Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.1999, Blaðsíða 13

JÓN Sigurbjörnsson og Indriði Waage í hlutverkum sínum í sýningu ÞÓRA Friðriksdóttir og Róbert Arnfinnsson í hlutverkum sínum í sýningu Þjóðleikússins 1975 á Sporvagninum Gimd
Þjóðleikhússins 1951 á Sölumaður deyr eftir Arthur Miller. eftir Tennessy Williams.
MIKILVÆGUSTU LEIKRIT ALDARINNAR
EFTIR ÞÓRDÍSI BACHMANN
800 leikskáld, leikarar, leikstjórar og gagnrýnendur
hafa tekið þátt í könnun á vegum Konunglega
breska [pjóðleikhússins.
ÁRNI Tryggvason og Brynjólfur Jóhannesson í hlutverkum sínum í sýningu Leikfélags
Reykjavíkur 1959 á Beðið eftir Godot eftir Samuel Beckett.
ARTHUR Miller, hinn þaul-
reyndi bandaríski leikrita-
höfundur, var á dögunum
útnefndur bezta leikskáld
20. aldarinnar og fékk þar
einstaka viðurkenningu í
könnun Konunglega
breska þjóðleikhússins þar
sem rúmlega 800 leikskáld, leikarar, leikstjór-
ar og leiklistargagnrýnendur voru beðnir að
svara því hver þeir teldu mikilvægustu leikrit
aldarinnar. Leikritið sem fékk flest stig af 377
tilnefndum verkum var Beðið eftir Godot frá
1955, eftir Samuel Beckett. Það var þó Miller
sem hlaut flest atkvæði starfsbræðra sinna
sem eftirlætisleikskáld 20. aldarinnar. Leikrit
Millers, Sölumaður deyr og í deiglunni, voru í
öðru og sjötta sæti á listanum yfir mikilvæg-
ustu leikritin. Harold Pinter, höfundur Hús-
varðarins, var örfáum stiguín fyi-ir neðan
Miller og þriðja sætið kom í hlut Samuels
Becketts. Konunglega breska þjóðleikhúsið
tók listann saman og var það liður í að sann-
reyna hver væru 100 mikilvægustu leikrit ald-
arinnar. Einnig voru valin úrvalsleikrit hvers
áratugar til þess að sýna þróun leikhússins
frá því um aldamótaárið 1900. Verkið sem val-
ið var frá fyrsta áratug aldarinnar er Pétur
Pan, skrifað af JM Barrie árið 1904. Af öðrum
sígildum verkum má nefna Pygmalion frá
1914, sem My Fair Lady var byggt á, eftir
George Bernard Shaw, og Hringinn eftir W.
Somerset Maugham frá 1921. Af verkum
fjórða áratugarins má nefna Einkalíf eftir
Noel Coward, fulltrúar fimmta og sjötta ára-
tugarins eru meðal annars Sporvagninn
Girnd eftir Tennessee Williams og Músagildr-
an eftir Agötu Christie. Af verkum sjöunda
áratugarins skína tvö verk skærast: A Man
for All Seasons eftir Robert Bolt og Hver er
hræddur við Virginíu Woolf? eftir Edward Ai-
bee. Fulltrúi áttunda áratugarins er Alan
Ayckbourn með leikritið The Norman
ConquesLs.
Nútíma smekkur finnur sinn fulltrúa í John
Godber og verkinu Utkastarar frá 1984, sem
málar skelfilega mynd af næturklúbbalífi, og í
Patrick Marber, höfundi Closer.
Blaðafulltrúi Konunglega breska þjóðleik-
hússins sagði könnunina gefa einstæða mynd
af mikilvægustu leikritum og leikskáldum ald-
arinnar og að verk Millers, sem varð 83 ára í
október síðastliðnum, yrðu alltaf sígild. „Leik-
rit á við Sölumaður deyr og í deiglunni segja
hrífandi sögur en þau vekja líka athygli á sið-
ferðislegum, stjórnmálalegum og félagslegum
vandamálum 20. aldarinnar. Það gerir þau að
einum mikilvægustu verkum aldarinnar."
KRISTBJÖRG Kjeld og Gunnar Eyjólfsson í
hlutverkum sínum í sýningu Þjóðleikhúss-
ins 1958 á Horfðu reiður um öxl eftir John
Osbome.
íslensk leikhús hafa
fylgst vel með
Valin atriði úr leikritunum í 100 efstu sæt-
um listans verða sýnd í Konunglega breska
þjóðleikhúsinu allt árið 1999. Islensk leikhús
koma glæsilega út úr þessari könnun en átján
af tuttugu mikilvægustu leikritunum hafa ver-
ið flutt í íslenskum leikhúsum á yfirstandandi
öld. Hið nítjánda, Heartbreak House eftir GB
Shaw, er til í íslenskri þýðingu Karls Guð-
mundssonar og heitir þar A Glæsivöllum, en
hefur ekki verið flutt hérlendis. Þannig er það
einungis Racing Demon eftir David Hare sem
ekki hefur nálgast íslenskar fjalir og bæði
Pétur Pan eftir Barrie og Horft af brúnni eft-
ir verðlaunahöfundinn Arthur Miller eru sem
stendur sýnd hjá Leikfélagi Reykjavíkur.
A næstunni verða þeim höfundum er skipa
sex efstu sætin á listanum gerð nokkur skil
hér á síðum Lesbókarinnar.
Þau 20 leikrit er fengu flestar tilnefningar:
1 Beðið eftir Godot, Snmuel Beckett
2 Sölumaður deyr, Arthur Miller
3 Sporvagninn Girnd, Tennessee Williams
4 Horfðu reiður um öxl, John Osborne
5 Dagleiðin langa inn í nótt, Eugene O’Neill
6 í deiglunni, Arthur Miller
7 Einkalíf, Noel Coward
8 Rósinkranz og Gullinstjarna eru dauðir,
Tom Stoppard
9 Englar í Ameríku, Tony Kushner
10 Húsvörðurinn, Harold Pinter
11 Saved - Hjálp, Edward Bond
12 Heimkoman, Harold Pinter
13 Pygmalion, George Bernard Shaw
14 Racing Demon, David Hare
15 Júnó og páfuglinn, Sean O’Casey
16 Klassapíur, Caryl Churchill
17 Heartbreak House - A Glæsivöllum, Geor-
ge Bernard Shaw
18 Lukkuriddarinn, JM Synge
19 Hver er hræddur við Virginíu Woolf? Ed-
ward Albee
20 Djúpið blátt, Terence Rattigan
Þau 20 leikskáld er fengu flestar tilnefning-
ar: 1 Arthur Miller 2 Harold Pinter 3 Samu-
el Beckett 4 Tennessee Williams 5 John Os-
borne 6 George Bernard Shaw 7 Tom Stopp-
ard 8 Eugene O’Neill 9 Noel Coward 10 Da-
vid Hare 11 Sean O’Casey 12 Caryl
Churchill 13 Edward Bond 14' Alan Ayck-
bourn 15 Terence Rattigan 16 Joe Orton
17 Brian Friel 18 Tony Kushner 19 JB
Priestley 20 Terence Rattigan
Höfundurinn er blaðamaður.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 27. MARZ 1999 1 3