Lóni, Ilornafjarðarfljót, Hó.lms
á, Steinavötn, Fjallsá og
brúna, sem er í smjðum, yfir
Jökulsá á Breiðamerkursandi
Og nú vantar aðeins herzlu-
muninn til þess, að þurr vegur
sé að kajla milli vestasta og
austasta bæjar í Austur-Skafta
fellssýslu, en sú vegalengd er
um 190 km. Þegar þessu marki
er náð, verður kominn sam-
felldur akvegur umhverfis land
ið, nema yfir Skeiðarársand, þ.
e. 30 km. kafla milli Skafta-
fells og Lómagnúps. Þessi
'vegarkafli er lang erfiðasti
þröskuldurinn á þjóðveginum
umhverfis landið, einkum
vegna hinna stórfelldu náttúru
hamfara í Skeiðarárhlaupum.
Síðasta Skeiðarárhlaup kom
í september 1965. Verkfræðing
ar Vegagerðar ríkisins lögðu
kapp á að kynna sér aðstæð-
ur við Skeiðará, meðan hlaup-
ið stóð og eftir að það rén-
aði- Næstu tvö ár mun verða
haldið áfram verkfræðilegum
athugunum á Skeiðarársandi
með mannvirkjagerð fyrir aug
um.
Á Alþingi 1968, þegar sett
verður ný vegáætlun til fjög
urra ára og að fengnum til-
lögtam verkfræðinSa, mun
verða úr því skorið, hvort ráð-
izt verður í að tengja akvega-
sambandið sunnanlands og
jafnvel ákveðið, hvernig mann
virkjum á Skeiðarársandi verð-
ur hagað, ef til kemur.
Öllum má það ljóst vera, að
í þessu efni er til mikils að
vinna fyrír samgöngur og at-
vinnhvegi landsmanna.
Eftir góðum akvegi sunnan
jökla verður rösklega dagleið
á bifreið frá Reykjavík austur
í Suður-Múlasýslu. Slík sam-
gönguæð yrði mikil lyftistöng
hinu gróskumikla atvinnulífi á
Austfjörðum.
Leiðin frá Eskifirði suður
eftir ströndinnj um Skaftafells-
sýslu og Suðurlandsundirlend- B
ið er svo snjólétt, að hún yrði
að líkindum fær mikinn hluta
vetrar. Og kostað er kapps um
að halda jafnan opinni leið um
Fggradal til Fljótsdalshéraðs.
Með hringvegi um landið
væru skapaðir nýir möguleik-
ar fyrir innlenda og erlenda
ferðamenn.
Það hlýtur og að vera metn-
aðarmál vaxandi þjóð með
tækni og þekkingu nútímans
að vopni að bera sigur af
hólmi í baráttu við óvægin
náttiiruöfl á landi sínu.
Páll Þorsteinsson.
ÞRIÐJUDAGSGREININ
MS
Listaverkabók Gunnfríðar
myndhöggvara komin út
GB—Reykjavík, fimmtudag.
í dag kom á bókamarkafSinn
Listaverkabók Gunnfríðar Jónsdótt
ur myndhöggvara, bók í stóru
broti með þrjátíu og þrent mynda
síðum, með einni mynd á hverri
síðu.
’ Forspal) að bókinni rítar Stein
grímur Davíðsson. þar sein nann
rekur .ævi og starfsferil Gunntríð
ár, og fýlgja forspjallinu margar
myndir. Ijósmyndir af foreldrum
Ustakonunnar og margar af henni
sjálfri á ýmsum aldri, teknar bæði
hérlendis og erlendis. Einntg er i
formálanum Ijósprentað bréf trá
Einari skáldi Benediktssyni til lisfa
konunnar. Framan á kápu er prent
uð ljósmynd af granitstyt.tunni
Landsýn. sem stendur bjá Strand
arkirkju. og er sú stytta 3 metra
há með stöpli. Bókin eg gefin út
á kostnað listakonunnar.
Fnj Gunnfríður er þjóðkunn
fistakona, og hún er líka eina kon
an. sem til þessa hefur gefíð út
bók með niyndom af 'tstaverkuro
sinum.