Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1981, Blaðsíða 11

vegar út undir Súrnadal, dalkvos innanvert
við Bjarnarnúp, þar fórst einn maður. Þeir
fóru tveir í bátinn við skipshlið, þrátt fyrir
bann skipstjórans og honum hvolfdi og
þeir náðu ekki nema öörum um borð, hinn
drukknaði. Það var leitað hérna í Æðey,
ekki vegna togarans, heldur Heiörúnarinn-
ar frá Bolungarvík sem fórst í þessu sama
veðri. Það var ekki leitað hér í sjálfum
veöurhamnum, því að veöur var slíkt að
það var ekkert um það aö ræða. Við vorum
hins vegar að hlusta á ísafjarðarradíó í
talstöð, hvort eitthvað heyrðist."
Átta tíma á kili
Þú lendir svo sjálfur í hrakningum
haustið 1977?
„Það má segja það, við vorum þrír á
slöngubát með utanborðsmótor og feröinni
var heitið frá Æðey til Bolungarvíkur, þetta
var tólf manna gúmmíbátur sem kallaður
er, og vitaskuld bilaði utanborösmótorinn.
Þaö bilar hjá okkur eitthvað tuttugu
mínútur yfir ellefu og það er ekki fyrr en um
hálf þrjú um nóttina sem bátnum hvolfir.
Viö vorum búnir að sigla hér út meö
Snæfjallaströnd í um tuttugu mínútur,
þegar bilaði vélin, okkur leið samt ágæt-
lega, þaö var strekkingur á, svona tvö—
þrjú vindstig, fram yfir tvö, þá fór hann að
hvessa. Viö vorum komnir út undir ytra
skarðið í Snæfjallaströndinni go okkur rak
alveg vindstefnuna í stefnu á Súðavík,
þangaö til við komum yfir undir Álftafjarð-
arkjaftinn, þá fór straumurinn aö bera hann
inn að Kambsnesi og inn með nesinu,
straumurinn virtist alveg hrífa hann. Það
held að ég megi segja, að það hafi ekki
orðið, nein örvænting, en eftir þetta þá
hittumst við Sigurður Eggertsson reglu-
lega, já, það má kannski segja að við
hittumst í tilefni þessa, því ég sá manninn í
fyrsta skipti þarna um kvöldið og þarna
kynntumst við fyrst. Hinn maðurinn var
Guðjón Kristipsson, piltur sem var að vinna
með Sigurði, en Siguröur er húsasmíða-
meistari og átti hann bátinn."
Þaö er að vísu ekki vaninn aö spyrja um
vélarbilanir, Jónas, hvernig sem til tekst.
„Hann bræddi úr sér mótorinn, fór í
honum vatnshjólið og hann kældi sig ekki.
Hann var á bátnum allan tímann og var
síöan gerður upp, ég veit ekki annað en
hann gangi enn, bróöir Sigurðar á bát og
mótor, hann er hér inni í Hafnardal núna,
og Sigurður er kominn á svona trillu eins
og ég er meö.“
Hrakningasaga þeirra Jónasar hefur
teygt umræðuna, talið snýst um hlunnindi.
„Það er varpið, já það hefur heldur
aukist, þó koma ár, sem það gefur lítið, til
að mynda í flóðum, lundinn er hér mikiö,
hann kemur svona viku fyrir sumardaginn
fyrsta, hann hefur verið nýttur til matar."
Um álagabletti
Degi er tekiö aö halla, við göngum út að
Æöeyjarvita, fuglar, algengir og sjaldgæfir,
koma á dagskrá, tjaldurinn kemur fyrstur
farfugla til Æöeyjar, en þar hafa líka sést
sjaldgæfir fuglar, snæugla sást í fyrra,
eyrugla var skotin og send Náttúrugripa-
safninu, brandugia hefur sést einnig, strá-
hegri einu sinni og snjógæs einu sinni. Þaö
Ædeyjarviti og ieióin aö honum, sem heitir Undirgangur; fagrar og reglulegar
bergmyndir.
varö aldrei hvassara en átta vindstig hjá
okkur, en norður undir Strönd stóðu
vindmælar alveg í botni hjá togurunum,
það er dæmigert fyrir norðaustanátt að
það getur verið bálviðri undir Ströndinni þó
hann nái ekki yfir. Hann varö meira að
segja svo hægur í Seyðisfjarðarkjaftinum,
að við gátum fengið okkur að reykja,
tóbakiö slapp þurrt innan úr. Nú, okkur rak
svo inn Seyðisfjörð og inn undir Eyri, en
þar heyrðist í okkur í landi, og við vorum
svo komnir um borö í Hugrúnina frá
Bolungarvík um kortér fyrir átta um
morguninn, höfðum þá verið á kili í rúma
átta tíma.“
Hvernig er mönnum innan brjósts þegar
þeir sjá, að getur brugðið til beggja vona?
„Til að byrja með, eftir að maður lenti í
sjónum, hugsaöi maöur ekkert um það,
hugsunin beindist öll að því að reyna að
koma sér á kjöl, síðan ætluöum við okkur
aö snúa bátnum við, en við fundum þaö
þegar við vorum komnir upp, að hann lét
bara miklu betur á hvolfi svo viö hættum
viö aö snúa honum. Við vorum aldrei hætt
komnir á bátnum á hvolfi, en tókum nú
strax fram festina og bundum hana um
okkur, um hendurnar á okkur, um aðra
höndina hver, ef við skyldum veröa viðskila
við bátinn. Við renndum síöan höndunum
út fyrir þegar ólögin skullu á honum, en
það reyndi aldrei á það. Eftir að við fundum
það hvaö báturinn fór vel í sjó, þá vorum
viö bjartsýnir á þetta, það var bara
spurningin um tíma.“
Hvernig samband myndast milli þriggja
manna á kili?
„Það myndast merkilegt samband, en ég
er athyglisvert, að refur hefur ekki komið í
eyna. Grágæs verpir þar og á heimleiðinni
flaug hópur slíkra yfir.
Varla eru menn teknir tali á stöðum sem
Æöey, að ekki sé spurt um álagabletti.
„Það er einn álagablettur í Æöey, hann
heitir Katrínarlág og er rétt hjá bænum. Þar
á að vera leiði, það er þúfa þar í laginu eins
og leiði og þegar sími var lagður kringum
1930, þá sagöi mælingin, að einn staurinn
ætti aö koma þarna í þúfuna. Um nóttina
dreymdi verkstjórann, að kom til hans
kona og bað hann um að leyfa sér aö vera
í friði. Hann fór síðan að spyrjast fyrir um
þetta, hafði ekki heyrt um neinn blett og þá
kom þetta upp úr kafinu, að þarna hafi
verið Katrín þessi á ferð. Staurinn var
færður nokkra metra og er hann við
endann á þessari þúfu. Einu sinni átti að
fara að plægja þetta, þá munu þeir hafa
fælst hestarnir, sem notaöir voru fyrir
plóginn og þá var hætt við. Fleiri munn-
mæli kann ég ekki sem eru tengd Æöey.
Nú, eina álfabyggöin er Konungsstands-
gjóta sem nafngreind er og þar sem við
vorum áðan.“
Það var ekki ófyrirsynju, að Jónas haföi
með sér lurkinn, því nautpeningsstóð sótti
að okkur á leiðinni frá vita og heim í bæ,
þar á meöal tuddi einn grár og illa hyrndur,
en undirr. varð þeirri stund fegnastur aö
komast út fyrir girðingu, en bolastóðiö
bölvaöi og rótaði í barðinu neðan girð-
ingar.
Þar með var lokið göngu okkar Jónasar
um Æöey, þennan skika lands, sem
skaparanum haföi auönast aö láta standa
upp úr sædjúpinu.
Rósa B. Blöndals
FOSSRÖDDIN
í STRAUMI TÍMANS
Ósýnilegar — utan sem Ijós og myrkur
eru lífsstundir vorar á hraðri ferö.
í hafdjúpi tímans hulinn er langur gangur
horfinna mæöra og feðra á leiö til mín.
Horfinna alda, hamingja, líf og kraftur,
sem hófst aö öldufaldi lífsins um skeið.
En dvínaöi, hvarf og dó og hneig þangaö aftur
sem duftiö einn morgun reis af heilagri jörð,
í líki barnsins meö Ijós þess ríkis í augum
sem lánar allt fagurt og gott, allt heilt og satt.
Þess ríkis, þess Drottins, þess lífs, sem lífsandinn vekur.
Þess Ijóss er frá sköpun í sérhverju hjarta býr.
Einn dag var þaö ég, sem lífsandinn lyfti frá dufti
og leiddi um veg, sem þá var hulinn og nýr.
Kristinn Magnússon
BERNSKUMINNING
/ III
Þú Ég biö þess
hefur ekkert að þiö
breyst hrauniö mitt
hrauniö mitt svarta
svarta áin mín
sem reifst tæra
fætur mína viröiö mér
svo ég til vorkunnar
mundi þig að ég er
heldur ekki uppvaxinn
þú úr sakleysi
áin mín barnsins
tæra í mannpersónu
sem bleyttir sem hefur
fætur mína svikið
svo ég trúnaöinn
mundi þig viö ykkur
og ég hef vegna
engu gleymt trúnaöar við nútímastressið IV Svo langt sem liöið er frá fundum okkar
II hraunið mitt
Af hverju svarta
þurfti áin mín
ég tæra
að breytast er steinsnar
og vaxa til ykkar
úr dreng í minningunni
í skorpinn þótt ég
mann haslaöi mér völl
til að borgarmegin
gangast undir en ég skal
jaröarmen taka mig upp
aö lokum og ganga með
meöan viröingu
þiö á vitykkar
leiksystkini mín sem geymið
haldiö þúsund sumur
til haga í minni
æsku ykkar
og eilífum
þrótti
en voru ekki
best
þessi okkar?
11