Lesbók Morgunblaðsins - 14.11.1998, Qupperneq 4

KRISTJÁN Jóhannsson óperusöngvari í hlutverki Calafs prins í uppfærslunni á Turandot í Peking. Með honum á myndinni eru óperusöngvararnir Sharon Sweet og Aldo Bottion.
SÖGULEG OPERU-
SÝNING í PEKING
EFTIR SIGURÐ A. MAGNUSSON
Hér gerðist sögulegur atburður: Fyrsta óperusýning sög-
unnar í Borginni forboðnu. Flutt var óperan Turandot eftir
Puccini og í öðru aðalhlutverkinu var Kristjón Jóhannsson.
»1
ZUBIN Mehta
ZHANG Yimou
SHARON Stone BARBARA Hendricks
KVÍÐVÆNLEGT var að eiga
fyrir höndum níu tíma óslitið
flug frá Kaupmannahöfn til
Peking eftir þriggja tíma bið á
flugvellinum í Kastrup, sem
reyndar lengdist um hálfan
þriðja tíma vegna seinkunar.
Þarvið bættist sex stunda
tímamunur, þannig að ekki yrði komið til
Peking fyrren næsta morgun. Tíminn reynd-
ist þó líða furðufljótt, meðal annars vegna
þess að á sjónvarpsskjánum mátti fylgjast
með tölvumynd af flugleiðinni og sjá hvar við
vorum stödd hverju sinni. Aukþess var í vél-
inni sjö manna hópur íslenskra ferðalanga að
leggja uppí þriggja vikna kynnisför um Kína.
Einn úr þeim hópi lenti við hliðina á mér,
þægilegur og viðræðugóður ferðafélagi. Þeg-
ar upp var staðið í Peking kom í Ijós að í vél-
inni var níundi íslendingurinn ásamt
sænskri konu sinni, Reynir Böðvarsson jarð-
skjálftafræðingur, búsettur í Uppsölum. Var
hann kominn til borgarinnar í boði kínversku
jarðskálftastofnunarinnar til að flytja fyrir-
lestra um sérsvið sitt fyrir þarlenda starfs-
bræður.
Á flugvellinum tóku á móti okkur hjónin
Ming og Ragnar Baldursson og skiptu með
sér verkum: Ming tók að sér ferðahópinn, en
Ragnar ók mér heim til sendiherrahjónanna,
Ólafs Egilssonar og Rögnu Ragnars. Gestris-
ið og hlýlegt heimili þeirra var kærkomið at-
hvarf meðan dvalist var í Peking. - Ekki var
til setunnar boðið, því von var á einum tíu há-
degisverðargestum innan þriggja tíma. Eg
reyndi að festa blund, en langvinn þreyta og
röskun á tímaskyni ónýttu þá tilraun. Boðið
var hinsvegar svo afslappað og skemmtilegt
að þreytan hvarf um sinn. Meðal gesta voru
Anthony J. Hardy ræðismaður íslands í Hong
Kong og kona hans, sem er listfræðingur, og
hljómsveitarstjórinn Jósef Fung ásamt
mongólskri konu sinni. Jósef er íslenskur rík-
isborgari og hefur búið á íslandi, en er nú
sestur að í Kína og veitir forstöðu hljómsveit
sem nefnist „Chinese Virtuosi".
Samræður undir borðum snerust um marg-
vísleg efni, en greinilega var væntanlegur við-
burður kvöldsins viðstöddum ofarlega í huga:
fyrsta óperusýning sögunnar í Borginni for-
boðnu, „Turandot" eftir Giacomo Puccini, með
Kristján Jóhannsson í öðru aðalhlutverkinu.
Óperan var síðasta verk Puccinis, samin árið
1924 og frumflutt tveimur árum síðar. Krist-
ján hafði sýnt mér þá vinsemd að senda mér
aðgöngumiða að frumsýningunni, enda hefði
ég ekki haft efni á að leggja út fyrir honum:
miðaverð skipti tugum þúsunda króna!
Einstæð sýning
Seinna um daginn hitti ég þau hjónin Krist-
ján og Sigurjónu, hress í bragði að vanda, og
varð þeim samferða í
Borgina forboðnu
tveimur tímum fyrir
sýningu. Þar var
undirbúningur í full-
um gangi og mikill
handagangur í öskj-
unni, enda var áhöfn
sýningarinnar, að
öllu starfsliði með-
töldu, ríflega 2000
manns. íburðarmikl-
um leiktjöldum var
komið fyrir með
hrópum og hlátra-
sköllum meðan
söngvarar æfðu sig fullum hálsi í búningsklef-
um.
Síðan rann upp hin þráða stund. Fjöldi lög-
regluþjóna í litríkum búningum stillti sér upp
andspænis nálega 5.000 áheyrendum og boð-
aði opnun sýningarinnar með samfelldum
dynjandi trumbuslætti. Hvarf síðan hljóðlega
að tjaldabaki og á vettvang kom hljómsveitar-
stjórinn, Zubin Mehta, og lyfti tónsprotanum.
Þarmeð hófst einhver skrautlegasta og við-
hafnarmesta sýning sem sögur fara af. Sviðs-
myndin var miklum mun tilkomumeiri en
hugmyndin sem Puccini gerði sér um kín-
versku keisarahöllina, ef dæma má af ljós-
myndum frá frumuppfærslunni í La Scala í
Mílanó 26ta apríl 1926. Það var hinn heimsku-
nni kínverski kvikmyndaleikstjóri Zhang
Yimou sem átti hugmyndina að sviðsmyndinni
og útfærði hana í upprunalegu umhveríl keis-
araborgarinnar sem reist var fyrir rúmum
500 árum. Einfaldleiki var látinn víkja fyrir
yfirgengilega litríkum íburði: jafnvel statistar
klæddust skrautsaumuðum búningum í skær-
um bláum, grænum, rauðum og appelsínugul-
um litum.
Nálega hver einasti taktur í forleikjum og
inngangsköflum Puccinis var þrunginn hreyf-
ingu á sviðinu. Dansar, loftfimleikar eða bara
innkomur og útgöngur statista í hlutverkum
varðmanna, munka, þjóna og annarra hallar-
búa: allt titraði af dynjandi tónlist. Kór og
hljómsveit voru frá óperunni í Flórens, en
aðrir aðstandendur sýningarinnar voru kín-
verskir, þeirra á meðal heil herdeild úr kín-
versku lögreglunni. Alls voru á sviðinu kring-
um 1.100 manns þegar mest var.
Kórnum var komið fyrir á hvítum tröppum
fyrir framan höllina og hljómsveitinni í gryfju
fyrir neðan, þannig að kórsöngvar og tóna-
flóð hljómsveitarinnar nutu sín til fullnustu.
Ýmsir höfðu samt við orð, að það sem fyrir
augu bar hefði verið svo magnþrungið, að
vart hefði gefist tóm til að einbeita sér að
tónlistinni.
Kristján Jóhannsson fór með hlutverk
Calafs prins, en í hlutverki Turandot
prinsessu var bandaríska sópransöngkonan
Sharon Sweet. í öðrum helstu hlutverkum
voru Aldo Bottion (Altoum), Carlo Colombara
(Timur), Barabara Hendricks (Líu), Jose Far-
dilha (Ping), Carlo Allemano (Pong),
Francesco Piccoli (Pang), Vittorio Vitelli
(mandaríni) og Sergio Spina (persneskur
prins). Aríurnar sem best nutu sín á frumsýn-
ingunni voru „Nessun dorma“ og „In questa
Reggia“ (Kristján Jóhannsson), „Signore,
ascolta“ (Barabara Hendricks) og „Turandot“
(Sharon Sweet). Þó manni þætti Sharon
Sweet vera í holdugasta lagi þegar hún birtist
fyrst á sviðinu, þá gleymdist holdafar hennar
þegar silfurtær röddin hljómaði!
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 14. NÓVEMBER 1998