Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1954, Blaðsíða 20

792
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
veraldlegri stjórn, og þóttust ekki
sjá kristninni borgið, nema hún
styddist við hina veraldlegu stjórn
og landslög. Það er líka von, því í
þeim löndum er fólkið svo óvant því
frelsi, sem hefir borizt til Vestur-
heims rheð Englendingum að bví þyk-
tír hæg^st að skjóta allri áhyggju
sinni upp á stjórnina bæði í líkamleg-
um og andlegum efnum.
Það er. vonandi að íslendingar,
fyrst þeir hafa fengið verslunarfrels-
ið, kynnist bráðum betur við hinar
vestlægu þjóðir, sem liggja svo nærri
þeim, á Bretlandi mikla og Irlandi,
og þeir geta líka numið margt af
þeim. Munurinn á skaplyndi þeirra og
íslendinga er víst ekki mikill, eins
og við er að búast. Að undantekn-
um Noregi er heldur ekkert land, sem
kemur meira við sögu íslands en
Bretland hið mikla og Irland, og
margir atburðir, sem getið er um í
sögum okkar, eru þar þjóðkunnir. Eg
hefi aldrei hitt neinn írlending, sem
ekki þekkti Brjánsbardaga og Brján
konung, er féll þar, þó ekki væri
nema úr hinum þjóðkunnu kvæðum
Thomasar Moore, eða frá ræðum
O’Connels, þegar hann helt fund við
Clontarf, þar sem bardaginn hafði átt
að standa. Og þegar ég sagði einum
írskum kunningja mínum frá svari
Þorsteins Síðuhallssonar, er hann
flýði úr bardaganum og batt skó-
þveng sinn, þótti honum það svo líkt
hugsunarhætti íra, að hann gæti í-
myndað sér, að írskur almúgamaður
mundi svara hinu sama, þegar eins
stæði á. *
HÆTTIR FÓLKSINS
Þótt prentfrelsi sé ekki mikið í
Rómaborg, í samanburði við það, sem
er víða annars staðar, þá má almúg-
anum standa á sama, hann les aldrei
neitt hvort sem er, jafnvel þótt hon-
um sé gefnar bækur og ritlingar, sem
hvetja hann til uppreisnar á móti
stjóminni. En fullkomið frelsi hefir
alþýðan til að tala, og mundi engum
manni haldast uppi í Parísarborg og
víðar, að hafa þau orð um embættis-
menn og stjórn þeirra á opinberum
stað, sem oft má heyra í •veitinga-
húsum í Rómaborg. Og svo er alþýðu
þar farið, að þegar þeir eru búnir
að ræða málið sín á milli og láta í
ljós meiningu sína, með því að yrkja
niðvísu um einhvern mann og ein-
hverja stjórnarathöfn, þá láta þeir
oftast þar við sitja og hlæja að öllu
saman.
Viðhöfn sú, er einkennir guðsþjón-
ustugerð í kirkjum á ítalíu, á einnig
vel við þetta skaplyndi fólksins. Því
þykir gaman að horfa á „prósessíur",
þar sem fjöldi klerka gengur í messu
skrúða, gljáandi af gulli og silfri,
með klukknahringingu og kveiktum
vaxkertum og reykelsisilm.
. Þetta má oft sjá á hátíðum, og
ekki síður er það einkennilegt í
Rómaborg, þegar einhver heldri mað-
ur er grafinn, að sjá klaustramenn-
ina af Franciscus-reglu ganga tvo og
tvo á eftir líkfylgdinni. Sérhver
þeirra er með logandi kerti í hend-
inni, því þar er siður að jarða menn
um kvöldtíma. Allir eru þeir með
hettum fyrir andlitinu og þylja iðr-
unarsálma Davíðs á latínu. Stundum
er fylgdin svo löng, að cm ljósaröð
er eftir endilangri götunni Corso.
Allir menn er mæta líkfylgdinni,
standa snöggvast við og taka ofan,
meðan líkið er borið fram hjá þeim.
Á sumum stórhátíðum er Péturs-
kirkjan uppljómuð öll að utan með
mörg þúsund ljósum, og jafnvel
krossinn ofan á henni. Má nærri geta
að það er eins og logandi fjall að
sjá kirkjuna, sem er yfir 400 fet á
hæð, þannig uppljómaða. Þá er einn-
ig flugeldum hleypt upp frá kastal-
anum San Angelo (Engilsborg) og
skothrið af fallbyssum dynur þaðan
yfir alla borgina.
En einkum má karnevalið, það er
tíu seinustu dagarnir fyrir langa-
föstu, heita þjóðskemmtunardagar
Rómverja, þó nú sem stendur sé
minna um það en fyrrum, því ófrið-
urinn og stjórnarbyltingarnar 1848
hafa dregið úr mönnum töluvert af
þeim skemmtunarhug, sem þeir höfðu
áður. Þá eru dansleikar í öllum leik-
húsum. í strætinu Corso eru eftir
miðjan dag á hverjum degi hestaveð-
hlaup, þau er strætið hefir tekið nafn
af. Öll hús þar í kring eru skrýdd að
utan á ýmsa vegu, og í öllum glugg-
um og á loftsvölum sitja menn og
konur, horfa á þá er aka eftir göt-
unni og hafa sér til skemmtunar að
kasta ofan á þá ýmist blómakerfum
eða confetti (það eru nokkurs konar
smáknettir úr mjöli), sem gera þá al-
hvíta er fyrir verða, svo flestir eru
þá dagana hvítklæddir og margir með
grú..r.’ i f_,rir andliti og í allra handa
skrítilegutrr búningum. Þetta gengur
á hverjum degi í götunni Corso, frá
því nokkru eftir hádegi og þangað
til um sólarlag, þá taka leikhúsin við
mönnum.
Seinasta kvöldið er það siður, að
allir menn, er aka á götunni eða
ganga, einnig þeir, sem í gluggunum
sitja, hafa vaxkerti og kveikja á því
eftir sólarlag. Þá er að sjá um alla
götuna og í gluggunum á öllum hús-
um, eins og óteljandi grúa af smá-
stjörnum. Hafa menn þá þann leik,
að reyna að slökkva ljósin hver fyrir
öðrum. Heyrist þá alla vega hlátur
og ólæti, er sumir stökkva upp í
glugga og vagna og drepa ljósin þar
fyrir kvenfólkinu. En þó jtalir sé
skapbráðir, og ekki sízt þegar konur
eiga í hlut, þá verður sjaldan sem
aldrei áflog eða barsmíðir úr þeim
leik. í stærri borgum á Norðurlönd-
um mundu vandamál verða úr því,
ef allri stjórn væri sleppt af skríln-
um um stund, eins og er í Rómaborg
um karnevalsdagana, en bótin er að
ítalir eru engir drykkjumenn, sem
títt er á Norðurlöndum.
c^e®®0crs^5