Alþýðublaðið - 02.07.1986, Blaðsíða 2
2
Miðvikudagur 2. júlí 1986
RlTSTJÓRNARGREIN'i . . —. ...............
Ný stefnumótun í land-
búnaði er þjóðarnauðsyn
Islenskur landbúnaður stendur nú á þeim tímamót-
um, sem geta oröiö hvaö afdrifarlkust I samanlagðri
sögu þessarar mikilvægu atvinnugreinar. Forystu-
menn I landbúnaöi eru nú búnir aö berja hausnum
viö steininn I a.m.k. tvo áratugi og hafa haldiö uppi
fölsku atvinnustigi í greininni. Nú verður hins vegar
ekki lengur komist hjá skuldaskilum, og því miöur
bendir allt til þess að þau veröi mjög sársaukafull.
Alþýðublaöið, sem ídagerað verulegu leyti helgað
landbúnaðarmálum, hefur að undanförnu bent á
þaö i leiðurum, að vandinn í'íslenskum landbúnaði
væri margfalt meiri en forystumenn hans vildu við-
urkenna. Sú skömmtunarstjórnun, sem nú hefur ver-
ið tekin upp i landbúnaðarframleiðslunni með hin-
um margbreytilegustu aðferðum, hefurekki á neinn
hátt höggvið að rótum þess grundvallarmeins, sem
við er að glíma. Allar aðgerðir siðustu ára hafa snú-
ist um það að viðhalda óbreyttri skipan mála.
Menn skyldu gæta þess, að landbúnaðarvanda-
máliðerekki einvörðungu vandi bændastéttarinnar,
heldur þjóðarinnar í heild. Skýrsla um landnýtingu á
íslandi, sem landbúnaðarráöuneytið mun birtasíðar
í dag, staðfestir f öllum aðalatriðum að viðvaranir Al-
þýðuflokksins um langt árabil um ranga landbúnað-
arstefnu, hafa átt við gild rök að styðjast. Hinir vísu
menn i landbúnaðarforystunni létu þessar viðvaran-
ir sem vind um eyru þjóta, en eyddu hins vegar mik-
illi orku í það að telja bændum og öðrum fbúum
dreifbýlisins trú um það, að Alþýðuflokkurinn væri
hinn eini sanni óvinur landbúnaðar.
En hvað hefur gerst í fslenskum landbúnaði? I
fyrsta lagi var alltof seint tekist á við vanda offram-
leiðslunnar og röngum aðferðum beitt. í ööru lagi
var ekki rofin einokun á útflutningi landbúnaðaraf-
urða og lítið gert í markaðs- og sölumálum. í þriðja
lagi voru engarhömlursettaráoffjárfestingu í land-
búnaöi. í fjórða lagi voru engar ráðstafanir gerðar til
að auðveldabændum áarðlitlum eðaarðlausum bú-
um að hætta búskap. í fimmta lagi komu hinar nýju
aukabúgreinar öllum öðrum en bændum til góða. í
sjötta lagi hefur ekkert verið gert í því að haga bú-
skap eftir landsháttum og landbúnaðarstefnan ekk-
ert tillit tekið til landnýtingar og uppgræðslu lands.
í sjöunda lagi hefur sáralítið tillit verið tekið til niður-
stöðu rannsókna i landbúnaðargeiranum. í áttunda
lagi hefur Iftið verið gert til að efla nýjar atvinnu-
greinar i dreifbýli, sem gætu tekið við vinnuafli úr
sveitum.
Afleiðingar af þessu eru fyrirsjáanlegar. Framund-'
an er einhver mesta búseturöskun, sem orðið hefur
á íslandi um áratuga skeið. Enginn dregur það leng-
ur i efa að stórfelld fækkun verður í stétt bænda að
óbreyttum aðstæðum. Bændur eru nú um fjögur
þúsund og er talað um það í mikilli alvöru, að þeim
fækki um helming. Áhrif þessarar fækkunar geta
oröið hrikaleg, ekki bara í atvinnulegu tilliti, heldur
og á alla byggðaþróun í landinu.
Við þessum vanda verður ekki snúist með þeirri
skömmtunarpólitík, sem rekin hefur verið að undan-
förnu. Hún er ekkert annað en gálgafrestur, sem
veitturerf vonlausri aðstöðu. Nú þarf að bregöaáný
ráð, taka upp nýja stefnu og brjótast út úr áratuga
vitahring, sem framsóknarmenn í Sjálfstæðisflokki
og Framsóknarflokki hafa átt drýgstan þátt í að við-
halda.
Heilbrigður og gróskumikill landbúnaður er þjóð-
inni llfsnauðsyn. Um hann þurfa að blása ferskir
vindarog losaþarf um þærhömlur, sem hafadregið
allan mátt úr atvinnugreininni. Þetta skynja bændur
og þeir vilja breytingar. Sú breyting er þjóðarnauð-
syn.
LANDSBANKASYNING
I00ÁRA AFMÆLI LANDSBANKA ISLANDS OGISLENSKRAR SEÐLAUTGAFIJ
r r
r r r
28.JUNI-20.JUU I SEÐIABANKAHUSINU
SU>St>S-SF.WAl'AH
S08081
fimm
IvRÓMUR
rr
Itilefni 100 ára afmælis Landsbankans og
íslenskrar seðlaútgáfu hefur verið sett upp
vegleg sýning í nýja Seðlabankahúsinu við
Kalkofnsveg. Þarerm.a. rakin saga gjaldmiðils
á íslandi allt frá landnámsöld, fyrsta afgreiðsla
bankans endurbyggð, skyggnst inn í
framtíðarbankann, sýndar gamlar gullfallegar
vélar og fylgst með hvernig peningaseðill
verður til.
rr
Mk sýningunni verða seldir sérstakir
minnispeningar og frímerki, þar er vegleg
^m verðlaunagetraun og léttur útibúaleikur
og daglega eru sýndar kvikmyndir um
Landsbankann og sögu íslenskrar seðla- og
myntútgáfu.
Þá eru einnig sýnd saman opinberlega í fyrsta
sinn málverk í eigu bankans eftir marga bestu
listmálara þjóðarinnar.
Veitingasala er á sýningunni og leiksvæði
fyrir börn.
Sýningin er opin virka daga frá
kl. 16.00-22.00 ogfrá 14.00-22.00
um helgar.
Við hvetjum alla til þess að sjá þessa
stórskemmtilegu sýningu.
Aðgangur er ókeypis.
Landsbanki
rá íslands
Banki allra landsmanna f 100 ár