Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1949, Blaðsíða 16
580
LESBÓK MOBGUNHLAÐSINS'
Jl
acjeroy
ienailzennarl:
8BGRID UIViDSET
+-----------------------------------+
AÐ KVÖLDI hins 10. júní i
sumar andaðist norska skáldkon-
að Sigrid Undset, rúmlega 67 ára
að aldri. Foreldrar hennar, voru
Ingvald Undset forníræðingur og
kona hans Charlottc f. Gyth,
dönsk að ætt. Þau hjón áttu þrja.
dætur og var Sigrid clst. Húri.
var Uædd í Kallundboi g í Dan-
mörku, því að þar 'ojó móði'
hennar meðan Undset vat á rarn
sóknarferðum um Suður-E .’i óptt
En þau fluttust til Os'o (scm þ;
hjet Kristiania) þcgat Sigii va
tveggja ára; og scttu : cð ■
jaðri borgarinnar, si,ai..t fi.
Vestre Akers kirkju.
Föður sinn misti Si0rid þcga.
hún var 11 ára. Heiir.fið var fá
tækt, svo að hún vatð að !æra
eitthvað, er hún gæti haít gagr
af í lííinu. Hún fór í verslunar-
skóla og 16 ára gömul fckk húr.
atvinnu í skrifstofu.
Hún hafði fengið g<-tt upþeldi-
eins og hún lýsir í encurmin.úng-
um sínum. Þegar hún átti að lærr
að lesa, var hcnni c i.i fengið
stafrofskvcr, hcldur ro.cgss.tga
eftir Sicgvvart Peterso t. Os þoo
ar hún var orðin læs fckk hún
Norsko-. folkeviser og ovontyr
ævintýr JI.' C. Anderson og forn-
sögur. Þegar gcstir komu vai
rætt tim fornfræði og sögutegar
rninjar. Gamlar goðantyndir, lcir-
krukkur og aðrir forngripir voru
lcikföng hennar. Við alt þctta
þroskaðist ímyndunarafl hcnnar.
Til þessa má og rckja það, hvað
hemilið varð hcnni kært, onda
verður hcimilið og heimilislíf
uppistaða í skáldskap hennar síð-
ar meir.
Sigrid Undsct fekk bókntenta-
verðlaun Nobels árið 1!)28. Hún
var um skeið formaður og seinna
heiðursfjelagi norska rithöfunda-
fjelagsins. Hún var eina konan.
sem hafði fengið stórkross St
Olavs-orðunnar norsku. Hún hafði
fengið riddarakross íslensku
Fálkaorðunnar og heiðursmerkið
„Pro pontificc et ccclecia'1 frá
páíastólnum.
í greininni hjer á cftir lýsir
norski sendikennarinn við Ilá- j
•_kola Islands. II Mageroy, skald-
skap Sigrid Undset.
ÁRIÐ 1907 varð merkisár fyrlr
norskar bókmentir. Þá komu í
fyrsta skifti fram nokkrir rithöf-
undar, sem seinna hafa orðið nafn-
kunnir: Arnulf Överland, Herman
Wildenvey, Olav Duun, Johan
Falkberget (sem að vísu hafði birt
smávegis eftir sig áður) og Sigrid
Undset. Þá kom bók hennar „Frú
Marta Oulie“.
Þegar þessi bók kom út, var það
ljóst að hjer var fjölhæíur og sjálf-
stæður rithöfundur kominn fram á
sjónarsviðið. Þessi fyrsta bók henn-
ar hafði þegar á sjer þann svip,
er einkenndi öll ritverk höfund-