Lesbók Morgunblaðsins - 13.02.1982, Side 7

Norðanlist á
erlitt uppdráttar í
Reykjavík
Rætt við Óla G. Jóhannsson málara á Akureyri, sem stóð
ffyrir 70 sýningum á meðan hann rak Háhól, og telur að
myndlistarmenn að norðan eigi mjög undir högg að sækja í
höfuðstaðnum.
í fjörunni á Hofsósi — sá gamli seilist til
fiöskunnar. Sjá frásögn, sem fram kemur í
samtalinu.
„Þú ert hættur aö reka sýningarstað-
inn Háhól. Hversvegna?"
„Ég hætti því, vegna þess að ég tap-
aði á því stórfé síöasta árið. Þannig er
ekki hægt aö halda áfram. Hins vegar
gerði hann mun betur en standa undir
sér fyrstu fimm árin. Ástæðan fyrir þess-
ari óheillavænlegu þróun var ekki sízt
stórhækkun á ýmsum kostnaði, sem
þessu fylgir, húsaleigu og fleiru. Á þess-
um 6 árum stóð ég fyrir 70 sýningum,
eða því sem næst. Það voru bæði stórar
sýningar og smáar. Minn draumur var
alltaf, aö Myndlistarskólinn á Akureyri,
sem er á sömu hæð, tæki viö sýningar-
salnum og þeim rekstri, sem starf-
seminni fylgir. Nú hefur sá draumur
ræzt; ég er laus allra mála og fjórar sýn-
ingar hafa nú þegar veriö haldnar í saln-
um eftir að skólinn tók þar við rekstri."
Myndirnar sem fylgja samtalinu eru allar eftir
A'~ fl tAH»nnsson. acrvllitir á striga.
v/io v«......----- . - ...
Bátar við bryggju heitir hún þessi. Oii G. Jöhannsson
seldust myndir eins og best verður á
kosiö og mér fannst fólk mjög áhuga-
samt og opið fyrir myndlist."
„Já, Akureyringar eru áhugasamir á
þessu sviöi og kaupa mjög mikið á sýn-
ingum. En þesskonar málverkakaup
ganga mjög hljóðlega fyrir sig.“
„En það er ekki ýkja langt síöan lista-
nema hvað nýlist svokölluð á örugglega
ekki uppá pallborðið. En það má rækta
upp áhuga og vinna þannig markaö.
Sjáöu til, — ég fór þannig að þessu,
að ég bauð símaskránni; sendi allskonar
fólki boðskort, sem aldrei á ævi sinni
hafði fengið slíkt í hendur og þótti þaö
merkilegt. Þetta fólk notaöi kortiö sitt og
kom. Og þegar það var búið að koma
„Svo Háhóll mun starfa áfram?"
„Ekki undir því nafni. Nú heitir staöur-
inn Listsýningarsalur Myndlistarskólans
á Akureyri."
„Ójá, þjálla gat þaö veriö. En breytti
ekki einhverju fyrir Háhól, þegar Listhús-
ið var sett á laggirnar á Akureyri og fór
að standa fyrir sýningum einnig?“
„Þar voru aöeins haldnar tvær sýn-
ingar og við Jón Sólnes, sem stóðum
saman að Listhúsinu, hugsuðum það
meira sem uppboðsfyrirtæki.“
„Er nokkur grundvöllur fyrir lista-
verkauppboðum á Akureyri?"
„Alls enginn. Akureyringar þora ekki
að bjóöa opinberlega í myndir, því það
má ekki sjást að þeir eigi aura til þess að
eignast mynd á þann hátt.“
„Ekki get ég kvartað yfir Akureyring-
um. Þegar ég sýndi hjá þér í Háhóli,
mönnum þótti allt aö því vonlaust aö
sýna á Akureyri, vegna þeirrar þröng-
sýni, sem þeir vildu meina aö ríkti þar.“
„Rétt er það — og á fyrstu árunum,
sem ég fékkst við sýningastarfsemi, var
ekkert smámál að sannfæra málara úr
Reykjavík um að eitthvað þýddi að koma
norður og sýna þar. Hafi þessi meinta
þröngsýni veriö staðreynd, þá held ég
að hún sé alls ekki fyrir hendi lengur, —
— ..or óhnninn vakinn oq
nokkrum sinnum, vQ, ........ “
það fór aö kaupa eina og eina mynd.
Fólk kom líka utan frá Dalvík, úr Eyja-
firðinum, af Svalbarösströndinni og frá
Húsavík. Meöan Háhóll starfaöi voru
býsna margir á þessu svæði, sem fóru
aö safna myndum í einhverjum mæli og
þar á meöal voru.til dæmis bændur í
Eyjafirði.“
„En þú málaðir lítið sjálfur á meöan þú
rakst Háhól?“
„Alltaf eitthvað. En ég fór með fullum
skriöi af stað á nýjan leik, þegar ég var
laus við sýningarhaldiö. Ég hef gengið
að því verki með það fyrir augum að
taka þaö föstum tökum og vildi helzt
geta minnkað að sama skapi við mig
vinnuna hjá Póstinum, sem veriö hefur
mitt lifibrauð."
„Hefur það sína annmarka að vera
listamaöur fyrir noröan?“
„Nei, ekki held ég þaö.“
„Nú eru flestar sýningar sem máli
skipta haldnar í Reykjavík og vilji maöur
fylgjast eitthvaö með því, þá hlýtur að
hafa sína annmarka að búa norður á
Akureyri."
„Einu sinni var það svo, aö maður sá
aldrei myndir nema fara suður, — og aö
sumu leyti var það vegna þess, að sýn-
ingarsalurinn Háhóll spratt upp. Aö
sumu leyti var það gert af eigingirni; ég
vildi fá í minn heimabæ eitthvað af því,
sem vert er aö sjá og menn eru tilbúnir
til aö sýna. Núna er svo komið, að miklu
meira er aö sjá af þessu tagi á Akureyri
en áður var. Og þegar eitthvað merkilegt
á sér stað syðra, þá förum viö einfald-
lega til aö sjá það, því það er svo stutt
suöur fyrir Akureyringa en alveg djöful-
lega langt norður fyrir Reykvíkinga.
En þegar þú spyrð aö þessu, þá vakn-
SJÁ NÆSTU SÍÐU.
7