Lesbók Morgunblaðsins - 02.06.1979, Blaðsíða 2
hugsaöi því hvatar sem hann drakk
meir af kaffinu. í salnum voru aöeins
þrír únglíngar. Þeir sátu viö næsta
borö og þeir hlógu skrækum hlátr-
um því þeir voru í mútum.
„Maöur er manns gaman" heyrði
hann til útvarpsins, og þaö var
eitthvaö spakt viö erindi þessara Ijóöa,
fannst honum. Um þetta var hann að
hugsa þegar afgreiöslustúlkan kom
aö borði hans og spurði hvort honum
væri sama þótt hún setti á kanarin.
Hann vissi að únglíngarnir hlytu aö
hafa beðiö um það. Mig lángar
gjarnan að hlusta á kvöldvökuna,
sagöi hann þá. Þegar stúlkan var
gengin frá borði hans kom að erindi í
kvöldvökunni sem fjallaöi um þá
miklu gátu, hver væri höfundur Njálu,
og hann lángaöi ekki að leiörétta þaö
sem hann haföi sagt. Hann vissi aö
mikið var talað um íslendíngasögur
og hann hafði að vísu heyrt að í þeim
væri mikið um vígamenn. Þó voru
sumir þeirra göfugir menn, til dæmis
Njáll. Þegar allt kemur til alls lángar
flesta aö vera sannir í sér og standa
saman um aö varöveita menníngarleg
verðmæti og ekki standa í vegi fyrir
því aö herinn fari burt af þessu
fagra landi.
Hann vissi að hann einn mundi
leggja eyru við lestrinum því strák-
arnir voru enn að hégómast í einhverju
blaöri, og hann gat ekki annaö en
hugsað meö nokkurri skömm um
þá. Ég hef raunar aldrei haft gaman
af svona Ijóðum, en auðvitaö ætti
maöur að eiga eitthvað af þeim. Hann
haföi aftur á móti lesiö nokkrar
bækur éftir ýngri höfunda og móðir
hans sagði eitt sinn í gafhni og þó með
nokkurri alvöru: Ætli þú verðir ekki
blaðamaður góði minn? Hann hafði
aldrei hugsaö svo lángt þótt hann
mundi gjarnan lánga aö beita sér á
erfiðum tímum þjóöarinnar; en eins
og sagt var þá áttu sumir blaöa-
menn stundum í einhverjum deilum
sem oft voru ekki án meiöínga.
Um þetta var hann aö hugsa
þegar úng stúlka gekk inn í salinn. Vá
vá! heyröi hann strákana segja sín á
Augu hans voru gráblá og þau
gætu ekki hafa gert neinum grand.
Honum var meinlaust viö alla og þaö
var svo sem saklaust þótt hann liti
betur á svona knálega stelpu. Hann
varð þess vís að hún lagði eyru viö
útvarpinu, og þaö var ekki algengt aö
laglegar stelpur hlustuöu á alvarlegt
efni; hann hafði löngum haft á
tilfinníngunni aö þeir sem hlýddu á
slíkt tal eða læsu fornar bækur hlytu
aö vera skrítnir í kollinum, menn sem
yfirleitt græfust einhvers staðar inni
í kompum. En dag einn þegar hann
las grein eftir þjóöfrægan mann um
fornan skáldskap var hann sammála
því sem hann sagöi. Menn eru ekki
í húsum hæfir sem ekki kunna aö
meta fornan skáldskap, hugsaöi hann
nú og sá aö svipur hennar var
hugsandi. Hann lagöi hlustir viö
lestrinum og gat ekki neitaö því aö
það voru mörg fögur orð í þessum
Ijóöum, og henni fór vel aö hlusta á
þau. Hún er svo alvarleg með
fegurö sinni, hugsaöi hann.
Nú var lestri Ijóösins lokiö og aö
því búnu var fariö aö sýngja gömul
þjóölög. Stúlkan tók vindlíng upp úr
veski sínu og leitaöi aö eldspýtum, en
hún fann þær ekki. Hún varpaði
öndinni mæöulega og leit til Guja. Aö
því búnu stóö hún á fætur og gekk að
borði hans.
Viltu vera svo elskulegur aö gefa
mér eld?.. . spurði hún.
Já gjarnan, sagði hann og fann
að hún horfði á hann allan tímann.
Þaö var ekki laust viö aö hann færi hjá
sér af feimni, en hann var fljótur aö
finna stokkinn og kveikja eld. Þegar
hún laut að honum meö vindlínginn
milli hálfopinna vara fann hann vínlykt
af henni. Hún er hlý til augna, og hún
brosir. En hún er ef til vill feimin á
sama hátt og ég? Hún hefur ekki
drukkiö venjulegt brennivín; þetta er of
góö lykt til þess, hugsaöi hann og
brosti við brosi hennar.
Þakka þér fyrir, sagöi hún, og
enn var bros í augum hennar.
Ekkert aö þakka, sagöi hann og
reyndi aö hlýja augu sín í nokkurs
Snrasagra. eftir Steínajr Sijgpœjórissoxi.
Myrid: Alfreií FlöteL
Guðjón fór stöku sinnum á kaffi-
hús í von um að sér liði vel og hann
gæti hugsaö eitthvaö fallegt. Hann
hafði tvisvar skrifað Þjóðviljanum
bréf, sem hann sendi ekki í pósti
heldur gekk sjálfur meö til blaðsins,
og hann fékk þau birt. Þau fjölluöu um
það sem hann lángaði helst að tala
um, að dómi foreldra hans hafði
honum farnast þetta vel. Einhverjir
hlutu að hafa lesiö þaö sem hann
skrifaði í blaðið og hann fann aö
frændi hans sem vissi um þetta
talaði við hann í öðrum tón en áður.
Móðir hans sagöi að hann væri
þjóðrækinn af svo úngum manni að
vera og ritstjórinn þakkaði honum
fyrir bréfin. Hann mundi eftir nokkr-
um orðum sem ritstjórinn sagöi. Hann
sagöi eitthvaö á þá leið aö þá vantaöi
eöa þeir vildu eöa þeim tíkaöi viö
lifandi menn. Guji hugsaði stundum
um þessi orð og reyndi aö geta sér til
um hvað hann átti viö með lifandi
menn, en hann vissi aö þau hlutu aö
hafa einhverja góða merkíngu því
ritstjórinn talaöi þessi orö nokkuö
bjartur yfir sér og klappaöi Guja á
öxlina. Hann hugsaöi nú, eins og oft
síöan hann fór aö hugsa alvarlega,
um hluti sem þörf var að velta fyrir sér.
Fyrir nokkru var tilkynnt kvöld-
vaka í útvarpinu og í þessu var mjúk
kvenrödd að segja eitthvert Ijóö úr
Eddu. Hann haföi aldrei haft áhuga á
Ijóðum; en auövitaö eru þetta
merkileg Ijóö, hugsaöi hann og tók
að hlusta af athygli. Honum var lítið um
það gefið að trana sér fram og var oft
á móti hégóma og æöi æskunnar;
og þegar hann sá fyrir sér eina og
aðra mynd úr Ijóöunum hugsaði hann
sem svo: Það var eitthvað ahnað þá
en nú! Hann ætlaöi aö kveikja sér í
pípu um það leyti sem lesturinn -hófst
en hætti við þaö og lagöi pípuna á
borðið. Hann fann fyrir brjósti sér
einhverja tregablandna tign og
milli þegar þeir sáu hana. Hún var
falleg þótt hún væri heldur mikiö
máluð, fannst Guja. Hún gekk hægt
að borði við glugga sem vissi aö
götunni, reikul í spori og hafði um
hálsinn festi meö fallegum rauöum
steini.
Fyrir rúmlega hálfu ári hafði
Guöjón kynnst stúlku og honum þótti
ekki lítiö til hennar koma; en það er
svo sem allt í lagi þótt maður gefi
öörum stúlkum auga í laumi, hugs-
aöi hann. Gulla horföi stundum á
hann mildum augum og hann fann að
hann hafði aldrei kynnst stúlku sem
honum fannst betra aö treysta. Hve
hún horfir blítt á mann, lík kind til
augnanna af sakleysi.
Honum leiö vel, því hann hugsaði
innilega um ástina og naut þess aö
horfa á stúlkuna og búa til hugsanir í
laumi. Hann vissi vel hvaö hann geröi
og sá ekki eftir aö hafa sagt Gullu
aö hann vildi eiga hana fyrir konu.
konar viðurkenníngarskyni fyrir hlýjuna
í augum hennar.
Hún gekk aö boröi sínu, en hann
sagöi ekki fleiri orö. Hún var meö
þunna slæðu um herðar og hreyfíngar
hennar minntu hann á álfkonu, eða
persónu úr Eddum? Skrítiö aö hún
skuli vera hér ein, yfir engu, hugsaði
hann. Ölvuö, en ein, og svona falleg.
En þótt hún væri aö vænta þess aö
einnver gæfi sig á tal viö hana,
einhver karlmaöur, í þessu tilfelli
ég... þá gat þaö veriö fagurt í sjálfu
sér aö leita einhvers á svona staö,
mannlegrar hlýju, ef þetta kemur til
fyrir einsemd; þaö er mannlegt;
maöur er manns gaman; mennirnir
hvergi jafn einir og einmitt í borgum
þar sem fólk þúsundast eins og mý
yfir vatni.
Gulla var óneitanlega góö stúlka,
og eins og móöir hans sagði bar
honum að vera heiðarlegur. Ég er það
líka, hugsaöi hann. Hún haföi góöar
©