Lesbók Morgunblaðsins - 01.09.1979, Qupperneq 15

inn var svo ræstur með því að snúa
skrúfunni.
Meðan hreyfillihn var að hita sig,
fór Orville úr vélinni til aö ræða
nokkur atriöi fyrir flugið viö bróöur
sinn. John Daniels, einn úr flokki
mannanna frá Slysavarnafélaginu,
sagði síðar svo frá, að bræöurnir
heföu gengið afsíðis í smástund.
„Eftir að hafa ræðst við lítilsháttar,
tókust þeir í hendur, og viö, sem
viöstaddir vorum, gátum ekki annað
en tekið eftir því, að þaö var eins og
þeir ættu erfitt meö aö sleppa
handtakinu. Þetta var eins og þegar
fólk kveöst, sem jafnvel gerir ráð
fyrir að hittast ekki aftur í þessu lífi.“
Meöan Orville kom sér aftur fyrir í
flugvélinni, gekk Wilbur aftur til
hópsins, sem beið álengdar. Einum
manni var falið að sjá um myndavél-
ina, sem komiö hafði verið fyrir á
enda brautarinnar. Eldri bróðirinn
gaf hópnum fyrirskipanir: „ekki vera
alvarlegir á svip, heldur brosa og
hlæja og klappa saman höndum til
að hvetja Orville, þegar hann leggur
upp.“
Orville jók viö eldsneytisgjöfina og
flugvélin fór af stað, hægt í fyrstu.
Vélin var varla byrjuö að „fara fetiö“,
þegar hún tókst á loft. Þá hafði hún
aöeins brunaö u.þ.b. 12 metra af
brautinni. Og áfram flaug hún 36
metra á 12 sekúndum. í sögu Banda-
ríkjanna skráð sem 120 fet.
Þeir fóru þrjár flugferðir fyrir
hádegið. Wilbur náði besta fluginu,
en það voru 260 metrar og flugtím-
inn var 59 sekúndur. Allar þessar
stuttu flugferðir heppnuöust, svo
sem best varö á kosið.
En tvö ár liðu nú, þar til Wright-
bræður höföu smíðaö flugvél, sem
var það fullkomin, að flugtíminn
takmarkaöist aðeins af úthaldi flug-
mannsins og eldsneytisbirgðunum,
sem tankarnir gátu boriö, og það var
ekki fyrr en 1908 að þeir sýndu
opinberlega flug, bæði í Evrópu og
Bandaríkjunum fyrir furöu lostna
áhorfendur.
Ennþá er flugvélin frá 1903 á safni
í Smithsonian-stofnuninni — og það
ekki að ástæðulausu.
Öld flugsins var gengin í garö.
Þessar fjórar stuttu flugferöir á
söndum Kitty Hawk árið 1903 voru
fyrstu skrefin í ferðinni sem mun, —
og hefur þegar flutt manninn á milli
hnatta.
Alger galdratæki
Framhald af bls. 5
vélinni L-loll-500, hefur hannað nýja
vænggerð, sem hefur betri flugeigin-
leika en þeir, sem fyrir eru. Aöalatr-
iðin í þessum væng eru nákvæmn-
is-skynjarar og stjórntölvuútbúnað-
ur, sem skynjar truflanir í ókyrru lofti
og svarar þeim samstundis á viöeig-
andi hátt.
Þegar þotan kemur inn í ókyrrt
loft, verða sérstök mælitæki vör við
aukna þrýstikrafta, svonefnda
g-krafta, á skrokk og vængi vélar-
innar. Tölvur reikna út breytingarnar
á þessum g-kröftum og senda við-
eigandi boð til móttakara í vængjum,
sem svo bregðast þannig við, aö
titringur er svotil þurrkaöur út. Mætti
líkja þessu viö hlutverk höggdeyfa
og fjaöra í bifreiö, sem ekur eftir
ósléttum vegi.
ÁSTRÍKUR Á G0ÐABAKKA

í* Goscliuiy og Uderzo. Birt í samráði við Fjölvaútgáfuna.
i
rKA0S RINCrULREl&lBUS FRAÍ
KWMDASTJÖRl FRAMKVÆMDA
AÆTLUNAR GALLÍU ÆSKtR
^ VIÐTALS \J!Ð SESAR
Y HBILIR 06 SÆL/R, ^
SESAR! BRhVLEÓA
VERÐA FYR.ST/JHJAUARN-
IR 'A GO0A8AKKA FOK- V
S,. HELDIR!
' VISA0L/
þrjötinumini
MER ÞYK/R ÞU SEGJA TlfHNDI '
OG EF OKKUR TEKST SVO AÐ
PLATA ROMARLÝÐ T/LAÐSETJ-
AST PAR AÐ, GET ÉG EKK! AÐ-
EINS SAGT VEN/ OG V/D/, HELP-
URJAFNVEL V/CI... __-
EG HEF FENGÍ0 AUG- N
LÝSIMGASTOFUNA SKRUM
OG SKRÝP/ T/L AD SKIPU-
LEGGJA 'ARODURSHERFERP
FYRIR GOÐABAKKA.. ,

Í AUGL VS/NGAHERFERDIN ER
& ÞRAUTSKIPULÖGD OG BYRJAR
3 ME£> ÆP/SLEGRI POPP-
Í ÞJÖPHAT/D 'A LAUGAR-
-j DALSVELLINUM—
lw ■ WW...JW, —
^HA, GOÐABAKKtX VIÐ FINNUM N
HVARÁ ÓDÁ/NS- \KANNSKI SKÝR/NGU
VÖLLUM ER ÞAP?)'A PV! / ÞESSUM
KANNSKI FYRIR JAUGLYS/NGAB/EKL-
-r-'.r.rn-y /irVGI, SEM ER HÓGGV-
ALGERT
RUNGANDl ÆDl.
STORKOSTLEGT HRYLLl-
LEGT STWANDI FJÖR, ,
VEROUR HALP/Ð! VÁVAVA!
EFTIR. HLÖÐUBALL SKVLMIN6A
MANNA HAPPDRÆTT/ UM
SUMARBÚSTAD 1 FlÓANUM!
HÚSIO STENPUR Á FR/ÐSÆLUM STAD Á
GOPABAKKA, V/Ð SÖMU GÖTU ÓG GU0/RNIR .
Verkfræöingar segja, aö þessi
útbúnaöur svari utanaökomandi
áhrifum mun fyrr en nokkur flugstjóri
gæti gert og farþegum sé þannig
tryggt miklu þýöara flug en ella.
Listinn yfir galdrabúnaö rafeinda-
tækninnar, sem flugið hefur yfir að
ráöa nú, er bæöi langur og merkileg-
ur: fjarskipti um gervihnetti, —
jarönándaraðvörun,
árekstra-aövörunarkerfi, langbylgju-
fjarskipti, sjálfvirk veðurþjónusta og
svaranir viö væntanlegum veðurfars-
þreytingum og margt, margt fleira
mætti telja upp.
Þaö, sem mestu máli skiptir þó, aö
verkfræðileg og tæknileg kunnátta
og reynsla, sem fer f smíöi hverrar
nýrrar flugvélar nær ekki aöeins til
þess aö skila henni af færibandinu.
Hún heldur stööugt áfram aö aukast
og þróast til meiri fullkomnunar, sem
tryggir okkur þaö, aö með hverri
nýrri þotu sem sér dagsins Ijós, fáum
við fullkomnari, öruggari og þægi-
legri farartæki, sem flutt getur far-
þega, hvort sem það eru auðugir
kaupsýslumenn eöa venjulegt feröa-
fólk, á pví verði, sem flestir ráöa viö
að greiða.
Og að helga sig slíku hlutverki er
vissulega viröingarvert.
Þýöing: Jón K. Magnússon.