Lesbók Morgunblaðsins - 24.11.1968, Blaðsíða 16

i- VUR- UH DIP F£Rl- IN áfK/R Bflflt/f) 8fluw ÍÚTIf) ■ fi®
\ i \/ (i 1 IjxTi m w 0 Só'&y- úofrr- U R
1 tíi LlHKiT KVfi-N- FUCkL- 1 N N
nr 1 YRK-n KotS- U P.
4- flMO- H N FTflS J>M^- L£CtR \ý

uppi- irnpn 4,/errí iq fiLFf7
flóTii- UM ietNS éféTrt PFeP- BR
ENO- /Aí<Á SoRP
KflRC.- f’ý'í’/M SK.ÍT. inma.
MIKL- rt R ur- IMM
SK. ST. LTáT- UR FOR- Sögri
ifrxi K 5/aín STfíJ) JuflTff HLUTfl FUÍitffR FÆR1 ÍHKLfl-
CjcRh- m ar fÓFH Kvefl- NflFfJ
IfOHR ÖUKVQ >
dA / fl flí>UR L'lKflMj hlutm TR*LL- KOHR W8Árr LgMD. MflHH- irJR
blóri- INU
flí’' i* ffltf- T£NL' IM6k flLOfl %Lord
t»m- Vierr~ UR BoRf>- k’vffi- /fflFN KOMM
LlCkug ÍHULUM U¥Pl Mfm
STRflMM U R + 5>ýR * > ENV- IN<k
Lflf.flK- tðni d PtCMfl SFKflfl KLHK Ffff im
J r FKK| KÉTt HK(c\- LCClT ífllófl HffVflÐI leitu. STflRF lf>
HfRÓ'K E<- D-
WfiV' ftí>' SX& + JflMHO FUM * > I?<D KVÆ|-
Mflflfli HnFN 0ROFL diRtn- iTTEtfíR flpei//- TAMM
ÍVRlP HlRtP- id n >
SKaL- ibtufW r/tK i

íslenzk jrœSsla og menntamál
haja veriö ojarlega á baugi að und-
anjörnu, og ekki að ástæðulausu.
Mikið hejur verið rœtt og ritað um
málejnið, bœði aj kappi og með jor-
sjá. Flestir haja hajt nokkuð til
síns máls, og árangurinn aj barátt-
unni er þagar jarinn að sjást í verki.
Einn er sá þáttur jrœðslumála, sem
legið hejur milli hluta í þessum um
rœðum og skrijum, og er hann þó
engan veginn veigalítill. Er hér átt
við kennslu einkaskólanna, er segja
má, að spanni yjir allt svið jrœðslu-
kerjisins og ojt er hin jyrsta
kennsla sem börn njóta jegin í slík-
um skólum.
Hérlendis er málum þannig hátt-
að, að hið opinbera veitir litla að-
stoð við slíkan skólarekstur, en
víða erlendis njóta einkaskólar
margþátta að-
I stoðar jrá
I hinu opinbera,
I einkum
■ styrkja til
■ byggingajram
kvœmda.
I Þrátt jyrir
PH þennan aj-
I I É I marka hafa
I margir ein-
* J staklingar
sýnt mikinn
áugnað, áhuga og jramsýni og skól-
ar þeirra öðlast almenna virðingu.
Ber þar jyrst til að nefna skóla
ísaks heitins Jónssonar, sem er
sjálfseignarstofnun. Þá hafa nokkrir
málaskólar unnið mikið og merkt
starf og þangað hafa margir sótt
menntun, sem af henni hefðu orðið
ella. Námsflokkar Reykjavíkur hafa
nokkra sérstöðu, þar sem Reykjavík
urborg veitir fé til þeirra, en þar
hejur einnig verið unnið gott starj
og fitjað upp á athyglisverðum nýj-
ungum, svo sem kennslu í bók-
menntum og leikhúsfrœði, þar sem
m.a. er jjallað um þau leikverk sem
sýnd eru í leikhúsum höjuðborgar-
innar hverju sinni. Slíkt er mjög
vœnlegt til að lyjta undir áhuga
jólks á listum og auka skilning á
þeim.
En þótt hið opinbera styrki lítið
re
rekstur einkaskóla er mikið nauð-
synjamál að það hafi glöggt og náið
ejtirlit með störjum þeirra, þar sem
ekki er vafi á að þar er sumstaðar
pottur brotinn, og þá helzt þar sem
sízt skyldi. Er þar átt við skóla sem
einstaklingar hafa sett upp í heima-
húsum og taka síðan börn, sem
ekki eru komin á skólaskyldualdur
til kennslu, án þess að haja til þess
nauðsynlegar aðstœður eða mennt-
un. Gamalt orðták segir að lengi
búi að fyrstu gerð, og því er mjög
nauðsynlegt að vanda til slíkrar
kennslu, þar sem viðhorj barnsins
til skólans og námsins getur í mörg-
um tilfellum mótast á jyrstu skóla-
dögum þess. Frœðsluyfirvöldin
þurfa að jylgjast með rekstri þess-
ara skóla og skilja sauðina jrá höfr-
unum. Það œtti að vera lágmarks-
krafa að þeir sem stofna til slíkra
skóla hafi sömu menntun og þeir
sem kenna, í barnaskólum, eða sjá
um gœzlu yngri barna, þ.e. kennara
eða fóstrumenntun. Með hœfilegu
aðhaldi og umsjón vœri hœgt að
gera slíka einkaskóla að áhrija-
miklu afli í jrœðslukerjinu, sem
legði góðan grundvöll að því námi
sem barnið á eftir að stunda, auk
þess sem það gœfi á tíðum þeim
kennurum sem ekki haja aðstæður
til að kenna í skólunum, aðstöðu til
að nýta sína menntun.
Hœgt er að hugsa sér að jyrir-
komulag á umsjón frœðsluyfirvald-
anna vœri þannig að viðkomandi
yrði að sœkja um leyfi þangað til
skólarekstursins og þá að leggja
jram sömu skilríki og við umsókn
um kennara- eða fósturstarf. Síðan
yrði húsnœði það sem viðkomandi
hefur yjir að ráða skoðað aj starfs-
manni skrifstojunnar, og það metið
hvort það er hœft til starjseminnar.
Nú munu að vísu vera hafðir uppi
tilburðir í þessa átt af hendi frœðslu
yfirvaldanna, en alltof margir
skjóta sér undan skyldum sínum,
og þá ojtast þeir sém ekki full-
nœgja skilyrðum. Fyrir slíkt þarf að
taka, þá fyrst geta slíkir skólar skip
að þann sem skyldi og þeir gera
m.a. hjá nágrannaþjóðum okkar.
Steinar J. Lúðvíksson.
Lausn á síðustu krossgátu
P -X u cf (V Ct 3 4) (t: ’ ± 01 «!mS- oL — 1- cr 45 OL ct U3 ct 3
m * •»o Ct O y |s - (0 U - ■ íl _c 2 ct - m
tcg X < i~ O r* óO tz. P) - -> 3 /a a: s: QT X 2 — 2
Jjfc w *o s: % cr 1 2 Œ nT ct ? 1+ X K - s:Í3 VA ■z - J ^ — s v? 2
& 2r -J ta S.S. u. cc 1— dr oc É- ±: O tr u «c Ck 3 TX h < pc Vv- Ll
Æ3 -J Oj 'o h ÍI f- - ct , 1 UJ h.52 oL 'í v> -UJ tb c*1 k: - xi — ar
Íjfj Sx ■ £ Æt IL CO ! ib j -J - 'z. nz >C S>3 SS’C y Qt — or ii Zj X <S ct '3 fíá || o 4) Cá
w ti s * o- u. ct oó m Ct *-o ct 3 ct> .- z 5* T- -J tf c/ (i ct ii
or 4> cr; ■- 1- -j 3 U. fs Jtr tz. c: <S M? F- — X X cr u. V— X
>- p cu Oí 3 < o 12- > L1 ~ - Oé -j £ tr 3 u>* -> OC Ct: 4- cr F) < h œ
á g §5. p -J o t % it íi I u Uj U- - < Qr ij I G tr 5* < U! U-

a-oŒ o z < .NÍ 0: a v< oi >t> W Ví 2. A <£ co 'X -j -
CXZ Vr - Ui 3: < '< o. a oo u. c cK ii\h feVt á vO cr a? jf s: o u
óiw -03 I 1? ftís % y| -d ■■■'47 . ns <v: v , HBH - r §5 is ce n ^ cá fi o
Flestir kannast við hin svonefndu
„köil“ í bridge t. d. þegar spilari lætur
fyrst hærra spil og síðan lægra spil.
Þetta geta varnarspilarar oft notað og
er eftirfarandi spil gott dæmi um þetta.
Norður
4 G-9-7-4
V D-10-6
+ K-D
* Á-D-7-5
Vestur Austur
4 6-5-3 4 Á-2
¥ G-8-4-2 ¥ Á-K-9-7-3
♦ 10-9-6-5-3 ♦ 8
* 2 4 G-8-6-4-3
Suður
A K-D-10-8
¥ 5
♦ Á-G-7-4-2
4 K-10-9
Sagnir gengu þannig:
Austur — Suður — Vestur — Norður
1 Hjarta Ddbl Pass 2 Hjörtu
Pass 2 spaðar Pass 4 spaðar
Vestur lét út laufa 2, drepið var í
borði með ási og spaða gosi látinn út.
Austur drap með ási og lét út laufa 8.
Vestur, sem hafði gefið spaða 5 í spaða
ásinn, trompaði nú með spaða 3. Gaf
hann þar með til kynna, að hann hefði
fleiri en tvö tromp og ósikaði eftir
að Austur gæfi honum tækifæri ti'l
að troropa einu sinni enn, ef Austur
kærnist inn. Vestur lét út hjarta 2, Aust-
ur drap með kóngi og lét út lauf, sem
Vestur trompaði og þar með tapaðist
spilið.
Ef Austur hefði ekki fengið þessar
upplýsingar frá félaga sínum, má reikna
með að hann hefði reynt að taka slag
á hjarta ás og þá vinnur sagnhafi spilið
auðveldlega.