Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1977, Blaðsíða 11

Charles Lindbers með Lobo á bakinu.
Furðulegt áhald þessi myndavél. Að neðan:
Svona gerir hvfti maðurinn, þegar hann
tekur myitdir.
manna var kominn frá Bandarikjunum
til Manila og vildi gera mynd urn Tasa-
dæana. Við höfðum sent frá okkur frétt-
ir um sendistöð og svo hafði ég sent
lengri frásagnir. Við vorum ekki sérlega
hrifnir af ráðagerðunum um sjónvarps-
myndatöku. Lindbergh vildi ekki flana
að neinu; hann sagði að réttast væri að
bíða og láta kvikmyndamenn bjóða í
verkið en taka svo hæsta tilboði, sem
okkur litizt vel á. Þegar kæmi að því að
vernda Tasadæana skipulega fyrir sið-
menningunni þyrfti á stórfé aö halda og
væri þá gott að eiga það í sjóði. Sumum
þótti ótilhlýðilegt að leyfa nokkrar
myndatökur. Það liti svo út, sem við
værum að nota Tasadæana okkur til
fjárhagslegs framdráttar — selja þá
jafnvel. En Lindbergh benti á það, að
margar virðingarverðar stofnanir öfluðu
rekstrarfjár með svipuðum hætti. Eliz-
alde benti á það, að ekkert yrði gert
nema Tasadæarnir vildu. Sjónvarps-
mynd gæti aftur á móti komið þeim að
góðu gagni; hún vekti á þeirn athygli,
ekki sizt athygli umhverfis- og mann-
verndarfólks. Við komumst að þeirri nið-
urstöðu, að rétt væri að leyfa sjónvarps-
mönnum NBC að taka svo sem fimm
mínútna mynd af Tasadæum. Höfðum
við það m.a. i huga, að nægt efni yrði
eftir i langa heimildarmynd. En allt yrði
þetta kontiö undir því, að Tasadæarnir
kærðu sig um myndatöku. Þótti sjálfsagt
að hætta undir eins og þeir sýndu þess
merki, að þeim væri nóg boðið. Við kom-
um þessu á framfæri við NBC-menn og
þeir gengú að skilmálunum; kváðust
þeir mundu konta daginn eftir.
Balayam kont öllum á óvart í mynda-
tökunni. Hann fór að herma eftirýmsum
okkar. Hann hermdi eftir lækninum,
klöngraðist með erfiðismunum upp á hól
með litlu svörtu töskuna hans, hrasaði
oftsinnis og datt á rassinn, másaði og
blés eins og hvalur og hvarf loks reik-
andi inn í helli. Svo likti hann eftir
ljósmyndurunum og kvikmyndamönn-
unum, bar hendur upp að andlitinu, setti
sig í undarlegustu stellingar og smellti i
góm. Þá átti að tákna smellina í mynda-
vélunum. Loks kórónaði hann leikþátt
þennan með þvi að segja frá ferð sinni í
þyrlunni. Hann settist i sæti, spennti
beltið, ýtti á imyndaða takka og tók í
handföng, teygði sig upp i „þak“ og
kveikti þar á rofa. Svo rétti hann upp
aðra hendi, benti einum fingri og sveifl-
aði honurn yfir höfði sér — það var
skrúfa þyrlunnar. Það var greinilegt, að
hann var bæði mjög athugull og bar gott
skyn á hreyfingar og svipbrigði. Hann
forðaðist allar ýkjur og fetti sig og bretti
ekki meira en nauðsynlegt var. Hann var
bersýnilega gæddur rnikils háttar hermi-
gáfu.
Það var ákveðið, að við yrðum á brott
úr skóginum 1. april. En þegar kom aö
þeim degi Vorum við ekki sem bezt
staddir. Skrúfublað i þyrlunni hafði
losnað og stórhættulegt var að fljúga
henni. Við sendum skeyti eftir varahlut
en fengum þau svör, að honum yrði ekki
komið til okkar fyrr en eftir hálfan
mánuð. Og engar þyrlur voru falar til
leigu. Nú var ógott i efni. Rafhlööurnar i
sendistöð okkar voru farnar aö dofna.
Mjög var gengið á vistirnar. Við gátum
reynt að leggja af stað gangandi, en þaó
var viðbúiö, að við yrðunt átta daga á
leiðinni, eða jafnvel lengur. Og við höfð-
unt aðeins mat til þriggja daga. Yrðum
við þá að afla okkur matar í skóginum
jafnóðum. Enn kom til greina, að fá
einhvern til að kasta vistum niður úr
flugvél. En þá kæmum við upp um dval-
arstað okkar. Og okkur var ekkert gefið
um þaö, að heimilisfang Tasadæa yrði á
allra vitorði. Einmitt þess vegna vildum
við ekki reyna að leigja þyrlu af ein-
hverju námafélaginu eða vegagerðar-
mönnum, sem voru þarna ekki alllangt
frá. Það varð úr, að okkur var lofað
þyrlu úr herstöð Bandaríkjamanna,
Clark Áir Base, norðan við Manila. Ein-
hvern veginn barst það út, að við værum
„strandaglópar" i skóginum og yrði far-
inn björgunarleiðangur eftir okkur.
Þóttu þetta mikil tiðindi, og ekki sizt af
því, að Lindbergh var með okkur. Við
reyndum að eyða þessum orðrómi með
skeytum og frásögnum; kváóumst við i
engri hættu. En við bjuggumst til þess
að fara um morguninn eftir. Dálítill
flugvöllur hafði verið ruddur svo, að
menn þyrftu ekki að klifa tré til að
komast um borð í þyrluna.
Tasadæar vissu ekki, að við vorum á
förum. í dögun um morguninn fórum við
að kveðja þá. Sólin var aö koma upp og
fyrstu geislarnir skutust inn i hellana.
Nokkrir Tasadæar söfnuðust um Eliz-
alde og hann sagði þeim málavöxtu með
aðstoö Mai. Tasadæar grettu sig, er þeir
heyrðu tíðindin, og tár komu í augu
suntra. En enginn mælti orð frá munni.
Elizalde var ekki vel hress sjálfur. Hann
bað Mai að segja Tasadæunum að gráta
ekki; ef þeir færu að gráta mundum við
gráta líka. Við yrðum aö skiljast við þá
um sinn, en við kæmum aftur. Þeir
skyldu því taka gleði sína aftur. Tasadæ-
ar tóku undir þetta með upphrópunum,
ekki þó ýkja glaðlegum og ekki tókst
þeim að brosa þótt þeir reyndu sumir.
Manda spurði nú Mai, hvort Sindi væri
ferðbúin. „Hún verður aö fara með okk-
ur. Hún getur svo komiö aftur, ef hún
vill. Segðu Balayam, að hún geti komið
aftur, en fyrst verði hún að fá samþykki
foreldra sinna. Segðu honum, að hún
vilji ekki fara, en svo verði nú samt að
vera. Er Balayam farinn að gráta?"
Hann var að vísu ekki farinn aö gráta, en
honum lá við gráti. Mai sagði: „Honum
þykir vænt um hana, henni þykir vænt
um hann.. .“ „Já“, sagði Manda. „En
segðu þeim, að þvi fyrr sem við förum
þeim mun betra verði það þeim. Við
viljum Balayam allt hið bezta. En for-
eldrar Sindi venða að fá að vita af
henni'*. Mai þýddi þetta og Balayam
kinkaði kolli til samþykkis — með hálf-
um huga, og reyndi að brosa. „Segðu
Balayam að syrgja ekki þótt við förum",
sagði Manda. „Það verðum vió iíka
hryggir". Tasadæarnir tóku undir þetta
og brostu.
Manda bað Mai að segja þeint að vera
um kyrrt þar til við kæmum aftur, fara
hvergi, ekki leita annarra manna. Einnig
að hætta að fella tré nenta þau, sem
nauðsyn krefði að þeir felldu, aðeins til
að búa til natek. Ef þeir felldu tré að
nauðsynjalausu gengju trén brátt til
þurfðar og skógurinn hyrfi. Tasadæar
kinkuöu kolli við þessu. Mai sagði þeim
svo í hálfum hljóðum, aö stóri fuglinn
(það var þyrlan) hefði veikzt óvænt svo,
að við færurn burt i öðrum fugli; sá væri
faðir stóra fuglsins.
Læknirinn gerði að nokkrum smásár-
um Tasadæanna og holnabba á nára
Sasa. Balayam og Mahayag fóru að kalla
á hinn helga fugl, le mokan. Þeir vonuöu
Sjá nœstu 1
síöu ^gj