Lesbók Morgunblaðsins - 25.10.1980, Blaðsíða 16

Voruð þið ekkert
hræddar...
Framhald af bls. 15
miöum, sem geröu þaö aö verkum, aö
ég og ýmsir fleiri uröu fráhverfir henni
og er þaö svipuð þróun og í nágranna-
löndum okkar. Starfsárið 1972—73
haföi ég starfaö í miðstöö hreyfingar-
innar, ásamt þremur konum öörum, og
viö tókumst á viö mörg heillandi
verkefni. Áriö 1975 gekk ég í Kvenrétt-
indafélag íslands, varö varaformaöur
þess skömmu síöar, en lét af því starfi
á þéssu ári. Hjá KRFÍ er þverpólitískt
samstarf fólks úr öllum stjórnmála-
flokkum og hefur það yfirleitt gengiö
vel.'Um þessar mundir er ég formaður
Hvatar, félags sjálfstæðiskvenna í
Reykjavík, en ég hefi jafnan fylgt
Sjálfstæöisflokknum aö málum og
tekiö þátt í prófkjörum á hans vegum.
Djúpstæð hugar-
farsbreyting
Það leiöir svo aftur hugann aö
stjórnmálaþátttöku kvenna, en þar
standa þær miklu verr aö vígi en karlar
og er orsakanna víöa aö leita. Yfirleitt
fá þær ekki næga hvatningu til þess aö
láta að sér kveöa, og ef þær leggja í
slaginn eigi að síöur, veröa þær oft
fyrir því, aö litið sé á þær sem fulltrúa
ákveðinnar tegundar en ekki sem
fullgildan stjórnmálamann, sem hefur
eitthvað fram að færa sem slíkur. Til
dæmis varö mikiö írafár, þegar í Ijós
kom aö 5 frambjóöendur af 22 í
prófkjöri Sjálfstæöisflokksins fyrir síö-
ustu Alþingiskosningar voru konur.
Fólk sagöi: Alltof margar konur! Þær
taka bara atkvæöi hver frá annarri.
Engum datt hins vegar í hug aö láta út
úr sér, aö þessir 17 karlar, sem buðu
sig fram, beröust hatrammlega um aö
ná atkvæöum hver frá öörum.
Spurningunni um þaö, hvort konum
finnist eölilegra aö keppa viö konur
heldur en karla í stjórnmálum og
atvinnulífi svara ég alfariö neitandi.
Konur, sem eru meövitaöar um réttindi
sín og skyldur, eru gersamlega frábitn-
ar slíkum hugsunarhætti. Hins vegar er
stundum alið á honum af öörum
hagsmunahópum, þegar þeir telja sér
það henta. Þaö kom m.a. fram í
forsetakosningunum á sl. sumri. Þá
var þaö talið bera vott um öfundsýki
og aðrar lægri hvatir, ef konur tóku
aöra frambjóðendur fram yfir fyrstu
konuna, sem var í framboöi til forseta-
starfs. Slíkur málflutningur er eins og
hnefahögg framan í þá, sem hafa lagt
áherzlu á, aö konur gangi til samstarfs
viö karla á jafnréttisgrundvelli og veröi
metnar aö verðleikum en ekki kyn-
feröi. Hitt þótti mér stórkostlegt viö
þessar kosningar, aö kvenframbjóö-
andi þurfti ekki aö gjalda kynferöis
síns. Undantekningalítiö virtist öllum
þaö jafn sjálfsagt aö kona sem karl
væri í framboði til forsetakjörs. Það út
af fyrir sig sýnir meö ótvíræðum hætti,
aö baráttan fyrir jafnrétti og jafnstööu
karla og kvenna hefur leitt af sér mikla
og djúpstæöa hugarfarsbreytingu. Og
þaö er ekki svo lítiö!
Ekki ber aö skilja þessi seinustu orö
mín svo, aö ég ofmeti þann árangur
sem náöst hefur. Þvert á móti hef ég
alltaf gert mér Ijóst, aö þaö tekur tíma
fyrir konur aö ná þjóöfélagslegu jafn-
rétti á við karla í reynd. Ég tel að þaö
taki þrjár kynslóöir. í fyrsta lagi þá
kynslóö, sem kemur auga á misréttiö, í
annan staö er þaö kynslóöin sem lifir
þaö og loks sú, sem tekur jafna
afstööu kynjanna í arf sem sjálfgefinn
hlut. Þaö er því enn nokkuö í land.
Þú spyrö, hvort þeir tímar muni
ASTRIKUR 06 GULLSIGÐIN
Eftir Goscinny og Uderzo. Birt í samráði við Fjölvaútgáfuna
/v/o /erruM aðX/—
NA HONUM FiJOrX Altt>VtTAÐ''
ÞÓ V/Ð SÉUM FOT- } BF UXAfiN/R
GANGfiND). ÆTTUM / FRU L/Þft
AV KCMASTHF/fiÐflR/ FÓTGfíNG-
Vf/V UXAR ' A fíND/' ,
V/D VER.ÐUM fíV
FARfí INN A
HFUNGVE&/NN
OG DRfíGfí 'ARVéRJ-
ann upp/...
ftUÐv/rfífí/
/.
GETUR-ÐU SfíGT
OKKUR, HVfíR.
HR/N6 VEGUR/NNi
s. ER? Á
TfíK/fí RCMVERSKfi
HRfifíBRAUT H' VII
' HV/L/K
UMFERÐ
r EF V/D ÞURFUM flfí >
GfiNGA /ANOT ÆTL/ Þfifí
SÉU EKK/ ■SVÍNASKA/AR.
s. V/fí VfíO/NN! [y
\SE-LPU6SUM
'. j GÍYSICNeÍ
> \GULLFCSST
'■ 7 I p/ss/s
SS/'v -umY Á//K
iCM w‘y^/fcAJ-Epfí (p
jj vtáB uLr*
ír'. >3 ■feK,
HANNER/,
HUNDRAOM/LNA
KLÚBBNUM'i
ÞETTft ER TRY//-
l/VCUR. /ETT/ flfí
5 £ TJfl L06 UM
Ó'RY&G/GBEL/ /. HVfíB
EF SPR/NCUR UND-
/RHJA HONUM '
koma, aö konur hætti aö rísa upp sem
konur, líkt og þær geröu í kvennafríinu.
Ég er sannfærö um aö það gerist um
leið og hætt veröur aö beita þær
misrétti, af því aö þær eru konur. Þetta
er víxlverkun.
Sumariö 1976 var ég stödd í New
York á þingi Alþjóöasamtaka kvenrétt-
indafélaga. Þá eins og endranær varö
maður var viö, aö íslenzka kvennafríiö
hafi haft gífurleg áhrif út fyrir lands-
steinana, og ekki linnti spurningum
um, hvernig aö þessu heföi verið
staöiö. En mest undrandi var ég þó,
þegar ég lenti af slysni í fanginu á
stórvaxinni blökkukonu í leikhúsi í
borginni og hún hrópaöi upp, þegar ég
sagöi henni hvaðan ég væri: — Þú ert
þaöan sem konurnar fóru í fríiö! Hún
haföi komið mér fyrir í sætinu viö
hliöina á sér, og ég sagöi henni frá
þinginu, sem ég hafði setiö og banda-
rísku kvennasamböndunum, sem áttu
fulltrúa þar. Hún hristi bara höfuöið og
kannaöist ekki viö neitt. — En hvernig
fóruö þiö aö þessu á íslandi, spuröi
hún. Og svo tók hún í hendina á mér í
trúnaðartrausti og hvíslaði svo lágt aö
varla heyröist: — Voruö þiö ekkert
hræddar viö aö veröa skotnar?