Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1933, Page 16
400
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sjeð það svo oft, að þeir kærðu
sig ekki um það.
Einu sinni bauð skipstjórinn
honum í land með sjer, því að
þetta var gæðakarl, og góður vin-
ur foreldra hans. En enginn gat
ætlast til þess, að hann byði
Tómasi oft með sjer. Og Tómas
bjóst heldur ekki við því. Hann
ljet sjer því nægja að ráfa um
niður við hafnirnar, og hætti
sjer aldrei svo langt, að hann
sæi ekki skipið sitt.
Ef Pjetur hefði verið með, þá
hefði hann ekki verið jafn ein-
mana. Þeir Pjetur höfðu verið
óaðskiljanlegir í sjö ár í gleði og
þrautum, og jafnan hjálpar hvor
öðrum. Það var því ekki svo
auðvelt að hjálpa sjer sjálfur.
Þegar hann hafði nóg að gera,
fann hann ekki svo mjög til ein-
stæðingsskapar síns, en þeim
mun sárar þegar hann hafði frí
og átti engan að. Það var líka
hastarlegt, að Pjetur skyldi ekki
geta verið með, en varð að vera
heima hjá föður sínum. í hvert
skifti, sem Tómas mintist þessa,
andvarpaði hann sáran. Og svo
keypti hann sjer brjefspjald og
skrifaði heim. Það var betra
heldur en skrifa brjef, því að
það komst ekki svo ýkja mikið á
kortið.
Mamma Tómasar grjet af fögn
uði í hvert sinn, sem þessi brjef-
spjöld komu frá elskaða drengn-
um heunar, sem hún saknaði svo
mjög. Og í hvert sinn, sem pabbi
Tómasar hitti Pjetur, sagði
hann: „Viltu ekki koma heim og
sjá hvert Tómas nú er kominn?“
Og það var nú einmitt það, sem
Pjetur vildi. Því að þótt Pjetur
væri öfundsjúkur út af því, að
Jakob fekk að fara í siglingar,
þá vildi hann gjarna sjá mynd-
irnar á brjefspjöldunum. Og
hann var staðráðinn í því að
hfrða upp hugann þegar skipið
kæmi heim um jólaleytið og
spyrja skipstjórann að því, hvort
hann gæti ekki tekið sig líka.
Hann var nærri viss um það, að
pabbi sinn mundi gefa sjer leyfi
til þess að fara í siglingar. Og
Pjetur var farinn að hlakka stór-
kostlega til jólanna þess vegna.
Tómas var líka farinn að
hlakka til jólanna, en hann tal-
aði ekki um það við neinn mann.
Hann dreymdi dagdrauma um
það, að hann væri kominn heim
og það væri jólakvöld og hann
færi með pabba og mömmu til
kirkju. Á eftir settust þau svo
öll að jólaborðinu, og á því var
snjóhvítur dúkur og dálítið jóla-
trje á öðrum enda. Við hinn
borðscndann sat pabbi hans, en
þau mamma sátu hvort á móti
öðru.
Já, það yrði nú gaman! Og
ivað hann skyldi njóta hvíldar-
innar og þrifnaðarins heima, og
að sitja í hlýju húsi! Því að nú
var farið að verða kalt. Frostið
óx dag frá degi.
Það var ekki skemtilegt. En
verst af öllu var þó, að skip-
stjórinn var farinn að tala um
það, að þeim mundi varla auðn-
ast að ná heim, áður en ísinn
byrgði sundin, og bannaði allar
siglingar. Það fór eins og hita-
bylgja um Tómas, þegar hann
heyrði þetta, og þó hafði hann
skolfið rjett áður. Hann laumað-
ist inn til matreiðslumanns og
settist þar, mállaus út af þess-
um vondu frjettum.
Sören matsveinn leit við hon-
um.
„Ertu í slæmu skapi í dag?“
sagði hann.
Það komu tár í augun á Tóm-
asi.
Sören matsveinn var besti vin-
ur hans um borð. Þeir voru frá
sama stað, og þess vegna sagði
Tómas honum frá því, hvað
hann hefði hlakkað mikið til
þess að koma heim um jólin, og
hvað hann hefði nú fengið vond-
ar frjettir.
Sören varð alvarlegur á svip-
inn. Hann átti konu og tvö börn,
og þess vegna langaði hann líka
til þess að vera heima um jólin.
En hann hafði líka altaf kviðið
því að fá þær frjettir, er nú
höfðu skelft Tómas. Á meðan
skipstjórinn sagði ekki neitt
hafði hann þó reynt að hrista
þær áhyggjur af sjer, en nú var
það ekki hægt lengur.
Og frostið jókst.
Sören var hættur að syngja
við verk sitt — en það var hann
vanur að gera. Og á aðfangadags
morgun misti Tómas alla von.
Þeir voru þá komnir svo nærri,
að þeir sáu heim, en ísinn var
svo mikill í sundinu, að skipið
var fast. Hvert sem litið var,
sá hvergi í auðan sjó. Skipstjóri
hafði reynt að brjótast í gegn
um ísinn, en að lokum hafði skip-
ið orðið fast og ósjálfbjarga. Og
þarna lá það.
Oft kom Tómas inn í e#hús-
ið um daginn. Sören helt að
hann gerði það til þess að geta
borið sig borginmannlega, en
reynslan var önnur, því að áður
en langt um leið var Tómas far-
inn að hágráta.
Ekki batnaði það, þegar skip-
stjórinn skýrði frá því, að þeir
myndi verða að liggja þarna all-
an daginn og næstu nótt, því að
ísbrjóturinn myndi alls ekki geta
komist út til þeirra fyr en ein-
hvern tíma næsta dag, enda væri
nú farið að skyggja.
Tómas stóð upp á þilfari og
sá að farið var að kveikja ljós
í þorpinu. Þá langaði hann mest
til þess að setjast niður og há-
gráta, en honum þótti minkun að
því, og þess vegna harkaði hann
af sjer. Hann langaði ekki til
þess að láta skipverja hlæja að
sjer. Og það var áreiðanlegt að
þeir mundu ekki skilja hann, því
að þeir áttu ekki heimili þarna.
Þess vegna kæfði Tómas niður
grátinn.
„Hertu upp hugann, drengur“,
mælti skipstjóri vingjarnlega.
. „Það eru jól á morgun líka“.
Tóijias hóf höfuðið, en varð
niðurlútur aftur. Þetta gat skip-
stjórinn sagt; hann átti ekki
heimili þarna; hann var ekkju-
maður og átti engin börn.
„En ef ísinn væri traustur,
þá .. .“.
Þetta sagði Sören matsveinn
hikandi. Hann langaði til að
freista þess að ganga í land, en
hann vildi ekki fara einn. Tómas
svaraði engu. Þessi uppástunga
kom honum óvænt. Hann helt að
það væri ekki hægt að komast
gangandi í land.
En ljósin inni í þorpinu tindr-
uðu og það var eins og þau væri