Lesbók Morgunblaðsins - 07.02.1998, Blaðsíða 7
BLÓTGYÐJA. FRIÐROFI.
t'L
f-
um,“ heldur hann áfram. „í stað þeirra hefur
mér fundist vanta að listamenn gætu fengið
hagstæð lán til að koma sér upp aðstöðu.
Einnig hefur verið þörf á því að myndlistar-
menn líkt og ýmsir aðrir sérhagsmunahópar í
þjóðfélaginu gætu keypt sín tæki með skatta-
afslætti. Hjálparsveitimar geta til dæmis
keypt sér stóra jeppa og njóta þá ákveðinna
skattfríðinda. Listamenn verða að kaupa sín-
ar nauðsynjar fullu verði. Þetta gerir það að
verkum að ungir listamenn eiga erfitt með að
koma sér upp góðri vinnuaðstöðu. Þeir sem
starfa að listum hafa engan áhuga á því að
vera á einhverju ölmusuplani. Það gleymist
oft að við gefum líknarfélögum myndir eða
önnur verk sem boðin eru upp á vegum félag-
anna og þannig safna þau fé til starfsemi sinn-
ar. Þannig gefum við til samfélagsins og
fínnst eldd óeðlilegt að það komi til móts við
okkur. Ég veit vel hve erfitt það er fyrir unga
listamenn að koma sér upp vinnuaðstöðu því
börnin okkar öll vinna að listum, Baltasar
Kormákur er í leiklist og báðar dætur okkar,
þær Mireya og Rebekka Rán, hafa lagt fyrir
sig myndlist.“
Baltasar tekur upp þráðinn þar sem frá var
horfíð og ræðir um tilurð verka sinna. „Þó
myndbyggingin í verkum mínum sé enn form-
bundin þá eru hugmyndirnar sífellt að verða
óhlutbundnari," segir hann. „Myndefnið verð-
ur gjarnan til við lestur eða þegar ég loka
augunum og stundum dreymir mig það. Það
sem mér finnst skemmtilegt við þessa fram-
vindu er að mér hefur tekist að tjá mig þannig
að það hugnast ungu fólki. Það er í auknum
mæli farið að kaupa myndir af mér. Finnst
mér fengur að því en þessi kynslóð er mjög
framsækin."
GoH að komast úr skarkalanum
Baltasar er fjölhæfur og ákaflega vinnu-
samur listamaður. Einn daginn er hann í
vinnustofu sinni að mála málverk. Þann næsta
gæti hann verið að teikna eða hanna leikmynd
eða að vinna að grafík. Baltasar hefur einnig
fengist við að mála freskur í heimalandi sínu
og hér á landi. Ein slík er í Víðistaðakirkju í
Hafnarfirði, önnur í Húnavallaskóla og sú
þriðja er máluð utan á Hraðfrystihús Eski-
fjarðar. „Mér finnst mjög skemmtilegt að
gera freskur alveg eins og mér þykir gaman
að því að mála stórar myndir,“ segir hann.
„Að mála freskur krefst ákveðinnar tækni
sem ég hef lært. Á námsárunum fékk ég tæki-
færi til að skreyta kirkjuna í Sans og fleiri
kirkjur með freskum. Freskumar em ákaf-
lega lifandi list. Þær hafa gjaman verið notað-
ar til að lýsa andófí. Hafa menn nýtt sér boð-
skap Nýja testamentisins um réttlæti og sam-
úð með hinum þjáðu og undirokuðu til að
túlka skoðanir sínar. Oft vinna fleiri en einn
að freskugerðinni og hvetja þá gjaman hver
annan til dáða. Bestu freskumar hafa einmitt
orðið til í löndum þar sem ríkir mikil ólga í
trúmálum eða stjómmálum. Nú bíð ég bara
eftir að fá tækifæri til að mála fleiri freskur!"
Baltasar er spurður að því hvort hann sé
mjög trúaður maður?
„Já, mér er óhætt að segja það en ég er
ekki með neinar öfgar í þeim efnum. Ef konan
mín biður mig um að koma með sér í kirkju þá
geri ég það.“
I viðtali, sem birtist við Baltasar í bókinni
Norður í svalann, ræðir Sigurður Pálsson,
prestur í Hallgrímskirkju, við fólk af ýmsu
þjóðerni sem sest hefur hér að. Þar kemur
fram að á tímabili var Baltasar að hugsa um
að verða munkur.
Hann brosir veikt þegar hann er minntur á
þessi bernskubrek. Þá var hann innan við
fjórtán ára aldur. „Ég hafði verið lengi með
berkla og mátti ekjd umgangast aðra krakka
vegna smithættu. Ég var einangraður og lok-
aður. Munkur sem sá um trúarlega fræðslu
,ESJA“ hin fjölkunnuga.
mína stöðvaði mig í þessum áætlunum. Hann
sagði að ég væri alltof mikill listamaður í mér
til að loka mig af. Ég held að margir karl-
menn hafi einhvern tíma á æviskeiðinu getað
hugsað sér að verða munkar og ganga í
klaustur. Komast frá skarkala lífsins og vera
einir með sínum æðri mætti. Ég hef komist
næst þessari upplifun þegar ég er á ferðalög-
um á hestum um landið. Þá erum við kannski
á ferðinni í sjö klukkutíma og stundum mynd-
ast 20-30 metra bil á milli okkar. Þá er ég
einn með náttúrunni og hestinum og nota þá
gjarnan tækifærið til íhugunar.
Við Kristjana fórum á bak á hverjum degi
því við þurfum að þjálfa hestana fyrir hesta-
ferðirnar," segir hann þegar hann er spurður
hvort þau hjón séu dugleg við að stunda út-
reiðar á vetuma. „Við tökum hestana inn í
nóvember og byrjum að ríða út í janúar. í
kringum hestaferðimar hefur myndast 6-8
manna hópur sem auk þess að vera skemmti-
legur vinnm- vel saman. En það er nauðsyn-
legt því oft geta ferðirnar verið erfiðar. Þær
taka 3-4 vikur í senn. Á þessum ferðum skoð-
um við ákveðna hluta landsins. Stundum för-
um við í styttri ferðir. Þá hengjum við hest-
vagninn aftan í bílinn og plöntum okkur ein-
hvers staðar niður og skoðum umhverfið."
Hann segist mála hestamyndir þegar hann
ríði mikið út. „Þá upplifí ég svo stórkostlegar
sýnir,“ segir hann. „Stundum er ég líka beð-
inn um að mála portrett af hestum og mönn-
um. Hestarnir líkjast mönnunum að ýmsu
leyti,“ segir hann og glottir. „Þeir eru hrekkj-
óttir og óstýrilátir. Það þarf að semja við
hestana eins og mennina ef hlutimir eiga að
ganga upp. Hestamir em líka blíðir og þú
getur átt vináttu þeirra eins og mannanna.
Það er mikið af hestinum í íslenskum karl-
mönnum. Svo era þeir líka brokkgengir!"
Að sögn þeirra sem þekkja Baltasar er
hann hrókur alls fagnaðar í góðra vina hópi.
Hann leikur á gítar og segir að hér áður fyrr
hafí gítarinn opnað honum leið að fólki. Nú
segist hann einkum spila fyrir sjálfan sig.
Hann leikur einnig á flygil sem stendur í stof-
unni. Ég spyr hvort hann hafí gaman af því að
dansa þvi Spánverjar eru ástríðufullir dansai’-
ar. Hann segist dansa flamenco dans fyrir
fjölskylduna þegar hann er í stuði. Svo segir
hann sögu af því þegar hann var eitt sinn i
samkvæmi. Þá var hann eggjaður af Krist-
jönu og fleirum til að dansa flamenco dans
sem eins og menn vito byggist á voldugum
mjaðmahreyfmgum. „í miðjum dansi vill ekki
betur til en svo að ég fer úr mjaðmarlið. Skag-
aði kúlan sem er á efsta hluta lærbeinsins
langt út. Ég greip þá til þess ráðs að slá kúl-
una til baka og viti menn hún hrökk aftur á
sinn stað. Eftir það hef ég farið varlega þegar
ég hef dansað flamenco dans.“
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 7. FEBRÚAR 1998 7