Lesbók Morgunblaðsins - 05.03.1988, Blaðsíða 11

Uósm. Lesbólc/BAR
/ Galleríi Svörtu og hvítu við Laufásveginn. Jón Þórisson forstöðumaður lengst til vinstri og við hlið hans Ólafur Lárusson, sem sýndi þama fyrstur manna. Lengst
til hægri eru Hulda Hákön og Jón Óskar, aftast eru Sóley Eiríksdóttir og Jón Axel og hin tvö eru Georg Guðni og Rósa Gísladóttir.
Eins og myndin ber með sér er ekkert spaug að vera listamaður á þessum síðustu tímum.
staðið að mörgum sýningum á verkum
þekktra erlendra myndlistarmanna og
staðið sig þar mjög vel. Við höfum enn
sem komið er ekkert sýnt frá útlöndum,
þetta er dýrt fyrirtæki og íslendingar eru
ekki mikið fyrir að kaupa erlenda list. Á
þessu ári rætist þó þessi draumur, a.m.k.
tveir erlendir listamenn munu sýna í gall-
eríinu, ung listakona frá Hollandi, Saskja
DeViijendt og Bong Kyu Im frá S-Kóreu.
Hann er búsettur í Berlín og hefur haldið
sýningar víða um heim, m.a. sýndi hann
ásamt Tolla í Nýlistasafninu ’86. Af
íslenskum myndlistarmönnum sem sýna á
næstunni má t.d. nefna Ragnheiði Hrafn-
kelsdóttur, Jón óskar, Brynhildi Þorgeirs-
dóttur, Nínu Gautadóttur, Jón Axel.
— Og útlöndin koma til íslands ...
fer íslensk myndlist eitthvað til út-
landa?
— Það hefur nú verið ætlun okkar og
ég held að það sem sé að gerast í mynd-
listinni hér er fyllilega sambærilegt við það
besta sem er að gerast útí heimi.
Ég hef farið á myndlistarmessur á meg-
inlandinu í þeim tilgangi að kanna mögu-
leika okkar þar og koma á samböndum
við önnur gallerí. Myndlistarmessur eru
haldnar reglulega í mörgum stórborgum
en þær mikiivægustu eru líklega í Köln,
Basel og Amsterdam. Á þessar sýningar
koma áhugamenn, safnarar og fólk frá
galleríum og listasöfnum. Þama fer fram
sala á myndlist, galleríin kynna sitt fólk
og menn komast í sambönd við önnur
gallerí í öðrum borgum og löndum.
Ég var þama með möppu fulla af verk-
um nokkurra myndlistarmanna sem hafa
sýnt í Galleríi Svörtu á hvítu og talaði við
forstöðumenn gallería sem sýndu áhuga á
að sýna verk fsienskra myndlistarmanna.
Við ætlum að fylgja þessu eftir því það
er nauðsynlegt fyrir listamenn að sýna
víðar en hér. Og það þarf engan formála,
því myndlistin er alþjóðleg í eðli sínu.
Reyndar, þá hafa íslenskir myndlistarmenn
sérstöðu — eins og við öll hér! — og hún
kemur fram í verkunum.
Ég hef áhuga á að taka þátt í myndlist-
armessum og er að athuga möguleikana
á að vera með sýningu á messunni í Amst-
erdam. Þó að það verði kannski ekki í ár.
Þetta er kostnaðarsamt fyrirtæki og ekki
víst að við höfum bolmagn til þess núna.
— Og svo verður að velja listamenn
... Hvernig eru sýningar ákvarðaðar?
— Sýningar eru bæði valdar útfrá um-
sóknum og svo höfum við líka samband
við fólk sem við höfum áhuga á og biðjum
það um sýningar. Myndlistarmenn benda
á fólk sem þeir þekkja, það er allur gang-
ur á. Það hefur alltaf gengið vel að koma
saman sýningarprógramminu því það er
mikið að gerast í myndlistinni um þessar
mundir og í rauninni er erfitt að koma
fyrir öllu því sem við vildum sýna.
Það er mjög gott að litlum sýningarstöð-
um fjölgar nú í Reykjavík, það er ekki
vanþörf á. Það er viðráðanlegra fyrir
myndlistarmenn að sýna í litlum sölum,
þá er hægt að velja úr „framleiðslunni"
og sýna einungis bestu verkin. Áður voru
næstum því bara stórir salir í boði og það
er ekkert vit í að halda risastórar einkasýn-
ingar á fárra ára fresti eins og menn hafa
vérið að gera. Það er nóg að halda slíkar
sýningar á tíu ára fresti og þá sem yfírlits-
sýningar.
— Hvemig er galleríið rekið?
— Myndlistarmaðurinn borgar gall-
eríinu prósentur af sölunni á sýningum.
Síðan erum við einnig með umboðssölu og
þá bæði með verk af sýningum og verk
sem við fáum beint frá myndlistarmönnum.
Það er ekki raunhæft að reka svona stað
eingöngu á grundvelli sýninga. Þá fer
maður að hugsa of mikið um hvað selst
best. Þess vegna er umboðssalan mikil-
vægur þáttur í rekstrinum, líka sala og
ráðgjöf fyrir fyrirtæki.
Það hefur háð starfseminni á Óðinstorgi
að húsnæðið var of lítið og of þröngt um
umboðssöluna í kjallaranum. Við Laufás-
veg er sýningarsalurinn á jarðhæðinni og
á efri hæðinni er mjög góð aðstaða fyrir
umboðssöluna. Þar verður lögð áhersla á
að vera með gott úrval verka eftir lista-
menn okkar og áherslan fremur lögð á
gæði en magn.
— Tengist þið einhverri ákveðinni
stefnu í myndlist eða...
— Nei. Aðaláherslan var í upphafi lögð
á að sýna verk ungra myndlistarmanna
en við höfum einnig sýnt verk eldri og
reyndari manna.
Það er mjög spennandi með mjrndlistina
í dag að engin ein stefna er ríkjandi. Það
er allt leyfilegt. Og það er dálítið erfitt,
bæði fyrir listamennina og áhorfendur, því
það er ekki hægt að hengja sig á einn
skóla, eina stefnu. Fólk verður að treysta
á eigin dómgreind.
Sem betur fer eru nú menn mestanpart
hættir að spyrja: — og hvað á þetta nú
að tákna? — eða reyna að nafngreina
smáatriði í landslagi. En oft finnst mér
samt, að fólk mætti taka hlutunum meira
af opnum hug, yelta því fyrir sér hvað það
sjálft fær út úr því að horfa á ákveðið verk
í stað þess að velta fyrir sér erindi lista-
mannsins.
— Hvað með stöðu myndlistarmála á
íslandi í dag?
— Ég held að það sé bjart framundan
fyrir myndlistina. Opnun Listasafnsins í
nýju húsnæði mun örugglega skila sér í
betri aðsókn að safninu en verið hefur og
við vonumst auðvitað til þess að gestir
safnsins komi við hjá okkur. Á Listasafn-
inu geta menn líka séð verk margra þeirra
listamanna sem sýna í galleríinu. Ég held
líka að það sé öruggt að ijölgun gallería
leiði af sér fleiri og umfram allt betri sýn-
ingar. Áhugi almennings fyrir myndlist
er mikill hér á landi. „Venjulegt" fólk
kaupir myndlist hér, gagnstætt því sem
er víða erlendis þar sem einungis Qársterk-
ir safnarar og stórfyrirtæki sækja gallerí
og kaupa nútimalist.
Það þarf að stórauka fræðslu um mynd-
list í skólakerfínu og kenna fólki strax í
æsku að meta þessa listgrein eins og td.
bókmenntir, sem allir íslendingar lesa og
hafa skoðun á. En vegna þess hve mikið
hefur skort á myndlistarfræðslu í skóla-
kerfinu finnst mér sú skylda hvfla á fjöl-
miðlum að halda uppi vandaðri gagnrýni
og umfjöllun um myndlist. Alltof oft er
umfjöllun um myndlist tilviljanakennd og
atvinnulistamönnum og amatörum gert
jafnhátt undir höfði. Ríkissjónvarpið hefur
nú staðið sig einna verst og virðist helst
ekki fjalla um myndlistarsýningar nema
listamaðurinn sé þekktur fyrir eitthvað
annað en góða myndlist.
— Breytist stefna gallerísins við
flutningana...
— Það breytist margt við breytta að-
stöðu, betra sýningarpláss sem er stærra
og bjartara. Lofthæðin hér á Laufásvegi
er nokkuð meiri og það skiptir mjög miklu
máli. Ég hef að fenginni reynslu frá saln-
um á Oðinstorgi lagt áherslu á að hafa
nýja salinn sem einfaldastan, þannig að
myndlistin fái notið sín sem best. T.d.
verður hér málað steingólf og allt fremur
„hrátt", þannig að myndlistin verður að
bera salinn uppi. Einnig er lýsingin spenn-
andi tilraun. Venjuleg kastaralýsing gefur
allt of gula og ójafna birtu sem var vanda-
mál í salnum við Óðinstorg. Hér verða
notaðar bandarískar perur sem hafa sama
litróf og dagsbirta og gefa jafna birtu á
alla veggfleti.
Á margan hátt er salurinn hér meira
spennandi en á Óðinstorgi, en þar sá mað-
ur nánast alla sýninguna um leið og geng-
ið var inn. Hér blasir sýningin ekki við frá
dyrunum. Þegar komið er inn veit maður
ekki alveg hvora leiðina maður á að fara
og heldur ekki hvað er hinum megin við.
Kristin Ómarsdóttir
LESBÓK MORGUNBLAEISINS 5. MAR2 1988 11