Lesbók Morgunblaðsins - 18.03.1945, Page 13

IjESBÖK morgunblaðsins
157
Sæból í Aðalvík
inn bar skipið að landi og hjengu
fjórir skipverjar á því, en einn
maðurinn, Friðrik Finnbogason,
náðist 150 metra frá J)ví sem
skipið barst að landi. Var Friðrik
meðvitundarlaus er hann náðist, en
strax voru gerðar lífgunartilrauriir
á honum, og fjekk hann brátt ráð
og rænu. Að hinum finim varð ekk-
ert sjerstakt, nema kalt sjóbað, en
um það var enginn að hugsa. Mann-
inn, sem var við stýrið, bar að
landi eins fljótt og hina fjóra; hljóp
vindur í skinnstakk hans og bar
viridurinn hann að landi.
Það má fyrst og fremst þakka
ötulli hjálp Bolvíkinga, að ekkert
manntjón varð. Var strax ’ fyrir
hendi mikil mannhjálp til þess að
ná í þá, sem upp bárust með skip-
inu, og síðan skipaði mannsöfnuð-
urinn sjer til þess að leita skipverj-
ans sem vantaði, en eldri menn
fylgdu öllum hinum heþn til að-
hlynningar. Minnist Friðrik enn
hinnar frækilegu björgunar Bol-
víkinga og alúðar þeirra og gest-
risni. Það var eins og allir vildu alt
fyrir þá gera, og gátu ekki nógsam-
lega látið í ljósi fögnuð sinn yfir
því, að heimta þá úr helju.
Símasambandslaust var við Aðal-
vík þegar þetta skeði og löngum
síðar. Voru þeir því taldir af heima,
en mikill var fagnaðarfundurinn
þegar þeir allir komu heim lieilir á
húfi. Telur Friðrik að þeir fjelag-
ar hafi átt Bolvíkingum lífgjöf að
launa.
Oft eru kröggur í vetrarferðum
segir gamalt ortæki, og þetta er ein
af mörgum frásögum um kröggur í
vetrarsjóferð, en þær urðu stund-
um lítið minni í kaupstaðaferðum
Aðalvíkinga til Isafjarðar áður
fyrri, sem þá urðu að sækja allar
nauðþurftir sínar þangað. Sjaldan
urðu þó manntjón í kaupstaðaferð-
um, en oft skall hurð nærri hælum
og alltítt var að mönnum í kaup-
staðaferðum legaðist viku eða meira
vegna óveðra, einkum meðan eng-
inn vjelbátur var í plássinu. Uiri
1900 stofnsetti Guðmundur Sigurðs-
son (Gíslasonar) verslun á Látrum,
og rak þar útgerð og verslun þar til
um 1922, að hann fluttist til Siglu-
fjarðar. Nokkru síðar kom og sveit-
arverslun að Sæbóli, og þurftu þá
Aðalvíkingar minna að sækja út úr
plássinu.
Það var venjulegt fyrrum og er
oft enn, að fiskihlaup fleiri og færri
komu árlega í Aðalvík, einkum
fyrri hluta sumars og að haustinu,
og Var mestur ársaflinn tekinn inn
á Víkinni. Það er hrífandi sjón
þegar fiskhlaup eru í Aðalvík og
venjulega í góðum veðrum 20—30
bátar, smærri og stærri að veiðum,
og sumir ekki lengra fi’á landi en
svo, að kalla má til þeirra. En þessi
dásemd hefir oft orðið endaslept.
Ekki vegna ótíðar eða fiskfæðar
heldur vegna þess, að togarar og í
seinnitíð dragnótabátar komu fleiri
eða færi inn á Víkina, skófu
botninn, tók\i oft hlaðafla, og fældu
burtu það sem eftir varð af fiski.
Þessi saga endurtók sig oft á ári,
og endurtekur sig enn. Einu sinni
fórst enskur togari við Miðvíkur-
sand með öllum mönnum. Hafði
verið að skafa með botnvörpu upp
undir þurru landi og var þar riæg-
ur fiskur fyrir. Fór hann svo grunt,
að skipið stóð og kæfðist í sandi,
en menn allir fórust.
Það sem hefir háð Aðalvík til
þessa og háir enn er samgönguleys-
ið. Við og við hafa komist á við-
unandi vjelbátaferðir til ísafjarðar,
og um skeið komu strandferðaskip-
in við á Látrum 2—4 sinnum á ári.
En fljótt hefir sótt í garnla horfið
um stopular og tregar samgöngur.
Æskulýðurinn hefir mikið leitað
burtu. Karlmennirnir á vjelbátana
á ísafirði eða annarsstaðar og kven-
fólkið í j'msar áttir, enda engin at-
vinna heima fyrir fólkið á vetrum,
eða eftir að heyönnum lýkur eða
róðrar hættu á haustin.
Og síðustu árin hefir eldra fólkið
einnig fylgt sama straumnum, að
flytja burtu, svo heita má að nú sje
stöðug fólksfækkun í Aðalvík. Karl
og kerling og ungbörn eða hálfvax-
inn hjálparmaður húka þarna sem
Framh. á bls, 159..