Lesbók Morgunblaðsins - 17.04.1955, Blaðsíða 1
14. tbl.
XXX. árg.
Sunnudagur 17. apríl 1955
ARftll
A GRASIÐU
þEGAR Jón biskup Arason og
synir hans riðu á Vestfjörðu til
þess að taka Vatnsfjörð, var fólk
þar vestra miög hrætt við þá. Segir
sagan að flokkurinn hafi komið að
seli nokkru, en þeir sem þar höfðu
verið, voru allir flúnir, höfðu séð
til ferða þeirra biskups og urðu svo
skelkaðir að þeir lögðu á flótta af
svo mikilli skyndingu að þeir
gleymdu þar 5 ára gömlum dreng,
sem Eiríkur hét, og var hann þar
einn eftir. Þegar þeir biskup komu
að selinu, fundu þeir dreng þenna,
og var hann síðan kallaður Eiríkur
„fundni".
Eiríkur hefur verið fæddur um
1528 og voru foreldrar hans Magn-
ús Einarsson lögréttumaður frá
Dunhaga, Magnússonar, og kona
hans Svanborg, er síðar átti Jón
Einarsson á Melgraseyri. — Þess
vegna var drengurinn nú kominn
á Vestfiörðu. Er svo að sjá að upp
frá þessu hafi tekizt vinátta með
honum og biskupssonum, því að 14
ára gamall fer Eiríkur til séra
Björns Jónssonar að Mel í Miðfirði
og er síðan hjá honum. Eiríkur er
orðinn djákn að vígslu 1545, og eft-
ir það er hann ^ðstoðarprestur séra
Björns og hefur víst verið það
þangað til séra Biörn var tekinn af
lífi í Skálholti 1550. Seinna varð
séra Eiríkur svo prestur að Auð-
kúlu í Svínadal og helt þann stað
fram til ársins 1596 að hann flutt-
ist til Ingunnar dóttur sinnar, sem
var gift séra Gísla Jónssvni á
Hrafnagili. Andaðist séra Eiríkur
hjá þeim árið 1614, þá 86 ára að
aldri.
Séra Eiríkur var atorkumaður og
búmaður mikill. Er mælt að hann
hafi kveðið þessa alkunnu vísu
þegar hann var á Auðkúlu:
Níu á eg börn og nitján kýr,
nær fimm hundruð sauði,
sex og tuttugu söðladýr,
svo er háttað auði.
Rétt á eftir gerði fellivetur mikinn
og þá breytti prestur vísunni:
Níu á eg börn og níu kýr,
nær fimmtíu sauði,
sex eru eftir söðladýr,
svo er komið auði.
Eins og segir í vísunni átti séra
Eiríkur 9 börn og eru miklar ættir
frá þeim komnar. Ein dóttir hans
hét Þuríður og giftist hún Ólafi
Þorkelssvni, sem bjó í Krossanesi
við Eyafiörð. Dóttur þeirra, Ingi-
biörgu, átti Grímur Eiríksson í Við-
vík. Var Grímur annálaður smiður
og helzt lengi smiðsnáttúra í þeirri
ætt.
Þau Grímur og Ingibjörg áttu
nokkur börn. Sonur þeirra hét
Biörn og kvæntist hann Ingibiörgu
dóttur séra Ólafs „lærða karls“ í
Grímstungum. Þau áttu þá dóttur,
er Þuríður hét. Henni varð bað á,
að eiga barn með Magnúsi Einars-
svni, föður Skúla landfógeta. Missti
Macnús við það prestskaparrétt-
indi og fekk ekki uporeisn fvr en
1706 og gerðist þá aðstoðarprestur
hjá föður sínum. séra Einari Skúla-
syni í Garði í Kelduhverfi. Þuríður
giftist aldrei og dóttir beirra Magn-
úsar, er Guðrún hét, dó uppkomin
og ógift.
Dóttir Gríms smiðs í Viðvík hét
Guðrún (f. 1641). Hún varð seinni
kona séra Einars í Garði, föður
Magnúsar, er átti barnið með
Þuríði bróðurdóttur hennar. Þau
séra Einar og Guðrún giftust 1691