Alþýðublaðið - 02.07.1986, Blaðsíða 12

12
Miðvikudagur 2. júlí 1986
Bændur eru arðrænd
og ánauðug stétt
I íhalds- og framsóknarfjötrum
Skordýraeitur — sterkjyf og vaxtar hormónar eru efni, sem ganga ígegn um
lífkeðjuna og safnast upp í síðasta neytanda, sem verður maðurinn þegar
um landbúnaðarafurðir er að rœða. I vaxandi mœli eru Bandaríkjamenn
•að gera sér þetta ijóst og milljónir þeirra eru reiðubúnir að greiða hátt verð
fyrir vörumerki, sem tryggir ómengaða fœðu.
Það sem mér finnst að einkenni
mikið alla umræðu um landbúnað-
armál á Islandi í dag eru fordómar.
Þessir fordómar eru að verða að ill-
færu fljóti milli strjálbýlis og þétt-
býlis milli rótanna og trésins og því
þjóðhættulegir.
Það hefur hentað ýmsum ósvífn-
um pólitískum og viðskiptalegum
hagsmunaöflum að beina sprænum
sínum í þetta skaðræðisfljót og
magna þessa fordóma á báðum
bökkum, í þeim tilgangi einum að
treysta staðbundna hagsmuni fjár-
magns og flokka. Hættulegast er
þó, að sú tilhneiging er ætíð fyrir
hendi að fordómar verði notaðir
sem forsenda og réttlæting fyrir
miskunnarlausri og ranglátri vald-
beitingu.
Þegar efnahagsmál ber á góma í
viðræðum við þéttbýlisbúa þá finn-
ast mér þeir fordómar vera nánast
kækur allt of margra að fullyrða að
bændur sem slíkir séu helsta efna-
hagsvandamál landsins.
Það þurfi bara að fækka þeim
um 15—17 hundruð og þá séu efna-
hagsmálin leyst.
Sorgleg niðurlæging
Satt er, að ekki þarf um það að
deila að það fjármagn, sem hverfur
inn í landbúnaðargeirann er óheyri-
lega mikið og breyting þarf að verða
þar á. Þetta þekkja flestir, en þeir
eru færri, sem vita og hafa burði til
að viðurkenna að minnst af þessu fé
endar sem laun og lífsviðurværi
bænda, því þeir eru nánast orðnir
ófrjálsir milliaðilar í þessu feikn
mikla fjárstreymi, sem þó er til
þeirra kennt, og sem stétt hafa þeir
verið brotnir svo á bak aftur að
þeim nýtast vart lengur pólitískar
og félagslegar baráttuaðferðir, til
að rétta sinn hag.
Þetta hefur leitt til þess að æ
fleiri bændur hafa hrakist í þann
Birgir
Dýrfjörð
skrifar
heim Bjarts í Sumarhúsum, að hver
skuli bjarga sínu skinni upp á eigin
spýtur. Við þær aðstæður getur
ýmsum fundist að úttektarheimild
og gjaldfrestur geti oltið á því að
vera bljúgur, hlýðinn og fylgispak-
ur við valdahagsmuni þeirra, sem
ráða fjármunum og embættum í
sinni sveit.
Þetta er sorgleg niðurlæging inn-
an þessarar forðum sjálfstæðu
stéttar, — og lái þeim hver sem vill.
Munum þó, að nær er fjölskyld-
an og jörðin en félög og flokkar, —
því einokunin lifir þó ekki sé hún'
dönsk, og enn er Hólmfastur hýdd-
ur.
Fíflakjaftæði
Eins og að framan er ritað þá
rennur inn í landbúnaðargeirann
óhemju mikið fjármagn, af þeim
ástæðum eru bændur kallaðir
ölmusufólk og ómagar, og patent-
lausnin er kynnt sú, að fækka þeim
um 15—17 hundruð þá verði allt í
lagi. En hvað hefði sú „lausn“ í för
með sér annað en fækka bændum,
við skulum athuga það.
Á hverju bændabýli eru unnin að
meðaltali 1,7 mannársstörf og það
eru frumstörf. Fækkun um 1500
bændur gildir því að leggja niður
2550 frumstörf í landinu, ætlað er
að hverju frumstarfi tengist fjögur
fylgistörf og þau verða því í þessu
dæmi tíuþúsund og tvöhundruð.
Með þessu fíflakjaftæði eru menn
því að tala um að fækka um 13—14
þúsund störf í landinu. Og skyldi
nú ekki einhver hrökkva við.
Ulræmdir peningar
Og hvar skyldu svo þessi fylgi-
störf við landbúnaðinn helst vera
unnin og landbúnaðarpeningarnir
illræmdu að lokum lenda.
Ég veit að ég þarf ekki að segja
íbúunum í Búðardal og Borgarnesi,
Blönduósi, Hvammstanga og Egils-
stöðum, Selfossi, Hvolsvelli eða
Hellu neitt um það, en Reykvíking-
um þættu trúlega tíðindi ef þeim
væri sagt, að af einstökum sveitafé-
lögum þá fær Reykjavík hvað mest
af þessum peningum, það eru
nefnilega ekki bændurnir, sem fá
mest úr þessum landbúnaðargeira,
en störf þeirra eru uppspretta auðs
og atvinnu þúsunda annarra í land-
inu. Því bið ég fólk í þéttbýli að
leggja af þá fordóma að bændurnir
séu ölmusuþegar þessarar þjóðar.
Geðshræringar bænda
En það eru fleiri, sem mega
leggja af fordóma. Margir bændur
hafa verið og eru haldnir slíkum
fordómum gagnvart Alþýðu-
flokknum að þeir hafa fremur unað
arðráni og auðmýkingu en að við-
urkenna að Alþýðuflokkurinn
hefði rétt fyrir sér.
Upphaf þessara geðshræringa
má rekja til þess er Gylfi Þ. Gíslason