Alþýðublaðið - 27.02.1988, Blaðsíða 2

2
Laugardagur 27. febrúar 1988
LITILRÆÐI
Flosi Ólafsson
skrifar
AF MANNDRAPSFLIKUM
Handleggsbrotnaði
þegar iögreglan
færði hann úr jakka
(Morg. 19. feb.)
Það er engin ný bóla á íslandi að yfirvald-
ið beinbrjóti illvirkja. Þannig var til dæmis
Axlarbjörn beinbrotinn með pomp og pragt
rétt fyrir aldamótin 1600, en þó ekki fyrr en
hann hafði meðkennt fyrir lögmanni að hafa
drepið og myrt átján menn alls og þeirra
fyrstan fjósamanninn á Knerri. Björn brást,
sem alkunna er, karlmannlega við limlest-
ingunum og ,fleygt varð það sem hann
sagði, þegar Ólafur frændi hans og vörður
laganna var að bjástra við að handleggs-
brjóta hann:
— Sjaldan brotnarbein vel á huldu, Ólaf-
ur frændi.
Mér bara svona einsog datt þetta í hug
um síðustu helgi, þegar allir fjölmiðlar fyllt-
ust af fréttum um það að unglingur austan
af landi hefði tvíbrotnað á upphandlegg
þegar tveir lögregluþjónar voru að hjálpa
honum úrjakkanum.
Forsaga þessa máls er öllum kunn, því
það vekur jafnan athygli á íslandi þegar
menn vinna svo mikið til saka að ástæða
þykirtil að beinbrjóta þá, að ekki sé nú talað
um ef það er gert áður en dómur er faliinn í
máli þeirra.
Einhvern veginn finnst mér að ekki séu
öll kurl komin til grafar í þessu máli.
Ef rifjaðar eru upp þær staðreyndir sem
fyrir liggja, þá er Ijóst að unglingnum að
austan skrikaði fótur fyrir utan veitingahús-
ið Fógetann og segir sagan að hann hafi
dottið utaní bifreið sonar lögreglumanns.
Sá náði í pabba sinn sem var á vakt. Saman
fóru þeir svo og náðu í hryðjuverkamanninn
að austan, fóru með hann niðurá stöð og
leiddu hann fyrir varðstjóra. Varðstjóranum
virðist hafa þótt rétt að setja manninn í
fangageymsluna, en fyrst þurfti að koma við
hjá fatageymsludömu embættisins, sem
sagði við piitinn — einsog satt er — að
austfirðingarværu hinirverstu menn. Piltur-
inn virðist ekki hafa haft sömu skoðun á
austfirðingum og fatageymsludama lög-
reglunnarog við þennan skoðanaágreining
tvíhandleggsbrotnaði hann.
Nú virðist hafa átt að færa drenginn í
fangageymsluna og var það talið I lagi þar
sem álitið varað hann væri í mesta lagi kom-
inn úr axlarliðnum, en þá bar að enn einn
vörð laganna. Sá er líklega einn þeirra sem
telur kapp best með forsjá, því hann lagði til
að farið yrði með „hinn seka“ á slysavarð-
stofuna og er það til marks um æðruleysi
þeirra sem þarna voru fyrir, að strax var fall-
ist á þá skipan mála.
Á leiðinni þangað skilst manni að einn
lögreglumannanna hafi sagt við piltinn:
— Hvað er þetta, þú ert ekki dauðurenn-
þá. Sem varalveg hárétt athugað, því enn var
lífsmark með drengnum.
Fjölmiðlar hafa að því er virðist fremur
dregið taum „brotamannsins" í þessu máli
og er einsog það vilji gleymast við hvaða
aðstæður verðir laganna þurfa að stunda
störf sín.
Allir sem brotið hafa bein til mergjar vita
að slíkt er næstum vonlaust á borðplötu, til
dæmis á eldhúsborði, einfaldlega vegna
þess að bein brotna illa á huldu. Og af sömu
ástæðu hefur engum íslendingi nokkurn-
tímann dottið í hug að berja harðfisk á eld-
húsborðinu heima hjá sér. En lögreglan í
Reykjavík þarf að búa við þau starfsskiiyrði
að þegar þarf að „slá mönnum við“, er ekk-
ert annað fyrir hendi á stöðinni en borð-
plata. Það er ógaman að vinna við slík skil-
yrði.
Fjárveitingavaldið verður að sjá til þess
að úr þessu verði bætt hið bráðastaog dett-
ur mér í hug að gaman gæti verið að hafa
handhægan steðjaá stöðinni og gæti hann
komið sérvel þegar illmenni austan af landi
gera för sína til höfuðborgarinnar.
Menn hafa veitt því athygli að miklar lim-
lestingar eiga sér oft upphaf í klæðaburði.
Þessu atriði hefur ekki verið nærri nógu
mikill gaumur gefinn. Ef menn nefbrotna í
viðskiptum við dyraverði, eða lögreglu, þáer
ekki að sökum að spyrja, það er útaf yfir-
höfn, jakka eða jafnvel bindi.
Tregða manna að vera með bindi í Þjóð-
leikhúskjallaranum stafar öðru fremur af
ótta við það að verða kyrktir í hálstauinu
löngu áður en ballið er búið. Og engum dett-
ur lengur í hug að fara í frakka á þann stað,
að minnsta kosti ekki ef mönnum er annt
um nefið á sér.
Það þarf að gera gangskör að því að
banna þær manndrápsfllkur sem eru hér á
markaði og mestum limlestingum valda og
hafa jafnvel orðið mönnum að fjörtjóni
gegnum tíðina. Þetta eru einkum yfirhafnir,
frakkar og jakkar, já og bindi.
Unglingurinn sem tví-handleggsbrotnaði
í hinni vikunni álögreglustöðinni ersvosem
ekki fyrsti austfirðingurinn sem þarf að
súpa seyðið af háskalegri yfirhöfn.
Valtýr á grænni treyju var á átjándu öld
saklaus dæmdur og drepinn, af yfirvaldinu
á Austurlandi, fyrir það eitt að eiga græna
treyju. Hins vegar fékk Ketill flatnefur eftir-
minnilega á snúðinn þegar hann gleymdi
skikkju sinni í blótveislu í Raumsdal.
Það virðist hafa verið plagsiður gegnum
aldirnar að fletja út á þeim nefið, sem
gleyma kápunni sinni á skemmtistöðum og
er skemmst að minnast Skafta Jónssonar.
Og nú les ég þessa klásúlu í vikugömlu
Morgunblaði undir yfirskriftinni:
HANDLEGGSBROTNAÐI ÞEGAR LÖG-
REGLAN FÆRÐI HANN ÚR JAKKA.
„....Svo óhönduglega tókst til að maðurinn
tvíbrotnaði á vinstri upphandlegg, þegar
hann var færður úr jakkanum11 (Morg. föst.
19. feb.).
Það verður að gera gangskör að því að
taka svona manndrápsflíkur af markaðnum
og úr umferð og endurskipuleggja íslensk-
an fataiðnað áðuren jakkar, frakkarog bindi
valda fieiri slysum eða verða mönnum jafn-
vel að fjörtjóni.
Menn verða í framtíðinni að geta gert sér
dagamun án þess að eiga það á hættu að
verða örkumlamenn ævilangt útaf stór-
hættulegum jökkum og frökkum.
o Bæipgf" fc það hressir ivina j ;a f 1 i ö
f