Lesbók Morgunblaðsins - 17.03.1979, Side 12
Presturinn var ókominn. Síðan hann
hætti daglegum afskiptum af stjórn
stórveldis síns fyrir tveimur árum hefur
hann ekki mætt reglulega á skrif-
stofunni. En pað var ekki leiðinlegt að
bíða. Við fjölda síma sátu stúlkur og
bókuðu farpega á kurteislegri en
illskiljanlegri ensku Skandinava.
Stúlkurnar voru hávaxnar, Ijóshærðar og
yndislegar og manni fannst maður geta
beðið Þarna til eilíföar. Þetta var stór
salur og hvarvetna gat aö líta landabréf
og myndir frá sólarlöndum.
Frá Þessari skrifstofu í litla, danska
Þorpinu Tjæreborg sendír aldni flug-
vélaeígandinn og tölvurnar hans
Evrópubúa suöur á bóginn. Engin
ástæða virðist fyrir tilvist porpsins
Þarna, enginn dalur, engir firöir, aðeins
marflatt landið, reyndar svo flatt aö
Þjóðvegurinn er undirbyggður. Flat-
neskjan á vesturströnd Danmerkur er
slík að akrarnir ná svo langt sem augað
eygir. Flatt landið og himinninn renna
saman í eitt út við sjóndeildarhringinn
og vindar blása af hafi. Húsin standa í
Þyrpingu við vegamót ein. Samt eru á
Þessum ólíklega stað höfuðstöðvar
Þeirrar ferðaskrifstofu, sem er í örustum
vexti allra ferðaskrifstofa í Evrópu.
Ástæðan er sú aö Þetta er heimabær
stofnanda hennar og hér gegndi hann
prestsstörfum fyrir Þjóðkirkjuna dönsku.
Saga fyrirtækisins á sér enga hliðstæðu
í Evrópu eftir stríðsáranna og vissulega er
saga danska sveitaprestsins, sem þráði
að ferðast, ævintýri líkust. Fyrir alllöngu
fór hann ásamt sóknarbörnum sínum í
ferðalag í langferðabíl, sem tekinn var á
leigu. Áriö eftir endurtók sagan sig.
Þrjátíu árum síðar á presturinn stærsta
flugflota í einkaeign í heiminum og árleg
velta fyrirtækisins er 66 milljarðar
íslenskra króna. Samt var han þjónandi
þrestur þar til hann lét af störfum fyrir
aldurs sakir og býr enn á þrestsetrinu,
sem hann hefur keypt af kirkjunni.
bara
Eins og veöurbarinn bóndi
Hvernig manngerö skyldi hann nú vera,
þessi prestur? Sveittur, rjóður og feitlag-
inn maður, sem myndi ræða mildum rómi
um ágæti feröalaga fyrir sálina?
Maðurinn, sem birtist, líktist einna helst
holdskörpum og veðurböröum bónda.
Hann var í fötum úr riffluöu flaueli og
buxurnar voru aðskornar. Andlitiö var
fölleitt og rúnum rist og sítt og slétt háriö
var greitt frá enninu.
Séra Eilif Krogager í Tjæreborg er 68
ára gamall en er grannvaxinn og spengi-
legur sem ungur væri. Hann spuröi
fyrirvaralaust hvort ég væri með enskar
sígarettur á mér. Ljósmyndarinn dró
pakka upp úr vasanum. „Æ, nei, annars,
ekki þessar bannsettu ensku sígarettur.“
Stúlka færði honum tvo pakka af
dönskum. Hann hélt þeim þannig að við
gætum séð vörumerkið, stefniö á
Víkingaskipi.
„Já, við munum eftir ykkur."
„Nei, þið eruð of ungir til þess.“ Röddin
var rám og hann dró seiminn. Gary
Cóoper hefði getað leikið hann. „Við
réðum heiminum einu sinni“, sagöi hann.
Það var einkennilegt að heyra prest tala
svona, svo ég spurði hann, hvort hann
hefði viljað vera víkingur.
Presturinn virtist hissa. „En við erum
það. Við erum enn víkingar." Og eins og
hann væri að skýra eitthvaö fyrir litlu barni
bætti hann við: „Þaö eru enn til víkingar
og þeir starfa að ferðamálum." Hann blés
út úr sér stórum reykjarmekki. „Vandinn í
gamla daga var sá að víkingarnir höfðu
ekki hótel. Þess vegna muniö þið eftir
okkur.“ Hann brosti. „Við erum líka hættir
Séra Krogager einn á skrifstofunni eftir að allir eru farnir. Prestlegur? Ekki mjög. Forstjóralegur? Þaðan af
síður. En hann hefur verið farsæll í viðkvæmum atvinnurekstri, sem getur verið fljótur að fara á hausinn.
að taka heim með okkur jafnmarga
minjagripi og við gerðum forðum daga."
Ég haföi ekki áöur hitt prest, sem var
neitt líkur þessum. Og engum viöskipta-
jöfrinum líktist hann. Hann talaði fjálglega
um í hverju sér væri áfátt á báðum
sviðum. Hann spurði hvort við hefðum
nokkuð skoskt vískí meöferðis og kvað
þann drykk opna stystu leiö að hjarta
sínu. Orðum sínum til áréttingar klappaði
hann sér á magann. Honum virtist
skemmt er hann sá viðbrögð okkar við
ýmsum „óprestlegum" athugasemdum
hans. í gegnum mekki af vindlingareyk
sveiflaði hann krepptum hnefunum.
Presturinn skemmti sér konunglega.
Séra Krogager Tjöruborgarprestur og feröafrömuður er ólíkur flestum
prestum, en ekkert í fari hans minnir heldur á viðskiptajöfur. Þessi
yfirlætislausi kirkjunnar þjónn og velgengni hans með Tjæreborg
ferðaskrifstofuna hefur orðið mörgum undrunarefni, en brezki
blaðamaðurinn Byron Rogers, segir hér frá heimsókn til prestsins.
Árið 1966 átti Tjæreborg níu þotur og þótti mikið. Nú á fyrirtækið 22
þotur, sem merktar eru með „Sterling“.
„Seinna ætlaði ég í
húabyggingar“
Séra Krogager fæddist ekki fjærri sókn
sinni á sömu slóðum og Haraldur Blátönn
fyrst sá dagsins Ijós, konungurinn, sem
kristnaði Dani af miklu harðfengi. Prestur-
inn dró fingur þvert yfir háls sér til merkis
um aðfarirnar. Blátönn hafði greinilega
verið maður athafna fremur en orða.
„Hann var góöur maöur. Sannkristinn.
Það hef ég líka verið í viöskiptum." Nú
brosti hann ekki.
„Faöir minn var byggingameistari og
mig langaði til að feta í fótspor hans.“
Hann sló krepptum hnefa í lófa sér, sem
virtist vera kækur hans. „Mér fannst lyktin
af timbri góð. En ég vissi að foreldra mína
langaði til að ég legöi stund á guðfræði,
svo ég samþykkti þá skipan mála og
hugsaöi með mér aö ég gæti farið út í
húsabyggingar síöar. En sjö árum síðar,
þegar ég var orðinn guöfræðingur, 23 ára
gamall, fannst mér liggja beinast við aö
nota menntunina og fara út í prestskap.“
Ég spuröi hvort hann hefði fundiö hjá
sér köllun til að þjóna guði. „Ég veit ekki
hvað segja skal. Ég haföi aldrei brennandi
löngun til að veröa prestur. En starfið var
4