Lesbók Morgunblaðsins - 17.04.1955, Blaðsíða 14

218
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
SMÁSAGA
Sigur nýliðans
IHVERT skifti sem talað er um það,
hver hafi unnið stríðið, kemur mér
ósjálfrátt í hug nýliði, sem kallaður
var Taylor 08. Að vísu stóð hann ekki
í neinum bardögum, þegar ég þekkti
hann — það var ekki fyr en seinna að
hann lenti í bardögum á ítalíu, en þá
var ég austur í Bagdad. (
Ég tók fyrst eftir honum á hergöngu
f Marlow-hæðunum. Það var haustið
1940 og við áttum að æfa nýliðana við
erfiðar göngur á þriðjudögum og föstu-
dögum. Þetta byrjaði með því að ég
sá stálhjálm, sem nam rétt við öxlina
á manninum sem á undan gekk. Og
þegar ég laut niður, sá ég undir hjálm-
inum magurt og þreytulegt andlit. Það
var löðrandi í svita og maðurinn beit
á vörina, eins og sá, sem er að harka
af sér þjáningar.
Nokkra stund gekk ég við hlið hans
og sagði svo: „Hvemig líður þér?“
„Ágætlega, þakka yður fyrir,“ sagði
hann.
En það var nú síður en svo að hon-
um liði ágætlega. Hann var svo skref-
stuttur, að hann átti fullt í fangi með
að stíga jafnlangt og hinir, og ég þótt-
ist sjá að stóru stígvélin hans væri að
gera út af við hann.
„Þú getur fylgzt með?“ sagði ég.
„Já, auðveldlega," sagði hann, skifti
um öxl fyrir riffilinn og hissaði upp
um sig byrðinni. „Það er heilsusamlegt
að ganga svona úti, og herstjórnin
borgar manni fyrir það.“
Eftir gönguna skoðaði ég fætur hans,
og það var raunalegt að sjá þá. Ég
sagði honum að hann skyldi tilkynna
að hann væri lasinn og þyrfti á læknís-
hjálp að halda.
Daginn eftir kemur Brewer yfirliðs-
foringi inn í tjald mitt og segir: „Taylor
08 biður um samtal. Ég sagði honum
að það væri ekki hægt. Þessir nýliðar
eru alltaf með eitthvert kvabb.“
En ég fór ekki eftir þessu, heldur
sagði við hann: „Látið mannin koma,
ég skal tala við hann.“
Nú var Taylor allt öðruvísi en daginn
áður, hann líktist mest unglingi, sem
er eirðarlaus aí heimþrá.
Saga þessi
er tekin úr smásagnasafninu
„All in the Day“,
sem gefið er út í London og er eftir
R. C. Hutchinson.
„Hvemig líður þér í fótunum?“
spurði ég, en það var eins og hann
heyrði það ekki. Hann lagði símskeyti
á borðið fyrir framan mig. Ég þóttist
svo sem vita hvað í því stæði, því dags
daglega rigndi niður skeytum sem voru
á þessa leið: „Húsið hrundi í loftárás
í nótt.“ En skeytið var þó ekki þanmg,
heldur stóð þar: „Komdu heim undir
eins. Kveðja. Liz.“
Ég sagði: „Þetta hryggir mig, sann-
arlega hryggir þetta mig.“ Svo kom ég
með útlistanir, sem ég hafði lært utan-
bókar: hann þyrfti ekki að óttast neitt,
yfirvöldin sæu um allt og þau mundu
koma konu hans einhvers staðar fyrir.
Hann hlustaði á mig, en sagði svo:
„Ég verð að fara. Ég get sjálfur borg-
að ferðakostnaðinn og ég skal vera
kominn hingað á morgun áður en gang -
an hefst, ég þarf aðeins að fá frí hálf-
an dag.“
Nú skarst Brewer í leikinn: „Það er
ekki hægt. Herstjórnin hefur lagt blátt
bann fyrir að aðrir hermenn komi til
Lundúna en þeir, sem hafa þar skyldu-
störfum að gegna.“
Ég sagði: „Því miður er þetta satt
og það eru mjög strangar fyrirskip-
anir.“
En Taylor skildi þetta ekki. Hann
horfði á mig eins og ég væri hundur,
sem ekki vildi leika einhverja list af
tómri þrákelkni.
„Konan mín hefur hvergi höfði sínu
að að halla og við eigum þrjú börn,“
sagði hann.
Ég endurtók að við hefðum mjög
strangar skipanir um að veita ekki
slíkt leyfi, sem hann bað um.... það
væri áreiðanlegt að gott fólk mimdi
sjá konu hans fyrir einhverjum sama-
4*' ' •
stað.... og svo framvegis. En hann
fór þá að tala um málið frá sínu sjón-
armiði, og ég veit ekki hve lengi þetta
hefði gengið ef Brewer hefði ekki
þrumað: „Þér hafið heyrt hvað for-
inginn segir. Sælir. Út.“
Þannig lauk því.
„Ég vorkenni þessum mönnum,“
sagði ég þegar hann var farinn. „Það
er hart að eiga skammt heim og mega
ekki fara þangað þegar þannig stend-
ur á.“
Brewer dæsti: „Þær eru svona allar
þessar konur. Komdu heim undir eins,
segja þær. Halda þær að menn sínir
sé starfsmenn hjá einhverju fegrunar-
fyrirtæki?“
Þegar hann var farinn aflaði ég mér
upplýsinga um hvar Taylor ætti heima
í Lundúnum. Ég varð sjálfur að fara
þangað daginn eftir og þegar ég hafði
lokið erindi mínu hjá hermálaráðu-
neytinu, taldi ég réttast að athuga
hvernig konu Taylors liði. Hún átti
heima í Pitlock Street og ég komst í
bíl til Lion Cross. Þegar þangað kom
þóttist ég sjá að ekki mundi verða svo
auðvelt að hafa upp á konunni. Allt
umhverfið þarna var líkast því að
fellibylur hefði farið yfir og brotið allt
niður. — Ég klöngraðist til Pitlock
Street. Það hafði sloppið betur en aðr-
ar götur, því að öðrum megin við það
stóðu flest húsin uppi. Hin lágu í hrúgu
úti á götunni. Þarna voru björgunar-
sveitir og lögregla að störfum. En ég
áleit tilgangslaust að spyrja þá um
hvar nr. 23 hefði verið. Gömul kona
sat þar á steinahrúgu. Hún var á nátt-
kjól, en hafði fleygt karlmannsfrakka
yfir sig og sat þarna reykjandi eins og
ekkert hefði í skorizt. Ég sneri mér til
hennar.
„Farðu á lögreglustöðina," sagði hún.
„Þeir hafa þar nöfn allra og vita hvað
um þá hefur orðið. Ég á við lögreglu-
stöðina í Longmore Road“.
En það vildi nú svo til, að ég þurfti
ekki á þessari ráðleggingu að halda.
Skammt þaðan, ég held það hafi verið
í Gaylor Street, hafði verið rudd braut
í gegn um rústirnar. Og eftir þessari
braut kom lítil og fornfáleg kerra svo
hlaðin af alls konar dóti að engu var
líkara en að hún mundi velta þá og
þegar. Þar lá legubekkur á bakinu og
ofan á honum nokkrir stólar, gömul
klukka, ferðakista, búsáhöld og alls
konar drasl. Og ofan á þessu sátu tveir
krakkar, létu fætur dingla út af og átu
sælgæti af beztu lyst. Kerruna dró fólk.