Lesbók Morgunblaðsins - 06.03.1960, Blaðsíða 4

120
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
virtist mér að breyting yrði alls
staðar til batnaðar við komu ver-
tíðarmanna.
Fjórir áttæringar voru gerðir út
frá Sandgerði á hinni svokölluðu
stórskipavertíð, en hún stóð frá
Kyndilmessu til páska. Ekki minn-
ist eg þess að bátar þessir ætti nein
nöfn, heldur voru þeir kenndir við
formennina, en þeir voru: Jón
Sveinbjörnsson, Einar bróðir hans
í Sandgerði, Oddur Jónsson í
Landakoti og Guðmundur Jónsson
í Tjarnarkoti. Við Magnús hús-
bóndi minn vorum á skipi með
Oddi í Landakoti. Hann var góður
formaður og afbragðs sjómaður.
Gekk þessi vertíð stórtíðindalaust.
Um bænadagana fóru margir
sjómenn heim til sín, eða eitthvað
annað, til þess að halda hátíðina,
svo fátt var manna eftir.
Á páskadaginn var hvasst og
kalt norðanveður, en lægði heldur
undir kvöldið. Þá kom Einar í
Sandgerði til okkar og bað Magnús
blessaðan að ljá mig í róður næsta
dag. Kvaðst hann vera í vandræð-
um „vegna þess hve margir fóru
inneftir", eins og hann orðaði það.
Magnús sagði að eg réði þessu
sjálfur; ef eg vildi gera það, kvaðst
hann ekki vera á móti því. Annars
tók hann heldur dauft undir þetta,
því að það var ekki siður að róa á
helgum dögum.
Eg reri með Einari á annan
páskadag í vondu sjóveðri, norðan-
stormi og mikilli kviku. Einar sat
á móti golunni og helt stjórafæri á
hnýfli, einn maður stóð í austri og
fjórir voru undir færum. Þeir
höfðu nóg að gera, því að ekki stóð
á þeim gula, og þarna drógu þeir
hann handóðan þangað til Einari
leizt svo sem báturinn mundi ekki
bera meira. Þannig gekk þetta í
þrjá daga, alltaf vont veður, en
alltaf góður afli. Þá lá vel á Einari.
Haxm gladdist af góðum feng og
ekki síður af hinu, að hann hafði
einn setið að þessum afla. Enginn
var á sjó þessa daga nema hann,
og það hafði sín áhrif á skapið, því
að maðurinn var ungur og metn-
aðargjarn. Eg var líka ánægður og
þóttist heldur hafa vaxið af því að
vera þarna með.
Einn á báti
Þegar stórskipavertíðinni lauk,
var sjómönnum skift niður á sex-
æringa. Hver skipshöfn mannaði
þá tvo sexæringa, og nú varð
Magnús húsbóndi minn formaður
á þeim báti, sem eg var á. Leið svo
fram að lokum.
Daginn fyrir lokadaginn lögðu
margir vermenn á stað heim til
sín, þar á meðal fjórir, sem höfðu
verið á okkar báti. Á lokadaginn
var húsbóndi minn lasinn, en eg
bauðst þá til að fara á sjó með ein-
hverjum öðrum, og líkaði honum
það vel.
Þegar eg kom niður í fjöru, voru
allir bátar rónir, en bátur okkar
flaut þar fyrir landi. Eg hugsaði
með mér að réttast væri að eg
skryppi á flot og vitjaði um grá-
sleppunetin, til þess að gera þó eitt-
hvert gagn. Svo leysti eg bátinn
og lagði á stað. Veðrið var ágætt
og eg sá hvar hinir bátarnir voru
vestur af Skörðum. Þangað höfð-
um við róið daginn áður og fengið
ágætan afla, svo eg vissi að karl-
arnir mundu vera þar í örum fiski-
drætti. Eg öfundaði þá og langaði
til þess að vera þar líka. Og svo
varð freistingin fyrirhyggjunni
yfirsterkari. Eg setti upp segl og
sigldi út til þeirra. Hafði eg þá
snör handtök við að fella seglið og
renna út stjóra. Svo beitti eg
öngul og kastaði sökku og færið
var vart komið í botn er fiskur
var á. Þarna var hann handóður
og um hríð gáði eg einkis annars
en renna og draga.
i
Þegar eg leit upp voru allir bát-
arnir horfnir; þeir höfðu haldið til
lands og eg var einn eftir. Vindur
var hægur og hagstæður og hugð-
ist eg nú sigla til lands. En þegar
eg ætlaði að draga upp stjórann
hafði eg ekki orku til þess, eg gat
ekki bifað honum úr botni. Nú var
úr vöndu að ráða, og þó ekki um
annað að gera en skilja stjórann
eftir. Eg batt endanum á stjóra-
færinu um hlunna, miðaði staðinn
rækilega, og fleygði svo færinu.
Svo setti eg upp segl og sigldi heim.
Þegar eg renndi í vörina, var þar
fyrir Sveinbjörn í Sandgerði, eig-
andi bátsins, og var ekki mjúkur á
manninn. Hann sendi mér tóninn
áður en eg komst á land:
„Hverju heldurðu að þú hefðir
svarað, hefðir þú drepið þig og eg
tapað bátnum?“
Eg sagði að eg mundi hafa sent
honum þá kveðju úr eilífðinni, að
hann ætti nóga fúakláfa eftir, og
sakaði ekki þótt fækkað hefði um
einn. Svo rölti eg heim að Bala-
koti. Hann elti mig með óbotnandi
skömmum og steytti hnefana, en
aldrei barði hann mig þó. Eg varð
að játa með sjálfum mér, að þetta
hefði verið mesta heimskuflan, því
að ekki hefði eg átt nein úrræði ef
eitthvað hefði út af borið. En nú
hafði ekkert út af borið og eg var
kominn á land með góðan afla.
Það gerði gæfumuninn.
Eg gekk í bæinn og fekk máltíð.
Svo krafðist eg vertíðarkaupsins,
en Magnús gat þá ekki innt það af
höndum. Eg setti þá allt dót mitt
í poka og lagði gangandi á stað til
Reykjavíkur, en þar var eg ráðinn
vorvertíðina hjá Jóni Halldórssyni
í Sjávargötu á Bráðræðisholti.
Kappsigling
Mér var vel tekið á Sjávargötu
og þar stundaði eg sjóróðra fram
um Jónsmessu. Gæftir voru frem-
t