Alþýðublaðið - 07.06.1986, Síða 9

Laugardagur 7. júni 1986
9
Ný uppb
ygging í sjómannafræðslu
Ef hægt er að
tala um einhverja
byltingu á íslandi í
dag þá er þaðí ör-
yggisfræðslu sjó-
manna. Sjómenn
hafa eignast nýjan
skóla, fljótandi
skóla. Þór, það
gamla skip Land-
helgisgæslunnar
hefur tekið við nýju
hlutverki og nýju
nafni. Skipið sem
nú er í eigu og um-
sjá Slysavarnarfé-
lags Islands, mun
eftirleiðis heita
Sæbjörg.
Skipinu hefur
verið mikið breytt,
útbúin kennslu-
stofa um borð, mál-
að og fleira lag-
fært.
Blaðið hafði samband við Þóri
Gunnarsson erindreka Slysavarnar-
félags íslands. Hann ásamt Þor-
valdi Axelssyni hafa mikið unnið i
þessu máli síðustu mánuði. En,
auðvitað hafa þar margir aðrir
komið við sögu eins og kemur fram
í máli Þóris:
„Já, hér hefur ýmislegt verið gert
og eigum við þó enn töluvert eftir
að gera. Hér voru t.d. 11 strákar úr
Vélskólanum sem tóku út sína
starfsviku og dyttuðu að skipinu.
Voru þeir afskaplega ánægðir með
að fá að glíma þarna við öll hugsan-
leg vandamál. Þetta sýnir að skipið
kemur líka að notum í þeirra námi.
— Við höfum þegar hafið starfsem-
ina hér. Það voru skipverjar á Hjör-
leyfi RE sem þar settust fyrst á
skólabekk. — Það er mikil vakning
Fljótandi skóli
meðal manna um öryggismálin
menn eru að sjá að það getur ekki
verið neitt einkamál skipstjórnar-
manna að læra nauðsynleg öryggis-
atriði. En það eru fyrst og fremst
skipstjórnarmenn sem hafa fengið
viðunandi leiðsögn fram að þessu.
Það sýnir best nauðsyn slíkrar
fræðslu að þeir sem fara í gegnum
námskeið hjá okkur benda aldrei á
neitt sem má sleppa frekar vilja
menn bæta viðí‘
Verður ekki erfitt fyrir Slysa-
varnarfélagið að bera þennan rekst-
ur?
„Það er ljóst að Slysavarnarfélag
íslands stendur aldrei undir þessu
eitt síns liðs. Peningar í þessa starf-
semi verða ekki dregnir frá sjóðum
félagsins. Fjöldi félaga, fyrirtækja,
einstaklinga og stofnana hafa sýnt
þessu áhuga og vilja í verki, með
framlögum. Nú þ°gar höfum við
fjárveitingu frá Öryggismálanelnd
Alþingis og ætlum ekki annað en
hún haldi áfram. — Við erum með
sérstakt átak í gangi, útgáfu gjafa-
bréfa. Ég vona að sjómenn og aðrir
landsmenn veiti þeim góðar viðtök-
ur. Verður lögð sérstök áhersla á
sölu þeirra nú á sjómannadaginn“
Hvaða verkefni eru framundan?
„Þetta eru yfirleitt fjögurra daga
námskeið. Skipverjar á Hjörleifi
eiga eftir að klára sitt námskeið.
Grandi hefur beðið um námskeið
fyrir áhafnir allra sinna skipa.
Verður byrjað á Jóni Baldvinssyni.
Síðan förum við á Sauðárkrók. Ég
á ekki von á öðru en verkefni verði
næg. Sem dæmi um þann áhuga
sem er fyrir hendi sums staðar. Þá
höfum við verið með venjuleg nám-
skeið á Ólafsfirði. Þar voru 22 á
fyrra námskeiðinu. 29 á hinu. Sjó-
menn á minni bátunum hættu við
róður til að geta sótt námskeið hjá
okkur"
En, hvað erþað sem boðið er upp
á á þessum námskeiðum?
„Það er erfitt að telja það upp
svo tæmandi sé. Skipið gerir mögu-
lega verklegu hlið fræðslunnar. Þar
fá menn að taka á hlutunum og
reyna þá. Við erum með almenna
fræðslu í skyndihjálp, hjartaþol og
blástursaðferðin er tekin fyrir.
Kristín Einarsdóttir frá Líffræði-
stofnun Háskólans er með sérstaka
kennslu varðandi ofkælingu. Tekið
er fyrir hvernig bregðast á við ef
maður fellur fyrir borð. Björgun
með þyrlu. Þar liafa starfsmenn
Gæslunnar verið okkur liðlegir.
Reykköfun, notkun handslökkvi-
tækja og margt, margt fleira.
Höskuldur Einarsson hjá Lands-
samtökum slökkviliðsmanna hefur
'sinnt þessu máli mjög mikið.
Að lokum vil ég hvetja menn til
að styrkja málefnið t.d. með kaup-
um gjafabréfa nú á Sjómannadegií1
Kennslu- 09 rannsókna-
báturinn Mimir RE
Fræðsludeild Fiskifélagsins,
stjórn félagsins og Fiskiþing hafa í
fjölda mörg ár barist fyrir því að fá
afnot af bát sem notaður yrði sem
kennslu- og kynningartæki fyrir
nemendur í sjóvinnudeildum
grunnskólanna. Fiskiþing hefur
margoft ályktað í þessa veru, og
það hefur reyndar verið mál manna
að við íslendingar værum hálfgerð
nátttröll meðal fiskveiðiþjóða að
þessu leyti. Flestar aðrar fiskveiði-
þjóðir gerðu sér betur grein fyrir
gagnsemi skóla- eða æfingabáta.
En góðir hlutir hafa nú gerst. Sl.
vor undirritaði fjármálaráðherra
smíða- og kaupsamning að 15
tonna bát, sem afhentur var kaup-
anda 10. desember sl. Þessi bátur
sem smíðaður er á Skagaströnd,
verður að hluta notaður sem
kennslu- og kynningarbátur fyrir
sjóvinnunemendur um allt land.
Nánari aðdragandi að þessum
góðu fréttum er rúmlega tveggja
ára barátta og samstillt átak þriggja
stofnana, sem fá þennan bát til af-
nota. Það eru Fiskifélag íslands,
Líffræðistofnun Háskólans og
Hafrannsóknastofnunin, sem hófu
viðræður fyrir rúmum tveim árum
um útvegun og samnot báts (15—20
tonn) sem hentugur væri til rann-
sókna á grunnsævi og til kennslu í
sjóvinnu og sjávar-líffræðigrein-
um. Hjá ofangreindum stofnunum
hafði lengi verið ljós þörfin á hent-
ugum litlum bát. Fram að þessu
hefur oft verið notast við leigubáta
til einstakra verkefna, og hefur sú
starfsemi sem því tengist reynst afar
ótrygg, og mörg brýn verkefni
reynst óframkvæmanleg. Mikil
þörf var því orðin á að úr þessu væri
bætt með kaupum á bát sem sér-
staklega yrði notaður til rannsókna
og kennslu. Góður möguleiki virtist
vera á því að þessar stofnanir gætu
skiptst á að nota og einnig samnýtt
einn bát.
Sjávarútvegsráðherra sýndi
þessu máli áhuga og skilning, og
ráðuneyti hans vann að framgangi
málsins ásamt fyrrgreindum stofn-
unum.
Eins og áður segir er ríkissjóður
kaupandi að bátnum fyrir sjávarút-
vegsráðuneytið, og er hann til af-
nota fyrir 3 áðurnefndar stofnanir.
Sjávarútvegsráðherra hefur skipað
4 menn í rekstrarstjórn, þar sem
sæti eiga einn fulltrúi frá hverri
stofnun, og einn frá sjávarútvegs-
ráðuneytinu sem er formaður.
Rekstrarstjórnin mun skipta niður
úthaldstíma bátsins milli stofnan-
anna og gera rekstraráætlun fyrir 1
ár í senn.
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
hefur ennþá verið tekin ákvörðun
um Rauðanúp né Arnar en Bjartur
hefur þegar fengið þýska vél að
gerðinni Mak og Drangey verður
falið Fiskifélagi Islands að sjá um
daglegan rekstur og hafa umsjón
með bátnum.
Skipstjóri á bátinn hefur verið
ráðinn Þórður Örn Karlsson.
Báturinn er vel búinn öryggis- og
björgunarbúnaði m.a. tveim 6
manna gúmmíbjörgunarbátum.
Einnig eru í bátnum öll helstu sigl-
ingatæki, eins og radar, lóran, lór-
anskrifari með skjá, tveir dýptar-
mælar, gerfitunglamóttakari o.fl.
Tilkoma þessa báts er öllum, sem
við sjóvinnufræðslu starfa, mikið
fagnaðarefni. Báturinn mun gjör-
breyta allri aðstöðu þessarar náms-
greinar sem hefur reynst mörgum
unglingum gott innlegg ! undirbún-
ingi undir lífið, og ööi hvati til
meiri menntunar síðar í stýri-
mannaskólum.
með franska Crepef nú ekki
annað að ætla en j ku togar-
arnir verði hér aflask n ókomna
tíð.
Japönsku skuttogararnir
Á árunum 1972 og ’73 koniu fyrstu
japönsku togararnir hingað til
lands. í upphafi voru menn ekki
einhuga um þá ráðstöfun. Bæði var
það að íslendingar höfðu ekki
reynslu af japönskum fiskiskipum
og menn töldu að fjarlægðin tor-
veldaði eðlilega boðleið varahluta.
En reynslan af togurunum svo og
samvinna eigendanna hefur verið
mjög ánægjuleg. Innkaupadeild
L.Í.U. hefur þjónað Félagi
japanskra skuttogaraeigenda við
varahlutakaup. Þeir Eiríkur Ólafs-
son útgerðarstjóri og Bolli Magnús-
son ráðgjafi eru nú í Japan á vegum
félagsins.
Reiknað er með að þeir
nái samkomulagi um kaup á nýjum
níugata-vélum. Þegar hefur verið
tekin ákvörðun um að setja vélar í
Vestmannaey, Hoffell, Ljósafell,
Pál Pálsson og Bretting og líklega
verður Ólafur Bekkur með. Ekki
Sjómannadagsblað Neskaupsstaðar
Norðfirðingar eru nú að gefa út
Sjómannadagsblað Neskaupstaðar
í níunda sinn. Það er Sjómanna-
dagsráð Neskaupstaðar sem gefur
blaðið út. Ritstjóri er Smári Geirs-
son. Blaðið hefur náð föstum sessi
í hugum Austfirðinga enda snertir
það ekki bara Norðfirðinga því að
efni til er það fjölbreytt og
skemmtilegt. Þetta 9. tbl. er 136 bls.
að stærð. Meðal efnis í blaðinu er
fræðileg grein um íslensku sumar-
gotssíldina eftir Ólaf Halldórsson
fiskifræðing.