Alþýðublaðið - 16.12.1987, Blaðsíða 23

Miðvikudagur 16. desember 1987
23
NIAÐURINN OG SKALDIÐ
Steinn Steinarr.
Áhrifavaldur í íslensk-
um bókmenntum og
aö sumra áliti bölvald-
ur, alla vega áður fyrr.
Um áhrif hans efast
enginn, við bítum
seint úr nálinni með
þau. En hver var
hann? Maðurinn sem
svaf í frakkanum sín-
um einn vetur? Upp-
reisnarskáldið sem
eyðilagði hið hefö-
bundna Ijóðform og
var ekkert heilagt? Er
búið að segja söguna
hans?
Sjálfsagt eru til ýmsar og
ólíkar myndir af manninum
og skáldinu. Hjá bókaútgáf-
unni Reykholti er nýútkomin
myndarleg bók um Stein sem
hlýtur aö teljast til tíðinda,
því þótt margt hafi verið sagt
um Stein og skáldskap hans
þá er undarlega fátt til á
prenti, einkum um ævi hans
þótt talsvert hafi verið ritað
um skáldskapinn og enn
meira skvaldraö um manninn.
En margt af því er i tímaritum
og því óaðgengilegt fyrir al-
menning.
Sigfús Daðason tók þetta
rit saman og skrifar ritgerð
um Stein. Einnig eru í bók-
inni ýmsir textar sem varða
Stein, bæði gömul viðtöl við
hann og ný viðtöl við sam-
ferðafólk hans. Einnig eru í
bókinrii áður óbirt Ijóð eftir
Stein. Þá er bókin ríkulega
myndskreytt og fæstar mynd-
anna hafa birst áður.
Að sögn Sigfúsar er hér
um aö ræða kynningarbók
með úrvali af textum, bæði
eftir Stein og aðra sem skrifa
um hann. Bókin er ætluð al-
menningi og hugsuð fyrir
mjög breiðan lesendahóp.
Um ritgerð sína sagði Sig-
fús af hógværð sinni í sam-
tali við blaðamann: „Það hef-
ur verið lítið skrifað um hann.
Ýmsar hugmyndir hafa þó
verið á kreiki, sumar ekki al-
veg réttar og ég reyni að
komast til botns í þeim.“
Óhætt mun að þakka bóka-
útgáfunni Reykholti og Sig-
fúsi fyrir þetta þarfa framtak.
Við birtum hér úr bókinni
pistil eftir Stein, Reykjavík.
Þetta mun Steinn hafa skrif-
að um 1949. Hann hefur ekki
fyrr birst á prenti. e.b.
Steinn Steinarr:
w
REYKJAVIK
Reykjavík er dásamleg borg. í viss-
um skilningi stendur hún jafnfætis
heimsborgunum, sem kalla sig nombr-
il de l'Univers eða annað slíkt. En hún
er að einu leyti frábrugðin London,
París og Róm, hún á sér enga sögu.
Hún varð skyndilega til úr ekki neinu
og að þvl ervirðist án nokkurs til-
gangs, hvorki góðs né ills, hvað sem
það á að þýða.
Og við, sem hittumst hér á svona
glannalegum morgni, erum börn þess-
arar borgar, raunar stjúpsynir og töku-
born, en það skiptir ekki miklu máli,
því að Reykjavík er öllum góð, hvernig
svo sem þeir eru til komnir. Hún hefur
að vísu ekki gefið okkur neitt sem
auga sér eða hönd á festir. En hún
hefur gert okkur að mönnum, drykk-
felldum og peningalausum mönnum
með ofurlítið brot af samvisku heims-
ins í hjörtunum. Hún veitti okkur
þegnrétt í mannheimum. Hún kom
okkur að minnsta kosti í sálrænt sam
band við hinn stríðandi lýð veraldar-
innar. Og við stóðum ævinlega réttu
megin í þeirri baráttu, þótt þaó væri
kannski ekki á margra vitorði. Okkur
dreymdi jafnvel þann stóra draum að
fara sjálfir í þá styrjöld og fórna lifinu
til lofs og dýrðar því, sem góðir menn
nefna sannleika og réttlæti. Auðvitað
fórum við hvergi, en það var ekki okk-
ur að kenna. Við vorum svo fátækir,
við áttum ekki fyrir fargjaldinu til af-
tökustaðarins. Þannig er Reykjavik, og
á þennan hátt skapar hún sína guði
og menn.