Lesbók Morgunblaðsins - 14.06.1964, Qupperneq 7
/
náimni framtíð höf-
um við hugsað okk-
ur að segja frá ungu fólki
í nálægum og fjarlægum
þjóðlöndum og kynmum ís-
lenzkra unglinga af jafn-
öldrum sínum úti í heirni.
Að þessu sinni ræðum við
um bandaríska unglinga. í
þvi stkyni sóttum við heim
Aldrei kyrr á sama stað
unga stúlku af ísienzk-
amerísku foreldri, sem dval
izt hefur langdvölum í
Bandaríkjunum. Hún heitir
Doris Salters.
>6tt bandariskar stúlkur
standi á vigtinni allan daginn
Og séu svo hégómlegar að
gráta úr sér au.gun, eigi þær
ekki stefnumót eða „date“ á
flauigardagskvöldi, hefur verið
um þaar sagt, að leit sé að
yndislegri og skemmtilegri
fyrirbrigðum.
Þótt bandarískir piltax séu
pabbadrengir og stælgæjar
anargir hverjir, hefur verið um
þá sagt, að vart sé hægt að
eignast frumlegri og fyndnari
félaga en marga þeirra.
Bandarískir piltar eru ann-
élaðir fyrir næstum óheiibriigð
an iþróttaáhuga, — stúikumar
fyrir rómantikina.
Nú er bara að vita, hvo'rt
hún Doris vill skrifa undir
þetta.
I öndverðu samtali okkar
mótuðust spuirningarnar af for
vitni okkar um hana sjálfa.
Hún er fædd vestra, en hefur
dvaOdzt til skiptis þar og hér
uppi á siandi. Hún sótti bama-
skóla og gagnfræðaskóia (high
school) ytra, en lauk gagn-
fræðaprófi við Hagaskóla næst-
liðið vor. Sd. sumar starfaði
hún á ítölskum matbar í borg-
inn Thoms River í New Jersey.
Hvað áhugamáiin áhrærir,
hefur hún mesta unun af að
standa á sjóskíðum.
— Sjóskíðaíþróttin er mjög
vinsæl og mdkið iðkuð ytra,
segir Doris. — Vinsælt er líka
sport, sem heitir Surfing. í»á
standa menn á bretti, seim við
getum kallað brimfleka, og
láta öldurnar skola sér í land.
Það er mikil kúnst. Ég reyndi
það eirau sinni, — en hetf ekki
árætt það síðan.
Talið berst að íþróttaáhuga
bandarískra unglinga. Doris
segir okkur, að hann sé feikna-
legur.
— Vinsælustu íþróttagrein-
arna.r eru keiluspil (bowling),
tennis, hockey, körfubolti, base
batl og fótknattleikur (rugby).
Froskköfun þykir lika mikið
sport, og margir eru farnir að
iðka fallhlífarstökk (sky-div-
irag). fþróttir eru mikiil þát.tur
í félagsstarfssemi skólanna.
Skólarnir keppa sín á milli, og
þá er nú aldeilis margt um
manninn og mikill gauragang-
ur.
— Þax sem ég var í skóia,
var félagsstarfsemin mjög um-
fangsmikil og allflestir nemend
ur á einhvem hátt þátttakend-
ur í henni. Þarna voru stórar
nemendahljómsveitir, leiksýn-
ingar voru haldnar og ótal
klúbbar voru starfandi með
hin ólíklegustu málefni á sinni
dagskrá, þar sem allir gátu
fundið eitthvað við sitt hætfi.
— Eirau sinni á ári er svo
haldinn heljarmikilil dansleik-
ur, einskonar árshátíð, sem
kallast prom. Þá slcrýðast allir
sínu bezta stássi, stúlkumar
mæta í síðum kjólum en pilt-
arnir í viðeigandi samkvæmis-
búningi. Þá og yfirleitt alltatf,
þegar böll eru haldin, er við-
höfð riddaramennska, sem
ekki tíðkast hér. Piltarair
hatfa löngu fyrir dansledkinn
ákveðið hvaða stúlku þeir ætla
að bjóða og gert henni boð um
það. Fyrirheitna kvöldið heim-
sækja þeir svo stúlkurnar,
færa þeim blóm jafnvel, og
fyigja þeim á dansibadlið.
— Stundum getur þetta
reyndar verið pirrandi, því að
maður þarí að dansa við sama
herrann allt kvöldið, og ef
maður tæki nú upp á því að
skoða herrana í kringum sig,
kæani heldur en ekki svipur á
minn mann!
«0totitiar
— Eitt vildi ég mega segja
um bandaríska unglinga: Þeir
eau ailtatf stundvísir, en því
miður er ekki hægt að segja
hið sama um jafnaldra þeirra
hér á íslandi. Hvort sem um
er að ræða stefnumót, skólann,
bíósýningar eða böll, era banda
riskir unglingar alitatf mættir
á réttum tíma.
V ið ræðum um það,
hvemig bandariskir unglingar
verji tómstundunum, þegar frá
eru taidir íþróttaieikir — og
stetfnumót.
— Það er ákaflega fjölbreyti
legt, seigir Doris. — Um helg-
ar fara margir hjólríðandi upp
í sveit. Sumir fara í skógarferð
(picnic) með nesti og nýja
skó. Gæjarnir láta sér nægja
að keyra rúntinn. Enn eru
þeir, sem helga sig einhverju
æðinu, sem gengur yfir. Áðux
en bítilæðið kom til sögunnar,
gekk yfir Morakey-æði, heitið
eftir svonetfndum dansL Þess
má líka geta, að hljómsveitir
skipaðar stúlkum eingöngu eru
nú að ná miklum vinsæidum.
Sú frægasta þeirrar tegundar
heitir „The Ladybugs“. Þær
likja etftir bítlunum á aJlan
ihátt og teikst bara vel að stæíla
þá.
Við spyrjum Doris, hvort
Undir smásjánni «
F ávísir blaðamenn
i og kögursveinar þeirra, út-
| valdir af sjálfum sér sem
1 postular menningarinnar,
1 hafa enn á ný fundið hvöt
1 hjá sér til aö segja unga
| fólkinu til syndanna. Til-
I efnið að þessu sinni er svall
| samkoma nokkurra ungl-
| inga í skauti náttúrunnar
I um sl. hvítasunnu. Meö
i gleiðletruðum fyrirsögum
| hafa þeir lúörað hver í kapp
| viö annan um „spillingu“
1 œskunar og ofdrykkju ungl
| inga á gelgjuskeiði. Ekk-
| ert smáatrið% hafa þeir lát-
| ið fram hjá sér fara. Jafn-
| framt hafa þeir látið ýms-
i ar hugleiðingar um ■ unga
i fólkið líða frá eigin brjósti
I svona til aö bragðbœta frá-
| sagnir sínar. Eftir að hafa
| lesið samsetning þeirra og
| tekið meðaltal af niöurstöð
: um, veröur heildarniöur-
i staöan þessi:
Dýrmœtasti fjársjóöur
| þjóöarinnar, œskan, er allt
l % einu oröinn einskis viröi.
| Ekki má þó skilja þessi
1 orö svo að æskan sé
| einhver heilög kýr, sem
| ekki megi viðhafa neitt
| Ijótt um. En unga fólkinu
i gremst þegar rœtt er um
| það í heild sem vandrœöa-
i fyrirbrigöi; þegar allir eru
hún hafi ekki orðið vöir við
ýmsar frægar fígúrur þar ytra.
— Fyrir alinokkrum árum
hlotnaðist mér sú sæla að sjó
og heyra Clitftf Richard. Haran
söng á konsert með náungum
sem kölluðu sig „The Drifters".
Ég man svo glöggt eftir þessu,
því að á þessum tónileikum var
orgað svo ocfboðslega og vein-
að, að annað eins hef ég aldrei
komizt í kynni við. Nú,
Bobby Rydell sá ég í Séaside
í New Jersey, en heyrði litið
i honum fyrir æpandi aðdáenda
liði. Ýmsa fleiri hef ég séð og
heyrt, t. d. Connie Franeis,
Lyndu Scott og Johnny and
the Hurricanes.
— S egðu mér að iokum,
Doris, hvort likar þér betur að
vera í Bandaríkjunum eða hér
hedma á íslandi?
Þetta var auðsjáanlega ertfið
spurning. Lóksins kom svardð:
— Þegar ég er fyrir vestan,
langar mig hingað. Þegar ég er
þar langar mig hinigað. Aran-
ars fér ég aftur vestur um haf-
ið í haust. Mér hefur verið
boðið á flugfreyjuskóla í New
York. Mig langar til að verða
flugfreyja. Það starf á vel við
mig, — ég get aidrei verið
kyrr á sama stað.
aí
merktir sama stimplinum. |
Svörtu sauöir'nir eru alls f
staðar, ekki aðeins í hópi f
æskufólks. Þeir eru auö- -
vitað fyrirferðarmestir, en f
þeir eru sem betur fer fáir. f
Þess vegna hlýtur þaö að %
skoöast fávísra manna hjal \
að dœtna heildina eftir I
framkomu undantekning- i
anna. f
Við skuhim vera minnug |
oröa skáldsins, sem kvað: |
Lastaranum líkar ei neitt, 1
lœtur liann ganga róginn. 1
Finni hann laufblað fölnaö f
eitt, I
fordœmir hann skóginn.
Þegar bernskan hverfur |
í skugga unglingsáranna, f
tekur við það aldursskeið, f
þegar hugurinn er nœmast- i
ur fyrir öllu því, sem talar f
máli œsinga og ótaminna f
tilfinninga. Æsingaskrif f
um vafasamt atferli ungl- f
inga (krydduö háösglósum I
jafnvel) eru ekki til þess f
fallin að koma neinu góöu f
til leiöar. Þvert á móti \
vekja þau ævintýrálöngun \
og forvitni hjá öörum, sem f
langar þá til aö reyna hið f
sama. Þessi stefna, sem ísl. |
blöö hafa tekiö, er í senn f
hœttuleg og vítaverð og ís- |
lenzkri blaöamennsku til lít f
ils sóma.
a. i. \
••■IIHIiUHIIIIIIUIIIIMHHMWUIHMIMIMUlUIUIIIiHXIHMIIMIIIUHUHINUHtMIHIUUINMIHWIMHmiHHMMiniltHWS
22. tölublað 1064
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 7